1995 yılından bu yana sigortacılık ticari faaliyetlerinde, riskin olduğu her yerde en iyi çözümleri üretmekteyiz.
Siz değerli müşterilerimize her zaman ve her alanda en kaliteli hizmeti sunabilmek başlıca gayemizdir. Bu hususta vizyonumuzun temelinde güvenilirlik ilkesi yer almaktadır.
Bunu gerçekleştirirken önceliğimiz çevresine duyarlı, referans olarak gösterilebilen, hızlı ve ulaşılabilir bir şirket olmaktır.
Madde 1- İşbu poliçe, aşağıdaki şartlar dairesinde, sigortalıyı sigorta müddeti içinde maruz kalacağı kazaların neticelerine karşı temin eder.
Madde 2- Bu poliçedeki Kaza tabirinden maksat ani ve harici bir hadisenin tesirile sigortalının iradesi dışında ölmesi veya cismani bir arızaya maruz kalmasıdır.
Madde 3- Aşağıdaki haller de kaza sayılır:
a) Birdenbire ve beklenilmeyen bir şekilde intişar eden gazların teneffüsünden.
b) Yanıklardan ve ani bir hareket neticesinde adale ve sinirlerin incinmesi, burkulması ve kopmasından.
c) Yılan veya haşerat sokması neticesinde husule gelen zehirlenmeler.
d) Isırılma neticesinde meydana gelen kuduzdan mütevellit vefat hali veya cismani arızalar.
Madde 4 -Aşağıdaki haller kaza sayılmaz:
a) Her nevi hastalıklarla bunların neticelerinin ve marazi bir halin,
b) Sigortanın şumulüne giren bir kaza neticesinde vukua gelmediği takdirde, suhunetin, donma, güneş çarpması ve konjestion gibi tesirlerinin,
c) Herhangi akıl ve ruh haleti ile olursa olsun, intiharın veya intihara teşebbüsün,
d) Aşikar sarhoşluğun, sigortanın şumulüne giren bir kazanın icap ettirmediği ahvalde uyuşturucu madde kullanmanın, ilaç ve zararlı madde almanın,
e) Sigortanın şumulüne giren bir kazanın icabettirmediği cerrahi; müdahalenin (ameliyatın) ve her türlü şua tatbikinin, tevlit ettiği vefat hali veya cismani arızalar.
Madde 5- Aşağıdaki haller sigortadan hariçtir:
a) Harp veya harp mahiyetindeki harekat, ihtilal, isyan, ayaklanma veya bunlardan doğan iç kargaşalıklar,
b) Grevlere, lokavt edilmiş işçi hareketlerine, halk hareketlerine kavgalara iştirak,
c) Cürüm ve cinayet işlemek veya bunlara teşebbüs,
d) Tehlikede bulunan eşhas ve malları kurtarmak hali müstesna, sigortalının kendisini bile bile ağır tehlikeye maruz bırakacak hareketlerde bulunması,
e) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar.
f) Nükleer rizikolar veya nükleer, biyolojik ve kimyasal silah kullanımı veya nükleer, biyolojik ve kimyasal maddelerin açığa çıkmasına neden olacak her türlü saldırı ve sabotaj,
g) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve buna bağlı sabotajlara katılmak
Suda boğulmalar, sigortanın şumulüne giren bir kaza neticesinde vuku bulmadığı takdirde sigortadan hariçtir.
Madde 6- Aksine mukavele yoksa, aşağıdaki haller de sigortadan hariçtir:
a) Motosiklet ve takma motorlu bisiklet kullanmak ve bunlara binmek,
b) Açık deniz balıkçılığı ile sürek ve sürgün avları, yaban domuzu vesair vahşi hayvan avcılığı ve yüksek dağlarda avcılık,
c) Dağlara ve cumudiyelere tırmanma suretile yapılan dağcılık, kar veya buz üzerinde yapılan bilumum sporlar (kayak, patinaj, hokey ve boksley gibi); cirit oyunu, manialı binicilik, polo, rugbi, eskrim, halter, güreş, boks, basketbol, futbol ve yelken sporlarile ağır ve tehlikeli jimnastik hareketleri ve profesyonel spor hareketleri,
d) Her nevi spor müsabakalarile sürat ve mukavemet yarışları,
e) Havada yolcu sıfatından gayri bir sıfatla uçuş,
g) 5 inci maddenin (e) bendinde belirtilen zararlar ve aynı maddenin (g) bendinde belirtilen terör ve sabotaj eylemlerine katılma hali hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler.
Sigortanın Mülki Hududu
Madde 7- İşbu sigorta teminatı Türkiye Hududları dışında da caridir.
Teminat Nev'ileri
Madde 8- Verilen ve verilmeyen teminatların poliçenin ön yüzünde belirtilmesi kaydıyla, aşağıda belirtilen vefat ve daimi maluliyet teminatlarına ilave olarak, gündelik tazminat ve tedavi masrafları teminatlarının biri veya her ikisi verilebilir.
A) Vefat Teminatı:
İşbu poliçe ile temin edilen bir kaza, sigortalının derhal veya kaza tarihinden itibaren bir sene zarfında vefatına sebebiyet verdiği takdirde, sigorta bedeli poliçede gösterilen menfaattarlara, yoksa kanuni hak sahiplerine ödenir.
B) Daimi Maluliyet Teminatı:
İşbu poliçe ile temin edilen bir kaza, sigortalının derhal veya kaza tarihinden itibaren iki sene zarfında daimi surette maluliyetine sebebiyet verdiği takdirde tıbbi tedavinin sona ermesini ve daimi maluliyetin kat'i surette tesbitini müteakip, daimi maluliyet sigorta bedeli aşağıda münderiç nisbetler dahilinde kendisine ödenir.
Sigorta Bedelinin (%)
İki gözün tamamen kaybı 100
İki kolun veya iki elin tamamen kaybı 100
İki bacağın veya iki ayağın tamamen kaybı 100
Bir kol veya bir el ile beraber bir bacağın veya bir ayağın tamamen kaybı 100
Umumi felç 100
Şifa bulmaz akıl hastalığı 100
Sağ Sol(%)
Kolun veya elin tamamen kaybı 60 50
Omuz hareketinin tamamen kaybı 25 20
Dirsek hareketinin tamamen kaybı 20 15
Bilek hareketinin tamamen kaybı 20 15
Baş parmak ile şehadet parmağının tamamen kaybı 30 25
Baş parmak ile beraber şehadet parmağından gayri bir parmağın tamamen kaybı 25 20
Şehadet parmağı ile beraber baş parmaktan gayri bir parmağın tamamen kaybı 20 15
Baş ve şehadet parmaklarından gayri üç parmağın tamamen kaybı 25 20
Yalnız baş parmağın tamamen kaybı 20 15
Yalnız şehadet parmağının tamamen kaybı 15 10
Yalnız orta parmağın tamamen kaybı 10 8
Yalnız yüzük parmağının tamamen kaybı 8 7
Yalnız küçük parmağın tamamen kaybı 7 6
Bir bacağın dizden yukarsından tamamen kaybı 50
Bir bacağın dizden aşağısından tamamen kaybı 40
Bir ayağın tamamen kaybı 40
Bir ayağın bütün parmaklar dahil kısmen kesilmesi 30
Bir kalçanın hareketinin tamamen kaybı 30
Bir dizin hareketinin tamamen kaybı 20
Bir ayak bileği hareketinin tamamen kaybı 15
Bir ayak baş parmağının tamamen kaybı 8
Kırılan bir bacağın iyi kaynamaması 30
Kırılan bir ayağın iyi kaynamaması 20
Kırılan bir diz kapağının iyi kaynamaması 20
Bir bacağın 5 santimetre veya daha fazla kısalması 15
Bir gözün tamamen kaybı veya iki gözün rüyet kudretinin yarı yarıya kaybı 25
Her iki kulağın tamamen sağırlığı 40
Bir kulağın tamamen sağırlığı 10
Kırılan alt çenenin iyi kaynamaması 25
Amudi fikarinin bariz inhına ile müterafik hareketsizliği 30
Göğüs kafesinde devamlı şekil bozukluğu yapan kaburga kırıklığı 10
Yukarıdaki cetvelde zikredilmemiş bulunan maluliyetlerin nisbeti, daha az vahim olsalar bile, bunların ehemmiyet derecelerine göre ve cetvelde yazılı nisbetlere kıyasen tayin olunur.
Daimi maluliyet nisbetlerinin tayininde sigortalının meslek ve san'atı nazarı itibara alınmaz.
Bir uzvun veya bir uzuv kısmının kaybı tabiri, o uzvun veya uzuv kısmının kat'i ve mutlak surette vazife görememesini ve kullanılamamasını ifade eder.
Bir kazadan evvel esasen hiçbir surette vazife göremeyen ve kullanılamayan bir uzvun veya bir uzuv kısmının kaybı tazmin olunmaz.
Bu kazadan evvel kısmen malul bulunan bir uzvun veya bir uzuv kısmının maluliyet nispeti kaza sebebile arttığı takdirde tazminat, kazadan evvelki nisbet ile sonraki nisbet arasındaki farka göre hesaplanır.
Aynı kazadan dolayı muhtelif uzuvlarda veya uzuv kısımlarında meydana gelen maluliyetler için ayrı ayrı hesap edilecek tazminatın yekunu poliçede gösterilen meblağı geçemez.
Sigortalı solak olduğu takdirde, yukarıdaki cetvelde sağ ve sol el için tayin olunan nisbetler maküsen tatbik olunur.
C) Gündelik Tazminat
Sigortalı, kaza neticesinde muvakkaten çalışamayacak duruma düşerse, kendisine poliçede yazılı gündelik tazminat ödenir.
Sigortalı, kısmen çalışabilecek durumda bulunduğu veya bilahare kısmen çalışabilecek duruma geldiği takdirde, o tarihten itibaren gündelik tazminat yarıya indirilir.
İşbu tazminat tıbbi tedavinin başladığı günden, sigortalının iyileşerek çalışabilecek duruma geldiği güne kadar ödenir, Ancak bu müddet 200 günü geçemez.
D) Tedavi Masrafları Teminatı
Tedavi masraflarının da sigorta teminatına dahil olduğu poliçede ayrıca tasrih edilmiş olması şartile sigortacı, kaza gününden itibaren bir sene zarfında ihtiyar edilmiş doktor ücreti ile ilaç, radyografi, banyo, masaj, hastahane ve diğer tedavi masraflarını (nakil ücretleri hariç) poliçede bu teminat için tesbit olunan meblağa kadar öder.
Tabii veya sun'i sabit dişlere kaza neticesinde arız olan hasarların protez masrafları tedavi masrafları müemmen meblağının azami % 10'una kadar tazmin olunur.
Tedavi masrafları için, sigortalının çalıştığı müessese veya kanunen mecburi sigortalar tarafından vaki tediyeler sigortacının ödeyeceği tazminattan indirilir.
Tedavi masraflarının müteaddit sigortacılar tarafından temin edilmiş olunması halinde bu masraflar sigortacılar arasında, teminatları nisbetinde paylaşılır.
Sigortacı ödediği tedavi masrafları dolayısile mes'ul üçüncü şahıslara karşı tediye ettiği meblağ kadar sigortalının yerine kaim olur.
Teminat Nev'ilerinin İçtimaı
Madde 9- Bir kaza, vefat ve daimi maluliyet tazminatına aynı zamanda hak kazandırmaz. Ancak, daimi maluliyet tazminatı almış bulunan sigortalı, kazanın vukuu tarihinden itibaren bir sene zarfında ve bu kaza neticesinde vefat ettiği takdirde hak sahiplerine, ''Sigortalıya ödenmiş bulunan daimi maluliyet tazminatı ile vefat tazminatı arasındaki fark ödenir.
Gündelik tazminat ve tedavi masrafları vefat veya daimi maluliyet tazimatından indirilmez.
Madde 10- Bir kaza sonunda husule gelen neticeler, kazadan evvel mevcut olan veya sonradan meydana gelen ve her halde kaza ile ilgisi bulunmayan hastalık, bedeni teşekkülatın bozukluğu veya sigortalının kusuru neticesinde tedavinin kifayetsiz, yanlış veya fena yapılmış olması sebebile vahamet kesbederse, ödenmesi icap eden tazminat miktan husule gelmiş olan neticeye göre hesap edilmeyip, aynı kazanın tamamen sıhhatli bir kimsede tıbbi tedavinin tam ve fenni bir surette yapılmış olması şartile tevlit edebileceği neticeye göre tayin edilir.
Sigorta Ettirenin Beyan Mükellefiyeti
Madde 11- İşbu Mukavele sigorta ettirenin beyanı esas tutularak aktedilmiştir.
Sigorta ettiren teklifname ve bunu tamamlayıcı vesikalarda kendisine sorulan suallere doğru cevap vermek ve sigortanın mevzuunu teşkil eden rizikonun takdirine müessir olabilecek hususattan kendisince bilinenleri de beyan etmekle mükelleftir. Sigorta ettiren, sigortanın daha ağır şartlarla temin edilmesini icap ettiren hallerde hakikate aykırı veya noksan beyanda bulunmuşsa:
a) Sigorta ettirenin kastı tahakkuk ederse, Sigorta Poliçesi hükümsüzdür.
b) Sigorta ettirenin kastı bulunmadığı hallerde sigortacı, rizikonun, ağırlığı ile mütenasip prim farkını almak suretile sigorta poliçesini yürürlükte tutmak veya feshetmek şıklarından birini seçer. Feshi şıkkını seçtiği takdirde keyfiyeti, ıttıla tarihinden itibaren bir ay içinde sigortalıya ihbar eder. Fesih ihbarının postaya verildiği tarihten itibaren 15 gün sorıra öğleyin saat 12.00'de sigorta sona erer ve işlemeyen sigorta müddetine ait prim iade olunur. Müddetinde kullanılmayan fesih hakkı düşer. Hakikate aykırı veya noksan beyan halleri hasarı vukuundan sonra öğrenilirse, sigorta ettirenin kastı bulunan hallerde tazminat ödenmez, kastı bulunmayan hallerde, tahakkuk ettirilen primle, tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki nisbet dairesinde tazminattan indirme yapılır.
Rizikonun Değişmesi
Madde 12- Sigorta ettiren, teklifnamede beyan veya poliçenin hususi şartlan içine dercedilmiş bulunan hususlarda sigorta müddeti içinde vuku bulacak bilcümle değişiklikleri -bilhassa meslek ve meşguliyet tebeeddülü, körlük ve sağırlık halleri, sar'a, kısmi veya tam felç, verem, akıl ve sinir hastalıkları gibi- sigortacıya yazılı olarak derhal ihbarla mükelleftir.
Değişiklikler rizikoyu ağırlaştırıcı mahiyette olup da sigortacıya en geç sekiz gün içinde bildirilmiş ise, sigortacı:
a) ya munzam bir prim almak suretile sigortanın devamını kabul eder,
b) veya keyfiyetten haberdar olduğu tarihten itibaren 8 gün içinde mukaveleyi fesheder.
Bu takdirde sigorta, feshin yazılı olarak ihbarile sona erer ve işlemeyecek günlere ait prim, gün esasına göre iade olunur. Fesih hakkının müddetinde kullanılmaması halinde sigortanın hükmü devam eder.
Sigorta ettiren değişiklik keyfiyetini sigortacıya ihbar etmediği halde dahi sigortacı, vaki değişikliği öğrendikten sonra 8 gün içinde mukaveleyi feshetmez veya sigorta primini tahsil etmek gibi sigortanın hükmünün devamına razı olduğunu gösterir bir harekette bulunursa fesih hakkı düşer.
Munzam primin ödenmesinde uyuşulamazsa, fesih hakkını sigortalı da kullanabilir Bu takdirde mukavele feshin ihbarile hükümden düşer ve işlemeyecek günlere ait prim, kısa müddetli sigorta esasına göre, iade edilir.
Değişiklikler rizikoyu hafifletici mahiyette olur ve primin indirilmesini icap ettirir ise değişikliğin ihbarı tarihinden itibaren prim farkı kısa müddetli sigorta esasına göre iade edilir.
Bu madde mevzuu ihbar mükellefiyeti yerine getirilmediği ve değişiklik rizikoyu ağırlaştırıcı mahiyette olduğu takdirde sigortacı, rizikonun tahakkuku halinde mes'ul olmaz. Meğer ki, tehlike ağırlaşması ile tahakkuk eden riziko arasında bir illiyet rabıtası bulunmaya.
Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin Vecibeleri
Madde 13-
A) Rizikonun Gerçekleştiğinin İhbarı
Sigorta ettiren veya hak sahipleri rizikonun gerçekleştiğini öğrendikleri tarihten itibaren beş gün içinde keyfiyeti sigortacıya yazı ile bildirmeye mecburdur.
Sigorta ettiren veya hak sahipleri mezkur ihbarda kazanın yerini, tarihini ve sebeplerini bildirmek ve ayrıca tedaviyi yapan doktordan kazanın tevlit ettiği durum ile bunun muhtemel neticelerini mübeyyin bir rapor istihsal ederek sigortacıya göndermekle mükelleftir.
B) Tedaviye Başlama ve Lüzumlu Tedbirleri Alma
Kazayı müteakip derhal bir doktor çağrılarak gereken tedaviye başlanması ve kazazedenin iyileşmesi için icapeden bilcümle tedbirlerin alınması meşruttur.
Sigortacı her zaman kazazedeyi muayene ve sıhhi durumunu kontrol ettirmek hakkını haiz olup, bu muayene ve kontrollerin yapılmasına müsaade edilmesi mecburidir.
Kazazedenin tedavisi ve iyileşmesi hakkında sigortacının tabibi tarafından yapılacak tavsiyelere ve verilecek direktiflere riayet de şarttır.
Yukarıda (A) ve (B) paragraflarında derpiş edilen vecibeler:
a) Kasden yerine getirilmediği takdirde poliçeden doğan haklar zayi olur.
b) Kusur neticesinde yerine getirilmediği ve bu sebeple kaza neticeleri ağırlaştığı takdirde sigortacı ağırlaşan kısımdan mes'ul olmaz.
C) Lüzumlu Vesaikin Tevdii
Sigorta ettiren veya hak sahipleri, kaza neticeleri ve tediyesi gereken meblağın tesbiti ile ilgili olarak sigortacının isteyeceği lüzumlu vesaiki tevdi etmekle mükelleftir.
Rizikonun Gerçekleşmesini Müteakip Mukavelenin Durumu
Madde 14- Sigortacı veya sigorta ettiren tazminat tediyesini gerektiren bir kazayı müteakip sigorta mukavelesini işlememiş günler için, fesih hakkını haizdir. Fesih hakkı tazminatın tediye edildiği günden sonra kullanılamaz.
Mukaveleyi sigortacı feshettiği takdirde sigorta, fesih ihbarının postaya verildiği tarihten itibaren onbeş gün sonra öğleyin saat 12.00'de sona erer ve işlememiş günlerin primleri, gün esasına göre, sigorta ettirene iade olunur.
Mukaveleyi sigorta ettiren feshettiği takdirde, sigorta feshin ihbarile hükümden düşer ve işlememiş günlere ait primler iade olunmaz.
Tazminatın Tesbit Şekli
Madde 15 -
1) Bu poliçe gereğince ödenecek tazminatın miktarı evvelemirde taraflar arasında uyuşularak tesbit olunur.
2) Taraflar uyuşamadıkları takdirde tazminat miktarı gerek vefat, daimi maluliyet ve çalışmaktan muvakkaten mahrumiyet hallerinin sebepleri, gerekse maluliyetin derecesi ve gündelik tazminat veya tedavi masrafları gibi tazminat miktarının tesbitine müessir maddi unsurlar gözönünde bulundurulmak suretile hakem bilirkişi marifetile tesbit edilir.
a) Taraflardan her biri kendi hakem bilirkişisini tayin ve irac ve bu iki hakem bilirkişi tesbit muamelesine başlamadan evvel, uyuşamadıkları hususlar hakkında kat'i kararlar ittihazı için ve selahiyeti buna münhasır olmak üzere tayinlerinden en geç yedi gün içinde üçüncü bir hakem bilirkişi seçerler.
b) Taraflardan biri diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içinde hakem bilirkişi tayin etmezse, yahut tarafların hakem bilirkişileri üçüncü hakem bilirkişinin intihabı hususunda 7 gün zarfında ittifak edemezlerse ikinci tarafın hakem bilirkişisi veya üçüncü hakem bilirkişi ilk müracaatta bulunan tarafın talebi üzerine, 19'ncu madde gereğince selahiyetli mahkeme tarafından tayin edilir.
c) Sigortalı hakem bilirkişisini tayinden sonra vefat ettiği takdirde dahi hakem bilirkişi vazifesinin intacına kadar selahiyetli kalır.
d) Hakem bilirkişilerden birinin vefatı, istifası veya reddi halinde yenisini tayin selahiyeti, hakem bilirkişisi vefat veya istifa etmiş veya reddedilmiş olan tarafa aittir. Üçüncü hakem bilirkişinin vefatı, istifası veya reddi halinde de yenisinin intihabı selahiyeti evvelemirde taraf hakem bilirkişilerine aittir. Bu selahiyetler (a) ve (b) bendleri hükümleri dairesinde ku1lanılır.
e) Taraflar uyuştukları takdirde tesbit muamelesini tek hakem bilirkişiye dahi yaptırabilirler.
f) Taraflardan her biri kendi hakem bilirkişisinin ücret ve masraflarını öder, üçüncü hakem bilirkişinin veya tek hakem bilirkişinin ücret ve masrafları taraflar arasında yarı yarıya taksim olunur.
g) Hakem bilirkişi heyeti veya tek hakem bilirkişi tetkikatını icrada Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun hükümleri ile bağlı olmayıp mutlak surette serbesttir.
h) Hakem bilirkişi kararlarına ancak Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunundaki hakem kararlarına ait itiraz sebeplerine istinaden veya kararın aşikar bir surette fenne veya hüsnüniyet kaidelerine aykırı olması halinde kararın tebliği tarihinden itibaren 15 gün içerisinde selahiyetli Asliye Mahkemesinde itiraz olunabilir.
3) Hakem bilirkişi heyetinin veya tek hakem bilirkişinin vereceği karar taraflar için kat'i ve nihai mahiyeti haizdir.
4) Tazminat miktarı taraflar arasında uyuşularak veya hakem bilirkişiler tarafından tesbit edilmedikçe tazminatın ödenmesi için sigortacıdan bir guna mütalebatta bulunulamaz.
Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
Madde 16-Sigorta priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemediği takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının mesuliyetinin başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk 15 gününde sigortacının sorumluluğu devam eder.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir .
Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
İdare Masrafi ile Vergi, Resim ve Harçlar
Madde 17- Sigorta primlerine, sigorta bedeline ve poliçeye müteallik olarak halen mevcut veya ilerde vaz olunacak vergi, resim ve harçlarla poliçede gösterilen idare masrafı sigorta ettirene aittir.
İkametgah
Madde 18- Sigortanın akdinde sigorta ettiren tarafından beyan edilen ikametgah adresi poliçeye dercedilir. Sigorta ettiren ikametgahını değiştirdiği takdirde bunu derhal taahhütlü mektupla sigortacıya bildirmeye mecburdur. Aksi takdirde sigortacı tarafından yapılacak tebligatın sigorta ettirene ulaşmamış olmasından doğacak bütün neticelerden sigorta ettiren mes'uldür.
Selahiyetli Mahkeme
Madde 19 -Selahiyetli mahkeme, davanın sigorta ettiren tarafından ikamesi halinde sigortacının merkezinin veya poliçeyi tanzim eden acentenin, sigortacı tarafından ikame edilmesi halinde ise sigorta ettirenin 18'nci maddede zikri geçen ikametgahının bulunduğu mahal mahkemesidir.
Mürürü Zaman
Madde 20- Sigorta mukavelesinden doğan bütün mutalebeler iki yılda mürürü zamana uğrar.
Son Düzenleme Tarihi: 1 Temmuz 2006
A. SİGORTANIN KAPSAMI
A.1- Sigortalı, Sigorta Ettiren ve Lehdar
Hayatı üzerine sigorta sözleşmesi yapılan kişiye "sigortalı", prim ödemek suretiyle sigortalının menfaatini sigortacı nezdinde sigortalayan kişiye "sigorta ettiren" ve sigorta sözleşmesine taraf olmamakla beraber lehine sigorta sözleşmesi yapılan ve rizikonun gerçekleşmesi halinde kural olarak sigorta tazminatını sigortacıdan isteme hakkına sahip olana da "lehdar" denir.
Sigortalı ile sigorta ettiren aynı şahıs olabileceği gibi hayatta kalma şartıyla yapılan sigortalarda lehdar da aynı şahıs olabilir.
Bir kimsenin hayatı, ya o kimse veya onun bilgi ve izni olmasa bile dilediği bir veya birkaç sigortacıya çeşitli bedellerle üçüncü bir kişi tarafından sigorta ettirilebilir, şu kadar ki, üçüncü kişinin o kimsenin hayatının devamında maddi veya manevi menfaatinin bulunması sigortanın geçerliliği için şarttır.
A.2- Sigortanın Konusu
Sigortacı, bu sigorta ile bir kimsenin belirli bir süre içinde veya sözleşmede belirtilen şart ve haller içinde ölümü veya o kimsenin sözleşmede belirtilen belli bir süreden fazla yaşaması ihtimalini ya da her iki ihtimali beraber sigorta edebilir.
Ancak, küçüklerin, mahcurların veya mümeyyiz olmayanların ölümünü şart koyarak sigorta etmek batıl, bunların hayatı üzerine sigorta yapmak geçerlidir. Her iki halde de ölüm gerçekleşirse sigortalının ölüm tarihindeki riyazi ihtiyatı ödenir.
Bu genel şartlara göre riyazi ihtiyat ödenmesi gereken hallerde varsa kar payı da ödenir.
A.3- Sigorta Teminatı Dışında Kalan Haller
Aşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır:
3.1- Sigortalı, sigortacıyı haberdar etmeksizin ticari hava hatları üzerinde yolcu nakline ruhsatlı işletmelerin uçak veya herhangi bir hava gemisinde ancak, yolcu sıfatıyla seyahat edebilir. Hayatı sigortalanan kişinin ölümü yolcu sıfatı dışında havada yapılan yolculuklar esnasında olursa, şirket yalnız riyazi ihtiyatı ödemekle yükümlüdür; ölüm tazminatı ödenmez.
3.2- Sigortalı, intihar veya intihara teşebbüs sonucunda öldüğü takdirde, sigortalının intiharı anında akli melekeleri ne olursa olsun, sigortacı sigortanın o andaki riyazi ihtiyatını öder. Aksine bir sözleşme ile süre kısaltılmış olmadıkça sigortalı aralıksız olarak en az üç yıl devam etmiş bulunuyorsa, sigortacı sigorta teminatının tamamını ödemekle yükümlüdür.
3.3- Sigortadan faydalanan kimse hayatı üzerine sigorta yapmış olanı öldürmüş veya onun öldürülmesinde herhangi bir şekilde suç ortaklığı etmişse sigorta bedelinden mahrum kalır ve bu bedel ölenin mirasçılarına ait olur.
3.4- Aksi sözleşme ile kararlaştırılmadıkça, sigorta savaş halinde geçerli değildir. Ancak, sigortalı savaş esnasında ve savaş hareketleri dolayısıyla ölürse, ölüm tarihindeki riyazi ihtiyatlar, ödeme tarihine kadar geçecek süreye ait teknik faizleriyle birlikte hak sahiplerine ödenir.
3.5- Sigortalı, aksine bir sözleşme olmadığı sürece, AIDS, nükleer, biyolojik ve kimyasal silah kullanımı veya nükleer, biyolojik ve kimyasal maddelerin açığa çıkmasına neden olacak her türlü saldırı ve sabotaj veya tedavi amaçlı olanlar hariç nükleer rizikolar sonucu ölürse, sigortacı, yalnız riyazi ihtiyatı ödemekle yükümlüdür.
A.4- Sigorta Bedelinin Artırılması
Sigorta süresi içinde, sigorta ettirenin talebi ve sigortacının da kabulü halinde sigorta bedeli artırılabilir.
Sigorta özel şartları gereği sigorta bedelini kendiliğinden artıran haller hariç, sigorta ettiren teminat artışı talep ettiğinde durumu sigortacıya yazılı olarak bildirmek ve sigortacının gerekli gördüğü durumlarda yeni bir sağlık raporunu sigortacıya vermek zorundadır.
Sigorta bedelinin artırılması halinde yapılacak beyanlar hakkında C.2 hükümleri uygulanır.
A.5- Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de ve her halükarda rizikonun gerçekleşmesiyle sona erer.
A.6- Sigortanın Coğrafi Sınırı
Bu sigorta dünyanın her yerinde geçerlidir.
B. RİZİKONUN GERÇEKLEŞMESİ HALİNDE HAK SAHİPLERİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Hak sahipleri, rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren durumu beş gün içinde sigortacıya bildirmek zorundadırlar.
Hak sahipleri, poliçeden doğan haklarını talep edebilmek için, aşağıdaki yazılı belgeleri, masrafı kendilerine ait olmak üzere temin ederek sigortacıya verir.
a) Sigorta poliçesi, (kaybı halinde sigortalı veya hak sahibinden alınacak imzalı beyan yeterlidir),
b) Nüfus idaresi tarafından verilecek tasdikli ve vukuatlı nüfus kayıt örneği,
c) Gerekirse ölüm nedenini açıklayan doktor raporu veya gömme izni,
d) Gaiplik halinde mahkemeden alınacak olan gaiplik kararı,
e) Lehdar tayin edilmediği durumlarda veraset ilamı,
Sigortacı, vefat rizikolarında gerekirse tazminatı kesinleştirmek için sağlık karnesi ile hastane durum raporunu da ayrıca isteyebilir. Sigortacı talep halinde lehdar ya da sigorta ettirene tazminatın ödenmesine ilişkin olarak aldığı belgeler karşılığında bir alındı belgesi vermek zorundadır.
Bütün belgelerin sigorta şirketine verilmesinden sonra sigortacı, sözleşme hükümlerine göre ödemesi gereken kesinleşmiş tazminatı on gün içinde hak sahiplerine öder. Poliçenin bulunamadığı durumlarda şirket kayıtları esas alınır.
Sadece, hayatta kalma şartıyla yapılmış olan sözleşmelerde, sözleşmede belirtilen sürenin dolması nedeniyle yapılacak ödemelerde sadece sigorta poliçesi ve onaylı nüfus suretinin verilmesi yeterlidir.
C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1- Sigorta Priminin Ödenmesi ve Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması
Sigorta priminin tamamı veya taksitle ödenmesi kararlaştırılmış ise ilk taksit poliçenin tesliminde ve kalan taksitler de poliçede belirtilen tarihlerde nakden ödenir.
Sigorta sözleşmesinin yapılmasına ilişkin teklifnamenin sigorta şirketine ulaştığı tarihten itibaren 30 gün içinde ret edilmemesi halinde, sigorta sözleşmesi yapılmış olur.
Teklifnamenin verilmesi sırasında alındı belgesi karşılığında alınan para, teklifnamenin şirketçe kabul edilmesi halinde sigorta ettirenin prim borcuna mahsup edilir.
Hayatı sigorta olunan kimse ilk primin ödenmesinden önce ölmüş ise sigorta hükümsüzdür .
Bir yıldan uzun süreli hayat sigortalarında sigorta ücretinin veya taksitlere bağlanmış olduğu takdirde herhangi bir taksitinin vadesinde ödenmemesi halinde sigortacı, sigorta ettirenin kendisine bildirmiş olduğu son ikametgah adresine taahhütlü mektupla veya noter kanalıyla ücret veya taksitin bir ay içinde ödenmesini, aksi takdirde sigortanın feshedilmiş olacağını ihtar eder. Bu sürenin sonunda söz konusu ücret veya taksit ödenmemiş ise sözleşme feshedilmiş olur.
Bir yıl ve daha kısa süreli hayat sigortalarında ise, sigorta ettiren kimse primini veya taksitlere bağlanmış olduğu takdirde herhangi bir taksitini vadesinde ödememesi halinde temerrüde düşer ve temerrüt gününü takip eden on beş gün içerisinde dahi sigorta ettiren prim borcunu ödemediği takdirde bu müddetin bitiminden itibaren on beş gün süre ile sigorta teminatı durur. Bu sürenin sonuna kadar prim ödenmediği takdirde sigorta sözleşmesi herhangi bir ihtara gerek kalmadan feshedilmiş olur.
Sigorta primi önceden taraflarca belirlenen vadede makbuz karşılığında ödenir. Poliçede belirtilmek kaydıyla PTT ve diğer kişilerden alınacak primlerin ödendiğine dair belgeler sigorta şirketi makbuzu ile eş değerdedir.
Aksine bir sözleşmeyle süre kısaltılmış olmadıkça üç yıl geçmeden sigorta ettiren sigortadan cayar veya taahhüdüne uymazsa verdiği primi veya bedeli sigortacıdan talep edemez.
İlk üç senenin primleri ödendikten sonra müteakip primler ödenmeyecek olursa poliçe feshedilmez; Ancak, sigortacı re'sen madde C.5 hükümlerini uygular.
C.2- Sözleşmenin Yapılması Sırasındaki Beyan Yükümlülüğü
2.1- Sigortacı, bu sözleşmeyi, gerek sigorta ettiren gerekse bilgisinin olduğu hallerde hayatı sigorta edilenlerin ve temsilci aracılığıyla sigorta yapılıyorsa temsilcinin de beyanını esas tutarak yapmıştır.
2.2- Gerek sigorta ettiren gerekse sigortalı ve temsilci, sigorta sözleşmesinin yapılması sırasında kendisince bilinen ve sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek bütün halleri bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğün ihlali halinde, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak sekiz gün içinde prim farkını talep edebilir. Ancak, sigortacının bildirilmemiş, eksik veya yanlış bildirilmiş olan hususları bilmesi veya ihbar etmemenin ya da yanlış ihbar etmenin kusura dayanmaması halinde cayma caiz değildir. Bu durumda rizikonun kabul edildiğinden daha yüksek olması nedeniyle daha fazla bir prim alınması gerekiyorsa sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde prim farkını talep edebilir.
Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşmeden cayılmış olur. Ancak, prim farkının kabul edilmemesi nedeniyle sözleşmeden cayılması sigortacının gerçeğe aykırı veya eksik beyanı öğrendiği tarihten itibaren bir aylık süre içinde söz konusudur.
Beyan yükümlülüğünün kasıtlı ihlalinde sigortacı riziko gerçekleşmiş olsa bile sözleşmeden cayabilir ve prime hak kazanır.
Kastın söz konusu olmadığı durumlarda riziko; sigortacı durumu öğrenmeden önce veya sigortacının cayabileceği veya caymanın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tazminatı o tazminata ilişkin olarak tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder.
2.3- Cayma veya prim farkını talep etme hakkı süresinde kullanılmadığı takdirde düşer.
2.4- Sözleşme akdedilmesinden itibaren aralıksız veya itirazsız olarak iki yıl süreyle yürürlükte kalmışsa artık sigortacı sözleşmeden cayamaz ancak durumu öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde prim farkını talep edebilir. Ancak, sigortalı talep edilen prim farkını kabul etmezse rizikoya ilişkin olarak alınan prim ile alınması gereken prim arasındaki oran çarpılır çıkan miktar tazminat olarak ödenir.
C.3- Sigorta Süresi İçinde Beyan Yükümlülüğü
Sözleşmenin yapılmasından sonra, sigortacının izni olmadan, rizikoya etki edebilecek hususlarda meydana getirilen değişikliklerin sekiz gün içinde sigortacıya bildirilmesi gerekir .
Durumun sigortacı tarafından öğrenilmesinden sonra,
3.1- Değişiklik, sigortacının sözleşmeyi yapmaması ya da daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise,
Sigortacı sekiz gün içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını almak suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Ancak, prim farkının kabul edilmemesi nedeniyle sözleşmenin feshi sigortacının değişikliği öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde söz konusudur.
Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Her ne şekilde olursa olsun değişikliği öğrenen sigortacı, sigorta hükmünün devamına razı olduğunu gösterir bir harekette bulunursa fesih hakkı düşer.
3.2- Değişiklik, rizikoyu hafifletici nitelikte ve daha az prim uygulanmasını gerektirir hallerden ise, sigortacı değişikliğin yapıldığı tarihten itibaren dönem sonuna kadar geçecek süre için gün esasına göre hesap edilecek prim farkını sigorta ettirene geri verir.
3.3- Sigortacının sözleşmeyi bu değişikliklere göre yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerde:
a) Sigortacı durumu öğrenmeden önce,
b) Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde,
c) Fesih ihbarının hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde riziko gerçekleşirse, sigortacı tazminatı, o tazminata ilişkin olarak tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder.
C. 4- Sigortanın Tekrar Yürürlüğe Konulması veya Eski Haline Dönüştürülmesi
Primin ödenmemesinden dolayı fesih veya tenzil edilmiş olan sözleşme, ödenmeyen ilk primin vadesini izleyen altı ay içinde ve birikmiş primler, her primin vadesinden itibaren hesap edilecek kanuni gecikme faiziyle birlikte sigorta ettiren tarafından bir defada ödenmek şartıyla tekrar yürürlüğe konulur veya eski haline dönüştürülür.
Bu altı aylık süre geçtiği takdirde, sigortacı isterse, masrafı sigorta ettirene ait olmak üzere sigortalıdan yeni bir muayene isteyebilir. Muayene sonucu sigortanın devamı bakımından uygun görüldüğü ve birikmiş primler yukarıda yazılı esaslar dahilinde ödendiği takdirde sigortacı sözleşmeyi tekrar yürürlüğe koyar.
Sigortanın yeniden yürürlüğe girmesi esnasında sigortalının hayatta bulunması şarttır. Sigortanın yeniden yürürlüğe konması esnasında yapılacak beyanların gerçeğe aykırı olması halinde madde C.2 hükümleri uygulanır.
C.5- Ücretsiz Sigorta (Tenzil)
Sigorta ettiren kimse, aksine bir sözleşmeyle süre kısaltılmış olmadıkça en az üç yıllık primi ödedikten sonra sigortadan cayar veya taahhüdüne uymaz ve de sigortayı satın alma (iştira) hakkını da kullanmaz ise, sigortası prim ödenmesinden muaf bir sigorta haline çevrilmiş olur. Bu takdirde sigorta bedeli poliçede ve tarife teknik esaslarında gösterildiği şekilde indirilir.
C.6- Satın Alma (İştira)
Sigortacı, aksine bir sözleşmeyle kısaltılmış olmadıkça en az üç yıllık primi ödenmiş olan bir sigortayı, sigorta ettirenin talebi üzerine ve sigorta poliçesinin geri verilmesi karşılığında poliçede belirtilen şekilde satın almak zorundadır.
C. 7- Borç Verme (İkraz)
Sigortacı, aksine bir sözleşmeyle kısaltılmış olmadıkça en az 3 yıllık primi ödenmiş sigortada, sigorta ettirenin talebi üzerine ve poliçenin iadesi karşılığında sigorta poliçesi üzerinden ödünç para vermek zorundadır.
Borcun faizleri, taraflarca kararlaştırılan vadelerde ödendiği sürece sözleşme yürürlükte kalır. Faizler vadelerinde ödenmeyecek olursa, sigortacı, sigorta ettirene bir ihbar mektubu göndererek borcunu işlemiş faiz ve masraflarıyla üç ay içinde ödemeye davet eder. Borç bu süre içinde ödenmez ise sigortacı re'sen iştira eder ve alacağını işlemiş faiz ve masraflarıyla birlikte tahsil eder. Kalan miktar sigorta ettirene iade olunur.
C.8- Hak veya Borçların Devri -Menfaattarın Değiştirilmesi
8.1- Bu sözleşmeden doğan hakların veya borçların devri mümkündür .
8.2- Sigorta ettiren, sigortadan faydalanan kimseyi sigortanın başlangıcında veya daha sonra tayin edebileceği gibi istediği zaman değiştirme hakkına da sahiptir. Ancak, sigorta ettiren değiştirme hakkından vazgeçtiğini poliçeye yazdırmakla birlikte poliçeyi lehdara teslim etmişse artık o kişiyi değiştiremez.
C.9- Poliçenin Kaybı
Poliçenin kaybı halinde, şirkette bulunan ve sigorta ettiren tarafından onaylanmış kayıt ve belgeler esas, kaybolan nüsha geçersiz kabul edilerek yerine sigorta ettiren tarafından imza edilecek bir kayıp formu karşılığında ikinci bir örnek poliçe verilir. Bu konuda yapılacak masraflar sigorta ettirene aittir.
C.10- Tebliğ ve İhbarlar
Sigortalı ve sigorta ettirenin bildirimleri, sigorta şirketinin merkezine noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır.
Sigortacının bildirimleri de sigorta ettirenin ve sigortalının poliçede gösterilen adresine aynı surette yapılır. Bu adreslerin değişmiş olması halinde ise, sigorta ettiren bunu sigorta şirketine bildirmek zorundadır. Aksi takdirde sigortacı tarafından yapılacak tebligatın sigorta ettirene ulaştırılmamış olmasından doğacak kanuni sonuçlar doğrudan doğruya sigorta ettirene ait olur.
Taraflara imza karşılığında, elden verilen mektup veya telgraf ile yapılan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir.
C.11- Sigortalıya Ait Sırların Saklı Tutulması
Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler bu sözleşmenin yapılması dolayısıyla sigortalıya, sigorta ettirene ve lehdara ait öğrenecekleri sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludurlar.
C.12- Yetkili Mahkeme
Bu sözleşmeden doğan uyuşmazlıklar nedeniyle sigorta şirketi aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme sigorta şirketi merkezinin veya sigortalının ikametgahının bulunduğu, sigorta şirketince açılacak davalarda ise davalının ikametgahının bulunduğu yerdeki ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemelerdir.
C.13- Zaman Aşımı
Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar.
C.14- Özel Şartlar
Sigorta sözleşmelerine, genel şartlara aykırı düşmemek ve sigortalı aleyhine olmamak üzere özel şartlar konulabilir.
Son Düzenleme Tarihi: 11 Mayıs 2002
Yürürlük Tarihi: 25 Mart 2004
A. Sigortanın Kapsamı
A.1. Sigortanın Konusu
Bu sigorta, yurtiçi ve uluslararası yolcu taşımacılığı kapsamında seyahat eden yolcuları, sürücüleri ve yardımcılarını, taşımacılık hizmetinin başlangıcından bitimine kadar geçen seyahat süresi içinde, duraklamalar da dahil olmak üzere, maruz kalacakları her türlü kazaların neticelerine karşı aşağıdaki şartlar çerçevesinde teminat altına alır. Poliçede kayıtlı taşımacının, 10/07/2003 tarih ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununa istinaden verilen taşımacı yetki belgesine sahip olması; yolcu taşımacılığının zorunlu haller hariç, bu kanun hükümleri çerçevesinde yapılması ve taşımanın yapıldığı aracın poliçede kayıtlı olması zorunludur.
A.2. Kazanın Tanımı
Bu genel şartlardaki kaza terimi, ani ve harici etkisi tespit edilen doğal afetler de dahil olmak üzere, sigortalının iradesi dışında meydana gelen ve sigortalının bedensel bir sakatlığa maruz kalmasına veya ölmesine sebebiyet veren ani ve harici olayı ifade eder. Birdenbire ve beklenmeyen bir şekilde ortaya çıkan gazların solunması, yanık ve ani bir hareket neticesinde adale ve sinirlerin incinmesi, burkulması ve kopması da kaza sayılır. Ancak;
a) Her türlü hastalıklı hal,
b) Sigortanın kapsamına giren bir kaza neticesinde meydana gelmediği takdirde, sıcaklık, donma, güneş çarpması ve tıkanıklık gibi tesirler,
c) Akıl ve ruh durumuna bakılmaksızın intihar veya intihara teşebbüs,
d) Belirgin sarhoşluk, uyuşturucu ve zararlı madde kullanımı,
e) Sigortanın kapsamına giren bir kazanın gerektirmediği cerrahi müdahale ve her türlü ışın tedavisi ile ilaç kullanımı neticesinde meydana gelen ve sigortalının bedensel bir sakatlığa maruz kalmasına veya ölmesine sebebiyet veren olaylar kaza sayılmaz.
A.3. Kapsama Giren Teminat Türleri
A.3.1. Ölüm Teminatı
Bu sigorta ile teminat altına alınan bir kaza, sigortalının kaza tarihinden itibaren iki yıl içinde ölümüne yol açtığı takdirde, teminatın tamamı, sigortalının yardımından mahrum kalan hak sahiplerine ödenir.
A.3.2. Sakatlık Teminatı
Bu sigorta ile teminat altına alınan bir kaza, sigortalının kaza tarihinden itibaren iki yıl içinde sakatlığına yol açtığı takdirde, tıbbi tedavinin sona ermesi ve sakatlığın kesin olarak tespiti sonucunda, sakatlık tazminatı aşağıda belirtilen oranlar dahilinde kendisine ödenir.
Teminatın % si
İki gözün tamamen kaybı
100
İki kolun veya iki elin tamamen kaybı
100
İki bacağın veya iki ayağın tamamen kaybı
100
Bir kol veya bir el ile beraber bir bacağın veya bir ayağın tamamen kaybı
100
Genel felç
100
Şifa bulmaz akli denge bozukluğu
100
Sağ
Sol
Kolun veya elin tamamen kaybı
60
50
Omuz hareketinin tamamen kaybı
25
20
Dirsek hareketinin tamamen kaybı
20
15
Bilek hareketinin tamamen kaybı
20
15
Baş parmak ile işaret parmağının tamamen kaybı
30
25
Baş parmak ile beraber işaret parmağından başka bir parmağın tamamen kaybı
25
20
İşaret parmağı ile beraber baş parmaktan başka bir parmağın tamamen kaybı
20
15
Baş ve işaret parmaklarından başka üç parmağın tamamen kaybı
25
20
Yalnız baş parmağın tamamen kaybı 20 15
Yalnız işaret parmağının tamamen kaybı
15
10
Yalnız orta parmağın tamamen kaybı
10
8
Yalnız yüzük parmağının tamamen kaybı
8
7
Yalnız küçük parmağın tamamen kaybı
7
6
Bir bacağın dizden yukarısının tamamen kaybı
50
Bir bacağın dizden aşağısının tamamen kaybı
40
Bir ayağın tamamen kaybı
40
Bir ayağın -bütün parmaklar dahil- kısmen kesilmesi
30
Bir kalçanın hareketinin tamamen kaybı
30
Bir dizin hareketinin tamamen kaybı
20
Bir ayak bileği hareketinin tamamen kaybı
15
Bir ayak baş parmağının tamamen kaybı
8
Kırılan bir bacağın iyi kaynamaması
30
Kırılan bir ayağın iyi kaynamaması
20
Kırılan bir diz kapağının iyi kaynamaması 20
Bir bacağın 5 santimetre veya daha fazla kısalması
15
Bir gözün tamamen kaybı veya iki gözün görme gücünün yarı yarıya kaybı
25
Her iki kulağın tamamen sağırlığı
40
Bir kulağın tamamen sağırlığı
10
Kırılan alt çenenin iyi kaynamaması
25
Bel kemiğinin belirgin bir eğilme nedeniyle hareketsizliği
30
Göğüs kafesinde sürekli şekil bozukluğu yapan kaburga kırıklığı
10
"Yukarıdaki tabloda zikredilmemiş bulunan maluliyetlerin oranı, daha az vahim olsalar bile, bunların önem derecelerine göre ve tabloda yazılı oranlara kıyasen tayin olunur."
Bir organın tamamen veya kısmen kaybı, söz konusu organın veya organ kısmının kesin bir şekilde sakatlığını ve kullanılamamasını ifade eder.
Bir kazadan önce tamamen sakat durumda bulunan bir organın veya bir organ kısmının kaybı tazmin edilmez. Bir kazadan önce kısmen sakat durumda bulunan bir organın veya bir organ kısmının sakatlık oranı kaza sebebiyle arttığı takdirde, tazminat kazadan önceki oran ile sonraki oran arasındaki farka göre hesaplanır.
Aynı kazadan dolayı çeşitli organlarda veya organ kısımlarında meydana gelen sakatlık durumları için ayrı ayrı hesap edilecek tazminatın toplamı poliçede gösterilen meblağı geçemez.
Sigortalı solak olduğu takdirde, yukarıda sağ ve sol organlar için belirlenen oranlar ters olarak uygulanır.
A.3.3. Tedavi Giderleri Teminatı
Sigortacı, sigorta poliçesinin kapsamına giren bir kaza nedeniyle, kaza tarihinden itibaren iki yıl içinde ödenmiş doktor ücreti ile hastane ve diğer sağlık kurumlarında ayakta ve yatakta yapılan tedavilere ilişkin giderleri, nakil ücretlerini poliçede tedavi giderleri teminatı için belirlenen meblağa kadar öder.
Doğal veya yapay sabit dişlerde kaza neticesinde ortaya çıkan hasarların protez giderleri, tedavi giderleri teminatı için belirlenen meblağın azami % 30'una kadar tazmin olunur.
Tedavi giderlerinin başka sigorta sözleşmeleri ile teminat altına alınmış olması durumunda, söz konusu giderler öncelikle bu sigortadan karşılanır.
A.4. Kapsam Dışında Kalan Haller
Aşağıdaki nedenlerden birinin sonucunda doğrudan veya dolaylı olarak meydana gelen kazalar sigorta teminatı dışındadır:
a) Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma, (savaş ilan edilmiş olsun, olmasın) iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği sıkı yönetim ve askeri hareketler,
b) Grevlere, lokavt edilmiş işçi hareketlerine, halk hareketlerine, kavgalara katılma,
c)3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar, terör ve buna bağlı sabotaj eylemlerinde bulunanların talepleri, aracın terörist eylemlerde kullanıldığını veya kullanılacağını bilerek araca binen kişilerin zarara uğramaları nedeniyle ileri sürecekleri talepler,
d)Nükleer, biyolojik ve kimyasal rizikoların ve bunların gerektirdiği sıkı yönetim ve askeri tedbirler,
e)Cürüm ve cinayet işlemek veya bunlara teşebbüs,
f)Tehlikede bulunan kişiler ve malları kurtarma durumu hariç, sigortalının kendisini bile bile ağır tehlikeye maruz bırakacak hareketlerde bulunması,
g)Çalınma veya gaspedilme olayında taşıtın çalındığını veya gaspedildiğini bilerek taşıta binme.
Suda boğulmalar, sigortanın kapsamına giren bir kaza neticesinde meydana gelmediği takdirde, sigorta kapsamı dışındadır.
A.5. Kapsam Dahilindeki Hatların Belirlenmesi
Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası uygulamasında; yurtiçi ve uluslararası yolcu taşımacılığının tarifi ve kapsamı ile yurtiçi ve uluslararası yolcu taşıma hatları Ulaştırma Bakanlığınca belirlenir.
A.6. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin 12:00'da başlar ve öğleyin 12:00'da sona erer.
A.7. Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması ve Sigortacının Sigorta Ettirene Rücu Hakkı
Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller sigortalılara ve hak sahiplerine karşı ileri sürülemez. Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene rücu edebilir.
Sigorta ettirene başlıca şu nedenlerle rücu edilir:
Tazminatı gerektiren olay;
a) Sigorta ettirenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kasti bir hareketi veya ağır kusuru sonucunda meydana gelmişse,
b) 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununda yasaklanan hallerden, sigorta ettirenin bu kanun ve ilgili yönetmelikteki yükümlülüklerini yerine getirmemesinden doğmuşsa,
c) Taşımacının yetki belgesinde kayıtlı olmayan taşıtlarla yapılan veya yetki belgesi olmadan yapılan taşımalar sonucu meydana gelmişse,
d) Taşıtın, mevzuatın gerektirdiği teknik şartlara uygun olmamasından, nitelikli şoför ve hizmetli personeli olmadan sefere çıkarılmasından; güzergah mesafesini dikkate alarak yeteri kadar sürücü bulundurulmamasından meydana gelmişse,
e) İkram edilen yiyecek ve içecekler ile diğer maddelerin sağlık şartlarına uygunluğunun sağlanmaması, yolcuların sağlığının olumsuz etkilenmemesi hususunda taşımacının yükümlülüklerini yerine getirmemesinden doğmuşsa,
f) Gerekli ilk tıbbi yardım malzeme ve ilaçların taşıtta bulundurulmaması veya bunlardan derhal istifade edilmesi imkanının sağlanmamış olmasından meydana gelmişse,
g) 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve ilgili diğer mevzuata göre, taşıtın, gerekli sürücü belgesine sahip kişiler tarafından sevk edilmemesi sonucunda olmuşsa,
h) Sürücülerin uyuşturucu veya keyif verici maddeler almış olmasından veya alkollü içki almış olarak aracı güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş bulunmalarından meydan gelmişse;
i) Yetkili makamlarca saptanan istiap haddinden fazla yolcu veya yük taşınmasından veya taşıtın işletilmesine ilişkin diğer yasaklanan hallerden doğmuşsa,
j) Sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusuru neticesinde aracın çalınması veya gaspedilmesi sonucunda meydana gelmişse,
ve sigorta ettirenin rizikonunun gerçekleşmesi halinde B.2. maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmemesi nedeniyle, artan zarar miktarı ile sınırlı olmak kaydıyla, zarar miktarında bir artış olmuşsa sigorta ettirene rücu edilir.
B. Tazminat
B.1. Sigortalıların veya Hak Sahiplerinin Başvuru Hakkı ve Başvuru Süresi
Sigortalılar veya hak sahipleri poliçede öngörülen teminat sınırları içinde doğrudan doğruya sigortacıya karşı talepte bulunabilirler. Tazminata yol açan olay, sigortalı veya hak sahibi tarafından öğrenildiği tarihten itibaren otuz iş günü içinde, olay yurt dışında meydana gelmişse altmış iş günü içinde, sigorta ettiren tarafından ise en kısa sürede sigortacıya bildirilir.
B.2.Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettiren, Sigortalılar veya Hak Sahiplerinin Yükümlülükleri
Sigorta ettiren, sigortalı veya hak sahipleri rizikonun gerçekleştiğini öğrendikleri tarihten itibaren B.1. maddesinde belirtilen süre içinde durumu sigortacıya bildirmeye mecburdur.
Bildirimlerde kazanın yerinin, tarihinin ve sebeplerinin bildirilmesi ve ayrıca yapılan tedaviye ilişkin ilgili sağlık kurumundan alınan bir rapor ile ödenmesi gereken tazminatın tespiti ile ilgili olarak sigortacının isteyeceği diğer gerekli belgelerin sigortacıya gönderilmesi zorunludur.
Sigorta ettiren kazayla ilgili gerekli kurtarma ve koruma önlemlerini almak ve bu amaçla sigortacı tarafından verilecek talimata uymak zorundadır.
Sigortacı her zaman kazazedeyi muayene ve sağlık durumunu kontrol ettirme hakkına sahip olup, bu muayene ve kontrollerin yapılmasına izin verilmesi zorunludur. Kazazedenin tedavisi ve iyileşmesi ile ilgili olarak sigortacının tayin edeceği bir doktor tarafından yapılacak tavsiyelere ve verilecek direktiflere uyulması şarttır. Bu muayene ve kontrollere ilişkin her türlü masraf sigortacı tarafından karşılanır.
B.3. Tazminatın Belirlenmesi
Tazminat A.3. maddesinde belirtilen esaslar çerçevesinde ödenir. Ancak, ilgili hükümlerin uygulanmasında anlaşmazlık meydana geldiği takdirde; sigortacı ile sigortalı veya hak sahipleri, tazminat miktarının tayini için hakem-bilirkişilere gidilmesini kararlaştırabilirler; bu husus bir tutanakla tespit edilir. Bu durumda, tazminat miktarıyla ilgili hakem-bilirkişi kararı tazminatın saptanmasında esas teşkil eder.
Hakem-bilirkişilerin tazminat miktarı konusunda verecekleri kararlar kesindir, tarafları bağlar. Hakem-bilirkişi kararlarına, ancak tespit edilen tazminat miktarının gerçek durumdan önemli şekilde farklı olduğu gerekçesiyle ve bu kararların tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde, rizikonun gerçekleştiği yerdeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemede itiraz edilebilir.
Taraflar seçtikleri hakem-bilirkişilerin ücret ve giderlerini kendileri öder. Tek hakem-bilirkişinin veya üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve giderleri ise taraflarca yarı yarıya ödenir.
Tazminat miktarının tespiti; teminat verilen rizikolar, sigorta teminatı, sorumluluğun başlangıcı, hak düşürücü ve hak azaltıcı sebepler hususunda bu genel şartlarda ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartları ve bu şartların ileri sürülmesini etkilemez.
Kazanın oluşumunda zarara uğrayan yolcunun kusuru var ise, bu kusur oranında ödenecek tazminattan indirim yapılabilir.
B.4. Teminat Türlerinin Birleşmesi
Bir kaza, ölüm ve sakatlık tazminatına aynı zamanda hak kazandırmaz. Ancak, sakatlık tazminatı almış bulunan sigortalı, kaza tarihinden itibaren iki yıl içinde ve bu kaza neticesinde vefat ettiği takdirde hak sahiplerine, varsa sigortalıya ödenmiş bulunan sakatlık tazminatı ile ölüm tazminatı arasındaki fark ödenir.
Tedavi masrafları, ölüm veya sakatlık tazminatından indirilmez.
B.5. Tazminatın Ödenmesi
Sigortacı, B.2. maddesindeki belgelerin eksiksiz olarak, şirketin merkez veya kuruluşlarına iletildiği tarihten itibaren sekiz iş günü içinde, talep edilen tazminatı poliçedeki teminat tutarları dahilinde öder. Tazminatın bu süre içinde haklı neden olmaksızın ödenmemesi halinde, sigortacı temerrüde düşmüş olur ve ödenmemiş tazminat tutarına yasal temerrüt faizi uygulanır. Temerrüt faizi teminat limiti içinde yapılmış ödeme sayılmaz.
B.6. Sigortacının Halefiyeti
Sigortacı, ödediği tedavi giderleri tazminatı tutarınca, hukuken sigortalının yerine geçer.
C. Çeşitli Hükümler
C.1. Sigorta Ücretinin Ödenmesi ve Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması
Sigorta ücreti, prim ve bu prime ilişkin olarak mevcut ve ileride konulacak vergi, resim, harç ve diğer yükümlülüklerden oluşur ve sigorta ettiren tarafından ödenir.
Sigorta ücretinin peşin olarak ödenmesi esastır. Ancak, yıllık olarak yapılan sigortalarda, sigorta ücretinin en az % 50'sinin peşin alınması kaydıyla bakiyesinin en fazla iki eşit taksitte olmak üzere sözleşme tarihinden itibaren 6 ay içinde ödenmesi mümkündür.
Bir yıldan az süreli olan sigortalarda, sigorta ücretinin peşin olarak ödenmesi gerekir.
Aksine sözleşme yoksa, sigorta ücretinin tamamı, taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa ilk taksidi sözleşme yapılır yapılmaz ve poliçenin teslimi karşılığında ödenir. Bu şart poliçenin ön yüzüne yazılır.
Sigortacının sorumluluğu, aksine sözleşme yoksa sigorta ücretinin tamamının veya ilk taksidinin ödendiği tarihten itibaren başlar.
Prim ödeme borcunda temerrüde düşülmesi halinde Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır.
Sigorta ücretinin kambiyo senetlerine bağlanması borcun mahiyetini değiştirmediği gibi Türk Ticaret Kanunu ile tanınmış hak ve imtiyazlara da halel getirmez.
C.2. Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapılırken Beyan Yükümlülüğü
Sigortacı, bu sigortayı, sigortalının rizikonun gerçek durumunu bildirmek üzere teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir.
Sigortalı, sigortacının sözleşme yapılırken gerçek durumu bildiği takdirde sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek bütün hususları sigortacıya bildirmeye mecburdur.
Sigortalının beyanının gerçeğe aykırı veya eksik olması halinde, sigortacının sözleşmeyi daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek durumlarda, sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içinde prim farkının ödenmesi hususunu sigortalıya ihtar eder. Sigortalı, ihtarın tebliğ tarihini izleyen sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse, sözleşme feshedilmiş olur. Bu durumda, feshin hüküm ifade edeceği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir.
Sigortalı, sözleşme yapılırken sorulduğu halde kasten susmuş veya bilerek noksan ya da gerçeğe aykırı beyanlarda bulunmuşsa, gerçeği tam olarak bilmeyen sigortacı sözleşmeyi feshedebilir. Fesih halinde sigortacı primin tamamına hak kazanır. Sigortacı gerçeği öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde fesih hakkını kullanmadığı takdirde, bu hak düşer. Bu süre içinde riziko gerçekleşmişse, sigortacı tazminatı hak sahibine öder. Sigortacı, bu durumda ödediği miktar kadar sigorta ettirene rücu eder.
Gerçeğe aykırı beyan hali, zararı doğuran olayın meydana gelmesinden sonra öğrenilmişse, sigortacı, bu zarardan dolayı ödenmiş ve ödenecek tazminatın:
a)Gerçeğe aykırı beyanın kasten yapılmış olması halinde tamamı için,
b) Kasıt olmaması halinde ise, ödenecek tazminat miktarı ile, bu tazminatın alınan primin alınması gereken prime oranı ile çarpılması sonucu ortaya çıkan miktar arasındaki fark için sigorta ettirene rücu edebilir.
C.3. Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde Beyan Yükümlülüğü
Sigorta ettiren sözleşmeden sonra rizikoyu ağırlaştırıcı mahiyette meydana gelecek değişiklikleri, durumu öğrenir öğrenmez en geç sekiz gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür. Sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içinde prim farkının ödenmesi hususunu sigortalıya ihtar eder. Sigorta ettiren ihtarın tebliği tarihini takip eden sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse sözleşme feshedilmiş olur.
Sözleşmenin feshi halinde, feshin hüküm ifade edeceği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir. Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih hakkı düşer.
Söz konusu değişikliklere ilişkin ihbar yükümlüğünün yerine getirilmesinden önce meydana gelen olaylardan dolayı ödenmiş veya ödenecek tazminatlar için değişikliğin bildirilmesinin kasıtlı olup olmamasına göre, C.2. maddesinin son fıkrası hükümleri uygulanır.
Sigorta süresi içinde meydana gelen değişikliklerin rizikoyu hafifletici nitelikte olduğu ve bunun daha az prim alınmasını gerektirdiği anlaşılır ise, değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesaplanacak prim farkı sigorta ettirene geri verilir.
Herhangi bir nedenle sigortanın feshedilmesi halinde sigortacı durumu Ulaştırma Bakanlığına bildirir.
C.4. Sigorta Ettirenin Değişmesi
Sigorta ettirenin değişmesi halinde, poliçeden doğan bütün hak ve borçlar yeni sigorta ettirene geçer. Devreden durumu onbeş gün içinde sigortacıya bildirir.
Sigortacı, sigorta sözleşmesini durumun kendisine bildirilme tarihinden itibaren onbeş gün içinde feshedebilir. Sigorta fesih tarihinden onbeş gün sonrasına kadar geçerlidir. Sözleşmenin feshi halinde işlemeyen günlere ait prim gün esasına göre iade olunur. Ayrıca, yeni sigorta ettirenin onbeş gün içinde sigortanın devamını kabul etmemesi veya araca başka bir sigorta sözleşmesi yapması halinde bu sigorta hükümsüz kalır.
Taşımacı yetki belgesinin iptali ya da taşıyıcının taşıma faaliyetini sona erdirmesi halinde, sigorta sözleşmesi kendiliğinden feshedilmiş sayılır. Bu durumda, yetki belgesinin iptal edildiği veya faaliyetin sona erdiği tarihten sigorta süresinin sonuna kadarki süreye karşılık gelen prim tutarı gün esası üzerinden hesaplanarak sigorta ettirene iade edilir.
C.5. Tebliğ ve İhbarlar
Sigorta ettirenin ihbar ve tebliğleri, sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter aracılığıyla veya taahhütlü mektupla yapılır.
Sigorta şirketinin bildirimleri de sigorta ettirenin poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin değişmiş olması halinde sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine, aynı surette yapılır. Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya telgrafla yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup hükmündedir. Sigortacı veya sigortalı tarafından yapılan fesih ihbarı, alındığı tarihi izleyen gün hüküm ifade eder.
C.6. Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması
Sigortacı, sigorta ettirene ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur.
C.7. Zaman Aşımı
Sigorta sözleşmesinden doğan her türlü tazminat davası, hak sahibinin zararı ve tazminat yükümlülerini öğrendiği tarihten itibaren iki yıl ve herhalde zarara neden olay tarihinden itibaren on yıl sonra zaman aşamına girer.
Dava, cezayı gerektiren bir fiilden oluşmuşsa ve 765 sayılı Türk Ceza Kanununda bu fiil için daha uzun bir zaman aşımı süresi öngörülmekte ise tazminat davasında bu zaman aşımı dikkate alınır.
Sigorta ettiren hakkındaki zaman aşımını kesen sebepler, sigortacı hakkında, sigortacı hakkında zaman aşımını kesen sebepler de sigorta ettiren hakkında uygulanır.
Bu sigortada, tazminat yükümlülerinin birbirlerine karşı rücu hakları kendi yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdikleri ve rücu edilecek kimseyi öğrendikleri günden başlayarak iki yılda zaman aşımına uğrar.
C.8. Yetkili Mahkeme
Sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketinin merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu yerdeki, sigortalı aleyhine açılacak davalarda ise davalının ikametgahının bulunduğu yerdeki ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
C.9. Yürürlülük
Bu genel şartlar 25/03/2004 tarihinde yürürlüğe girer.
Son Düzenleme Tarihi: 1 Temmuz 2006
Madde 1- İşbu sigorta, sigortalıların sigorta süresi içinde hastalanmaları ve/veya herhangi bir kaza sonucu yaralanmaları halinde tedavileri için gerekli masrafları ile varsa gündelik tazminatları, bu genel şartlarla varsa özel şartlar çerçevesinde, poliçede yazılı meblağlara kadar temin eder.
Teminat Dışı Kalan Haller
Madde 2- Aşağıdaki haller nedeniyle sigortalıların sigorta süresi içinde hastalanmaları ve/veya herhangi bir kaza sonucu yaralanmaları teminat dışında kalır.
a) Harp veya harp niteliğindeki harekat, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunlardan doğan iç kargaşalıklar,
b) Cürüm işlemek veya cürme teşebbüs,
c) Tehlikede bulunan kişileri ve malları kurtarmak hali müstesna, sigortalının kendisini bile bile ağır bir tehlikeye maruz bırakacak hareketlerde bulunması,
d) Esrar, eroin gibi uyuşturucuların kullanımı,
e) Nükleer rizikolar veya nükleer, biyolojik ve kimyasal silah kullanımı veya nükleer, biyolojik ve kimyasal maddelerin açığa çıkmasına neden olacak her türlü saldırı ve sabotaj,
f) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar.
g) Sigortalının intihara teşebbüsü nedeniyle meydana gelebilecek hastalık veya yaralanma halleri ile,
h) Poliçe özel şartlarında düzenlenecek sair teminat dışı haller.
Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Haller
Madde 3 – Aksine sözleşme yoksa, aşağıdaki haller nedeniyle sigortalıların sigorta süresi içinde hastalanmaları ve/veya herhangi bir kaza sonucu yaralanmaları sigorta teminatı dışındadır:
a) Deprem, sel, yanardağ püskürmesi ve yer kayması.
b) 2 nci maddenin (f) bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler.
Sigortanın Coğrafi Sınırı
Madde 4- Sigortanın coğrafi sınırları poliçede belirtilecektir .
Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Madde 5- Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapılırken Beyan Yükümlülüğü
Madde 6- Sigortacı bu sigortayı sigorta ettirenin teklifname, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir. Sigorta ettiren/sigortalı teklifname ve bunu tamam1ayıcı belgelerde kendisine sorulan sorulara doğru cevap vermek ve rizikonun konusunu teşkil eden, rizikonun takdirine etkili olacak hususlardan kendisince bilinenleri de beyan etmekle yükümlüdür. Sigorta ettirenin/sigortalının beyanı gerçeğe aykırı veya eksikse, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde;
a) Sigorta ettirenin/sigortalının kasdı varsa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir ve riziko gerçekleşmiş ise sigortalıya tazminatı ödemez.
Cayma halinde sigortacı prime hak kazanır.
b) Sigorta ettirenin/sigortalının kasdı bulunmaz ise, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını almak suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren/sigortalı talep edilen prim farkını kabul etmediğini 8 gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur. Sigortacı tarafında iadeli tahhütlü mektupla veya noter vasıtası ile yapılan fesih ihbarı sigorta ettirenin/sigortalının tebelluğ tarihin takip eden beşinci iş günü saat 12.00'de hüküm ifade eder. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
c) Cayma, fesih veya prim farkını isteme hakkı, süresinde kullanılmadığı takdirde düşer.
d) Sigorta ettirenin/sigortalının kasdı bulunmadığı takdirde riziko:
1- Sigortacı durumu öğrenmeden önce veya,
2- Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde veyahut,
3- Bu ihbarın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki oran dairesinde tazminattan indirim yapar.
Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü
Madde 7- Sözleşmenin yapılmasından sonra teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde beyan olunan hususlar değiştiği takdirde sigorta ettiren en geç 8 gün içinde durumu sigortacıya ihbarla yükümlüdür. Sigortacı, değişikliği öğrendiği tarihten itibaren, bu değişiklik, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiriyorsa, 8 gün içinde;
1- sözleşmeyi fesheder veya,
2- prim farkını istemek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren istenen prim farkını kabul etmediğini 8 gün içinde bildirdiği takdirde, sözleşme feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından iadeli taahhütlü mektupla veya noter vasıtası ile yapılan fesih ihbarı sigorta ettirenin tebellüğ tarihini takip eden beşinci iş günü saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını isteme hakkı düşer.
Değişikliği öğrenen sigortacı, sekiz gün içinde sözleşmeyi feshetmez veya sigorta primini tahsil etmek gibi sigorta sözleşmesinin aynen devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa, fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
Primin Ödenmesi ve Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması
Madde 8*- Primin tamamı veya taksitle ödenmesi kararlaştırılmış ise ilk taksit en geç poliçenin tesliminde ve kalan taksitler poliçede belirtilen tarihlerde ödenir.
Primin tamamı veya taksitle ödenmesi kararlaştırılmış ise ilk taksit ödenmeden sigortacının sorumluluğu başlamaz.
İlk taksidi veya tamamı bir defada ödenmesi gereken prim, zamanında ödenmemişse, sigortacı, ödeme yapılmadığı sürece, sözleşmeden üç ay içinde cayabilir. Bu süre, vadeden başlar. Prim alacağının, muacceliyet gününden itibaren üç ay içinde dava veya takip yoluyla istenmemiş olması hâlinde, sözleşmeden cayılmış olunur.
İzleyen primlerden herhangi biri zamanında ödenmez ise, sigortacı sigorta ettirene, noter aracılığı veya iadeli taahhütlü mektupla on günlük süre vererek borcunu yerine getirmesini, aksi hâlde, süre sonunda, sözleşmenin feshedilmiş sayılacağını ihtar eder. Bu sürenin bitiminde borç ödenmemiş ise sigorta sözleşmesi feshedilmiş olur. Sigortacının, sigorta ettirenin temerrüdü nedeniyle Türk Borçlar Kanunundan doğan diğer hakları saklıdır.
Bir sigorta dönemi içinde sigorta ettirene iki defa ihtar gönderilmişse sigortacı, sigorta döneminin sonunda hüküm doğurmak üzere sözleşmeyi feshedebilir. Can sigortalarında indirime ilişkin hükümler saklıdır.
Prim ödeme zamanı, miktarı ve primin ödenmemesinin sonuçları, poliçenin ön yüzüne yazılır.
Sigorta ücretinin kambiyo senetlerine bağlanması borcun niteliğini değiştirmediği gibi Ticaret Kanunu ile tanınmış hak ve ayrıcalıklara da halel getirmez. (*:15.06.2016 tarih ve 2016/12 sayılı Sektör Duyurusu ile değiştirilmiştir.)
Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalının Yükümlülükleri
Madde 9-
A) Rizikonun gerçekleştiğinin ihbarı:
- Sigorta ettiren/sigortalı rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği veya her halükarda haber vermeye muktedir oldukları tarihten itibaren sekiz gün içinde sigortacıya yazı ile bildirmeye mecburdur.
- Sigorta ettiren/sigortalı sözkonusu ihbarda kazanın veya hastalığın yerini, tarihini, nedenlerini bildirmek ve ayrıca tedaviyi yapan hekimden kaza veya hastalığın durumu ile bunun muhtemel sonuçlarını gösteren bir rapor alarak sigortacıya göndermekle yükümlüdür.
B) Tedaviye başlama ve gerekli önlemleri alma:
Kaza veya hastalığı müteakip derhal tedaviye başlanması, yaralı veya hastanın iyileşmesi için gereken önlemlerin alınması şarttır.
Sigortacı her zaman kazazedeyi veya hastayı muayene ve sağlık durumunu kontrol ettirmek hakkını haiz olup, bu muayene ve kontrollerin yapılmasına izin verilmesi zorunludur.
Kazazedenin veya hastanın iyileşmesi hakkında sigortacının hekimi tarafından yapılacak kaza veya hastalık sonuçlarını doğrudan etkileyecek tavsiyelere uyulması da şarttır.
Yukarıda (A) ve (B) paragraflarında belirtilen yükümlülükler;
a) Kasden yerine getirilmediği takdirde poliçeden doğan haklar kaybolur.
b) Kusur sonucunda yerine getirilmediği ve bu nedenle kaza ve hastalık sonuçları ağırlaştığı takdirde sigortacı ağırlaşan kısımdan sorumlu olmaz.
C) Gerekli belgelerin teslimi
Sigorta ettiren veya sigortalı kaza veya hastalık sonucu ödenmesi gereken muayene, tedavi, ilaç ve hastane masraflarını gösteren belgelerin asıllarını, veya asıllarından şüpheyi davet etmeyecek suretlerini tedaviyi yapan hekim veya hastanece doldurulacak şirket ihbar ve tedavi formları ekinde teslim etmekle yükümlüdür.
Masrafların Tesbiti
Madde 10- İşbu sigorta, teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi nedeniyle sigorta ettirenin varsa gündelik tazminat ile yapmış bulunduğu masrafları da poliçede yazılı limitlere kadar temin eder.
Sigortacı aşağıda yazılı durumlarda yapılan masraflarla ilgili istekleri karşılamaz.
a) İşin gereği yapılmaması gereken masraflar ile özel bir anlaşmaya dayanarak ve makul miktarı aşan talepler,
b) Sigorta özel şartlarına aykırı masraf talepleri,
Taraflar masraf miktarı üzerinde uyuşamadıkları takdirde, masraf miktarı varsa hekimlerin meslek kuruluşları tarafından belirlenecek yoksa uzman kişiler arasından seçilecek ve hakem-bilirkişi diye adlandırılan kişiler tarafından aşağıdaki hükümlere tabi olmak üzere tesbit edilir. a) İki taraf (b) fıkrasına göre tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini tayin eder ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir. Taraflar hakem-bilirkişileri tayinlerinden itibaren yedi gün içerisinde ve incelemeye geçmeden önce, bir üçüncü tarafsız hakem-bilirkişi seçerek bunu bir tutanakla tesbit ederler. Üçüncü hakem-bilirkişi ancak taraf hakem-bilirkişilerinin anlaşamadıkları hususlarda sınırlar içerisinde kalmak ve bu kapsam içinde olmak kaydıyla karar vermeye yetkilidir. Üçüncü hakem-bilirkişi kararını ayrı bir rapor halinde verebileceği gibi, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte bir rapor halinde de verebilir. Hakem-bilirkişi raporları taraflara aynı zamanda tebliğ edilir.
c) Taraflardan herhangi biri diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içerisinde hakem-bilirkişisini tayin etmez, yahut taraf hakem-bilirkişileri üçüncü hakem-bilirkişisinin seçimi hususunda yedi gün içerisinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişisi veya üçüncü hakem-bilirkişi, taraflardan birinin talebi üzerine tedavi yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme başkanı tarafından tarafsız ve uzman kişiler arasından seçilir.
d) Her iki taraf, üçüncü hakem-bilirkişinin bu kişi ister taraf hakem-bilirkişilerince, ister yetkili mahkeme başkanı tarafından seçilecek olsun sigortacının veya sigortalının ikamet ettiği veya tedavinin yapıldığı yer dışından seçilmesini isteme hakkını haizdirler ve bu isteğin yerine getirilmesi gereklidir.
e) Hakem-bilirkişi ölür, görevden çekilir veya reddedilir ise, ayrılan hakem-bilirkişi yerine yenisi aynı usule göre seçilir ve tesbit işlemine kaldığı yerden devam edilir. Sigortalının ölümü, tayin edilmiş bulunan hakem-bilirkişinin görevini sona erdirmez. İhtisas yokluğu nedeniyle hakem-bilirkişilere yapılacak itiraz, bu kişilerin öğrenildiği tarihten itibaren yedi gün içinde yapılmadığı takdirde itiraz hakkı düşer.
f) Hakem-bilirkişiler, masraf miktarının tesbiti bakımından gerekli görecekleri delilleri; kayıt ve belgeleri isteyebilir ve tedavi yerinde incelemede bulunabilirler.
g) Hakem-bilirkişi veya hakem-bilirkişiler, ya da üçüncü hakem-bilirkişinin masraf miktarı hususunda verecekleri kararlar kesindir, tarafları bağlar. Bir hakem-bilirkişi kararına dayanmadan sigortacıdan tazminat istenemez ve sigortacıya dava edilemez.
Hakem-bilirkişi ve kararlarına ancak, kararların açıkca gerçek durumdan önemli şekilde farklı olduğu anlaşılır ise itiraz edilebilir ve bunların iptali raporun tebliğ tarihinden itibaren bir hafta içinde, tedavi yerinde ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir.
h) Taraflar tazminat miktarı hususunda anlaşmadıkça, alacak ancak hakem-bilirkişi kararı ile muaccel olur ve zaman aşımı kesin raporun taraflara tebliği tarihinden evvel işlemeye başlamaz. Meğer ki, hakem-bilirkişilerin tayini ile Türk Ticaret Kanunu'nun 1292. maddesindeki ihbar süresi arasında iki yıllık süre geçmiş olsun.
ı) Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflarını öderler. Üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir.
i) Masraf miktarının tesbiti, teminat verilen rizikolar, sigorta bedeli, sigorta değeri sorumluluğunun başlangıcı, hak düşürücü ve hak azaltıcı nedenler hususunda bu poliçede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartları ve bunların ileri sürülmesini etkilemez.
Tazminatın Sonuçları ve Sigortacının Halefiyet Hakkı
Madde 11- Sigortacı ödediği tazminat tutarınca sigortalının sosyal güvenlik hukuku kapsamında olanlar dahil tüm haklarına halef olur. Sigortacı ödediği tutar için rücu hakkını, yükümlülere karşı kullanabilir.
Sigorta ettiren ve sigortalı, sigortacının açabileceği davaya veya takibe yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye zorunludur. (2015/22 sayılı Sağlık Sigortası Genel Şartlarında Yapılan Değişikliğe İlişkin Sektör Duyurusu ile değiştirilmiştir.)
Müşterek Sigorta
Madde 12- Tedavi masraflarının birden fazla sigortacı tarafından temin edilmiş olunması halinde, bu masraflar sigortacılar arasında teminatları oranında paylaşılır.
Sırların Saklı Tutulması
Madde 13- Sigorta kapsamına girecek veya giren kişiler, ilgili belgeleri imzalamakla risk değerlendirmesi yapılabilmesi ve tazminat başvurularının sonuçlandırılabilmesi amacıyla, sağlık bilgilerinin, sigortalılık kayıtlarının ve diğer bilgilerinin 5684 sayılı Sigortacılık Kanunun 31/A ve 31/B maddeleri hükmü çerçevesinde paylaşılmasına rıza göstermiş sayılır. Keyfiyet, bilgilendirme formunda ve poliçe veya katılım sertifikasında belirtilir.
Bu maddenin birinci fıkrası kapsamında risk değerlendirmesi yapılabilmesi ve tazminat başvurularının sonuçlandırılabilmesi amacıyla talep edilen bilgi ve belgelerin ihtiyaç ile uyumlu olması ve dorudan bağının bulunması gerekmektedir.
Şirket; sağlık bilgileri, sigortalılık kayıtları ve diğer bilgileri, ilgili mevzuat ile yetkilendirilen merciler haricinde, sigortalının rızası olmadıkça hiçbir gerçek ve tüzel kişiye veremez.
Sigortalı hakkındaki sırlara vakıf olan tüm gerçek ve tüzel kişiler, bu sırların saklı tutulmasından sorumludur. (2015/22 sayılı Sektör Duyurusu ile değiştirilmiştir.)
Tebliğ ve İhbarlar
Madde 14- Sigorta ettirenin ihbar ve tebliğleri sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter aracılığıyla veya yazılı olarak yapılır.
Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigorta ettirenin poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine aynı suretle yapılır.
Yetkili Mahkeme
Madde 15- Bu poliçeden doğan uyuşmazlıklar nedeniyle sigorta şirketi aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu veya hasarın ortaya çıktığı, sigorta şirketi tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerin ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemesidir.
Zaman Aşımı
Madde 16- Sigorta sözleşmesinden doğan bütün istemler iki yıllık zaman aşımına tabidir.
Özel Şartlar
Madde 17- Poliçelere, bu genel şartlara ve varsa bunlara ilişkin klozlara aykırı düşmeyen özel şartlar konulabilir.
Bilgilendirme Formu, Poliçe ve Katılım Sertifikası Verme Yükümlülüğü
Madde 18* – A. Genel Hususlar
Sigortalılara bilgilendirme formu ve poliçe veya katılım sertifikası verilmesi şarttır.
Bilgilendirme formu ve poliçe veya katılım sertifikası imza karşılığı verilir ve imzalı bir örneği şirkette saklanır.
Ancak; sigortacı ile sigortalıların fiziki olarak karşı karşıya gelmesinin söz konusu olmadığı hallerde veya işin mahiyetinin gerektirdiği durumlarda elektronik ortamda veya sigortalının erişimini mümkün kılan benzeri araçlarla bilgilendirme formu ve poliçe veya katılım sertifikası verilebilir.
Sigortalıların bilgi paylaşımına ilişkin yazılı onayı, imza karşılığı verilen bilgilendirme formu ve poliçe veya katılım sertifikası aracılığı ile temin edilemez ise teklifname veya izni gösterir bir muvafakatname veya benzeri başka bir yöntemle temin edilir.
Bilgilendirme formu ve poliçe veya katılım sertifikasının verildiğinin ve bilgi paylaşımına ilişkin onayın alındığının ispat yükümlülüğü sigortacıya aittir.
Bilgilendirme formu ve poliçe veya katılım sertifikasının birer örneği sigortacının internet sayfası üzerinden sigortalının ulaşabildiği kişisel sayfasına konulur.
En az on kişiden oluşan, sigorta ettiren tarafından, belirli kıstaslara göre kimlerden oluştuğunun belirlenebilmesi imkanı bulunan bir gruba dahil kişiler lehine, tek bir sözleşme ile sigorta yapılabilir. Sözleşmenin devamı sırasında gruba dahil herkes sigortadan, grup sigortası sözleşmesi sonuna kadar yararlanır. Sözleşmenin yapılmasından sonra grubun on kişinin altına düşmesi sözleşmenin geçerliliğini etkilemez.
Bilgilendirme formu, sigortalının grup sözleşmesine dahil olmasından önce; katılım sertifikası, sigortalının grup sözleşmesine dahil olmasından itibaren on beş gün içinde verilir.
Bilgilendirme formu ve katılım sertifikasının verilebilmesi için sigortacı tarafından sigorta ettirenden sigortalılara ait iletişim bilgileri talep edilir. Sigorta ettiren, sigortacının bilgilendirme ve katılım sertifikası verme yükümlülüğünü gereği gibi yerine getirmesini teminen her türlü kolaylığı gösterir.
Ancak; sigortalıya ait iletişim bilgilerinin sigorta ettiren tarafından sigortacıya bildirilmemesi nedeniyle bu maddede bahsi geçen yükümlülüğün gereği gibi yerine getirilememesi durumunda sigortacı sorumlu tutulamaz.
Sigortalıya ait iletişim bilgilerinin sigortacı ile paylaşılmaması durumunda; sigortacı, sigortalılara ait bilgilendirme formu ve katılım sertifikalarını sigortalılara verilmesini teminen bu maddede belirlenen usule uygun şekilde sigorta ettirene teslim eder. Bilgilendirme formu ve katılım sertifikasının birer örneği sigortacının internet sayfası üzerinden sigortalının ulaşabildiği kişisel sayfasına konulur. Sigortacı, sigortalılara ait kişisel sayfaya erişim yöntemi hakkında sigorta ettireni bilgilendirir.
Aile bireylerinin dahil olduğu sözleşmelerde bağımlılar (eş, 18 yaşından küçük çocuklar ve bakmakla yükümlü olduğu diğer kişiler) için, aksi talep edilmedikçe, ayrı bir bilgilendirme formu ve poliçe veya katılım sertifikası verilmesi şartı aranmaz. (*:15.06.2016 tarih ve 2016/12 sayılı Sektör Duyurusu ile değiştirilmiştir.)
Yürürlük Tarihi: 1 Ocak 1976
Sigorta Teminatının Kapsamı
Madde 1
Sigortacı bu poliçede gösterilen cam ve aynaları kırılma neticesinde uğrayacakları ziya ve hasarlara karşı aşağıdaki şartlarla temin eder.
Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Haller
Madde 2
Aksine sözleşme yoksa aşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır:
a) Başka bir sigorta ile temin edilmemiş olmak şartile yangından, yıldırımdan, infilaktan ve bir yangında söndürme ve kurtarma hareketlerinden husule gelen ziya ve hasarlar,
b) Sigortalı cam ve aynaların bulunduğu bina ve mahallerde yapılan inşaat ve tadilat dolayısiyle husule gelen ziya ve hasarlar,
c) Cam ve aynaların kırılması dolayısiyle üzerinde bulunan tezyinat ve yazıların bozulmasından husule gelen ziya ve hasarlar,
d) Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketlerinin ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar.
e) 3 üncü maddenin (j) bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar.
Teminat Dışında Kalan Haller
Madde 3
Aşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır:
a) Sigortalı cam ve aynaların bulunduğu bina ve mahallerin yıkılması ve çökmesi (inhidam).
b) Sigortalı cam ve aynaların yerlerine konması, takılması veya yerlerinden çıkarılmasile kaide ve çerçevelerinde yapılan tamirler ve yerlerinin değiştirilmesi ve nakilleri esnasında vukua gelecek ziya ve hasarlar.
c) Sigorta ettiren veya kendisile birlikte ikamet eden ailesi efradı ve müstahdemleri tarafından kasten ika olunacak ziya ve hasarlar.
d) Sigortalı cam ve aynaların satıhlarında meydana gelecek çizilmeler ve sıçrak halinde kopmalar,
e) Kaide ve çerçevelerinin ayıp ve kusurları neticesinde sigortalı cam ve aynalarda harici bir tesir olmaksızın meydana gelecek ziya ve hasarlar,
f) Zelzele, seylâp, su basması, yanardağ indifaı neticesinde sigortalı cam ve aynalarda meydana gelen ziya ve hasarlar,
g) Harp, her türlü harp olayları, istila, yabancı düşman hareketleri muhasamat (harp ilan edilmiş olsun olmasın) iç harp, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar,
h) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden husule gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyo-aktivite bulaşmalarının ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar; (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım "fission" olayını da kapsayacaktır).
i) Kamu otoritesi tarafından sigortalı cam ve aynalar üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün ziya.ve hasarlar.
j) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar.
Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Madde 4
Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü
Madde 5
Sigortacı bu sigortayı, sigorta ettirenin rizikonun hakiki durumunu bildirmek üzere teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir.
Sigorta ettirenin beyanı hakikate aykırı veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde:
a) Sigorta ettirenin kasdı varsa, sigortacı, durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir ve riziko gerçekleşmiş ise tazminatı ödemez. Cayma halinde sigortacı prime hak kazanır.
b) Sigorta ettirenin kasdı bulunmaz ise, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını almak suretiyle akdi yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren talep edilen prim farkını kabul etmediğini 15 gün içinde bildirdiği takdirde, akit feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, sigorta ettiren tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
c) Süresinde kullanılmayan cayma, fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
d) Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı takdirde riziko;
1- Sigortacı durumu öğrenmeden önce veya
2- Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde veyahut,
3- Bu ihbarın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde, gerçekleşirse, sigortacı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki nisbet dairesinde tazminattan indirim yapar.
Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
A- Yer ve Hal Değişikliği
Madde 6
Akdin yapılmasından sonra sigortalı cam ve aynaların teklifnamede teklifname yoksa poliçe ve eklerinde beyan olunan yeri veya hali sigortacının muvafakati olmadan değiştirildiği takdirde, sigorta ettiren bu değişikliği;
a) Kendisi tarafından veya açık veya zımni rızası ile bir başkası tarafından yapılmış ise derhal,
b) Açık veya zımni rızası olmadan başka bir şahıs tarafından yapılmış ise durumu öğrenir öğrenmez, ve her iki halde de en geç 8 gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür.
Sigortacı değişikliği öğrendiği tarihten itibaren, bu değişiklik sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiriyorsa 8 gün içinde;
1- Sözleşmeyi fesheder veya
2- Prim farkını talep etmek suretiyle akdi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini 8 gün içinde bildirdiği takdirde akit feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 8 gün sonra öğleyin saat 12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, sigorta ettiren tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer. Sigortalı cam ve aynaların teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde beyan olunan yerinin veya halinin değiştiğini öğrenen sigortacı, sigorta primini tahsil etmek gibi sigorta sözleşmesinin aynen devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
Sigortalı cam ve aynaların yer ve halinde rizikoyu ağırlaştırıcı değişiklikleri, sigorta ettiren ihbar süresi içersinde kasden bildirmemişse, ihbar süresinden sonra gerçekleşen hasarlara ait tazminat hakkı düşer, ihbar yükümlülüğüne riayetsizlik kasıtlı değilse, alınan primle alınması gereken prim arasındaki orantıya göre tazminattan indirim yapılır. Değişikliğin rizikoyu hafifletici mahiyette olduğu ve daha az prim tatbikini gerektirdiği anlaşılır ise, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre bulunacak prim farkı sigorta ettirene geri verilir.
Bu madde hükümleri sigortalıya da aynen uygulanır.
B- Mülkiyet Değişikliği
Madde 7
Sigortalı malın mülkiyetinde bir değişiklik olduğu takdirde sigortanın hükmü devam eder ve sigortalının poliçeden doğan hak ve borçları yeni hak sahiplerine intikal eder. Bu takdirde sigorta ettiren veya sigortanın mevcudiyetini öğrenen yeni hak sahipleri ve bir keyfiyetini on beş gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülük yerine getirilmez ise sigortacı sorumluluktan kurtulur.
Sigortacı değişikliği, yeni hak sahipleri de sigortanın mevcudiyetini de öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde sigortayı feshedebilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer.
Poliçenin sigortacı tarafından feshi halinde fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 8 gün sonra öğleyin saat 12.00'de yeni hak sahipleri tarafından feshi halinde ise fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, yeni hak sahipleri tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası yeni hak sahiplerine geri verilir.
Sigortalı malın malikinin değişmesi anında mevcut prim borçlarından sigorta ettiren fesih hakkını kullanmayan yeni hak sahipleri ile birlikte sorumludur.
Sigorta ettirenin ölümü halinde bu sigortadan doğan bütün hak ve borçlar olduğu gibi yeni hak sahiplerine intikal eder.
Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
Madde 8
Sigorta priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır.
Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemediği takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının mesuliyetinin başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk 15 gününde sigortacının sorumluluğu devam eder.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir.
Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder. Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir.
Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
Hasar Vukuunda Sigortalının Yükümlülükleri
Madde 9
Sigortalı, hasar vukuunda aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:
a) Hasarın vukuunu, öğrendiği tarihten itibaren en geç 5 gün içinde sigortacıya ihbar etmek,
b) Sigortalı değilmişcesine gerekli kurtarma ve korunma tedbirlerini almak ve bu maksatla sigortacı tarafından verilecek talimata elinden geldiği kadar uymak,
c) Hasarlanan cam ve aynaların yerinde ve durumunda zaruri haller dışında bir değişiklik yapılmamasını sağlamak,
d) Hasarın sebebi ile hangi hal ve şartlar altında vukua geldiğini tayine, ziya ve hasar miktarıyla delilleri tesbite yararlı ve sigortalı için sağlanması mümkün, gerekli bilgi ve belgeleri (aslı veya kendisi tarafından tasdikli sureti veyahut fotokopisi) sigortacının talebi üzerine, gecikmeksizin vermek ve rücu hakkının kullanılmasına yararlı, sigortalı için sağlanabilecek gerekli bilgi ve belgeleri temin ve muhafaza etmek,
e) Ziya ve hasarın tahmini miktarını belirtir bir tazminat beyannamesini makul ve muhik bir süre içinde sigortacıya vermek.
f) Tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu haklarının tesbiti için sigortacının yetkili kıldığı temsilcilerinin sigortalı cam ve aynalara ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere müsaade etmek.
g) Sigorta konusu ile ilgili başka bir sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek.
Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi
Madde 10
Sigortalı, hasar vukuundaki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu ziya ve hasar miktarında bir artış olursa, sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım indirilir.
Sigortalı, rizikonun tahakkukuna kasden sebebiyet verir veya ziya ve hasar miktarını kasden arttırıcı fiillerde bulunursa, bu poliçeden doğan hakları düşer.
Ziya ve Hasarın Tesbiti
Madde 11
Bu poliçe ile sigortalı cam ve aynalarda meydana gelen ziya ve hasarın miktarı taraflarca uyuşularak tesbit edilir.
Taraflar uyuşamadıkları takdirde, ziya ve hasarın miktarı mütehassıs şahıslar arasından seçilecek ve hakem-bilirkişi diye adlandırılan bilirkişiler tarafından, aşağıdaki hükümlere tabi olmak üzere tesbit edilir:
a) İki taraf tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini tayin eder ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir Taraf hakem-bilirkişileri tayinlerinden itibaren yedi gün içerisinde ve incelemeye geçmeden evvel bir üçüncü tarafsız hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla tesbit ederler. Üçüncü hakem-bilirkişi, ancak taraf hakem-bilirkişilerinin anlaşamadıkları hususlarda, anlaşamadıkları haller dahilinde kalmak ve bunamünhasır olmak kaydıyla karar vermeye yetkilidir. Üçüncü hakem-bilirkişi kararını müstakil bir rapor halinde verebileceği gibi, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte bir rapor halinde de verebilir. Hakem-bilirkişi raporlan taraflara aynı zamanda tebliğ edilir.
b) Taraflardan herhangi biri diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içerisinde hakem-bilirkişisini tayin etmez, yahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişisinin seçimi hususunda 7 gün içerisinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişisi veya üçüncü hakem-bilirkişi, taraflardan birinin talebi üzerine, hasar mahallindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme başkanı tarafından tarafsız ve mütehassıs şahıslar arasından seçilir.
c) Her iki taraf, üçüncü hakem-bilirkişinin -bu şahıs ister taraf hakem-bilirkişilerince, ister yetkili mahkeme başkanı tarafından seçilecek olsun- sigortacının veya sigortalının ikamet ettiği veya hasarın meydana geldiği mahal dışından seçilmesini isteme hakkını haizdirler ve bu isteğin yerine getirilmesi gereklidir.
d) Hakem-bilirkişi ölür, vazifeden çekilir veya reddedilir ise, ayrılan hakem- bilirkişi yerine yenisi aynı usule göre seçilir ve tesbit muamelesine kaldığı yerden devam edilir.
Sigortalının ölümü, tayin edilmiş bulunan hakem-bilirkişinin vazifesini sona erdirmez. İhtisas yokluğu sebebiyle hakem-bilirkişilere yapılacak itiraz, bu şahısların öğrenildiği tarihten itibaren 7 gün içerisinde yapılmadığı takdirde itiraz hakkı düşer.
e) Hakem-bilirkişiler incelemelerinde tamamen serbesttirler. H.U.M.K.'nu ve diğer mevzuat hükümleri ile de bağlı değildirler.
f) Zıya ve hasar miktarının tesbiti zımnında hakem-bilirkişiler gerekli görecekleri deliller ile hasar zamanında mevcut sigortalı malın ve değerinin tesbitine yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar mahallinde incelemelerde bulunabilirler.
g) Hakem-bilirkişi veya hakem-bilirkişiler, yahut üçüncü hakem-bilirkişinin zıya ve hasar miktarı hususunda verecekleri kararlar kesindir, tarafları bağlar. Bir hakem-bilirkişi kararına dayanmadan sigortacıdan tazminat talep ve dava edilemez.
Hakem-bilirkişi kararlarına ancak, kararın, aşikar olarak hakiki durumdan önemli şekilde farklı olduğu anlaşılır ise, itiraz edilebilir ve bunların iptali raporun tebliğ tarihinden itibaren bir hafta içinde, hasar mahallindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir.
h) Taraflar tazminat miktarı hususunda anlaşmadıkça, alacak ancak hakem-bilirkişi kararı ile muaccel olur ve zaman aşımı kesin raporun taraflara tebliği tarihinden evvel işlemeye başlamaz. Meğer ki hakem-bilirkişilerin tayini ile T.T.K.'nun 1292. maddesindeki ihbar müddeti arasında 2 yıllık süre geçmiş olsun.
i) Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflarını öderler. Üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir.
j) Ziya ve hasar miktarının tesbiti, teminat verilen rizikolar, sigorta bedeli, sigorta değeri, aşkın ve menfaat değeri altında sigorta, sorumluluğun başlangıcı, hak düşürücü ve hak azaltıcı sebepler hususunda bu poliçede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartlara ve bunların ileri sürülmesine tesir etmez.
Tazminatın Hesabı
Madde 12
Sigorta edilen cam ve aynaların halinde sigortacı, sigorta bedelini geçmemek üzere hasar anındaki zaran tazmin eder.
Sigortacı dilerse kırılan cam ve aynaları aynen ikame edebilir. Bu durumda kırılan cam ve aynalar sigortacının malı olur. Sigorta bedeli sigorta değerinden eksik olduğu takdirde tazminat sigorta bedeli ile sigorta değeri arasındaki orana göre ödenir.
Hasar ve Tazminatın Sonuçları
Madde 13
Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigortalı yerine geçer. Sigortalı ve sigorta ettiren sigortacının ikame edebileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye mecburdur.
Temin edilen rizikonun gerçekleşmesi ile tam hasar meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer.
Kısmi hasar halinde, sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarı kadar eksilir.
Sigorta bedeli poliçede muhtelif birimler (ünite veya gruplar) itibariyle ayrı ayrı gösterilmiş ve bu birimlerden (ünite veya gruplardan) biri veya birkaçı tam hasara uğramış ise bu birimlere (ünite veya gruplara) tekabül eden sigorta teminatı hasar tarihinde sona erer. Kısmi hasar halinde ise her birim (ünite veya grup) için tesbit edilmiş olan sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarı kadar eksilir.
Sigorta bedelinin eksildiği hallerde hasar tarihinden itibaren gün esası üzerinden prim alınmak suretiyle sigorta bedeli eski miktara çıkartılabilir.
Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir.
Sigortacı, fesih hakkını kullandığı takdirde, bu fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Sigorta ettiren, fesih hakkını kullandığı takdirde bu fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve işlememiş sigorta süresine ait prim geri verilmez.
Bırakma
Madde 14
Aksine sözleşme yoksa hasara uğramış cam ve aynalar sigortacıya bırakılamaz.
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Vergi, Resim, Harç ve İdare Masrafları
Madde 15
Sigorta sözleşmesine, bedeline veya primine ilişkin olarak halen mevcut ve ileride konulabilecek vergi, resim ve harçlarla sigorta sözleşmesinde gösterilen idare masrafı sigorta ettirene aittir.
Tebliğ ve İhbarlar
Madde 16
Sigorta ettirenin veya sigortalının ihbar ve tebliğleri, sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter aracılığıyla veya taahhütlü mektupla yapılır.
Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigorta ettirenin veya sigortalının poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilerek son adresine aynı surette yapılır.
Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya telgraf ile yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup hükmündedir.
Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması:
Madde 17
Sigortacı, sigortalıya ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur.
Yetkili Mahkeme
Madde 18
Bu poliçeden doğan ihtilaflar sebebiyle sigorta şirketi aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketinin merkezinin veya sigorta akdine aracılık yapan acentenin ikametgâhının bulunduğu veya hasarın vukua geldiği, sigorta şirketi tarafından açılacak davalarda ise davalının ikametgâhının, bulunduğu yerin ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemesidir.
Zaman Aşımı
Madde 19
Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar.
Özel Şartlar
Madde 20
Bu genel şartlara ve varsa bunlara ilişkin klozlara aykırı düşmeyen özel şartlar konulabilir.
Son Düzenleme Tarihi: 1 Temmuz 2006
Teminat Kapsamı
Madde 1- Sigortacı bu poliçe ile bu poliçenin ayrılmaz cüzünü teşkil eden ekli cetvelde cinsi, sayısı, yapım yılları, niteliği ve sigorta kıymetleri yazılı, münferit ünite veya muhtelif birimler halinde belirtilmiş olan elektronik makine, teçhizat veya bilgi işlem sistemlerinin deneme devresinden sonra normal çalışır halde iken veya aynı işyerinde temizleme, bakım, revizyon ve yer değiştirme esnasında veya dururken, önceden bilinmeyen ani ve beklenmedik her türlü sebepten ve ezcümle;
a) İşletme personelinin veya üçüncü kişilerin ihmali, kusuru, hatası, dikkatsizliği veya sabotajından,
b) Sigortalı kıymetlerin bulunduğu mahallerde yapılan hırsızlık veya hırsızlığa teşebbüsten,
c) Hatalı dizayn ve malzemeden,
d) Kısa devre, yüksek voltaj ve endüksiyon akımının etkilerinden,
e) Yangın, yıldırım, her nev'i infilak ve bunlar sebebiyle yapılan söndürme, yıkma ve kurtarma ameliyelerinden,
f) Kavrulma, kararma, duman ve isden,
g) Deprem hariç fırtına, sel, seylap, yer kayması, toprak çökmesi gibi tabii afetlerden,
h) Su ve rutubet etkisi ve bunlardan doğan korozyon hasarlarından,
ı) İstisna edilmeyen diğer hallerden, husula gelen maddi ziya ve hasarların gerektirdiği tamirat masrafları ve ikame bedellerini temin eder.
Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Haller
Madde 2- Aksine sözleşme yoksa aşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır:
a) Teminatın kapsamına giren sebeplerden ötürü meydana gelen ziya ve hasarların gerektirdiği nakliyenin en erken yapılmasını sağlayacak mutad vasıtalar dışında kalan seri vasıtalarla yapılan nakliye masrafları, fazla mesai ve tatil günleri ücret ve zamları,
b) Seyyar ve taşınabilir elektronik cihazların poliçede yazılı sigortalı mahal dışında kullanım ve sevkiyatları sırasındaki ziya ve hasarları,
c) Sigortalı kıymetlerin deprem neticesindeki ziya ve hasarları,
d) Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketlerinin ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarları,
e) Elektronik bilgi işlem sistemlerinde (depo) kayıt edilen bilgiler dahil olmak üzere manyetik disk, bant, kart ve düz metin formları ve benzeri harici bilgi ortamının fiziki hasarları sonucu ziya ve hasarları,
f) Teminatın kapsamına giren sebeplerden ötürü hasarlanan sigortalı kıymet yerine alternatif başka bir kıymetin kullanılmasından doğacak artış iş ve çalışma masrafları,
g) Valf ve tüplerde meydana gelecek ziya ve hasarları,
h) 3 üncü maddenin (m) bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar.
Teminat Dışında Kalan Haller
Madde 3- Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır:
a) Harp, her türlü harp olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma (harp ilan edilmiş olsun olmasın), iç harp, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar.
b) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden husule gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyoaktivite bulaşmalarının ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım ''fission'' olayını da kapsayacaktır).
c) Kamu otoritesi tarafından sigortalı kıymet üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar,
d) Hangi sebepden husule gelirse gelsin her tür kar kaybı veya mali mesuliyetler,
e) Sigortalı kıymetlerin normal işlemesinden ve mutad kullanılmasından doğan aşınma ve yıpranmalardan veya çürüme, paslanma, korozyon, erezyon ve oksidasyondan, atmosferik vesair şartların sebebiyet verdiği tedrici bozulmalardan,
f) Sigortalı kıymetlerin imalatçı ya da satıcılarının yasa veya sözleşme gereği sorumlu olduğu ziya ve hasarlar,
g) Sigortanın başlangıcında sigortalının veya temsilcilerinin bilgisi, haberi dahilinde sigortalı kıymetler ve bulunduğu yerle ilgili mevcut kusur, eksiklik ve bozuklukların sebep olduğu ziya ve hasarlar,
h) Sigortalı iken hasarlanan ve bu hasar giderilmeden sigortalı kıymetin kullanılması neticesinden,
ı) Sigortacının sorumluluğunu gerektiren bir ziya ve hasar ile ilgisi olmayan, sigortalı ünitelerin fonksiyonlarını yerine getirmek için yapılan ayar, tamir ve bakım masrafları,
j) Valf ve tüpler hariç sigorta, conta, kayış vesair gibi değiştirilebilir parçalar ve yağlar veya kimyasal maddeler gibi belirli sürelerde değiştirilmesi ve yenilenmesi mutad olan malzemelerde kullanılma neticesinde meydana gelecek ziya ve hasarlar (Bu parça ve malzemeler sebebiyle sigortalı diğer kıymetlerde meydana gelecek ziya ve hasarlar teminata dahildir).
k) Sigortalı kıymetlerin boyalı, cilalı, ya da mineli dış yüzeylerinde meydana gelebilecek sıyrık, çizik gibi estetik kusurlar (bu kusurlar sebebiyle sigortalı diğer kıymetlerde meydana gelecek ziya ve hasarlar teminata dahildir).
l) Sigortalının veya onun yerine kaim olan sorumlu kişinin kasdından ve ağır kusurundan mütevellit maddi ziya ve hasarlar.
m) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar.
Sigorta Bedeli ve Ayarlanması
Madde 4- Bu poliçe ile bu poliçenin ayrılmaz cüzünü teşkil eden ekli cetvelde vasıfları belirtilen sigortalı kıymetlerin sigorta bedelleri, bu kıymetlerin (var ise nakliye, montaj, gümrük, resim, vergi, harç ve masrafları dahil) yeni ikame bedellerine eşit olacaktır. Hasar anında herhangi bir ünite veya birimin bu şekilde hesaplanacak yeni ikame bedeli sigorta bedelinden fazla bulunacak olursa, hasarın bu farka tekabül eden nisbetteki kısmını sigortalı deruhte edecektir.
Sigortalı kıymetlerin sigorta bedellerinin yeniye göre (ikame) kıymetlerinden fazla veya eksik olduğu hasardan önce tesbit edilecek olursa, ıttıla tarihinden itibaren 15 gün içerisinde gün esası üzerinden bir ayarlama yapılır ve fazla veya eksik ödenmiş prim farkları iade veya tahsil edilir.
Madde 5- Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü
Madde 6- Sigortacı, bu sigortayı sigorta ettirenin rizikonun hakiki durumunu bildirmek üzere teklifname, poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir.
Sigorta ettirenin beyanı hakikate aykırı veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarda yaprnasını gerektirecek hallerde:
a) Sigorta ettirenin kasdı varsa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir veya prim farkını almak suretiyle akdi yürürlükte tutar. Cayma halinde sigortacı prime hak kazanır. Riziko gerçekleşmiş ise tazminatı ödemez.
b) Sigorta ettirenin kasdı yoksa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını almak suretiyle akdi yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren talep edilen prim farkını kabul etmediğini 15 gün içinde bildirdiği takdirde akit feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından iadeli taahhütlü mektupla veya noter vasıtası ile yapılan fesih ihbarı sigortalının tebellüğ tarihini takip eden 5. iş günü saat 12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, sigorta ettiren tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
c) Cayma, fesih veya prim farkını talep etme hakkı, süresinde kulIanılmadığı takdirde düşer.
d) Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı hallerde riziko:
a- Sigortacı durumu öğrenmeden önce veya,
b- Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre veyahut,
c- Bu ihbarın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki nisbet dairesinde tazminattan indirim yapar.
Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
Madde 7- Akdin yapılmasından sonra sigortalı kıymetin teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan yeri veya hali sigortacının muvafakati olmadan değiştirildiği takdirde, sigorta ettiren, bu değişikliği:
a) Kendisi tarafından veya açık veya zımni rızası ile bir başkası tarafından yapılmış ise derhal,
b) Açık veya zımni rızası olmadan başka bir şahıs tarafından yapılmış ise durumu öğrenir öğrenmez, ve her iki halde de en geç 8 gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür.
Sigortacı değişikliği öğrendiği tarihten itibaren, bu değişiklik sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiriyorsa 8 gün içinde:
1. Sözleşmeyi fesheder veya,
2. Prim farkını talep etmek suretiyle akdi yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini 8 gün içinde bildirdiği takdirde akit, feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından iadeli taahhütlü mektupla veya noter vasıtası ile yapılan fesih ihbarı sigortalının tebellüğ tarihini takip eden 5. iş günü saat 12.00'de sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, sigorta ettiren tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
Sigortalı kıymetin teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan yerinin veya halinin değiştiğini öğrenen sigortacının, sigorta primini tahsil etmek gibi sigorta sözleşmesinin aynen devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunması halinde fesih hakkı düşer.
Sigortalı kıymetin yer ve halinde rizikoyu ağırlaştırıcı değişiklikleri, sigorta ettiren ihbar süresi içerisinde kasden bildirmemişse, ihbar süresinden sonra gerçekleşen hasarlara ait tazminat hakkı düşer; ihbar yükümlülüğüne riayetsizlik kasıtlı değilse alınan primle alınması gereken prim arasındaki orantıya göre tazminattan indirim yapılır.
Değişikliğin rizikoyu hafıfletici mahiyette olduğu ve daha az prim tatbikini gerektirdiği anlaşılır ise, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre içinde gün esasına göre bulunacak prim farkı sigorta ettirene geri verilir.
Bu madde hükümleri sigortalıya da aynen uygulanır.
Mülkiyet Değişikliği
Madde 8- Sigortalı kıymetin mülkiyetinde bir değişiklik olduğu takdirde, sigortanın hükmü devam eder ve sigortalının poliçeden doğan hak ve borçları, yeni hak sahiplerine intikal eder. Bu takdirde sigorta ettiren ve sigortanın mevcudiyetini öğrenen yeni hak sahibi, devir keyfiyetini 15 gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülük yerine getirilmez ise sigortacı sorurnluluktan kurtulur.
Sigortacı değişikliği; yeni hak sahibi de sigortanın mevcudiyetini öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde sigortayı feshedebilir.
Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer.
Poliçenin sigortacı tarafından feshi halinde, sigortacı tarafından iadeli taahhütlü mektupla veya noter vasıtası ile yapılan fesih ihbarı sigortalının tebellüğ tarihini takip eden 5. iş günü saat 12.00'de, yeni hak sahibi tarafından feshi halinde, fesih ihbarının postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, yeni hak sahibi tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası yeni hak sahibine geri verilir.
Sigortalı kıymetin malikinin değişmesi anında mevcut prim borçlarından sigorta ettiren, fesih hakkını kullanmayan yeni hak sahibi ile birlikte sorumludur. Sigorta ettiren ölümü halinde, bu sigortadan doğan bütün hak ve borçlar olduğu gibi yeni hak sahiplerine intikal eder.
Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
Madde 9-Sigorta priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemediği takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının mesuliyetinin başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk 15 gününde sigortacının sorumluluğu devam eder.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir .
Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
Sigortalının Poliçenin Yürürlüğü Esnasındaki Yükümlülükleri
Madde 10- Sigortalı, sigorta konusu kıymetlerin emniyeti ve koruması için, sigortalı değilmiş gibi, gerekli ihtimamı göstermekle yükümlüdür.
Sigortalı, sigorta konusu kıymetleri normal bakımlı ve işler halde bulundurmak için gerekli makul tedbirleri almaya, imalatçı firmanın kullanma talimatında belirtilen kullanma, kontrol ve bakım esaslarına uymaya, kabul olunan teknik ölçülerden aşırı yüklemeleri önlemeye, idari mercilerin mer'i nizam ve talimatlarına ve bilhassa bunlardan sigortalı kıymetlerin çalıştırılmasına ve kontroluna tealluk edenlere tamamiyle riayet etmeye mecburdur.
Sigortacı yetkili memurları vasıtasıyla gerektiğinde sigorta konusu kıymetleri teftiş ve kontrola yetkili olup, sigortalı da bu kontrollara müsaade ve yardım etmek ve sigortacının önereceği makul tedbirleri almakla yükümlüdür.
Hasar Vukuunda Sigortalının Yükümlülükleri
Madde 11- Sigortalı, hasar vukuunda aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:
a) Hasarın vukuunu öğrendiği tarihten itibaren en geç 5 gün içinde sigortacıya ihbar etmek,
b) Sigortalı değilmişcesine gerekli kurtarma ve koruma tedbirlerini almak ve bu maksatla sigortacı tarafından verilen talimata elinden geldiği kadar uymak,
c) Hasarın sebebi ile hangi hal ve şartlar altında vukua geldiğini tayine ve ziya ve hasar miktarıyla delilleri tespite yararlı ve sigortalı için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri (aslı veya kendisi tarafından tasdikli sureti veyahut fotokopisi) sigortacının talebi üzerine gecikmeksizin vermek ve rücu hakkını kullanılmasına yararlı sigortalı için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri temin ve muhafaza etmek,
Şu kadar ki, sigortalı yukarıdaki hükümler dairesinde sigortacıyı haberdar ettikten sonra işletrnenin faaliyetinin aksamaması amacıyla küçük çaptaki tamirleri (ayrıca tamir ihbarında bulunmak kaydiyle sigortacının yetkili elemanlarının gelmesini beklemeden) yaptırabilir.
Sigortacı, hasar ihbarını aldıktan sonra 7 gün içerisinde eksperini hasar yerine göndermediği takdirde, sigortalı herhangi bir kayda bağlı olmaksızın hasarlı kısmın tamirine başlayabilir.
d) Ziya ve hasarın tahmini miktarını belirtir bir tazminat beyannamesini makul ve muhik bir süre içinde sigortacıya vermek,
e) Zaruri haller dışında hasar konusu yer veya mallarda bir değişiklik yapmamak,
f) Tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu haklarının tesbiti için sigortacının yetkili kıldığı temsilcilerinin sigortalı yer veya mallarda ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere müsaade etmek,
g) Sigortalı kıymetlerin çalınması halinde durumu öğrenir öğrenmez derhal zabıtaya bildirmek ve alacağı zaptı sigortacıya ibraz etmek,
h) Sigorta konusu ile ilgili başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek.
Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi
Madde 12-
a) Sigortalı, hasar vukuundaki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu ziya ve hasar miktarında bir artış olursa sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım indirilir.
b) Sigortalı, rizikonun tahakkukuna kasten sebebiyet verir veya ziya ve hasar miktarını kasten artırıcı fiillerde bulunursa, bu poliçeden doğan hakları düşer.
Hasarın Tesbiti
Madde 13- Bu poliçe ile sigortalı kıymetlerde meydana gelen ziya ve hasarın miktarı taraflarca uyuşularak tesbit edilir. Taraflar uyuşamadıkları takdirde, ziya ve hasarın miktarı bu sahada mütehassıs mühendisler veya teknisyenler arasından seçilecek ve hakem-bilirkişi diye adlandırılan bilirkişiler tarafından, aşağıdaki hükümlere tabi olmak üzere tesbit edilir:
a) İki taraf tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini tayin eder ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir.
Taraf hakem-bilirkişileri tayinlerinden itibaren 7 gün içerisinde ve incelemeye geçmeden evvel, bir üçüncü tarafsız hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla tesbit ederler. Üçüncü hakem-bilirkişi, ancak taraf hakem-bilirkişilerinin anlaşamadıkları hususlarda anlaşamadıkları hadler dahilinde kalmak ve daha münhası olmak kaydiyle karar vermeye yetkilidir.
Üçüncü hakem-bilirkişi kararını müstakil bir rapor halinde verebileceği gibi, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte bir rapor halinde de verebilir. Hakem- bilirkişi raporları taraflara aynı zamanda tebliğ edilir. Hakem-bilirkişi raporlarının beher ünite için tesbit edilecek ziya ve hasar miktarlarından başka -hasann belli veya muhtemel sebebini- hasarlı kıymetlerin hasardan bir gün önceki gerçek değeri ile yenileme değerini, tamir veya başka hususlar için faydalanılabilecek enkazın durumunu ve değerini de ihtiva etmesi gereklidir.
b) Taraflardan herhangi biri diğer tarafca yapılan tebliğden itibaren 15 gün içerisinde hakem-bilirkişisini tayin etmez, yahut taraf hakem-bilirkişileri üçüncü hakem-bilirkişisinin seçimi hususunda 7 gün içerisinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişisi veya üçüncü hakem-bilirkişi, taraflardan birinin talebi üzerine hasar mahallindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme başkanı tarafından tarafsız ve mütehassıs şahıslar arasından seçilir.
c) Her iki taraf, üçüncü hakem-bilirkişisinin -bu şahıs ister taraf hakem-bilirkişilerince, ister yetkili mahkeme başkanı tarafından seçilecek olsun- sigortacının veya sigortalının ikamet ettiği veya hasarın meydana geldiği mahal dışından seçilmesini isteme hakkını haizdirler ve bu isteğin yerine getirilmesi gereklidir.
d) Hakem-bilirkişiler, ölür, vazifeden çekilir veya reddedilir ise, ayrılan hakem-bilirkişi yerine yenisi aynı usule göre seçilir ve tesbit muamelesine kaldığı yerden devam edilir. Sigortalının ölümü, tayin edilmiş bulunan hakem-bilirkişinin vazifesini sona erdirmez. İhtisas yokluğu sebebiyle hakem-bilirkişilere yapılacak itiraz, bu şahısların öğrenildiği tarihten itibaren 7 gün içerisinde yapılmadığı takdirde, itiraz hakkı düşer.
e) Hakem-bilirkişiler incelemelerinde tamamen serbesttirler. H.U.M.K.'nun ve diğer mevzuatın hükümleri ile de bağlı değildirler.
f) Ziya ve hasar miktarının tesbiti zımnında mevcut sigortalı malın ve değerinin tesbitine yarıyacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar mahallinde incelemede bulunabilirler.
g) Hakem-bilirkişi veya hakem-bilirkişiler, yahut üçüncü hakem-bilirkişisinin ziya ve hasar miktarı hususunda verecekleri kararlar kesindir, tarafları bağlar. Eğer ziya ve hasar miktarı taraflarca tesbit edilmemişse bir hakem-bilirkişi kararına dayanmadan sigortacıdan tazminat talep ve dava edilemez. Hakem-bilirkişi kararlarına ancak, karar, ilk bakışta anlaşılır, yani aşikar olarak hakiki durumdan önemli bir şekilde farklı ise itiraz edebilir ve bunların iptali raporun tebliği tarihinden itibaren bir hafta içinde hasar mahallindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir.
h) Taraflar tazminat miktarı hususunda anlaşamadıkça, alacak ancak hakem-bilirkişi kararı ile muaccel olur ve zaman aşımı kesin raporun taraflara tebliği tarihinden evvel işlemeye başlamaz. Meğer ki hakem-bilirkişilerin tayini ise T.T.K.'nun 1292 maddesindeki ihbar müddeti arasında 2 yıllık müddet geçmiş olsun.
i) Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflarını öderler. Üçüncü hakem-bilirkişisinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir.
j) Ziya ve hasar miktannın tesbiti, teminat verilen rizikolar, sigorta bedeli, sigorta değeri, aşkın ve menfaat değeri altında sigorta, sorumluluğun başlangıcı, hak düşürücü ve hak azaltıcı sebepler hususunda bu poliçede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartlara ve bunların ileri sürülmesine tesir etmez.
Tazminatın Hesabı
Madde 14- Ödenecek tazminatın miktarı aşağıda yazılı esaslar dahilinde tesbit edilir:
Tamiri kabil hasar ve ziya (kısmi hasar) halinde:
a) Tazminat tutarı ikame olunan yedek parçaların yeni bedelleri, işçilik masrafları var ise normal nakliye masrafları, sökme ve montaj masrafları, gümrük, resim, vergi, harç ve masrafları dahil olmak üzere hasara uğrayan ünite veya birimin hasardan hemen önceki hal ve şartlarına getirilmesi için gerekli bedel ile sözleşmeye aksine hüküm konulmuş ise 2. maddenin (a), (b) ve (g) fıkrasında yazılı ücret ve masrafların ilavesiyle bulunacak bedelden ibarettir.
Tamirat dolayısıyla eski parça yerine yeni parça konulması sebebiyle tazminattan indirme yapılmaz. Tekrar faydalanılması mümkün olan parçaların (sovtaj) bedeli tazminattan indirilir.
b) Sigortalı kıymetlerden birinin veya tamamının tam hasarı veya ziyaı halinde;
Tazminat tutarı, sigortalı kıymetlerin hasar anındaki yeni kıymetinden eskime ve aşınma payının ve kurtarılan değerlerin tenzili ve buna sökme masraflarının, var ise nakliye gümrük, vergi, resim, harç ve masrafları ve montaj masrafları ile sözleşmeye aksine hüküm konulmuş ise 2. maddenin (a), (b) ve (g) fıkrasında yazılı ücret ve masrafların ilavesiyle bulunacak bedelden ibarettir.
Yukarıda (a) fıkrasında belirtilen tamirat masrafları bu fıkrada yazılı olduğu üzere tesbit olunan tazminat tutarına muadil veya bundan fazla ise sigortalı kıymet tam hasara uğramış sayılır.
c) Her bir hasarda, poliçe ve eklerinde sigortalı kıymetlerin hizalarında, yazılı muafiyet, yukarıda (a) ve (b) bendine göre bulunacak tazminat tutarından indirilir.
d) Sigortacının sorumluluğu her halde sigortalı kıymetlerin poliçe cetvelinde veya eklerinde hizalarında yazılı sigorta bedeli ile sınırlıdır.
e) Sigortalı kıymetlerin poliçe cetvelinde yazılı sigorta bedeli bu kıymetlerin ne varlığına ne de değerine delil ve karine teşkil etmez. Bu bedel 4. maddeye göre hesaplanacak sigorta değerinden noksan olduğu takdirde tazminat tutarı, sigorta bedeli ile sigorta değeri arasındaki nisbete göre tesbit olunur.
f) Bu poliçe kapsamına giren herhangi bir hasar diğer bir sigorta poliçesi ile de temin edilmiş bulunuyorsa müşterek sigorta esasları uygulanır.
g) Muvakkat tamirat masrafları, nihai tamirat masraflarının bir kısmını teşkil etmedikçe sigortalı tarafından deruhte edilir.
h) Hasarla ilgili olarak herhangi bir ilave veya ilave mahiyetinde tadilat ve geliştirme masrafları bu poliçe kapsamına dahil değildir.
Tazminatın Ödenmesi
Madde 15- Sigortacı hasara uğramış sigortalı kıymeti veya bunların hasarlı parçalarını tamir ve ikame edebileceği gibi bunların bedelini nakden de ödeyebilir.
Sigortacı tazminat ödemelerini tamir ve ikame ile ilgili fatura ve dökümanları gördükten sonra yapacaktır.
Hırsızlık neticesi meydana gelen ziya ve hasarlarda;
Tazminat, hırsızlık iddiasının hakikate uygun olduğu hakkında kanaat istihsaline yarayan malumat ve vesaikin sigortacıya verilmesinden itibaren bir ay sonra vacibüttediye olur.
Şayet, hak sahibi veya sigorta ettiren hakkında polis veya adli makamlarca tahkikat açılmış ise, bu tahkikatın hitamına değin sigortacı tazminat tediyesini tehir edebilir.
Tazminatın ödenmesini müteakip çalınan sigortalı kıymetlerin tamamen veya kısmen ele geçirilmesi veya bunlar hakkında sigortalı tarafından bilgi edinilmesi halinde sigortalı keyfiyeti yazılı olarak sigortacıya derhal bildirmekle yükümlüdür.
Sigortalı, ele geçirilen sigortalı kıymetler üzerindeki haklarını sigortacının talebi halinde ona devretmeye mecburdur. Ele geçirilen sigortalı kıymetler tam değerleriyle tazmin edilmiş bulunuyorsa sigortalı ya tazminatı iade etmek veya bunları sigortacının emrine amade kılmakla yükümlüdür. Sigortalı bu husustaki kararını, sigortacı tarafından yapılacak talep tarihinden itibaren iki hafta zarfında vermek mecburiyetindedir. Sigortalı, kararını bu müddet zarfında vermediği takdirde, seçme hakkı sigortacıya geçer.
Ele geçirilen sigortalı kıymetler değerlerinin bir kısmı ile tazmin edilmiş bulunuyorsa, sigortalı tazminatı iade etmek suretiyle bunları muhafaza edebilir.
Sigortacı tarafından yapılacak talep üzerine sigortalı, bu kıymetleri muhafaza etmek istediğini iki hafta zarfında bildirmezse, sigortalı kıymetler, sigortacı ile anlaşılarak açık arttırma yolu ile satılır ve satış bedelinden satış masrafları indirildikten sonra kalan kısmından, ödediği tazminat tutarına isabet eden miktar sigortacıya ait olur.
Ele geçirilen sigortalı kıymetlerde çalınma dolayısıyla. bir kıymet eksilmesi vukua gelmişse sigortacı bundan doğan zararı tazminle yukümludur.
Hasar ve Tazminatın Sonuçları
Madde 16- Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigortalı yerine geçer. Sigortalı ve sigorta ettiren sigortacının ikame edebileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye mecburdur.
Temin edilen rizikonun gerçekleşmesi ile tam hasar meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar halinde, sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarı kadar eksilir.
Sigorta bedeli poliçede muhtelif birimler (ünite veya gruplar) itibarıyla ayrı ayrı gösterilmiş ve bu birimlerden (ünite veya gruplardan) biri veya birkaçı tam hasara uğramış ise bu birimlere (ünite veya gruplara) ilişkin sigorta teminatı, hasar tarihinde sona erer. Kısmi hasar halinde ise her birim (ünite veya grup) için tesbit edilmiş olan sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarı kadar eksilir.
Sigorta bedelinin eksildiği hallerde hasar tarihinden itibaren gün esası üzerinden prim alınmak suretiyle sigorta bedeli eski miktara çıkartılabilir.
Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir.
Sigortacı tarafından iadeli taahhütlü mektupla veya noter vasıtası ile yapılan fesih ihbarı sigortalının tebellüğ tarihini takip eden 5. iş günü saat 12.00'de hüküm ifade eder ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Sigorta ettiren, fesih hakkını kullandığı takdirde bu fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve işlememiş sigorta süresine ait prim geri verilmez.
Bırakma
Madde 17- Aksine sözleşme yoksa hasarlı mal sigortacıya bırakılamaz.
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Vergi, Resim, Harç ve İdare Masrafları
Madde 18- Sigorta sözleşmesine bedeline veya primine ilişkin olarak kanunlara göre sigorta ettirene yüklenmiş veya yüklenecek vergi, resim ve harçlar sigorta ettirenden alınır.
Tebliğ ve İhbarlar
Madde 19- Sigorta ettirenin veya sigortalının ihbar ve tebliğleri, sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter aracılığıyla veya taahhütlü mektupla yapılır.
Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigorta ettirenin veya sigortalının poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine aynı surette yapılır.
Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya telgrafla yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup hükmündedir.
Hasar ihbarları veya tamire başlamaya ait ihbarların en seri yolla yapılması şarttır.
İhbar yapılmadan tamirat işlemine başlanmayacaktır.
Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması
Madde 20- Sigortacı, sigortalıya ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur.
Yetkili Mahkeme
Madde 21- Bu poliçeden doğan ihtilaflar sebebiyle sigorta şirketi aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta akdine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu veya hasarın vukua geldiği, sigorta şirketi tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerin ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemesidir.
Zaman Aşımı
Madde 22- Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler 2 yılda zaman aşımına uğrar.
Özel Şartlar
Madde 23- Bu genel şartlara, varsa bunlara ilişkin klozlara aykırı düşmeyen özel şartlar konulabilir.
Son Düzenleme Tarihi: 1 Temmuz 2006
Yürürlük Tarihi: 1 Ocak 1953
Madde 1- Sigortalı malların fırtınadan, geminin batmasından veya karaya vurmak veyahut kaya veya sığlığa bindirmek gibi haller neticesinde tamamen veya kısmen harap olmasından, oturmadan, çatışmadan, sabit, seyyar veya sabih bir cisme (buz dahil) çarpmasından, malın denize atılmasından, yangından, infilaktan, kaptan ve gemi adamlannın barataryasından yükleme, aktarma veya boşaltma ameliyeleri esnasında bir veya birden çok dengin düşmesinden ve genel olarak deniz kaza ve tehlikelerinden gelebilecek her türlü zıya veya hasarlar, bu poliçe ile tesbit olunan şartlar dahilinde, sigortacı'ya ait olacaktır.
Madde 2- İğtinam, zabtü müsadere, hapsü tevkif, mümanaat veya alıkoyma ile bunların veya bunlara matuf her türlü teşebbüslerin neticeleri, kezalik muhasematın veya harp mahiyetinde harekatın (harp ilan edilmiş olsun, olmasın) neticeleri sigortanın dışındadır. Ancak bu hüküm muharip bir devlet tarafından veya muharip bir devlet aleyhine vaki hasmane bir fiile doğrudan doğruya (ve alakalı geminin veya çatışma halinde bu çatışmaya karışmış olan diğer herhangi bir geminin yapmakta olduğu sefer veya hizmetin nev'i veya mahiyetinden müstakil olarak) ika edilmiş olmadıkça çatışmayı, (mayın veya torpilden başka) sabit veya sabih bir cisimle teması, oturmayı, fırtına ve yangını sigorta dışında tutmaz; ve bu hüküm bakımından, bir devletle iştirak halinde olan ve emrinde deniz, kara veya hava kuvvetleri bulunduran herhangi bir otorite dahi devlet tabirinin şümulüne girer.
Bundan başka, iç harbin, ihtilalin, isyanın, ayaklanmanın veya bunlardan doğan iç kargaşalıkların neticeleri ile korsanlık da sigortanın dışındadır.
Her halde sigorta edilen mallara mayın, torpil, bomba ve sair harp silahlarının ika edeceği ziya veya hasarlar sigortaya dahil değildir.
Madde 3- Grevcilerin, lokavt edilmiş işçilerin veyahut işçi kargaşalıklarına, karışıklıklara veya halk hareketlerine iştirak eden kimselerin ika edecekleri ziya veya hasarlar sigortanın dışındadır.
Madde 4- Sigorta, aksine sözleşme olmadıkça, aşağıdaki rizikoları temin etmez, şöyle ki:
a)Yağmur suyu, ambar buğusu ve bundan ileri gelen tekasüf,
b) Oksidasyon veya paslanma, kırılma, çalınma, mutad dışı akma; malın bünyesinde, görünüşünde, renginde, tadında veya rayihasında tagayyür husule getiren her nevi tabahhur ve intişarlar; meğer ki hasar veya zıvalar sigorta edilen rizikolardan birinin neticesinde vuku bulmuş olsun.
Madde 5- Aşağıdakı hallerin gerek doğrudan doğruya, gerek dolayısiyle doğuracağı avakıp sigortaya dahi1 değildir:
Yasak veya gizli ticaret, kaçakçılık, emtianın ithal, ihraç veya transitine müteallik kanun. ve nizamlara aykırılık, hakikat hilafı beyan, sigorta akidinin veya sigortalının veyahut bunların adamlarının vekil veya mümessillerinin fiil veya kusurları.
Aşağıdaki hususlar, sigorta hususi avarya dahil akdedilmiş olsa bile sigortanın dışındadır:
Malların sevk ve naklinde, sebebi ne olursa olsun vaki gecikmeler, karantina veya kışlama tevakkufları, yükleme veya boşaltma istarya ve süresteryaları ile bunlara ait resim, harç ve masraflar; kur ve rayiç farklan veya faiz kayıpları, teslim etmemekte temerrüt veya geç teslim tazminatı., kardan mahrumiyet; malların zati ayıbına izafe olunabilecek her türlü avarya, zayiat, bozulma ve eksilmeler , malların gereği veçhile hazırlanmamış veya tertiplenmemiş olmasından veya ambalaj kifayetsizliğinden ileri gelen ziya ve hasarlar; suhunetin ve atmosferik şartların tesirleri; mutad akma, fire ve aşınmalar fare, sıçan, kurt ve diğer haşaratın ika ettiği tahribat.
Sigortanın akidi nakliyatı bizzat yaptığı veya adamlarına yaptırdığı takdirde, kaptanın ve gemi adamlarının barataryasından, hile ve hud'asından, ihmalinden, ihtiyatsızlığından, ehliyetsizliğinden ileri gelen zıya ve hasarlar sigortaya dahil değildir.
Madde 6- Malların dağılıp saçılması, kızışması ve kuruması sigortanın dışındadır; meğer ki zıya veya hasarlar sigortalanmış bir rizikodan ileri gelmiş olsun.
Madde 7- Şayet, sigorta akidinin bilgisi altında olarak barut, fulmikoton, kibrit, ham petrol, benzin, fosfor, kimyevi maddeler, dinamit, nitrogliserin ve benzeri maddeler gibi kolaylıkla tutuşabilen veya infilaki mümkün olan maddeler ile sönmemiş kireç, tahrip edici mayiler veya zehirli veyahut fena kokulu maddeler sigortalı mallar ile bir arada yüklenir veya depo edilirse, böyle maddelerin yakınlığından veya aynı hamuleye katılmış olmalarından doğacak zıya veya hasarlar -sigortalanmış hadise meydana gelse bile- sigortanın dışında kalır.
Madde 8- Sigorta, malların, donatan veya gemi kiracısı tarafından, nakledilmek veya nakliyat derhal yapı1mayacaksa muvakkaten muhafaza olunmak üzere, tesellüm edildiği anda başlar. Sigortanın akidi malları, donatan veya gemi kiracısına rıhtım idaresi veya benzeri bir müessese marifetiyle teslim ettiği takdirde, bunlar malların tesellümü bakımından, donatanın veya gemi kiracısının mümessili sayılır. Bu maddedeki muvakkat muhafaza keyfiyetinden ancak, ticari teamüllere uygun olan kısa bir zamana münhasır muhafaza keyfiyetinden ancak, ticari teamüllere uygun olan kısa bir zamana münhasır muhafaza halleri kasdedilmiştir.
İşbu sigortanın hükmü, malların tahmil, tahliye esnasında, buna mahsus olan liman merakibinde bulundukları esnada da aynen mer'i kalacaktır.
Sigorta, malların teslim yerinde mürselünileyhine teslim edildiği anda ve eğer teslim keyfiyetine mani bir hal tahaddüs ederse, malların usulüne tevfikan depo edildiği veya satıldığı zaman ve her halükarda en geç tahliyeyi takip eden on beşinci günün hitamında sona erer.
Tahliye keyfiyeti, sigortanın akidi veya mürsil veyahut mürselünileyh tarafından makbul sebep olmaksızın geciktirilirse, sigorta gecikme olmasaydı tahliye ne gün bitecek idiyse onu takip eden on beşinci günün hitamında nihayet bulur.
Eğer nakliyat bir nakliyeci müesseseye tevdi edilmiş bulunursa -ki bu takdirde sigortanın akidi bu müessesenin ismini de bildirmekle mükelleftir- sigorta, mezkur müessesenin malları teselmüm ettiği anda başlar ve bunları teslim yerinde mürselünileyhe teslim ettiği anda, fakat en geç tahliyeyi takip eden otuz günün inkizasında (bu iki şıktan herhangi birinin diğerlerinden evvel tahakkuk etmesiyle) sona erer.
Madde 9- İşbu poliçe hükümlerine rivayette, taraflardan herhangi birine hüsnüniyete aykırı hareket edilmesi halinde, mukavele diğer tarafça hükümsüz sayılabilir. Ezcümle sigortalı, esasa taalluk eden ve kendisince bilinen her hususu, mukavelenin akdinden evvel sigortacıya bildirmekle mükellef olup, bu mükellefiyetin yerine getirilmemesi hüsnüniyete aykırı bir hareket sayılır.
Bundan başka, bir sigorta sigortalı nam ve hesabına onun bu hususa memur ettiği bir kişi tarafından aktedilirse bu kişi de esasa taallük eden ve kendisince bilinen her hususu sigortacı'ya bildirmekle mükellef olup, bu mükellefiyetinin de yerine getirilmemesi hüsnüniyete aykırı bir hareket sayılır.
Bu madde hükümlerinin tatbiki bakımından sigortalı, işlerin mutad seyri içinde kendisince bilinmesi gereken bilcümle hususatı bilir sayılacağı gibi, sigorta akdine memur edilen kişi de yine işlerin mutad seyri içinde kendisince bilinmesi veya kendisine bildirilmiş olması gereken her hususu bilir sayılır.
Rizikonun takdiri bakımından taşıdıkları ehemmiyet dolayısiyle, gerek sigortayı kabul edip etmemek ve gerek tabi olacağı çeşitli şartları tayin eylemek hususlarında basiretli bir sigortacının vereceği bir kararda müessir olabilecek mahiyette her husus bu madde anlamında esasa müteallik bir husustur.
Madde 10- Mutad veya mukarrer olan yolun tebdili veya mahalli maksudun değiştirilmesi, veyahut navlun mukavelesi gereğince donatana veya gemi kiracısına verilmiş olan herhangi bir selahiyetin kullanılması neticisinde sigorta edilen rizikonun mahiyetinde diğer bir değişiklik vukuu takdirinde, veyahut sigortalı malın, geminin veya seferin tarif ve tavsifinde herhangi bir nisyan veya sehiv vukuu halinde sigorta, takarrür edecek bir ücret mukabilinde meriyette kalır.
Madde 11- Navlun mukavelesi ile donatana veya gemi kiracısına verilmiş olan herhangi bir salahiyetin kullanılması neticesinde, mezkur mukavele, natık olduğu teslim yerinden başka bir liman veya mahalde sona erdiği takdirde:
a) Mallar, bu liman veya mahalde satılıp teslim edilinceye veya sigortaya son verilmesi sigortacıya bildirilinceye kadar , kararlaştırılacak bir ücret mukabilinde ve poliçe şartları dahilinde sigortalı kalır. Bu fıkrada yazılı iki şıktan hangisi daha önce tahaddüs ederse o nazarı itibara alınır.
b) Mallar, işbu poliçede beyan edilen teslim yerine veya herhangi diğer bir teslim yerine yeniden sevkedildiği takdirde ise, yine kararlaştırılacak bir ücret mukabilinde, bu teslim yerine varıncaya kadar poliçe şartları dahilinde sigortalı kalır ve bu yerde, boşaltmadan sonraki kuvertür müddeti hakkında 8'nci madde hükümleri cari olur .Şu kadar ki navlun mukavelesinin sona ermesinden sonra, gecikmeden, sigortalı maddenin zati ayıbından veya nevi ve mahiyetinden ileri gelen zıya ve hasarlardan dolayı sigortacıya hiçbir mes'uliyet teveccüh etmez.
Madde 12- Sigorta, mukavelenin akdine takaddüm eden bir zamanda başlamak üzere de yaptırılabilir. Bu takdirde riziko tahakkukuna artık ihtimal kalmadığını sigortanın akdi sırasında, sigortacı biliyor idiyse ücrete hakkı olmaz.
Sigorta yaptıran, riziko tahakkukunun zaten vaki olmuş bulunduğunu sigortanın akdi sırasında biliyor veya bilmesi icap ediyor idiyse, sigortacı tazminat tediyesinden vareste kalır; riziko tahakkukunun vaki olmuş bulunduğuna sigortanın akdi sırasında sigortacının itilaf olmadığı takdirde ücret sigortacıya ait olur.
Sigorta, bir vekil tarafından akdedilmiş olduğu takdirde, bilinen ve bilinmesi icabeden hususlar bakımından, yalnız vekilin şahsı değil, müekkillerin şahsı da nazarı itibara alınmak lazım gelir.
Madde 13- Sigorta, malların yükleneceği gemi veya gemilerin adı bildirilmeden akdedilmiş olduğu takdirde, sigortalı, bu hususta kendisine haber gelir gelmez veya en geç haber gelmesini takip eden kırk sekiz saat zarfında geminin veya gemilerin adı ile her biri üzerindeki sigortalı meblağı bildirmekle mükellef olup, buna riayetsizliği sigortayı hükümsüz kılar.
Poliçenin, akdi tarihinden itibaren bir yıl geçtikten sonra, yüklendikleri gemi adı ile sigorta miktarları bu müddet zarfında bildirilmemiş olan mallar hakkında, sigortalı lehine hiçbir hükmü kalmaz.
Madde 14- Sigortalı, işbu poliçe mucibince sigortanın takarrür edecek bir ücret mukabilinde meriyette kalmasını istilzam edecek bir vakıadan haberdar olur olmaz, bunu derhal sigortacıya bildirmekle mükellef olup, sigortanın meriyette kalmasına hak kazanabilmesi bu mükellefiyetin yerine getirilmesine bağlıdır.
Madde 15-
A) Her iki tarafın bilcümle hakları karşılıklı olarak mahfuz kalmak şartiyle, her türlü muhafaza tedbirlerini almaya veya bunların alınmasını tahrik veya talep etmeye, sigortalı şeylerin kurtarılmasına nezaret veya kurtarma ameliyesine bilfiil girişmeye veya başlamaya sigortalı mecbur ve sigortacı salahiyetlidir ve bundan dolayı sigortacının, bir tasarruf fiilinde bulunduğu veya tazmin mükellefiyetini prensip itibariyle kabul ettiği iddia olunamaz.
Sigortacı ezcümle, her türlü araştırmaya teşebbüs ve bilcümle rücu haklarını istimal edebilir ve geminin ziyaı veya sefere elverişsiz bir hale gelmesi takdirinde, sigortalı şeylerin mevritlerine yeniden sevkine muktazi hususatın ifasına bizzat girişebilir; sigortalı bu hususlarda sigortacı ile tam bir elbirliği yapmak, ezcümle bu tedbirlerin yerine getirilmesine yardım etmek üzere elinde bulunan bilcümle vesaik ve malumatı sigortacıya vermekle mükelleftir.
B) Bundan maada, nakliyeci ile diğer bilcümle mes'ul üçüncü şahıslar aleyhindeki rücu haklarını, icabında sigortacı lehine, muhafaza edebilmek üzere sigortalı lazım gelen bütün tedbirleri vakti zamanında almak ve icabında gerekli takibata girişebilmek hususunda sigortacı ile kayıtsız şartsız elbirliği yapmakla mükelleftir.
C) Sigortalı, işbu maddede derpiş edilen muhafaza tedbirlerini almak hususunda gerek kendisi ve gerek mürsil, mürselünileyh veya bunların adamları veya yerlerine kaim olanlar tarafından vaki ihmalden, bu ihmalin sigortacıyı zarardide etmiş olduğu nisbetinde mesuldür.
D) Herhangi bir mes'ul şahıstan alınıp, sigortalının, mürsilin, mürselünileyhin veya bunların mümessillerinin veyahut yerlerine kaim olanların faydalanacağı bilcümle tazminat sigortacı tarafından ödenecek mebaliğden sigortacının menfaat alakası nisbetinde düşülür.
Madde 16 -Bırakma münhasıran aşağıdaki hallerde yapılabilir:
a) Haber alınamaması; Malları nakleden gemi kayıplık halinde olur ve aradan kafi müddet geçtiği halde haber alınamamış bulunursa,
b) Malların temin edilen bir rizikonun tahakkuku neticesinde; uğradığı maddi hasarlar dolayısiyle mahreci veya mevridinden gayri bir mahalde satışı emrolunmuş ise (nakil geminin, yükleme limanından ayrıldıktan sonra aynı limana mecburi dönüş yapması hali hariçtir).
c) Temin olunan bir rizikonun tahakkuku neticesinde: Sigorta edilen şeylerin bilfiil tamamen ziyaı önüne geçilemeyecek bir hal arzeder veya bunların bilfiil tamamen zıyaa uğramaktan kurtarılmaları, neticede haiz olabilecekleri kıymeti tecavüz edecek miktarda bir masrafın ihtiyarına bağlı bulunursa; ezcümle:
1- Sigortalı, malına sahip olamamak vaziyetinde bulunur ve;
a) Mallarını yeniden ele geçirmesi gayri muhtemel görünür veya;
b) Malların yeniden ele geçirilmesi için ihtiyarı icap eden masraflar bunların tekrar ele geçirildikten sonra haiz olacakları kıymetten fazla olursa,
2- Malların hasarlanmış olması halinde, tamiri ve mevritlerine yeniden sevki için gereken masraflar mevride muvasalatlarında haiz olacakları kıymetten fazla olursa
Bırakma muamelesine yer veren bilcümle ahvalde, sigortacı, bırakmayı kabul etmek veya, mülkiyet uhdesine intikal etmeksizin tam ziya yolu ile tediyede bulunmak şıklarından birini daima seçebilir.
Madde 17- Sigortacının umumi avarya garame payları ile umumi avarya prensipleri dairesinde ödenmesi lazım gelen garame paylarına taalluk eden taahhüdu, navlun mukavelesinde derpiş edilmiş olan mahalde mezkur mukavelenin derpiş ettiği usule göre ve eğer navlun mukavelesinde bu hususta bir sarahat yoksa, sigortalı seferin bittiği mahalde cari olan kanun ve adetlere göre tanzim olunacak dispeç ile taayyün eder.
Sigortalı, bir umumi avarya garame payı ödediği veya ödemekle mükellef tutulduğu takdirde, eğer garameye giren mal, umumi avarya iştirak kıymetinin tamamı üzerinden sigorta edilmiş ise, garame payının tamamı ödenecek tazminatı teşkil eder. Fakat bu mal iştirak kıymetinin tamamı üzerinden sigorta edilmemiş veya bu malın yalnız bir kısmı sigorta edilmiş bulunursa, sigortacı tarafından ödenecek tazminat sigortadaki eksiklik nisbetinde azalır; ve eğer iştirak kıymetinden tenzili gereken ve tazmini sigortacıya terettüp eden bir hususi avarya vuku bulmuş ise, bunun miktarı sigortacının uhdesine terettüp eden garame payının tayini zımnında, sigorta bedelinden düşülür.
Umumi avarya prensipleri dairesinde ödenmesi lazım gelen bilcümle garame payları hakkında da hüküm böyledir.
Madde 18- Güverteye veya gladuraya yüklenmiş mallar hakkında, aksine hususi bir şart olmadıkça, sigortacı münhasıran, sigortalıya terettüp edebilecek umumi avarya garame paylariyle geminin tam zıyaa uğraması veya haber alınamayarak kayıplık halinde kalması neticesinde malların zıyaından mesuldür.
Şu şartla ki, yukarıdaki haller işbu sigorta ile temin edilmiş rizikolardan birinin tahakkuku neticesi olsun.
Madde 19- Sigorta, ''hususi avarya franko'' olarak akdedildiği takdirde, sigortacı, ister maddeten vukuua gelsin, ister masraf olarak tahakkuk etsin, hususi avaryaları temin etmez meğer ki zıya veya hasarlar aşağıdaki vakıalardan ileri gelmiş olsun:
Geminin batması veya karaya vurmak veyahut kaya veya sığlığa bindirmek gibi haller neticesinde tamamen veya kısmen harap olması, oturması, çatışması, sabit, seyyar veya sabih bir cizme (buz dahil) çarpması, yangın, infılak yükün bir sığınma limanında boşaltılması, yükleme, aktarma ve boşaltma ameliyeleri esnasında bir veya birden çok dengin olduğu gibi tam zıyaa uğraması.
Bu takdirde dahi 5'nci maddenin 2'nci fıkrasında sayılan hususlar sigortanın dışındadır.
Madde 20- Hususi avaryalar, hususi şartlar meyanında başka türlü hüküm olmadıkça yüzde üç muafiyet düşülmek suretiyle tazmin olunur.
Ancak, yükleme, aktarma ve boşaltma ameliyeleri esnasında bir veya birden çok dengin olduğu gibi tam ziyaa uğraması hallerinde ve aşağıdaki vakıalardan ileri gelen hususi avaryalar da hiçbir muafiyet tenzil edilmez:
Geminin batması veya karaya vurmak veyahut kaya veya sığlığa bindirmek gibi haller neticesinde tamamen veya kısmen harap olması, oturması, çatışması, sabit, seyyar veya sabih bir cizme (buz dahil) çarpması, yangın, infilak, yükün bir sığınma limanında boşaltılması.
Madde 21- Hususi şartlarda aksine hüküm bulunmadıkça, muafiyet; -tatbiki icabettikte- denk başına ve şayet mallar dökme halinde ise ambar başına hesaplanır.
Madde 22- Kısmen vaki olan ziya ve hasarlar, poliçe umumi şartlarının hükümleri mahfuz kalmak üzere, sigortacının, mahallindeki avarya korniseri ile karşılıklı olarak ve eğer sigortacının orada avarya komiseri yoksa, mahalli usul ve adetlere göre tesbit edilmelidir. İşbu tesbit muamelesi malların tahliyesini takip eden on beş gün içinde ve herhalde mütesellimine tesliminden evvel yapılmalıdır.
Yukarıdaki vecibelerin yerine getirilmemesi sigortacıya tazminat talebini red hakkını verir meğer ki bu vecibelerin yerine getirilmeyişinin mücbir sebeplerden ileri geldiği sigortalı tarafından isbat edilmiş olsun.
Ziya ve hasarların tesbiti hususundaki vaki masraflarla ekspertiz ücretleri malların mütesellimi tarafından ödenir ve bunların tamamı, tesbit olunan ziya ve hasarlar-tamamen veya kısmen- sigortalı bir rizikodan ileri gelmiş bulunuyorsa, sigortacı tarafından tazmin olunur.
Madde 23- Sigortacı, hususi avarya sebebiyle tazrninat talebine mevzu olan mallardan hasarlı kısımların, kıymetlerinin taayyünü için açık arttırma ile satışını bihakkın talep edebilir; bundan dolayı sigortacı bir tasarruf fiilinde bulunmuş sayılmaz.
Satış, mallar gümrüklenmeden yapılırsa gümrüksüz kıymet, gümrüklendikten sonra yapılır ise gümrüklü kıymet hususi avarya olarak tanzimi icap edecek meblağın tayininde mukayeseye esas tutulur.
Madde 24- Tazminat Talebi:
a) Umumi avarya garame payları için dispeçin tanzimi tarihinden itibaren bir sene,
b) Bütün diğer hallerde, geminin hareket tarihinden itibaren iki sene,
içinde sigortacının kabulüne iktiran etmemiş veya aynı mühletler zarfında sigortalı mutalebesini selahiyetli mahkemeye intikal ettirmemiş ise sigortacı her türlü mutalebeden kurtulmuş olur.
Madde 25- Sigorta Değeri:
a) Ham maddeler ile toprak mahsulleri için, malların varma mahallinde ve tahliye zamanındaki hasarsız vaziyette piyasa kıymetidir.
b) Mamul ve yarı mamul maddeler için, malların tahmil yerinde ve tahmil zamanındaki bedeline gemiye kadar olan bilcümle masarif ile istirdadı mümkün olmayan navlun, sigorta ücreti ve yüzde on kar payı ilave edildikten sonra hasıl olan miktardır.
Sigorta bedeli sigorta değerini aşarsa, aşan kısım hükümsüzdür.
Sigorta bedeli sigorta değerinden dün ise sigortacıya terettüp edecek tazminat noksan sigorta nisbetinde azalır.
Madde 26- Sigortacı, sigorta tazminatını ödemekle, sigortalının biilcümle mes'ul şahıslara karşı olan rücu vesair haklarını iktisap eder ve bu haklara taalluk eden her hususta sigortalının yerine geçer. Sigortalı, sigortacının talebi halinde bu keyfiyeti dispeçte veya sigorta tazminatı makbuzunda veyahut buna mahsus bir vesikada teyit eylemeyi taahhüt eder.
Bu suretle sigortalının yerine geçme keyfiyeti, ancak ödenen sigorta tazminatı miktarınca muteber olur:
Madde 27- Sigorta ücreti poliçenin teslimi ile ve poliçenin derhal teslimi mutad olmayan hallerde, akitle vacibüttediye olur.
Her halükarda sigortacının deruhte ettiği riziko işlemeye başlamakla, sigorta ücretinin tamamı sigortacı için müktesep olur.
Madde 28- Hususi şartlar umumi şartlara tekaddüm eder.
A - SİGORTANIN KAPSAMI
A.l. Sigortanın Konusu
Bu sigorta ile poliçede belirlenen sigortalı yerde hırsızlık veya hırsızlığa teşebbüsün;
1.1. Kırma, delme, yıkma, devirme ve zorlamayla girilerek,
1.2. Araç, gereç veya bedeni çeviklik sayesinde tırmanma veya aşma suretiyle girilerek,
1.3. Kaybolan, çalınan veya haksız yere elde edilen asıl anahtarla veya anahtar uydurarak veya başka aletler veya şifre yardımıyla kilit açma suretiyle girilerek,
1.4. Sigortalı yerlere gizlice girip saklanarak veya kapanarak,
1.5. Öldürme, yaralama, zor ve şiddet kullanma veya tehditle, yapılması halinde sigortalı kıymetlerde doğrudan meydana gelen maddi kayıp ve zararlar, teminat altına alınmıştır.
Teminat poliçede belirtilmek şartıyla yukarıda sıralanan riziko gruplarından sadece biri veya birkaçı için de verilebilir.
A.2. Sigorta Bedelinin Kapsamı
Sigortalıya ve kendisiyle birlikte sürekli oturanlara ve çalışanlarına ait sigortalanabilir kıymetler sigorta kapsamı içindedir.
Sigortalı yerlerde bulunan sigorta konusu kıymetler;
a) Nitelikleri bakımından madde veya gruplara ayrılmış ise bu madde ve gruplardan herhangi birinin içine giren,
b) Tek bir sigorta bedelinde belirtilmiş ise bu bedele ilişkin tanımın içine giren,
her şey poliçede ayrıca belirtilmiş olsun olmasın sonradan edinilmiş olsa dahi sigorta teminatı kapsamı içindedir.
Hırsızlık eylemini gerçekleştirmek amacıyla sigortalı kıymetlerin bulunduğu yerlere girilmesi veya bu yerlerin açılması esnasında verilecek tahribat da sigorta teminatı kapsamındadır.
Sigorta sözleşmesine, teminat altına alınacak kıymetlerin muhafazası için özel hükümler konabilir. Bu takdirde sigortacı, sözkonusu kıymetlerin sigorta sözleşmesinde öngörülen şekillerde saklanmadığını ispat etmedikçe tazminat ödemekten kaçınamaz.
A.3. Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Dahil Edilebilecek Kıymetler
Aşağıda sayılanlar teminat kapsamı dışındadır. Ancak sigorta bedellerinin poliçede ayrıca belirtilmesi kaydıyla ek sözleşme ile teminat kapsamı içine alınabilirler:
3.1. Kürk ve ipek halı ile sanat veya antika değeri olan tablo, kolleksiyon, heykel, biblo, resim, kitap, gravür, yazı, halı ve benzerleri,
3.2. Model, kalıp, plan ve kroki, ihtira beratı, ticari defter ve benzerleri,
3.3. Sigorta sözleşmesine konu olan yerler dahilinde bulunan kara, deniz ve hava araçları ile bunların yükleri,
3.4. İşyeri ile bağlantısı olmayan vitrinlerde sergilenen mallar,
3.5. Nakit, hisse senedi, tahvil ve kıymetli kâğıt ile altın, gümüş ve sair kıymetli maden ile bunlardan mamul eşya, mücevher, değerli taş, inci ve benzerleri,
3.6. Sigortalıya, kendisiyle birlikte oturanlara ve çalışanlarına ait olmayıp da sigorta sözleşmesinde gösterilen yerde bulunan mallar,
3.7. Konutlarda bulunan ve sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin aşağıda belirtilen oranları aşan kısımları,
a) Sanat veya antika değeri olan tablo, kolleksiyon, heykel, biblo, resim, kitap, gravür, yazı, halı ve benzerlerinin sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin %5'ini aşan kısmı,
b) Altın, gümüş ve sair kıymetli maden ile bunlardan mamül eşya, mücevher, değerli taş, inci ve benzerlerinin sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin %5'ini aşan kısmı,
c) Aksam ve teferruatları da dahil olmak üzere bilgisayar, video, video çekicisi, telsiz, televizyon, radyo, pikap, teyp, müzik seti, fotoğraf makinesi, film makinesi (gösterme veya çekme), dürbün ve mikroskopların sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin % 10'unu aşan kısmı,
d) Kürk ve ipek halıların sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin % 10'unu aşan kısmı.
Sigorta sözleşmesine, yukarıdaki fıkraya göre teminat altına alınacak eşya1arın muhafazası için özel hükümler konabilir. Bu takdirde sigortacı, sözkonusu eşyaların sigorta söz1eşmesinde öngörülen şekillerde saklanmadığını ispat etmedikçe tazminat ödemekten kaçınamaz.
A.4. Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Dahil Edilebilecek Haller
Aşağıdaki hallerden herhangi birinin varlığını fırsat bilerek yapılan hırsızlık, yağma ve suçlara teşebbüsten kaynaklanan zararlar sigorta teminatının dışında olup ancak ek söz1eşme yapılarak teminat kapsamı içine alınabilirler:
4.1. Sigorta söz1eşmesinde gösterilen yerlerin içinde ara1ıksız 30 günden fazla kimse bulunmaması,
4.2. Poliçede gösterilen yerlerde bulunan kıymetlerin, bu yerlerden taşınması ve bu yerlerin dışındaki adreslerde tutulması,
4.3. Grev, lokavt, kargaşalık ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketler,
4.4. Yangın, yıldırım, infilak, deprem, yanardağ püskürmesi, seylap, fırtına, yer kayması, kar ağırlığı,
4.5. Sigortalının hizmetinde bulunan kimselerce yapılan hırsızlık ve tahribat,
4.6. Kıyafet değiştirerek veya selahiyetli olmaksızın sıfat takınarak yapılan hırsızlık1ar,
4.7. 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar
A.5. Teminat Dışında Kalan Haller
Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır:
5.1. Savaş, istila, düşman hareketleri, iç savaş, ihtilal, ayaklanma ve askeri hareketlerden yararlanılarak yapılan hırsızlık, yağma ve bu suçlara teşebbüsten kaynaklanan zararlar,
5.2. Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden meydana gelen iyonlayıcı radyasyon veya radyo-aktif bulaşma ya da bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerden yararlanılarak yapılan, hırsızlık, yağma ve tahribat (Bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım olayını da kapsayacaktır).
5.3. Kamu otoritesi tarafından sigortalı şeyler üzerinde yapılacak tasarruflardan yararlanılarak yapılan hırsızlık, yağma veya bu suçlara teşebbüsten kaynaklanan zararlar,
5.4. Sigortalıyla birlikte yaşayan veya birlikte oturan kimseler tarafından yapılan hırsızlık ve tahribat,
5.5. Hırsızların neden olacağı yangın, infilak ve dahili su zararları,
5.6. Envanter açıkları.
A.6. Eksik Sigorta
Aksi kararlaştırılmadıkça, poliçede belirtilen sigorta bedeli sigorta edilen menfaatin hasara uğradığı andaki değerinden düşük olduğu takdirde, tazminat sigorta bedeli ile sigorta değeri arasındaki orana göre ödenir.
Sigortalı veya sigorta ettiren, sigorta sözleşmesini yukarıdaki oran gözönüne alınmaksızın sigorta bedelini aşmayan zararın tamamının sigortacı tarafından ödeneceği şeklinde değiştirebilir. Sigortalı veya sigorta ettiren sözleşmeyi bu şekilde değiştirdiğini, rizikonun gerçekleşmesinden önce, noter protestosu ile sigortacıya bildirdiği takdirde, bildirim gününden sonra gelen günden itibaren sözleşme hükümleri, kendiliğinden sigortacının sigorta bedelini aşmayan zararın tamamından sorumlu olacağı şeklinde değiştirilmiş olur. Sigortalı prim farkını esas primin ödenmesine ilişkin hükümler uyarınca öder.
A.7. Aşkın Sigorta
Sigorta bedeli veya sigortacının zarar dolayısıyla ödemeyi kararlaştırdığı miktar, sigorta olunan menfaatin değerini aşarsa sigortanın bu değeri aşan kısmı geçersizdir.
Sigorta süresi içinde haberdar olan sigortacı bu durumu sigortalıya ihbar eder ve sigorta bedelini ve primin bu aşkın bedele ait kısmını indirir ve fazlasını sigortalıya iade eder.
A.8. Muafiyet
Sigorta bedelinin belli bir yüzdesine kadar olan hasarların veya hasarın belli bir yüzdesinin ve/veya miktarının sigortacı tarafından tazmin edilmeyeceği kararlaştırılabilir.
Bu şekilde belirlenen muafiyet oranları veya tutarları poliçede belirtilir.
A.9. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan tarihlerde aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
B -HASAR VE TAZMİNAT
B.l. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalı veya Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri
Sigortalı veya sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür.
1.1. Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren beş iş günü içinde sigortacıya bildirimde bulunmak.
1.2. Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiğinde, durumu derhal yetkili makamlara bildirmek ve çalınanlar arasında kıymetli evrak varsa dolaşımını ve ödenmesini önlemek için ilgili yerlere derhal başvuruda bulunmak,
1.3. Sigortalı değilmişçesine gerekli koruma önlemlerini almak ve bu amaçla sigortacı tarafından verilen talimata elinden geldiği kadar uymak,
1.4. Zorunlu haller dışında, rizikonun gerçekleştiği yer veya kıymetlerde bir değişiklik yapmamak,
1.5. Sigortacının isteği üzerine rizikonun gerçekleşmesi nedenlerini ayrıntılı şekilde belirlemeye, zarar miktarı ile delilleri saptamaya ve rücu hakkının kullanılmasına yararlı, sigorta ettiren için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri gecikmeksizin sigortacıya vermek,
1.6. Zararın tahmini miktarını belirten, yazılı bir bildirimi makul ve uygun bir süre içinde sigortacıya vermek,
1.7. Tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu haklarının saptanması için sigortacının veya yetkili kıldığı temsilcilerinin sigortalı kıymetlerin bulunduğu yerlerde, sigortalı kıymetlerde ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere izin vermek,
1.8. Sigorta konusu ile ilgili başka sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek.
B.2. Koruma Önlemleri
Sigortalı veya sigorta ettiren, sigorta poliçesiyle temin olunan rizikoların gerçekleşmesinde zararı önlemeye, azaltmaya ve hafifletmeye yarayacak önlemleri almakla yükümlüdür. Alınan önlemlere ilişkin giderler, bu önlemler faydasız kalmış olsa bile, sigortacı tarafından ödenir. Eksik sigorta varsa, sigortacı bu giderleri sigorta bedeliyle sigorta değeri arasındaki orana göre öder.
B.3. Zararın Tespiti
Sigortalı kıymetlerin çalınması ya da hırsızlığa teşebbüs edilmesi sonucunda sigortalı kıymetlerde ve bulunduğu yerde meydana gelen zararın miktarı taraflar arasında yapılacak anlaşmayla tespit edilir.
Taraflar zarar miktarında anlaşamadıkları takdirde, zarar miktarının tayini, hakem-bilirkişilerce aşağıdaki esaslara uyulmak suretiyle saptanır ve sigortacıdan tazminat talep edilmesi veya sigortacının dava edilmesi halinde zarar miktarıyla ilgili hakem-bilirkişi raporu tazminatın saptanmasına esas teşkil eder. Şu kadar ki, tek hakem-bilirkişi seçilmiş ise atandığı tarihten itibaren, diğer hallerde ise üçüncü hakem-bilirkişinin seçilmesinden itibaren en geç üç ay içerisinde ve her halükarda rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren altı ay içerisinde raporun tebliğ edilmemesi halinde taraflar zarar miktarını her türlü delille ispat edebilirler.
Taraflar, uyuşmazlığın çözümü için tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini seçer ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir. Taraflarca seçilen hakem-bilirkişiler ilk toplantı tarihinden itibaren yedi gün içerisinde ve incelemeye geçmeden önce, bir üçüncü hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla saptarlar. Üçüncü hakem-bilirkişi ancak taraflarca seçilen hakem-bilirkişilerin anlaşamadıkları hususlarda, anlaşamadıkları hadler içinde kalmak suretiyle, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte tek bir rapor halinde karar vermeye yetkilidir. Hakem-bilirkişi raporu taraflara aynı zamanda tebliğ edilir.
Taraflardan herhangi biri, diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içinde hakem-bilirkişisini seçmez yahut taraflarca seçilen hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişinin seçimi konusunda yedi gün içinde anlaşamazlarsa, üçüncü hakem-bilirkişi taraflardan birinin isteği üzerine hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme tarafından uzman kişiler arasından seçilir.
Hakem-bilirkişilere, uzmanlıklarının yeterli olmadığı nedeniyle itiraz olunabilir. Hakem-bilirkişinin kimliğinin öğrenilmesinden sonra yedi gün içerisinde kullanılmayan itiraz hakkı düşer.
Hakem-bilirkişi ölür, görevden çekilir veya reddedilir ise, yerine aynı usule göre yenisi seçilir ve göreve kaldığı yerden devam olunur.
Hakem-bilirkişiler, zarar miktarının saptanması konusunda gerekli görecekleri deliller ile sigortalı şeylerin rizikonun gerçekleşmesi sırasındaki değerini saptamaya yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar yerinde incelemede bulunabilirler.
Hakem-bilirkişilerin veya üçüncü hakem-bilirkişinin zarar miktarı konusunda verecekleri karar kesindir, tarafları bağlar.
Hakem-bilirkişi kararlarına ancak tespit edilen zarar miktarının, gerçek durumdan önemli şekilde farklı olduğu anlaşılır ise itiraz edilebilir ve bunların iptali, kararın tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde rizikonun gerçekleştiği yerdeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir.
Taraflar kendi seçtikleri hakem-bilirkişilerin ücret ve masraflarını öderler. Tek hakem-bilirkişinin veya üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir.
Zarar miktarının saptanması bu sözleşmede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartları ve bunların ileri sürülmesini etkilemez.
B.4. Tazminatın Hesabı
Sigorta tazminatının hesabında sigortalı kıymetlerin rizikonun gerçekleşmesi, anındaki tazmin değeri esas tutulur. Sigorta tazmin değeri aşağıdaki şekilde hesaplanır.
Ticari emtiada, rizikonun gerçekleşmesinden bir önceki iş günü piyasa alım fiyatı esas tutulur.
Fabrika ve imalathanelerde imal halinde bulunan maddelerde, rizikonun gerçekleşmesinden bir iş günü önceki piyasa fiyatına göre hammadde ve malzemenin satın alınması için ödenecek bedellere o güne kadar yapılan imal masrafları ve genel giderlerden gereken payın eklenmesi suretiyle hesaplanır. Ancak bu suretle saptanan tazmin değeri, hiçbir zaman bu maddelerin mamüllerinin rizikonun gerçekleşmesinden bir işgünü önceki piyasa alım fiyatını geçemez.
Ham ve mamul maddeler, fabrika ve imalathanelerin ister içinde veya eklentisinde, ister diğer herhangi bir yerinde bulunsun bu madde hükümleri bakımından ticari emtiadan sayılır.
Her türlü makine ve tesisat, alet-edevat ve demirbaşlarda, yenilerinin satın alınması için ödenecek bedel esas tutulur. Ancak, bu bedelden eskime ve aşınma ve başka sebeplerden ileri gelen kıymet eksilmeleri düşüleceği gibi yenilerinin randıman ve nitelik farkları varsa bu farklar da dikkate alınır.
Her türlü ev eşyası ve kişisel eşyada, yenilerinin satın alınması için ödenecek bedel esas tutulur. Ancak bu bedelden, eskime ve aşınma ve başka sebeplerden ileri gelen kıymet eksilmeleri indirilir.
Sigorta sözleşmesinin yapılması sırasında veya sigorta süresi içinde; sigorta konusu kıymetin tazmin değeri sigorta ettiren ve sigortacının mutabakatıyla seçtikleri bilirkişiler tarafından saptanır ve taraflarca kabul olunursa bu değere taraflarca itiraz olunamaz.
Mutabakatlı değer esasıyla yapılacak sözleşmeler için saptanacak değer listesi en çok bir yıllık sigorta süresi için geçerlidir.
Bilirkişi masrafı, sözleşmeyi mutabakatlı değer esasıyla isteyen tarafa aittir. Ticari emtia üzerine mutabakatlı değer esasıyla sözleşme yapılamaz.
Kıymetli evrakın değeri, hırsızlık gününden bir evvelki günün borsa, yoksa piyasa veya rayiç fiyatına göre tesbit edilir.
Kıymetli evrakın iptal veya başka bir suretle yerlerine ikamesi mümkün olduğu takdirde, tazmin edilecek bedel ikame masraflarıdır. Paralarda, paranın nominal değeridir.
Sigortacının sorumluluğu; sigortalı şeylerin hepsi için tek bir bedel öngörülmüş ise bu bedelle, sigortalı şeyler nitelikleri bakımından madde veya gruplara ayrılmış ise bu madde ve gruplarla ilgili bedellerle sınırlıdır.
B.5. Tazminatın Ödenmesi
Sigortalı kıymetler birden çok kez sigorta edilmişse, tazminat miktarının yasa ve bu poliçe hükümlerine göre saptanmasından sonra sigortacı payına düşen kısmı öder.
Sigortacı belirlenen tazminatı, rizikonun gerçekleştiğini belirleyen bilgi ve belgelerin kendisine ulaşmasından itibaren en geç 30 gün içerisinde sigortalıya ödemek zorundadır.
Sigortacı, parayı ve kıymetli evrakı aynen ikame suretiyle de tazmin edebilir.
Ancak, hisse senedi ve tahvillerle diğer kıymetli evrakta ikame masrafları söz konusu ise sigortalı ikame işlerini takip ederek bu işlemin en kısa zamanda yapılmasını sağlar. Aksi takdirde doğacak zarardan sigortalı sorumlu olacaktır.
Sigortalı veya sigorta ettiren hakkında soruşturma açılmış ise bu soruşturmanın tamamlanmasına kadar sigortacı tazminat ödemesini bekletebilir. Çalınmış olan şeyler kısmen veya tamamen bulunmuş ise, sigorta ettiren veya sigortalı durumu derhal sigortacıya bildirmekle yükümlüdür.
Bulunma, tazminatın ödenmesinden önce olmuşsa, sigorta ettiren bunları geri almak zorundadır.
Bulunma tazminatın ödenmesinden sonra olmuşsa, sigortalı bulunan şeyin değerini ödeyerek ya geri alır ya da bulunan şeylerin mülkiyetini sigortacıya devreder.
Geri alınma durumunda, bulunan şeylerde çalınma dolayısıyla bir kıymet eksilmesi meydana gelmiş ise, sigortacı bu zararı ödemek zorundadır.
B.6. Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi
Sigortalı veya sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halindeki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu zarar miktarında bir artış olursa, sigortacının ödeyeceği tazminattan bu şekilde artan kısım indirilir.
Sigortalı veya sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesine kasden sebebiyet verir veya zarar miktarını kasden artırıcı eylemlerde bulunursa, bu poliçeden doğan talep hakları düşer.
B.7. Hasar ve Tazminatın Sonuçları
Sigortacı, ödediği tazminat tutarınca hukuken sigortalı yerine geçer. Sigortalı veya sigorta ettiren, sigortacının açabileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeğe zorunludur.
Sigorta edilmiş rizikonun gerçekleşmesi ile tam hasar meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar halinde, sigorta bedeli, rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren, ödenen tazminat tutarı kadar eksilir. Sigorta bedelinin madde veya gruplara ayrılmış olması hallerinde de aynı yöntem uygulanır.
Sigorta bedelinin eksildiği hallerde, sigorta ettirenin istediği tarihten itibaren gün esası ile prim alınmak suretiyle sigorta bedeli eski miktarına yükseltilebilir.
Kısmi hasarlarda, taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
C- ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
Sigorta priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde de ödemediği takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının sorumluluğunun başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk onbeş gününde sigortacının sorumluluğu devam eder.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder. Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir.
Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim, gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
C.2. Sigortalı veya Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
Sigorta sözleşmesi, sigorta ettirenin teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanılarak akdedilmiştir.
Sigorta ettirenin beyanı gerçeğe aykırı veya eksik olması dolayısıyla, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde sigortacı, durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak aynı süre içinde prim farkını talep edebilir.
Sigortalı veya sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşme feshedilmiş olur.
Cayma veya feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Sigortalı veya sigorta ettirenin kasıtlı davrandığı anlaşıldığı takdirde sigortacı, riziko gerçekleşmiş olsa bile sözleşmeden cayabilir, tazminatı ödemez ve prime hak kazanır.
Sigortalı veya sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı durumlarda rizikonun, sigortacı durumu öğrenmeden önce veya sigortacının cayabileceği ve feshedebileceği ya da caymanın veya feshin hüküm ifade etmesi için geçecek sürede gerçekleşmesi halinde, sigortacı tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder.
Süresinde kullanılmayan cayma veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
C.3. Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
Sigorta ettiren, sigortacının izni olmadan sözleşmenin yapılmasından sonra sigortalı kıymetlerin bulunduğu yerde ya da kullanış tarzında, teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde belirtilene nazaran değişiklik yaptığı takdirde, bu durumu sigortacıya sekiz gün içinde bildirmekle yükümlüdür.
Değişiklik, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise, sigortacı sekiz gün içinde sözleşmeyi fesheder yahut prim farkını talep etmek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşme feshedilmiş olur.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
Sigortalı kıymetlerin bulunduğu yerlerin veya kullanma şeklinin, teklifname teklifname yoksa poliçe ve eklerinde belirtilene nazaran değiştirildiğini öğrenen sigortacı, sigorta sözleşmesinin yürürlükte kalmaya devam etmesine razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih hakkı düşer.
Değişiklik, rizikoyu hafifletici nitelikte ve daha az prim ödenmesini gerektirir hallerden ise sigortacı, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesap edilecek prim farkını sigorta ettirene geri verir.
Sigortacının sözleşmeyi bu değişiklere göre yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerde:
a) Sigortacı durumu öğrenmeden önce,
b) Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde,
c) Fesih ihbarının hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde,
riziko gerçekleşirse, sigortacı, tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder.
C.4. Birden Çok Sigorta
Sigortalanmış şeyler üzerine sigorta ettiren başka sigortacılarla aynı rizikolara karşı ve aynı süreye rastlayan başka sigorta sözleşmesi yapacak olursa, bunu tüm sigortacılara derhal bildirmekle yükümlüdür.
Sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde sözleşmeyi feshedebilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer.
C.5. Menfaat Sahibinin veya Zilyedlik Durumunun Değişmesi
Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin veya zilyedlik durumunun değişmesi halinde (ölüm hali hariç) sigorta sözleşmesi münfesih olur.
Ölüm halinde ise, sigorta ettiren ve sigortanın varlığını öğrenen yeni hak sahibi durumu 15 gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür.
Sigortacı değişikliği, yeni hak sahibi de sigortanın mevcudiyetini öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde sözleşmeyi feshedebilir.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası yeni hak sahibine geri verilir.
Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer.
Sigortalı kıymetlerin maliğinin değişmesi anında ödenmesi gerekli prim borçlarından, sigorta ettiren ile fesih hakkını kullanmayan yeni hak sahibi müteselsilen sorumludur.
Sigortalı kıymetlerin şeylerin sahibinin ölümüyle, varsa ödenecek prim borcundan kanuni varisleri sorumludur veya iade edilecek primi alma hakkı sigortalının kanuni varislerine aittir.
C.6. Sigortalı Yerde Değişiklik
Sigortalı kıymetlerin kısmen veya tamamen yeri değiştiğinde C.3. maddesi hükümleri uygulanır.
C.7. İhbarlar
Sigortalının veya sigorta ettirenin bildirimleri sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır.
Sigortacının bildirimleri de sigortalının veya sigorta ettirenin poliçede gösterilen adresine veya bu adres değişmişse son bildirilen adresine aynı surette yapılır.
Taraflara imza karşılığında elden verilen mektup, telgraf, teleks veya faks ile yapılan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir.
Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12:00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat, 12:00'de hüküm ifade eder.
C.8. Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması
Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler bu sözleşmenin yapılması dolayısıyla sigortalıya veya sigorta ettirene ait olarak öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludurlar.
C.9. Yetkili Mahkeme
Sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgâhının bulunduğu veya rizikonun gerçekleştiği yerdeki, sigortacı tarafından açılacak davalarda ise davalının ikametgâhının bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemeleridir.
C.10. Zamanaşımı
Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zamanaşımına uğrar.
C.11. Özel Şartlar
Sözleşmeye bu genel şartlara aykırı olmamak kaydıyla özel şartlar konulabilir.
Son Düzenleme Tarihi: 05 Eylül 2006
Yürürlük Tarihi 01.02.2009
A – SİGORTANIN KAPSAMI
A.1 Sigortanın Kapsamı
Bu sigorta, konusunu teşkil eden değerlerin teminat müddeti içinde, inşaat sahasında bulunduğu sırada, inşaat süresinde bu poliçede gösterilen istisnalar dışında kalan, önceden bilinmeyen ve ani bir sebeple herhangi bir ziya ve hasara uğraması halini temin eder.
A.2 Sigorta Bedelinin Tespiti
Poliçede gösterilen sigorta bedelinin (var ise gümrük, vergi, resim ve harçları ile nakliye ve işçilik masrafları dahil) proje bitiminde ulaşılacak nihai proje değerine eşit olması esastır.
Sigorta bedeli, ihale konusu işler için her yıl (var ise o ana kadar yapılmış keşif artışları da dahil olmak kaydı ile) ilgili cari yıl fiyatları ile güncellenen sözleşme bedelinden aşağı olamaz.
Ayrıca sigorta yapılmış ise, inşaatın yapılması için kullanılan makine, alet ve teçhizat ile geçici inşaat barakaları ve yardımcı yapıların sigorta bedelleri cari piyasa değerlerinden aşağı olamaz.
Poliçede gösterilen sigorta bedelini teşkil eden değerlerde bir artış meydana geldiği takdirde sigorta ettiren bu artışı öğrendiğinde en geç 5 gün içinde ve fakat herhangi bir hasarın meydana gelmesinden önce durumu yazılı olarak sigortacıya bildirmekle sorumludur.
Sigorta vadesi içinde yapılacak her türlü değer artışlarının sigortalı sayılabilmesi için sigortacının yazılı muvafakati şarttır. Sigorta bedelindeki artışla orantılı olarak prim ayarlaması yapılır. Değer artışlarının sigortacı tarafından kabul edilmemesi halinde bu sigortaya ilk tehlike sigortası hükümleri uygulanır.
A.3 Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Dahil Edilebilecek Kıymetler ve Haller
Aşağıdaki haller dolayısıyla meydana gelen ziya ve hasarlar sigorta teminatının dışındadır. Ancak bunlar ek sözleşme ile poliçede belirtilen limitlerle sigorta teminatına dahil edilebilir.
a) İnşaatın yapılması için kullanılan iş makineleri ve ekipmanı,
b) Geçici şantiye barakaları, yardımcı yapılar ve şantiye tesisleri ile şantiye alet ve teçhizatı,
c) Hasarın teminat kapsamında olması kaydıyla enkaz kaldırılması masrafları,
ç) Teminatın kapsamına giren sebeplerden meydana gelen ziya ve hasarların gerektirdiği uçak dışında kalan seri vasıtalarla yapılan nakliye masraflan, fazla çalışma ücretleri,
d) Üçüncü şahısların maruz kalacağı zararlar nedeniyle sigortalıya düşecek hukuki sorumluluklar,
e) Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketlerinin ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar,
f) İnşaatın bitim veya geçici kabulünden sonra başlayan bakım devresi,
g) A.4 maddesinin (l) bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar,
ğ) Sigorta sözleşmesiyle teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi sonucunda doğrudan veya dolaylı olarak meydana gelen her türlü çevre kirliliği sebebiyle oluşabilecek bütün zararlar.
A.4 Teminat Dışında Kalan Kıymetler ve Haller
Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır:
a) Aşınma, yıpranma, paslanma ve çürümeler,
b) Envanter açıkları,
c) İnşaatın tamamlanan veya geçici kabulü yapılan, yahut işverene teslim edilen veya işveren tarafından kullanılan kısımlarında doğrudan doğruya veya dolayısıyla meydana gelecek ziya ve hasarlar, (ancak, bu bölümler için, poliçe ile bakım devresi teminatının alınmış olması halinde, ilgili kloz çerçevesinde ek teminat içeriğine giren hasarlar sigortalı sayılır.)
ç) Ayrıca sigorta edilmişse, bakım devresi biten kısımlarda, doğrudan doğruya veya dolayısıyla meydana gelen ziya ve hasarlar,
d) İnşaatla alakalı tüm hava ve kara nakil vasıtaları ile yüzen araçlar,
e) Nakit, kıymetli evrak (çek, senet, pul, esham ve tahvilat gibi) fatura, dosya, borç delilleri ve hesaba ilişkin bütün defter ve evrak, inşaat ve tesisat plan ve proje,
f) Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma (harp ilan edilmiş olsun olmasın), iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar,
g) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden husule gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyoaktivite bulaşmalarının ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar, (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım ''fission'' olayını da kapsayacaktır)
ğ) Kamu otoritesi tarafından sigortalı kıymetler üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar,
h) Plan, proje veya hesap hatasından dolayı sigortalı mallarda meydana gelecek fiziksel ziya ve hasarlar,
ı) Malzemenin bozukluğundan, ayıbından veya kusurlu işçilik neticesinde olan hasarlar, (ancak bu sebeplerle bozuk olmayan veya ayıpsız malzemeler ve hatasız işçilikle doğru inşa edilmiş sigortalı diğer kıymetlerde meydana gelecek ziya ve hasarlar teminata dahildir.)
i) İnşaatın yapılması için kullanılan makine ve teçhizatta, mekanik arızalardan ve elektrik arızalarından meydana gelen ziya ve hasarlar, (ancak bu sebeplerle sigortalı diğer kıymetlerde meydana gelecek ziya ve hasarlar teminata dahildir.)
j) Sigortalının veya onun yerine kaim olan sorumlu kişinin, kasdı ve ayrıca sözleşme varsa ağır kusurundan kaynaklanan ziya ve hasarlar,
k) İnşaatın gecikmesinden, kısmen veya tamamen durmasından, taahhüdün tamamlanamamasından, akdin feshinden veya cezai şartların uygulanmasından ileri gelen zararlar dahil kar kaybı ve estetik kusurlar gibi her türlü netice zararları,
l) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar.
A.5 Teminatın Süresi
Teminatın süresi, poliçede belirtilen başlangıç tarihi esas olmak kaydıyla sigorta konusu kıymetlerin inşaat sahasına boşaltıldığı andan itibaren veya inşaat sahasına boşaltılan malzeme ve teçhizat için nakliyat sigortası mevcut ise, nakliyat sigortası teminatının bitiminden itibaren başlar ve poliçede belirtilen bitiş tarihinde sona erer.
Ancak inşaatın bu tarihten önce kısmen veya tamamen bitirilip işverene teslimi ve/veya kullanıma başlanması halinde, inşaat bütün riskler teminatı süresi bu kısımlar için herhangi bir ihtara gerek kalmaksızın sona erer ve poliçede temin edilmişse bakım devresi teminatı başlar. Sigortaya konu olan inşaat işleri ile ayrıca sigorta edilmişse bakım devresi süresi poliçede gösterilen tarihte bitirilmediği takdirde, teminat müddeti mutabık kalınacak ek bir prim karşılığı uzatılır.
Sigortaya konu teşkil eden inşaat işlerine herhangi bir sebeple devamlı olarak en az bir aydan fazla süreyle ara verilirse, bu takdirde sigortalının yazılı ihbarı üzerine sigorta teminatı durur. Eğer sigortalı durma esnasındaki rizikolarla ilgili teminatın devamını isterse, durma süresi ile ilgili şart ve ek fiyat taraflarca tespit edilir. İnşaat faaliyetlerine tekrar başlanmasını müteakip işlemeyen gün sayısı kadar sigorta süresi uzatılır.
A.6. Eksik Sigorta
Hasar halinde poliçede belirtilen sigorta bedelinin A.2 maddesinde belirtilen değerden düşük olması halinde sigortacı, sigorta bedelinin sigorta değerine olan oranı neden ibaretse, zararın o kadarından sorumludur.
A.7 Aşkın Sigorta
Hasar halinde; poliçede belirtilen sigorta bedeli A.2 maddesinde belirtilen değeri aşarsa sigortanın bu değeri aşan kısmı geçersizdir. Sigorta süresi içinde haberdar olan sigortacı bu durumu sigortalıya ihbar eder ve sigorta bedelini ve primin bu aşkın bedele ait kısmını indirir ve fazlasını sigortalıya iade eder.
A.8 Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak, yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
B – HASAR VE TAZMİNAT
B.1 Hasar Halinde Sigortalının Yükümlülükleri
Sigortalı, hasar vukuunda aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür.
a) Hasarın meydana geldiğini öğrendiği tarihten itibaren geç 5 gün içinde sigortacıya ihbar etmek.
b) Sigortalı değilmişcesine gerekli kurtarma ve korunma tedbirlerini almak ve bu maksatla sigortacı tarafından verilecek talimata elinden geldiği kadar uymak.
c) Hasarın sebebi ile hangi hal ve şartlar altında vukua geldiğini tayine, ziya ve hasar miktarıyla delilleri tesbite yararlı ve sigortalı için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri (aslı veya kendisi tarafından tasdikli sureti veyahut fotokopisi) sigortacının talebi üzerine, belgeleri gecikmeksizin vermek ve rücu hakkının kullanılmasına yararlı sigortalı için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri temin ve muhafaza etmek.
Şu kadar ki, sigortalı yukarıdaki hükümler dairesinde sigortacıyı haberdar ettikten sonra inşaatın aksamaması amacıyla küçük çaptaki tamirleri (ayrıca tamir ihbarında bulunmak kaydı ile) sigortacının yetkili elemanlarının gelmesini beklemeden yaptırabilir.
Sigortacı, hasar ihbarını aldıktan sonra 7 gün içersinde eksperini hasar yerine göndermediği takdirde sigortalı herhangi bir kayıda bağlı olmaksızın hasarlı kısmın tamirine başlayabilir.
d) Ziya ve hasar tahmini miktarını belirtir bir tazminat beyannamesini makul ve muhik bir süre içinde sigortacıya vermek.
e) Zaruri haller dışında hasar konusu yer veya mallarda bir değişiklik yapmamak.
f) Tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu haklarının tespiti için sigortacının yetkili kıldığı temsilcilerinin sigortalı yer veya mallarda ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere müsaade etmek.
g) Sigorta konusu ile ilgili başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek.
B.2 Hasarın Tespiti
Sigortalı kıymetlerde meydana gelen ziya ve hasarın miktarı taraflarca uyuşularak tesbit edilir. Taraflar uyuşamadıkları takdirde, ziya ve hasarın miktarı mütehassıs mühendisler veya teknisyenler arasından seçilecek hakem-bilirkişi diye adlandırılan bilirkişiler tarafından, aşağıdaki hükümlere tabi olmak üzere tesbit edilir:
a) İki taraf tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini tayin eder ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir. Taraf hakem-bilirkişileri tayinlerinden itibaren 7 gün içerisinde ve incelemeye geçmeden evvel bir üçüncü tarafsız hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla tesbit ederler. Üçüncü hakem-bilirkişi ancak taraf hakem-bilirkişilerinin anlaşamadıkları hususlarda, anlaşamadıkları hadler dahilinde kalmak ve buna münhasır olmak kaydıyla karar vermeye yetkilidir. Üçüncü hakem-bilirkişi kararını müstakil bir rapor halinde verebileceği gibi, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte bir rapor halinde de verebilir. Hakem- bilirkişi raporları taraflara aynı zarnanda tebliğ edilir. Hakem-bilirkişi raporlarının beher ünite için tesbit edilecek ziya ve hasar miktarlarından başka -hasarın belli veya muhtemel sebebi, hasarlı kıymetlerin hasardan bir gün önceki gerçek değeri ile yenileme (ikame) değerini, tamir veya başka hususlar için faydalanılabilecek enkazın ağırlığını ve değerini de ihtiva etmesi gereklidir.
b) Taraflardan herhangi biri diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içerisinde hakem-bilirkişisini tayin etmez yahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişinin seçim hususunda 7 gün içerisinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişisi veya üçüncü hakem-bilirkişi taraflardan birinin talebi üzerine hasar mahallindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme başkanı tarafından tarafsız ve mütehassıs şahıslar arasından seçilir.
c) Her iki taraf üçüncü hakem-bilirkişinin (bu şahıs ister hakem- bilirkişilerince, ister yetkili mahkeme başkanı tarafından seçilecek olsun) sigortacının veya sigortalının ikamet ettiği veya hasarın meydana geldiği mahal dışından seçilmesini isteme hakkını haizdirler ve bu isteğin yerine getirilmesi gereklidir.
d) Hakem-bilirkişiler ölür, vazifeden çekilir veya reddedilir ise ayrılan hakem-bilirkişi yerine yenisi aynı usule göre seçilir ve tesbit muamelesine kaldığı yerden devam edilir.
Sigortalının ölümü, tayin edilmiş bulunan hakem-bilirkişinin vazifesini sona erdirmez.
İhtisas yokluğu sebebiyle hakem-bilirkişilere yapılacak itiraz, bu şahısların öğrendiği tarihten itibaren 7 gün içerisinde yapılmadığı takdirde itiraz hakkı düşer.
e) Hakem-bilirkişiler incelemelerinde tamamen serbesttirler. H.U.M.K.'nun ve diğer mevzuat hükümleri ile de bağlı değildirler.
f) Ziya ve hasar miktarının tesbiti zımında hakem-bilirkişiler gerekli görecekleri deliller ile hasar zamanında mevcut sigortalı malın ve değerinin tesbitine yarıyacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar mahallinde incelemede bulunabilirler.
g) Hakem-bilirkişi veya hakem-kişiler, yahut üçüncü hakem-bilirkişinin ziya ve hasar miktan hususunda verecekleri kararlar kesindir, tarafları bağlar. Eğer ziya ve hasar miktan taraflarca tespit edilmemişse bir hakem- bilirkişi kararına dayanmadan sigortacıdan tazminat talep ve dava edilemez. Hakem-bilirkişi kararlarına ancak karar ilk bakışta anlaşılır, yani aşikar olarak hakiki durumdan önemli şekilde farklı ise itiraz edilebilir ve bunlann iptali raporun tebliğ tarihinden itibaren bir hafta içinde, hasar mahallindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir.
h) Taraflar tazminat miktarı hususunda anlaşmadıkça alacak ancak hakem- bilirkişi kararı ile muaccel olur ve zaman aşımı kesin raporun taraflara tebliği tarihinden evvel işlemeye başlamaz. Meğer ki, hakem-bilirkişilerin tayini ile T.T.K.'nun 1292. maddesindeki ihbar müddeti arasında 2 yıllık müddet geçmiş olsun.
i) Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflannı öderler. Üçüncü hakem-bilirkişinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir.
j) Ziya ve hasar miktarının tesbiti, teminat verilen rizikolar, sigorta bedeli, sigorta değeri, aşkın ve menfaat değeri altında sigorta, sorumluluğun başlangıcı, hak düşürücü ve hak azaltıcı sebepler hususunda bu poliçede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartlar ve bunların ileri sürülmesine tesir etmez.
B.3 Tazminatın Hesabı
Tazminat miktarı poliçede münhasıran gösterilmişse her kalem itibariyle ayrı ayn gösterilen sigorta bedelini ve her halükarda toplam sigorta bedelini aşmamak kaydıyla aşağıda yazılı esaslar dahilinde tesbit edilir:
1- İnşaat konusu malzeme ve işlerde:
I. Kısmi hasar halinde:
Tazminat tutan sigortalı kıymetlerin hasardan bir gün önceki durumuna getirilmesi için ödenmesi gereken bedeldir. Bu bedel inşaat malzemesi bedeli, işçilik, nakliye masrafları, -varsa- gümrük, vergi, resim ve harç gibi masrafları da kapsar. Ancak bu ödemeler tutarı sigortalı kıymetlerin hasardan bir gün önceki değerini geçemez. Tazminat tutarında sovtaj (ve varsa muafiyet) indirilir.
II. Tam hasar halinde:
Tazminat tutarı, sigortalı kıymetin hasardan bir gün önceki değeridir. Tazminat tutarından sovtaj ve varsa muafiyet indirilir.
2- Ek sözleşme ile temin edilen hallerde:
a) İnşaatın yapılması için kullanılan iş makineleri ve ekipmanı ile geçici şantiye barakaları, yardımcı yapılar, şantiye tesisleri ile şantiye alet ve teçhizatı:
I. Kısmi hasar halinde:
Tazminat tutan yedek parçaların ikame bedeli, nakliye masrafları, demontaj ve montaj masrafları, -varsa- gümrük, vergi, resim ve harç gibi masrafları da kapsamakla beraber yenisi ikame edilen parçalar itibariyle eski yeni farkı indirimi yapılır. Tazminat tutarından sovtaj ve varsa muafiyet indirilir.
II. Tam hasar halinde:
Tazminat tutarı, sigortalı kıymetin hasardan bir gün önceki değeridir. Tazminat tutarından sovtaj ve varsa muafiyet indirilir.
b) Enkaz kaldırma masrafları:
Tazminat tutarı hasar mahallinin temizlenmesi için yapılan masraflar olup, azami teminat tutarı poliçede belirtilmiştir.
c) Seri vasıtalarla yapılan nakliye masrafları ve fazla çalışma ücretleri: Tazminat tutarı teminat kapsamına giren bir hasarın onarımı maksadıyla yapılan ilave masraflar olup azami teminat tutarı poliçede belirtilir.
3- Kısmi hasar halleriyle ilgili olarak yapılan geçici tamir masrafları, kesin tamir masraflarını azalttığı oranda sigortacı tarafından kabul edilir.
4- Kısmi hasar halleriyle ilgili olarak yukarıda (I) fıkralarında belirtilen esaslar dahilinde hesaplanan tazminat tutarı sigortalı kıymetin hasardan bir gün önceki değerini aşarsa tazminat tam hasarla ilgili (II) fıkralarında belirtilen esaslar dahilinde ödenir.
Sigortacı hasarlı herhangi bir kıymeti tamir ettirebileceği gibi zararları nakden de ödeyebilir.
Müşterek sigorta halinde, tazminat bu poliçe hükümlerine göre tespit edildikten sonra, sigortacı bu tazminattaki hissesini, sigorta bedelleri toplamına kendisinin iştiraki nisbetinde öder.
Ancak poliçeler meyanında hususi mahiyet veya şartları haiz olanlar mevcut ise tazminat hissesinin tayininde bu hususiyetler ve taahhüdün tabi olduğu şartlar karşılığı olarak nazarı itibara alınır. Sigortalı kıymetlerden bir ünitenin kısmi hasarı halinde hasar o üniteye ait sigorta bedeline kadar olmak üzere ödenir ve ancak sigorta süresi içinde ödenecek hasarların tutarı hiçbir zaman o üniteye ait sigorta bedelini aşamaz.
B.4 Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi
Sigortalı, hasar vukuundaki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu ziya ve hasar miktarında bir artış olursa sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım indirilir.
Sigortalı, rizikonun tahakkukuna kasden sebebiyet verir veya ziya ve hasar miktarını kasden artırıcı fiillerde bulunursa, bu poliçeden doğan hakları düşer.
B.5 Hasar ve Tazminatın Sonuçları
Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigortalı yerine geçer. Sigortalı ve sigorta ettiren sigortacının ikame edebileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye mecburdur.
Temin edilen rizikonun gerçekleşmesi ile tam hasar meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer. Kısmi hasar halinde, sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarı kadar eksilir.
Sigorta bedeli poliçede muhtelif birimler (ünite veya gruplar) itibariyle ayrı ayrı gösterilmiş ve bu birimlerden (ünite veya gruplardan) biri veya bir kaçı tam hasara uğramış ise bu birimlere (ünite veya gruplara) ilişkin sigorta teminatı, hasar tarihinde sona erer.
Kısmi hasar halinde ise her birim (ünite veya grup) için tespit edilmiş olan sigorta bedeli hasar tarihinden itibaren ödenen tazminat miktarı kadar eksilir.
Sigorta bedelinin eksildiği hallerde hasar tarihinden itibaren gün esası üzerinden prim alınmak suretiyle sigorta bedeli eski miktara çıkartılabilir.
Aksine sözleşme yoksa hasarlı mal sigortacıya bırakılamaz.
Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir.
Sigortacı, fesih hakkını kullandığı takdirde bu fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, aşağıdaki uygulamaya tabi olur.
I. Fesih esas inşaat devresi içinde olursa işlemeyen sigorta müddetine ait prim gün esasına göre iade olunur. Ayrıca bakım devresi teminatı bahis konusu ise bu devreye ait prim de tamamen iade edilir.
II. Fesih bakım devresinde vuku bulursa bu devreye ait primden iade yapılmaz.
Sigorta ettiren, fesih hakkını kullandığı takdirde bu fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve işlememiş sigorta süresine ait prim geri verilmez.
C – ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1 Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
Sigorta priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Prim ödeme borcunda temerrüde düşülmesi halinde Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir.
Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
C.2 Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü
Sigortacı bu sigortayı sigorta ettirenin rizikonun hakiki durumunu bildirmek üzere teklifname, poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir.
Sigorta ettirenin beyanı hakikate aykırı veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde:
a) Sigorta ettirenin kasdı varsa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içinde sözleşmeden cayabilir ve riziko gerçekleşmiş ise tazminatı ödemez. Cayma halinde sigortacı prime hak kazanır.
b) Sigorta ettirenin kasdı yoksa, ve bu durum rizikonun gerçekleşmesinden evvel anlaşılırsa sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sigorta poliçesini feshetmek veya rizikonun ağırlığına uygun prim farkını almak suretiyle yürürlükte tutmak şıklarından birini seçer.
Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve işlemeyen sigorta müddetine ait prim aşagıdaki uygulamaya tabi olur:
I. Fesih esas inşaat devresi içinde olursa işlemeyen sigorta müddetine ait prim gün esasına göre iade olunur. Ayrıca bakım devresi teminatı bahis konusu ise bu devreye ait prim de tamamen iade edilir.
II. Fesih bakım devresinde vuku bulursa bu devreye ait primden iade yapılmaz.
Sigorta ettiren talep edilen prim farkını kabul etmediğini 15 gün içinde bildirdiği takdirde akit feshedilmiş olur ve işlemeyen sigorta müddetine ait prim iade edilir .
c) Süresinde kullanılmayan cayma, fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
d) Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı hallerde riziko:
1- Sigortacı durumu öğrenmeden önce veya,
2- Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde veyahut,
3- Bu ihbarın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre belirler.
C.3 Sigortalının Poliçenin Yürürlüğü Esnasındaki Yükümlülükleri
Sigortalı, sigorta konusu inşaat işleri ile malzeme, teçhizat, tesisat ve makinelerin emniyeti ve korunması için, sigortalı değilmiş gibi gerekli ihtimamı göstermekle yükümlüdür.
Sigortacı yetkili memurları vasıtası ile gerektiğinde sigorta konusu bina ve tesisleri teftiş ve kontrola yetkili olup, sigortalı da bu kontrollere müsaade ve yardım etmekle yükümlüdür.
C.4 Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
Akdin yapılmasından sonra sigortalı malın teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan yeri veya hali sigortacının muvafakati olmadan değiştirildiği takdirde sigorta ettiren, bu değişikliği:
a) Kendisi tarafından veya açık veya zımni rızası ile bir başkası tarafından yapılmış ise derhal,
b) Açık veya zımni rızası olmadan başka bir şahıs tarafından yapılmış ise durumu öğrenir öğrenmez, ve her iki halde de en geç 8 gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür.
Sigortacı, değişikliği öğrendiği tarihten itibaren, bu değişiklik sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiriyorsa 8 gün içinde:
1- Sözleşmeyi fesheder veya,
2- Prim farkını talep etmek suretiyle akdi yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini 8 gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 8 gün sonra öğleyin saat 12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Değişiklik, rizikoyu hafifletici nitelikte ve daha az prim uygulamasını gerektirir hâllerden ise; sigortacı, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesap edilecek prim farkını sigorta ettirene geri verir.
Herhalde rizikonun ağırlaşmasından itibaren poliçenin sona ermesine kadar geçen günler için gereken prim farkını almaya sigortacı hak kazanır.
Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
Sigortalı malın teklifname, poliçe ve eklerinde beyan olunan yerinin veya halinin değiştiğini öğrenen sigortacı, sigorta primini tahsil etmek gibi sigorta sözleşmesinin aynen devamına razı olduğunu gösteren harekette bulunursa fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
Sigortalı malın yer ve halinde rizikoyu ağırlaştırıcı değişiklikleri, sigorta ettiren ihbar süresi içersinde kasden bildirmemişse ihbar süresinden sonra gerçekleşen hasarlara ait tazminat hakkı düşer; ihbar yükümlülüğüne riayetsizlik kasıtlı değilse alınan primle alınması gereken prim arasındaki orantıya göre tazminattan indirim yapılır. Meydana gelen değişiklikler rizikoyu hafıfletici mahiyette olur ve primin indirilmesini icap ettirir ise durumun sigortacıya yazı ile bildirilmesinden sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için sigortacı tarafından tespit edilecek prim farkı sigortalıya iade edilir.
Bu madde hükümleri sigortalıya da uygulanır.
C.5 Mülkiyet Değişikliği
Sigortalı malın mülkiyetinde bir değişiklik olduğu takdirde, sigortanın hükmü devam eder ve sigortalının poliçeden doğan hak ve borçları yeni hak sahiplerine intikal eder. Bu takdirde sigorta ettiren ve sigortanın mevcudiyetini öğrenen yeni hak sahibi, devir keyfiyetini 15 gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülük yerine getirilmez ise sigortacı sorumluluktan kurtulur. Sigortacı değişikliği; yeni hak sahibi de sigortanın mevcudiyetini öğrendiği tarihten itibaren 8 gün içinde sigortayı fesih edebilir.
Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer. Poliçenin sigortacı tarafından feshi halinde, fesih ihban postaya veya notere verildiği tarihten itibaren 8 gün sonra öğleyin saat 12.00'de yeni hak sahibi tarafından feshi ise fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, yeni hak sahibi tarafından feshi halinde ise sigortacı tarafından tespit edilecek esasa göre prim farkı yeni hak sahibine geri verilir. Sigortalı malın malikinin değişmesi anında mevcut prim borçlarından sigorta ettiren, fesih hakkını kullanmayan yeni hak sahibi ile birlikte sorumludur.
Sigorta ettirenin ölümü halinde, bu sigortadan doğan bütün hak ve borçlar olduğu gibi yeni hak sahiplerine intikal eder.
C.6 Vergi, Resim, Harç ve İdare Masrafları
Sigorta sözleşmesine, bedeline veya primine ilişkin olarak halen mevcut ve ilerde konulabilecek vergi, resim veya harçlarla sigorta sözleşmesinde gösterilen idare masrafı sigorta ettirene aittir.
C.7 Tebliğ ve İhbarlar
Sigortalının bildirimleri, sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık eden acenteye yapılır.
Sigortacının bildirimleri de sigortalının son bildirilen adresine noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır.
Taraflara imza karşılığı elden verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir.
Güvenli elektronik imza kullanılarak elektronik ortamda yapılan ve sigortacıya, sigortalıya ve sigorta ettirene ulaştığı kanıtlanabilen bildirimler de geçerli sayılır.
C.8 Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması
Sigortacı, sigortalıya ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur.
C.9 Yetkili Mahkeme
Bu poliçeden doğan ihtilaflar sebebiyle sigorta şirketi aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta akdine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu veya hasarın vukua geldiği, sigorta şirketi tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerin ticaret davalanna bakmakla görevli mahkemesidir.
C.10 Zaman Aşımı
Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar.
C.11 Özel Şartlar
Bu Genel Şartlara, varsa bunlara ilişkin klozlara aykırı düşmeyen özel şartlar konulabilir.
Yürürlük Tarihi 01.02.2009
İNŞAAT SİGORTASI GENEL ŞARTLARI (BÜTÜN RİSKLER) BAKIM DEVRESİ KLOZU
Bakım devresi teminatı, inşaatın tamamlanması veya geçici kabulün yapılması, yahut işverene teslim edilmesi veya işveren tarafından kullanılması ile başlayıp işveren tarafından kesin kabulün yapılması ile sona erer.
I.Teminatın Kapsamı
İnşaat Sigortası Genel Şartları (Bütün Riskler) hükümleri saklı kalmak kaydıyla, Genel Şartların A.3 maddesinin (f) bendi kapsamında tamamlanmış veya geçici kabulü yapılmış yahut işveren tarafından kullanılan inşaatta;
a) Müteahhidin sözleşme şartları dahilindeki yükümlülükleri kapsamında eksik ve kusurların giderilmesi amacıyla yaptığı çalışmalar sırasında sigortalı kıymetlere verdiği zarar ve ziyanlar ile,
b) Bakım devresi esnasında ortaya çıkan ve inşaat devresinde müteahhidin sorumlu olduğu bir nedene dayanan ziya ve hasarlar temin edilmiştir.
II.Ek Sözleşme ile Teminat Altına Alınabilecek Hal
Müteahhidin sözleşme şartları dahilindeki yükümlülükleri gereğince eksik ve kusurların giderilmesi amacıyla bakım devresinde yaptığı çalışmalar sırasında üçüncü şahısların uğrayacağı zararlar dolayısıyla sigortalıya düşecek hukuki sorumluluklar, ek sözleşme ile teminat altına alınabilir.
III.Teminat Dışında Kalan Haller
Sigortacı, bakım devresinde aşağıdaki haller sebebiyle meydana gelen zararlardan sorumlu değildir.
a) Bakım faaliyetinden kaynaklanmayan; yangın, infilak, dahili su, duman, kar ağırlığı, her türlü taşıt çarpması,
b) Her türlü doğal afetler,
c) Grev, lokavt, kargaşalık, halk hareketleri, kötü niyetli hareketler ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketler,
d) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler,
e) Sigortalı kıymetler dışında, sigortalı taraflara ait mevcut bina ve tesislere zarar gelmesi,
f) Hırsızlık ve hırsızlığa teşebbüs.
İHTAR: Bu teminat ................... süre ile geçerli olup, poliçede yazlı bakım devresi süresi her ne olursa olsun inşaatın tamamlanması, geçici kabulün yapılması veya sigortalı kıymetin fiilen kullanıma alınması ile kendiliğinden başlar.
A -Sigortanın Kapsamı
A.1. Sigortanın Konusu
Bu sigorta ile sigortacı, sigortalının poliçede belirtilen ve karayolunda kullanma izni olan motorlu ve motorsuz kara araçlarından, römork veya karavanlardan iş makinelerinden, lastik tekerlekli traktörler, diğer zirai tarım makinelerinden doğan menfaatin aşağıda belirtilen risklerin gerçekleşmesi sonucunda doğrudan uğrayacağı maddi zararları teminat altına alır.
a) Aracın karayolunda veya demiryolunda kullanılabilen motorlu, motorsuz araçlarla çarpışması,
b) Gerek hareket gerek durma halinde iken sigortalının veya aracı kullananın iradesi dışında araca ani ve harici etkiler neticesinde sabit veya hareketli bir cismin çarpması veya aracın böyle bir cisme çarpması, devrilmesi, düşmesi, yuvarlanması gibi kazalar,
c) Üçüncü kişilerin kötü niyet veya muziplikle yaptıkları hareketler, ile fiil ehliyetine sahip olmayan kişilerin yol açacağı zararlar,
d) Aracın yanması,
e) Aracın veya araç parçalarının çalınması veya çalınmaya teşebbüs edilmesi
Kasko sigortası uygulamasında aşağıdaki ürün isimleri altında ve içeriklerinde teminat verilir.
Dar Kasko: Yukarıdaki teminat gruplarından bir kısmı için teminatın verildiği üründür.
Kasko: Yukarıdaki teminat gruplarının tamamı için teminatın verildiği üründür
Genişletilmiş Kasko: Yukarıdaki teminat gruplarının tamamı ve bu genel şartlarda ek sözleşme ile teminat kapsamına dahil edilebilecek risklerden bir kısmı için teminatın verildiği üründür.
Tam Kasko: Yukarıdaki teminat gruplarının tamamı ve bu genel şartlarda ek sözleşme ile teminat kapsamına dahil edilebilecek tüm riskler için teminatın verildiği üründür.
Teminatın içeriği yukarıdaki ürünlerden hangisine uyuyorsa poliçe başlığı, en az 16 punto büyüklüğünde harflerle söz konusu ürün ismini içerecektir.
Poliçede bu Genel Şartlarda sigorta teminatının kapsamına ilişkin olarak belirtilen ifadeler dışında ifade kullanılamaz. Satılan ürünlerin isimlerinin verilen teminatla uyumlu olması gerekmektedir.
A.2. Sigortanın Coğrafi Sınırı
Bu sigorta Türkiye sınırları içinde geçerlidir.
A.3. Sigortanın Kapsamı
3.1 Poliçede belirtilen araç ve aracın üzerine fabrika çıkışında standart donanım olarak monte edilmiş her türlü ses, iletişim ve görüntü cihazları ile poliçede belirtilmeleri koşuluyla araçta standardının dışında yer alan, fabrika çıkışında veya sonradan ilave edilmiş aksesuarlar sigorta kapsamı içindedir.
A.4. Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Dahil Edilebilecek Zararlar
Aşağıdabelirtilen haller ancak ek sözleşmeyle teminat altına alınabilir:
4.1.Türkiye sınırları dışında meydana gelen zararlar,
4.2.Grev, Iokavt, kargaşalık ile halk hareketleri ve bunları önlemek ve etkileri azaltmak üzere yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar,
4.3.A.5 maddesinin 9 uncu bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar,
4.4.Deprem, toprak kayması, fırtına, dolu, yıldırım veya yanardağ püskürmesi nedeni ile meydana gelen zararlar,
4.5.Sel ve su baskını ile meydana gelen zararlar,
4.6. Araçta sigara benzeri maddelerin teması ile meydana gelen yangın dışındaki zararlar,
4.7.Yetkili olmayan kişilere çektirilen araca gelen zararlar ile kurallara uygun olmadan çekilen veya çektirilen araçlara gelen zararlar,
4.8.Aracın sigorta kapsamına giren tam veya kısmi bir zarara uğraması nedeni ile tam hasar halinde tazminatın ödenmesine, kısmi hasar halinde hasarın giderilmesine kadar olan sürede poliçede bu korumaya ilişkin belirtilen limitle sınırlı olmak üzere kullanım ve gelir kaybından doğan zararlar,
4.9.Aracın, kurallara uygun bir şekilde yasal olarak taşınmasına izin verilen patlayıcı, parlayıcı ve yakıcı maddeler taşınması nedeniyle uğrayacağı zararlar,
4.10.Aracın iddia ve yarışlara katılması sonucu ile bunlara hazırlık denemeleri sırasında meydana gelen zararlar,
4.11.Araç anahtarının ek sözleşmede belirtilen haller sonucunda ele geçirilmesi suretiyle aracın çalınması ve çalınmaya teşebbüsü sonucu meydana gelecek ziya ve hasarlar,
4.12.Ek sözleşmede belirtilen haller sonucunda kaybolan ve çalınan anahtarlar dolayısıyla aracın kilit mekanizmasının değiştirilmesi nedeniyle uğranılan zararlar,
4.13.Kemirgen ve ek sözleşmede belirtilen durumlar dahilinde diğer hayvanların vereceği zararlar,
4.14.Yağsızlık, susuzluk, donma, bozukluk, eskime, çürüme, paslanma ve bakımsızlık nedeniyle meydana gelen zararlar,
4.15.Sigorta kapsamına giren bir olaydan doğmadıkça ve böyle bir olayla sonuçlanmadıkça aracın mekanik, elektrik ve elektronik donanımında meydana gelen her türlü arızalar, kırılmalar ile lastiklerde meydana gelen zararlar.
Sigorta poliçesinde yukarıda sayılmayan ve bu Genel Şartlarda teminat dışında kalan zararlar arasında düzenlenmeyen rizikolar için de ek sözleşme ile teminat sağlanabilir.
A.5. Teminat Dışında Kalan Zararlar
Aşağıdaki hallerde araçta meydana gelen zararlar sigorta teminatının dışındadır:
5.1.Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma (Savaş ilan edilmiş olsun olmasın), iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler nedeniyle meydana gelen zararlar,
5.2.Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer atıklardan veya bunlara atfedilen nedenlerden meydana gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyo-aktivite bulaşmaları ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin neden olduğu bütün zararlar (Bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım olayını da kapsayacaktır),
5.3.Kamu otoritesi tarafından çekilme hali hariç araçta yapılacak tasarruflar nedeniyle meydana gelen zararlar,
5.4.Poliçede gösterilen aracın, ilgili mevzuat hükümlerine göre gerekli sürücü belgesine sahip olmayan kimseler tarafından kullanılması sırasında meydana gelen zararlar,
5.5.Aracın, uyuşturucu madde veya Karayolları Trafik Yönetmeliğinde belirlenen seviyenin üzerinde alkollü içki almış kişilerce veya aynı mevzuatta alkollü içki alamayacağı belirtilen kişilerce alkollü içki alınmak suretiyle kullanılması sırasında meydana gelen zararlar,
5.6.Araca, sigortalı veya fiillerinden sorumlu bulunduğu kimseler veya birlikte yaşadığı kişiler tarafından kasten verilen zararlar ile sigortalının fiillerinden sorumlu olduğu kimseler veya birlikte yaşadığı kişiler tarafından sigortalı aracın kaçırılması veya çalınması nedeniyle meydana gelen zararlar,
5.7.Aracın bir hasar veya arıza nedeniyle zorunlu olarak taşınması veya çekilmesi nedeniyle meydana gelen teminat kapsamındaki zararlar hariç olmak üzere, aracın kendi gücü ile girip çıkacağı ruhsatlı sefer yapan gemiler ve trenler dışında, kara, deniz, nehir ve havada taşınması sırasında uğrayacağı zararlar,
5.8.Aracın ruhsatında belirtilen taşıma haddinden fazla yük ve yolcu taşıması sırasında meydana gelen ve münhasıran aracın istiap haddinin aşılmasından kaynaklanan zararlar,
5.9. 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar.
5.10.Zorunlu haller (tedavi veya yardım amaçlı sağlık kuruluşuna gitme, can güvenliği nedeniyle uzaklaşma vb) hariç olmak üzere bu maddenin 5.4 ve 5.5 nolu bendlerdeki ihlaller nedeniyle, sürücünün kimliğinin tespit edilmesini engellemek için kaza yerinden ayrılması.
A.6. Muafiyetler
Sigorta poliçesinde, tespit olunan bir miktara veya hasar ile sigorta bedelinin belli bir oranına kadar olan zararın sigortacı tarafından tazmin edilmeyeceği kararlaştırılabilir. Bu şekilde belirlenen muafiyetler en az 14 punto büyüklüğünde harflerle poliçeye yazılır.
A.7. Sigorta Teminatına İlişkin Özel Belirlemeler
Sigorta poliçesi, sigorta konusu aracın belirli günlerde, belli mesafeler altında veya belli kişiler tarafından kullanılması ve benzeri durumlarda oluşacak zararları kapsayacak şekilde düzenlenebilir. Bu madde uyarınca sigorta teminatına ilişkin olarak yapılan belirlemeler en az 14 punto büyüklüğünde harflerle poliçeye yazılır.
A.8. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
B. Hasar ve Tazminat
B.l. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalı ve/veya Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri
Sigortalı ve/veya sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür.
1.1.Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren en geç beş iş günü içinde sigortacıya bildirimde bulunmak,
1.2.Sigortalı değilmişçesine gerekli kurtarma ve koruma önlemlerini almak ve bu amaçla sigortacı tarafından verilen talimata elinden geldiği kadar uymak,
1.3.Aracın çalınması halinde, durumu öğrenir öğrenmez derhal yetkili makamlara bildirimde bulunmak,
1.4.Zorunlu haller dışında, rizikonun gerçekleştiği yer veya şeylerde bir değişiklik yapmamak,
1.5.Sigortacının isteği üzerine rizikonun gerçekleşmesi nedenlerini ayrıntılı şekilde belirlemeye, zarar miktarıyla delilleri saptamaya ve rücu hakkının kullanılmasına yararlı, sigortalı ve sigorta ettiren için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri gecikmeksizin sigortacıya vermek,
1.6.Tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu haklarının saptanması için sigortacının veya yetkili kıldığı temsilcilerinin sigorta kapsamında yer alan şeylerde ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere izin vermek,
1.7.Üçüncü kişilerin haksız veya kusurlu fiili sonucu meydana gelen kazalar varsa tanıkların kimlikleri ile adreslerini en yakın yetkili makama bildirmek ve mümkün olan hallerde bir görgü tutanağı sağlamak.
B.2. Koruma Önlemleri ve Kurtarma
Sigortalı ve/veya sigorta ettiren, işbu sözleşme ile temin olunan rizikoların gerçekleştiği veya gerçekleşme ihtimalinin yüksek olduğu durumlarda zararı önlemeye, azaltmaya, artmasına engel olmaya veya sigortacının üçüncü kişilere olan rücu haklarının korunması için imkânlar ölçüsünde önlem almakla yükümlüdür. Alınan önlemlerden doğan makul masraflar, bu önlemler faydasız kalmış olsa bile, sigortacı tarafından ödenir.
B.3. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortacının Yükümlülükleri
3.1. Bildirim
Sigortacı poliçe metninde muhtemel hasarlar için talep edeceği belgelere yer verir. Sigortacı hasar ihbarı üzerine üç iş günü içinde hak sahibine, poliçe metninde yer verdiği belgeler dışında talep ettiği belgeleri, yazılı veya taraflarca kararlaştırılan iletişim vasıtalarıyla bildirir.
3.2. Zararın Tespiti
Bu sözleşme ile sigortalının uğradığı zarar sigortacı ile sigortalı arasında yapılacak anlaşmayla veya tayin edilecek sigorta eksperi vasıtasıyla tespit edilir.
3.3. Sigorta Bedeli, Tazminatın Hesabı ve Ödenmesi
3.3.1. Sigorta Bedeli
3.3.1.1.Sigorta şirketi aracı hasar tarihi itibariyle rayiç değerine kadar teminat altına almıştır. Sigorta tazminatının hesabında sigortalı menfaatlerin rizikonun gerçekleşmesi anındaki rayiç değerleri esas tutulur.
Rayiç değer için esas alınacak referansa veya rayiç değeri belirleme yöntemine poliçede yer verilir. Bu yönde bir referans belirlenmemişse veya bu belirleme somut değilse Hazine Müsteşarlığınca tespit edilecek kurallar çerçevesinde belirlenecek referans rayiç değerler esas alınır.
3.3.2. Tazminatın Hesabı ve Ödenmesi
3.3.2.1. Hasar tazmininin ne şekilde yapılacağı poliçede açıkça belirtilir. Onarım yapılacak olması halinde poliçede, onarımın şirketçe belirlenecek servislerde veya sigortalı tarafından belirlenecek servislerden hangisinde yapılacağı hususu açıkça yer alır. Ayrıca hasarın tazmininde orijinal parça veya eşdeğer gibi parça seçeneklerinden hangisinin kullanılacağı belirtilir. Bu yönde bir belirleme olmazsa sigortalının tercih ettiği tazmin yöntemi, servis ve parça esas alınır.
3.3.2.2.Onarım masraflarının zarar gören aracın rizikonun gerçekleştiği tarihteki değerini aşması ve aynı zamanda eksper raporu ile aracın onarım kabul etmez bir hale geldiğinin tespit edilmesi durumunda, araç tam hasara uğramış sayılır. Bu durumda, aracın ilgili mevzuat doğrultusunda hurdaya ayrıldığına dair hurda tescil belgesi sigortacıya ibraz edilmeden araç sahibine sigorta tazminatı ödenmez.
Onarım masrafları sigortalı aracın rizikonun gerçekleştiği tarihteki değerini aşsın veya aşmasın, ağır hasarlı aracın onarımının mümkün olduğunun eksper raporu doğrultusunda tespit edilmiş olması durumunda, aracın ilgili mevzuat doğrultusunda trafikten çekildiğine dair “trafikten çekilmiştir” kaşeli tescil belgesi sigorta şirketine ibraz edilmeden araç sahibine sigorta tazminatı ödenmez.
Hak sahibinin aracın hasarlı haliyle sahibine terk edilmesine onay vermesi halinde aracın riziko tarihindeki rayiç değeri ile hasarlı hali arasındaki tutar kendisine tazminat olarak ödenebilir. Bu durumda ilgisine göre yukarıdaki paragraflarda düzenlenen usul çerçevesinde işlem yapılır. Hak sahibinin onayı ile aracı hasarlı haliyle sigortalıya terk ederek tazminatı ödemek isteyen sigortacı, tespit edip sigortalıya bildirdiği sovtaj bedelini bildirimden itibaren 1 aylık süreyle sınırlı olarak garanti etmiş sayılır.
Kısmi onarımlarda parçaların sigorta şirketi tarafından tedarik veya tazmin edilmesi halinde hasarlı parçalar talep ettiği takdirde sigortacının malı olur.
Kısmi hasar halinde tarafların mutabakatıyla onarım yerine nakdi ödeme yapılabilir.
Araç sicilinde bulunan işleme engel kayıtlar sebebiyle, yukarıda belirtilen hurda veya çekme belgesinin hak sahibi tarafından alınamaması ve sigorta şirketine ibraz edilememesi halinde, tazminat ödemesi, ilgili tutarın sigortacı tarafından masrafları tazminat tutarından mahsup edilmek üzere, mahkemece tespit edilen ödeme mahalline tevdii suretiyle de yapılabilir. Bu durumda hurda veya çekme belgesi aranmaz ve ödeme bilgisi sigorta şirketince ilgililere bildirilir.
3.3.2.3.Kısmi hasar halinde, onarım masrafları ve onarımın layıkı ile yapılabileceği en yakın yere kadar olan gerekli çekilme ve nakil masrafları ödenir.
Onarım sonucunda araçta bariz bir kıymet artışı meydana gelirse, bu fark tazminat miktarından indirilebilir. Bu şekilde indirim yapılabilmesi için hangi parçalara ne oranda indirim yapılacağının poliçede yazılı olması gerekir. Ancak, her hâlükârda, meydana gelen kıymet artışı dolayısıyla tazminat miktarından indirilecek kısım ödenen tazminatın rücuen tahsil edilme imkanı oranına göre azaltılır.
3.3.2.4.Aracın çalınması halinde aracın çalınma günündeki rayiç değeri ödenir.
3.3.3. Tazminat Hakkının Eksilmesi ve Düşmesi
Sigortalı ve/veya sigorta ettiren rizikonun gerçekleşmesi halinde yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu zarar miktarında bir artış olursa, sigortacının ödeyeceği tazminattan sigortalı ve/veya sigorta ettirenin kusurunun ağırlığına göre indirim yapılır.
Sigorta ettiren ve/veya sigortalı rizikonun gerçekleşmesine kasten sebebiyet verir veya zarar miktarını. kasten arttırıcı eylemlerde bulunurlarsa, sigortalının bu poliçeden doğan hakları düşer.
3.3.4. Tazminatın Ödenmesi
3.3.4.1.Sigortacı hasar ihbarı üzerine talep ettiği belgelerin kendisine eksiksiz olarak verilmesi ve zararın eksper vasıtasıyla tespiti kararlaştırılmış ise eksper raporunun tesliminden itibaren en geç 10 işgünü içinde Genel ve Özel Şartlar kapsamında gerekli incelemeleri tamamlamak ve ödemeye engel bir durumun bulunmaması halinde tazminat miktarını tespit edip sigortalıya ödemek zorundadır. Tazminat ödeme borcu her halde hasarın ihbarından itibaren 45 gün sonra muaccel olur.
İncelemeler hasar ihbarı üzerine üç ay içinde tamamlanamamışsa; sigortacı, tazminattan veya bedelden mahsup edilmek üzere, tarafların mutabakatı veya anlaşmazlık hâlinde mahkemece yaptırılacak ön ekspertiz sonucuna göre süratle tespit edilecek hasar miktarının en az yüzde ellisini avans olarak öder.
Sigortalanan menfaatler üzerinde birden çok sigorta varsa, sigortacı payına düşen tazminatı Türk Ticaret Kanunu ve bu sözleşme hükümlerine göre öder.
3.3.4.2.Çalınmış olan aracın bulunması için ilgili makamlarca yapılacak araştırmalar 30 gün içinde sonuç vermediği takdirde sigortalı durumu ilgili makamlara başvurduğunu belgelemek suretiyle, sigortacıya bildirir. araç kayıtlarına çalınma durumunu gösteren şerh ve sair açıklamanın konduğunu ve aracın ilgili mevzuata göre devrine engel teşkil edebilecek kısıtlamaların bulunmadığını gösteren belgeler sigortacıya teslim edilir. Sigortacı bu genel şartlara göre tazminatı öder. Bu genel şartların B.3.3.3 üncü maddesinin 2 nci paragrafı uyarınca ilgililer hakkında cezai soruşturma açılmış ise bu soruşturmanın tamamlanmasına kadar sigortacı tazminat ödemesini bekletebilir.
Çalınmış olan aracın bulunması, sigorta tazminatının ödenmesinden önce olmuş ise sigortalı, aracı geri almak zorundadır.
Sigortacı tarafından değeri ödenen araç, ödemeden sonra bulunursa, sigorta ettiren ve/veya sigortalı keyfiyeti derhal sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu durumda anlaşma hükümlerine göre sigortalı tazminatı iade eder veya aracın mülkiyetini sigortacıya devreder.
Araçta çalınma dolayısıyla bir zarar meydana gelmiş ise sigortacı zararı öder.
B.4. Hasar ve Tazminatın Sonuçları
4.1.Rizikonun gerçekleşmesi ile tam hasar meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer. Teminatın sona ermesi ile sigortacı primin tamamına hak kazanır.
Kısmi hasar halinde, aksine anlaşma yoksa, sigorta bedeli, rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren, ödenen tazminat tutarı kadar eksilir.
4.2.Kısmi hasarlarda sigortacının sözleşmeyi feshi hakkı ve bu hakkın tâbi olduğu şartlara poliçede yer verilir. Sigortacı fesih hakkını bu genel şartlar uyarınca tazminatın ödenmesinden sonra kullanabilir.
4.3.Sigorta şirketi ödediği tazminat tutarınca sigortalıya halef olur. Sigorta şirketi ödediği tutar için rücu talebini, sigorta limitleri dahilinde, öncelikle ilgili risk için teminat sunan sigorta şirketine yöneltir. Sigorta şirketi ilgiliye karşı sahip olduğu rücu hakkını ilgili risk için sigorta teminatının bulunmadığı durumda kullanabilir. Sigorta ettiren ve sigortalı, sigortacının açabileceği davaya veya takibe yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye zorunludur.
C. Çeşitli Hükümler
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
Sigorta priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır. Primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatı izleyen taksitlerin ödeme zamanı ve ödememenin sonuçları poliçe üzerine yazılır. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını veya peşinatı izleyen taksitleri zamanında ödemediği takdirde ilgili mevzuatın temerrüt ile ilgili hükümleri uygulanacaktır. Sigortacı temerrüt halinde ilgili mevzuat kapsamında sahip olduğu haklardan hangisini kullanacağını poliçede belirtir. Prim ödenmemiş olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının mesuliyetinin başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde sigortacının sorumluluğu poliçenin tesliminden itibaren 15 gün süre ile devam eder.
Sigorta priminin taksitle ödenmesinin kararlaştırıldığı hâllerde, aksine sözleşme yoksa riziko gerçekleşince, ödenecek tazminata ilişkin primlerin tümü muaccel olur.
Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedildiği hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim, gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
C.2. Sigortalı ve/veya Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
Sigorta ettiren sözleşmenin yapılması sırasında bildiği veya bilmesi gereken tüm önemli hususları sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Sigortacıya bildirilmeyen, eksik veya yanlış bildirilen hususlar, sözleşmenin değişik şartlarda yapılmasını gerektirecek nitelikte ise, önemli kabul edilir. Sigortacı tarafından yazılı veya sözlü olarak sorulan hususlar, aksi ispat edilinceye kadar önemli sayılır.
Sigortacı sigorta ettirene, cevaplaması için sorular içeren bir liste vermişse, sunulan listede yer alan sorular dışında kalan hususlara ilişkin olarak sigorta ettirene hiçbir sorumluluk yüklenemez; meğerki, sigorta ettiren önemli bir hususu kötü niyetle saklamış olsun.
Sigortacı için önemli olan bir husus bildirilmemiş veya yanlış bildirilmiş olduğu takdirde, sigortacı bu durumu öğrenmesinden itibaren onbeş gün içinde sözleşmeden cayabilir veya prim farkı isteyebilir. İstenilen prim farkının on gün içinde kabul edilmemesi hâlinde, sözleşmeden cayılmış kabul olunur. Önemli hususun sigorta ettirenin kusuru sonucu öğrenilememiş olması veya sigorta ettiren tarafından önemli sayılmaması durumu değiştirmez. Ancak, bildirilmeyen veya yanlış bildirilen bir hususun ya da olgunun gerçek durumu sigortacı tarafından biliniyorsa, sigortacı beyan yükümlülüğünün ihlal edilmiş olduğunu ileri sürerek sözleşmeden cayamaz. İspat yükü sigorta ettirene aittir.
Rizikonun gerçekleşmesinden sonra, sigorta ettirenin ihmali ile beyan yükümlülüğü ihlal edildiği takdirde, bu ihlal tazminatın veya bedelin miktarına yahut rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre tazminattan indirim yapılır. Sigorta ettirenin ihmali kast derecesinde ise beyan yükümlülüğünün ihlali ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı varsa, sigortacının tazminat veya bedel ödeme borcu ortadan kalkar; bağlantı yoksa, sigortacı ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak sigorta tazminatını veya bedelini öder.
Sigortacı, cayma hakkının kullanılmasından açıkça veya zımnen vazgeçmişse veya caymaya yol açan ihlale kendisi sebebiyet vermişse ya da sorularından bazıları cevapsız bırakıldığı hâlde sözleşmeyi yapmışsa sözleşmeden cayamaz.
Cayma hâlinde, sigorta ettiren kasıtlı ise, sigortacı rizikoyu taşıdığı süreye ait primlere hak kazanır.
C.3. Sigortalı ve/veya Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
Sigorta ettiren, sözleşmenin yapılmasından sonra, sigortacının izni olmadan rizikoyu veya mevcut durumu ağırlaştırarak tazminat tutarının artmasını etkileyici davranış ve işlemlerde bulunamaz.
Sigorta ettiren veya onun izniyle başkası, rizikonun gerçekleşme ihtimalini artırıcı veya mevcut durumu ağırlaştırıcı işlemlerde bulunursa yahut sözleşme yapılırken açıkça riziko ağırlaşması olarak kabul edilmiş bulunan hususlardan biri gerçekleşirse derhâl; bu işlemler bilgisi dışında yapılmışsa, bu hususu öğrendiği tarihten itibaren en geç on gün içinde durumu sigortacıya bildirir.
Sigortacı sözleşmenin süresi içinde, rizikonun gerçekleşmesi veya mevcut durumun ağırlaşması ihtimalini ya da sözleşmede riziko ağırlaşması olarak kabul edilebilecek olayların varlığını öğrendiği takdirde, bu tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeyi feshedebilir veya prim farkı isteyebilir. Farkın on gün içinde kabul edilmemesi hâlinde sözleşme feshedilmiş sayılır. Ancak, rizikonun artmasına, sigortacının menfaatiyle ilişkili bir husus ya da sigortacının sorumlu olduğu bir olay veya insanî bir görevin yerine getirilmesi sebep olmuş ise bu paragraf uygulanmaz.
Rizikonun gerçekleşmesinden sonra sigorta ettirenin ihmali belirlendiği ve değişikliklere ilişkin beyan yükümlülüğünün ihlal edildiğinin saptandığı takdirde, söz konusu ihlal tazminat miktarına ya da rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre, tazminattan indirim yapılır. Sigorta ettirenin kastı hâlinde ise meydana gelen değişiklik ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı varsa, sigortacı sözleşmeyi feshedebilir; bu durumda sigorta tazminatı bedeli ödenmez. Bağlantı yoksa, sigortacı ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak sigorta tazminatını öder.
Sigortacı, rizikonun gerçekleşmesinden önce, sigorta ettirenin beyan yükümlülüğünü kasıtlı olarak ihlal ettiğini öğrenince, bu maddeye göre sözleşmeyi feshetse bile, değişikliğin meydana geldiği sigorta dönemine ait prime hak kazanır.
Sigortacıya tanınan feshin bildirim süresi veya feshin hüküm ifade etmesi için verilen süre içinde, yapılan değişiklikle bağlantılı olarak rizikonun gerçekleşmesi hâlinde, sigorta tazminatı veya bedeli ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oran dikkate alınarak hesaplanır.
C.4. Birden Çok Sigorta
Sigortalanan menfaatler üzerinde aynı rizikolara karşı ve aynı süreye rastlayan ikinci poliçe düzenlenemez. Sigortacı bu esasa uyulup uyulmadığını araştırmak zorundadır. Bu esasa aykırılık halinde 2 nci poliçe 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda yer alan şartların varlığı halinde geçerli olur.
C.5. Menfaat Sahibinin Değişmesi
Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin ilgili mevzuata uygun olarak değişmesi halinde sigorta sözleşmesi menfaat sahibinin değiştiği anda kendiliğinden feshedilmiş olur ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esasına göre hesap edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir. Sigorta sözleşmesinde menfaat sahibinin değişmesine rağmen poliçenin yeni malikle devamı hükme bağlanabilir.
Sigortalı ve/veya sigorta ettirenin ölümü halinde, sigortanın hükmü devam eder ve sözleşmeden doğan bütün haklar ve/veya borçlar mirasçılarına geçer. Bu durumda, sigortanın varlığını öğrenen yeni hak sahibi durumu onbeş gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Sigortacı değişikliği, yeni hak sahibi de sigortanın varlığını öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde sözleşmeyi feshedebilir. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir, fazlası geri verilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer.
C.6. Tebliğ ve İhbarlar
Sigorta ettirenin ve sigortalının bildirimleri sigorta şirketinin merkezine veya sözleşmede yer verilen ilgili temsilciliğine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır.
Sigortacının bildirimleri de sigorta ettirenin ve sigortalının poliçede gösterilen adresine veya bu adres değişmişse son bildirilen adresine aynı surette yapılır.
Taraflar imza karşılığı ile elden verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir.
Sigorta sözleşmesinde belirlenen elektronik haberleşme yöntemleri ile de tebliğ ve ihbar yapılabilir.
C.7. Sırların Saklı Tutulması
Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler bu sözleşmenin yapılması dolayısıyla sigorta ettirene ve sigortalıya ait olarak öğreneceği sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludurlar. Sigortalı iş bu poliçeye taraf olmakla sigorta konusu araca ilişkin sigortalıyı tanımlamayan bilgilerin 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 31/A ve 31/B maddeleri hükmü çerçevesinde paylaşılmasına rıza göstermiş sayılır.
C.8. Yetkili Mahkeme ve Tahkim
Bu sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu veya rizikonun gerçekleştiği yerde, sigortacı tarafından açılacak davalarda ise davalının ikametgahının bulunduğu yerde ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
Sigortalı, sigortacının Sigorta Tahkim Sistemine üye olması halinde tahkim usulünden faydalanabilir. Sigortacının Sigorta Tahkim Sistemine üye olup olmadığı bilgisi ile üye olduğu durumda Sigorta Tahkim Komisyonunun iletişim bilgisine poliçede yer verilir.
C.9. Eksper Tayini
Sigorta ettiren veya sigortalı bu sözleşmeden kaynaklanan hasarlara ilişkin olarak eksper tayin edebilirler. Sigortacı, tazminatın belirlenmesi amacıyla yapılan makul giderleri bunlar faydasız kalmış olsalar bile ödemek zorundadır.
C.10. Zamanaşımı
Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler alacağın muaccel olduğu tarihten itibaren iki yılda zamanaşımına uğrar.
C.11. Özel Şartlar
Bu genel şartlara, sigortalı aleyhine olmamak üzere özel şart konulabilir. Sigortalıya özel şartlar ile sağlanan hasarsızlık indirimi ve diğer menfaatler tâbi olduğu şartlara poliçede yer verilir.
C.12. Yürürlük
Bu Genel Şartlar 01.04.2013 tarihinden itibaren yürürlüğe girer.
POLİÇE ŞABLONU
Bölüm 1. ÜRÜN ADI : Genel Şartlarda belirlenen içeriğe uygun ürün adı verilir.(En az 16 punto)
Bölüm 2. SÖZLEŞME TARAFLARI
Sigorta Şirketi Unvanı : |
Sigortalı Adı/Unvanı: |
Adresi : |
Acente Adı/Unvanı : |
Adresi : |
Levha Kayıt No : |
Düzenleyen Teknik Personel Adı Soyadı: |
Düzenleyen Teknik Personel Sicil No: |
Bölüm 3. SİGORTA KONUSU ARAÇ BİLGİLERİ
Plaka: |
Motor No: |
Şasi No: |
Türü: |
Markası: |
Bölüm 4. TEMİNAT HAKKINDA GENEL BİLGİLER
1-)Dar Kasko, Kasko, Genişletilmiş Kasko ürünlerinde hangi riskler için teminat verildiği,
2-)Hasar durumunda sigortalının üzerinde kalacak tutara, varsa diğer muafiyetlere,(14 Punto)
3-) Prim tutarına taksitle ödeme durumunda taksit vade ve tutarlarına,
4-) Sigortacının sorumluluğunun prim veya poliçenin teslimiyle başlayacağı hususuna,
5-)Sigorta Bedeli kısmında belli bir tutar yer almayacak olup bu kısımda “Sigorta şirketi aracı hasar tarihi itibariyle rayiç değerine kadar teminat altına almıştır.” ibaresine,
6-)Hasar durumunda eksik/aşkın sigorta uygulanmayacaktır ibaresine,
7-) Belli günler, belli mesafeler ve kişiler için teminat verildiyse bu husustaki bilgilere (14 punto)
😎 Hasar durumunda istenecek belgelere
9-)Hasar tarihi itibariyle rayiç değerin tespitinde esas alınacak referansa,
10-)Hasar tazmin yöntemine (onarım yerine tedarik/parçanın onarımı mümkün değilse tedarik v.b.),
11-) Tedarikin yapılacağı parça türüne (orijinal / eşdeğer parça),
12-) Onarımın sigortalının mı yoksa sigorta şirketinin mi belirleyeceği servis/tamirhanede yapılacağı hususuna
14-) Yapılan indirim ya da zamlı prim uygulamasına ve bunların nedenlerine
15-) Kısmi hasarlarda sözleşmeyi fesih hakkına,
16-) Şirketin tahkim sistemine üye olup olmadığına, üye ise Sigorta Tahkim Komisyonu iletişim bilgilerine
17-) Sigortalının da eksper tayin edebileceği bilgisine,
Varsa diğer hususlar ve özel şartlara, yer verilecektir.
4.2 - Esasları Hazine Müsteşarlığınca belirlenmek üzere deprem sonrasında sigortalılara avans ödemesi yapılması mümkündür. Avans ödenip ödenmemesi, avans tutarı ve avans kapsamı DASK’ın önerisi üzerine Hazine Müsteşarlığınca kararlaştırılır. (31.12.2015 tarih ve 29579(4. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Zorunlu Deprem Sigortası Genel Şartlarında Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile değiştirilmiştir.)
Yürürlük Tarihi: 01 Ekim 1984
Sigortanın Teminatının Kapsamı:
Madde 1
Bu sigorta, sözleşme ile daimi bakıma tabi olan ve marka, tip, kullanılış tarzı, taşıma kapasitesi ile bulunduğu yerin adresi, bu poliçede gösterilen asansör veya asansörlerle ilgili olarak meydana gelebilecek kazalar sonucu üçüncü kişiler tarafından ileri sürülecek tazminat miktarlarını poliçede yazılı meblağlara kadar temin eder.
Sigortacı, ayrıca bu sigorta ile ilgili olarak bir dava açılması halinde hükmolunan mahkeme masrafları ile avukatlık ücretlerini ödemekle yükümlüdür. Şu kadar ki hükmolunan tazminat sigorta bedelini geçerse sigortacı, avukatlık ücreti dahil dava masraflarına, ancak sigorta bedeli oranında iştirak eder.
Teminat Dışında Kalan Haller:
Madde 2
Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır:
a)Kasten ika olunan veya bilerek sebebiyet verilen olaylar sonucu doğacak zarar ve ziyan talepleri,
b) Bir sözleşmenin ifasına veyahut özel bir anlaşmaya dayanıp, sigortalının kanuni sorumluluk ölçüsünü aşan talepler,
c) Sigortalıya bir hizmet veya vekalet münasebetiyle bağlı kimseler ve sigortalının aile efradı tarafından vaki olan talepler. Bu madde bakımından aile efradı sayılan kimseler şunlardır:
Sigortalının eşi, usul ve füruu (Sigortalının edindiği evlatlar ile sigortalıyı evlat edinenler dahil), sigortalının kendisi ile birlikte oturmaları halinde kardeşleri, damatları, gelinleri ve kendisi tarafından bakılan akrabaları, sigortalının eşinin usul ve füruu ile kardeşleri.
Sigortalı bir şirket ise, bu şirketin gayri mahdut sorumlu ortakları ile bunların yukarıdaki fıkra mucibince aile efradı tarafından vuku bulan talepler de sigorta teminatı dışındadır:
d)Münhasıran taşıma kapasitesinin aşılması sebebiyle meydana gelen zarar ve ziyalar,
e) Yangın, yıldırım, infılak, sel, deprem veya harici bir sebebin meydana getirdiği maddi ziya ve hasarlar,
f) Harp, her türlü harp olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma (harp ilan edilmiş olsun olmasın), iç harp, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler sebebiyle meydana gelen, bütün ziya ve hasarlar,
g) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden husule gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyo-aktivite bulaşmalarının ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar (bu bentte geçen yanma deyimi, kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım ''fission'' olayını kapsayacaktır),
h) Grev ve lokavt sebebiyle meydana gelen ziya ve hasarlar.
i) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydan gelen zararlar.
Sigortanın Başlangıcı ve Sonu:
Madde 4
Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü:
Madde 5
Sigortacı, bu sigortayı, sigorta ettirenin rizkonun hakiki durumunu bildirmek üzere teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir.
Sigorta ettirenin beyanı hakikate aykırı veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde:
a) Sigorta ettirenin kasdı varsa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir ve riziko gerçekleşmiş ise sigorta ettirene tazminatı ödemez. Cayma halinde sigortacı prime hak kazanır.
b) Sigorta ettirenin kasdı bulunmaz ise, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını almak suretiyle akdi yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren talep edilen prim farkını kabul etmediğini 15 gün içinde bildirdiği taktirde akit feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından iadeli taahhütlü mektupla veya noter vasıtası ile yapılan fesih ihbarı sigortalının tebellüğ tarihini takip eden 5. iş günü saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
c) Cayma, fesih veya prim farkını talep etme hakkı, süresinde kullanılmadığı taktirde düşer.
d) Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı takdirde riziko:
1- Sigortacı durumu öğrenmeden önce veya,
2- Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde veyahut,
3- Bu ihbarın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki nisbet dairesinde tazminattan indirim yapar.
Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları:
Madde 6
Akdin yapılmasından sonra rizikonun teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde beyan olunan hususları sigortacının muvafakati olmadan değiştirildiği takdirde sigorta ettiren, bu değişikliği:
a) Kendisi tarafından veya açık veya zımni rızası ile bir başkası tarafından yapılmış ise derhal,
b) Açık veya zımni rızası olmadan başka bir şahıs tarafından yapılmış ise durumu öğrenir öğrenmez,
ve her iki halde de en geç 8 gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür.
Sigortacı, değişikliği öğrendiği tarihten itibaren, bu değişiklik sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiriyorsa 8 gün içinde:
1- Sözleşmeyi fesheder veya,
2- Prim farkını talep etmek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini 8 gün içinde bildirdiği takdirde akit feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından iadeli taahhütlü mektupla veya noter vasıtası ile yapılan fesih ihbarı sigortalının tebellüğ tarihini takip eden 5. iş günü saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer . Rizikonun teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde beyan olunan kullanılış tarzının değiştiğini öğrenen sigortacı, sigorta primini tahsil etmek gibi sigorta sözleşmesinin aynen devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
Rizikoyu ağırlaştırıcı değişiklikleri sigorta ettiren ihbar süresi içersinde kasden bildirmemişse, ihbar süresinden sonra gerçekleşen zararlara ait tazminat hakkı düşer; ihbar yükümlülüğüne riayetsizlik kasıtlı değilse alınan primle alınması gereken prim arasındaki orantıya göre tazminattan indirim yapılır. Değişikliğin rizikoyu hafıfletici mahiyette olduğu ve daha az prim tatbikini gerektirdiği anlaşılır ise, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre bulunacak prim farkı sigorta ettirene geri verilir.
Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü:
Madde 7
Sigorta priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemediği takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının mesuliyetinin başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk 15 gününde sigortacının sorumluluğu devam eder.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir .
Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
Zarar Vukuunda Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri:
Madde 8
Sigorta ettiren, poliçe teminatına girebilecek herhangi bir kazanın vukuunda aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür.
a) İşbu sözleşmeye göre, sigorta ettirenin sorumluluğunu mucip olabilecek her hadiseyi, buna muttali olduğu andan itibaren 5 gün içinde sigortacıya yazı ile ihbar etmek,
b) Sigortalı değilmişcesine gerekli kurtarma ve korunma tedbirlerini almak ve bu maksatla sigortacı tarafından verilecek talimata elinden geldiği kadar uymak,
c) Sigortacının talebi üzerine, kazanın sebebi ile hangi hal ve şartlar altında vukua geldiğini ve neticelerini tespite yararlı ve sigortalı için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri (aslı ve kendisi tarafından tasdikli sureti veyahut fotokopisi) gecikmeksizin vermek ezcümle, hadisenin hangi gün ve saatte ve nerede vaki olduğunu ve rücu hakkının kullanılmasına yararlı sigortalı için sağlanabilecek gerekli bilgi ve belgeleri temin ve muhafaza etmek,
d) Kazanın sebebi ile hangi hal ve şartlar altında vukua geldiğini tespit ve sorumluluğun tayini için yapılacak tahkikatta ve delillerin toplanmasında sigortacıya elinden gelen yardımda bulunmak,
e) Kazadan dolayı, sigorta ettiren dava yolu ile veya sair suretle bir tazminat talebi karşısında kalır veya aleyhine cezai takibata geçilirse, keyfiyetten sigortacıyı derhal haberdar etmek ve tazminatın talebine ve cezai takibata müteallik olarak almış olduğu ihbarname, davetiye gibi bilcümle tebliğnameleri derhal sigortacıya tevdi etmek.
f) Dava açılması halinde davanın takip ve idaresi için, sigortacının göstereceği avukata lazım gelen vekaletnameyi vermek,
g) Tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu haklarının tespiti için sigortacının yetkili kıldığı temsilcilerinin kaza sonucundaki zararlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere müsaade etmek,h) Sigorta konusu ile ilgili başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek,
i) Sigorta ettiren sigortacının ikame edebileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermek.
Tazminat Miktarının Tespiti:
Madde 9
Sigortacı, tazminat talebinde bulunan kişi veya kişilerle doğrudan doğruya temasa geçerek anlaşma hakkını haizdir.
Sigortacının sarih muvafakati olmadıkça, sigorta ettiren tazminat talebini kısmen veya tamamen kabule mezun olmadığı gibi, zarar görenlere herhangi bir tazminat tediyesinde de bulunamaz.
Dava açılması halinde, davanın takip ve idaresi sigortacıya aittir.
Dava masrafları, yukanda 1. madde ile ifade edildiği gibi sigortacıya aittir. Ancak, cezai takibattan doğan diğer bilumum masraflarla muhtemel para cezaları sigorta teminatı dışında kalır.
Zarar ve Tazminatın Sonuçları
Madde 10
Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigorta ettiren yerine geçer.
Kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir.
Sigortacı tarafından iadeli taahhütlü mektupla veya noter vasıtası ile yapılan fesih ihbarı sigortalının tebellüğ tarihini takip eden 5. iş günü saat 12.00'de hüküm ifade eder ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Sigorta ettiren, fesih hakkını kullandığı takdirde bu fesih, ihbarın postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder ve işlememiş sigorta süresine ait prim geri verilmez.
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Vergi, Resim ve Harçlar
Madde 11
Sigorta sözleşmesine, bedeline veya primine ilişkin olarak Kanunlara göre sigorta ettirene yüklenmiş veya yüklenecek vergi, resim ve harçlar sigorta ettirenden alınır.
Tebliğ ve İhbarlar
Madde 12
Sigorta ettirenin ihbar ve tebliğleri sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter aracılığıyla veya taahhütlü mektupla yapılır.
Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigorta ettirenin poliçede gösterilen adresine, bu adresin değişmiş olması halinde sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine aynı suretle yapılır.
Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya telgrafla yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup hükmündedir.
Ticaret ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması
Madde 13
Sigortacı, sigorta ettirene ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur.
Yetkili Mahkeme
Madde 14
Sigortacı ile sigorta ettiren arasındaki ihtilaflarda yetkili mahkeme sigortalının ikametgahının veya sigortacının merkezinin veya poliçeyi imza eden acentenin bulunduğu yer mahkemesidir.
Zamanaşımı
Madde 15
Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler on yılda zaman aşımına uğrar.
Özel Şartlar
Madde 16
Bu Genel Şartlara ve varsa bunlara ilişkin klozlara aykırı düşmeyen özel şartlar konulabilir.
Yürürlük Tarihi: 01 Eylül 2011
A. SİGORTANIN KAPSAMI
A.1. Sigortanın Konusu
Bu sigorta sözleşmesi ile sigortacı,
a) Toprağın,
b) Yeraltı sularının,
c) İç sular ve denizlerin,
ç) Havanın, sözleşmenin kapsamına bağlı olarak birinde, birkaçında veya hepsinde ani ve beklenmedik şekilde ortaya çıkan kirlenme ya da kirlenme tehlikesi nedeniyle Çevre Mevzuatı çerçevesinde sigorta ettirene yöneltilen ve sigorta ettirenin hukuken ödemek zorunda kalacağı tazminat taleplerini bu genel şartlar çerçevesinde güvence altına alır.
Bu sigorta zorunlu sigorta ile birlikte aynı sorumluluğu teminat altına almışsa zorunlu sigorta hadlerinin üzerinde kalan kısmını poliçede yazılı hadlere kadar temin eder.
A.2. Teminatın Kapsamı
Bu sigorta ile sigortacı, poliçede belirtilen tesisin poliçede belirtilen faaliyetlerinden kaynaklanan kirlenmenin neden olduğu üçüncü şahıslar nezdindeki maddi hasar, ölüm, sakatlık ve bedensel yaralanmaya ilişkin zararlar ile kirlenme veya kirlenme tehlikesi nedeniyle poliçede sınırları belirtilen tesisin dışında yapılan temizleme masrafları, toplanan atıkların taşınması ve bertarafı masraflarını Çevre Mevzuatındaki hükümler çerçevesinde poliçede yazılı teminat sınırlarına kadar aşağıda belirtilen hallerin gerçekleşmesi durumunda tazmin eder.
Bu sigorta ile, poliçede belirtilen süreklilik tarihi içerisinde meydana gelen kirlenme veya kirlenme tehlikesi neticesinde poliçede belirtilen geriye dönük geçerlilik tarihinden sonra ortaya çıkan zararlar için poliçe vadesi ya da ek bidirim süresi içinde sigorta ettirene yöneltilmiş olan tazminat talepleri teminat altına alınır.
İlk kez düzenlenen veya zamanında yenilemesi gerçekleştirilmemiş Çevre Kirliliği Mali Sorumluluk Sigortasının (kapsamındaki teminatlar bakımından varsa Kıyı Tesisleri Deniz Kirliliği Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının başlangıç tarihi) başlangıç tarihi geriye dönük geçerlilik tarihi olarak belirlenir
Kirlenme veya kirlenme tehlikesine neden olan bir olayın meydana gelmesi durumunda bu olaya ilişkin tüm tazminat talepleri tek bir hasar gibi dikkate alınır ve ilk hasarın vuku bulduğu tarihte meydana gelmiş kabul edilir.
Bu sigorta, sigorta ettirenin haksız taleplere karşı savunmasını da temin eder.
A.3. Tanımlar
Bu Genel Şartlarda geçen;
Çevre Mevzuatı: 2872 sayılı Çevre Kanunu, 5312 sayılı Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanun ile ilgili kamu otoriteleri tarafından toprak, su ve havanın kirlenmesine ilişkin düzenlemeler.
Çevre Kirliliği: Çevrede meydana gelen ve canlıların sağlığını, çevresel değerleri ve ekolojik dengeyi bozabilecek her türlü olumsuz etki,
Koruyucu Önlem: Bir olayın meydana gelmesinden sonra muhtemel kirlenmeyi önlemek veya sınırlı tutmak amacıyla alınan tedbirleri,
Müdahale: Bir olayın meydana gelmesinden sonra ortaya çıkan kirliliğin neden olacağı zararı azaltmak, gidermek, sınırlandırmak amacıyla icra edilen faaliyetleri veya koruyucu önlemlerin uygulanmasını,
Olay: Kirlenme veya kirlenmeye bağlı olarak zarar ortaya çıkaran veya ortaya çıkma tehlikesi yaratan durumu,
Sigortacı:Türkiye’de genel sorumluluk branşında ruhsatı bulunan ve bu sigorta ile sigorta ettirenin sorumluluğunu poliçede yazılı sigorta bedeline kadar teminat altına alan sigorta şirketini,
Zarar Gören:Olay sonucu, tazminat talebinde bulunmayı gerektiren zarara uğrayan kişiyi veya ölenin desteğinden yoksun kalanı,
Zarar:Olay sonucu oluşan ve kapsamı çevre mevzuatında belirlenen zararların yanı sıra bu zararların tespiti ve tazmini ile uyuşmazlıkların giderilmesine ilişkin masrafları,
Geriye Dönük Geçerlilik Tarihi:Poliçede belirtilen ve hangi tarihten sonra ortaya çıkacak zararların tazmin edileceğini,
Süreklilik Tarihi:Poliçede belirtilen ve hangi tariharalığında oluşacak kirliliklere teminat verildiğini,
Ek Bildirim Süresi: Teminat süresinin sona ermesinden sonra bildirilen ancak yürürlükteki poliçenin vade bitiminden önce gerçekleşen zarara ilişkin taleplerin bildirilmesi için tanınan, poliçede belirtilen ve 45 günden az olamayacak ek süreyi,
Biyolojik Çeşitlilik: Ekosistemlerin, türlerin, genlerin ve bunlar arasındaki ilişkilerin tamamını,
Yeraltı Depolama Tankı: Hacminin en az %10’u yeraltında bulunan herhangi bir tank ve ilgili borulama ve donanımları,
Tanımlanmış Yeraltı Depolama Tankı ve Boru Hattı: Teminat başlangıç tarihinden önce sigorta ettiren tarafından sigortacıya bildirilen ve sigortacının teminat kapsamına almayı teyit ettiği Yeraltı Depolama Tankı ve Boru Hattını.
A.4. Kapsamdaki Teminat Türleri
Ölüm Teminatı: Olayın üçüncü şahısların derhal veya olay tarihinden itibaren bir sene içinde ölümüne sebebiyet vermesi halinde, ölenin yardımından mahrum kalanların destekten yoksun kalma tazminatını,
Sakatlık Teminatı: Olayın üçüncü şahısların derhal veya olay tarihinden itibaren iki sene zarfında geçici veya daimi surette sakatlanmasına sebebiyet vermesi halinde, tıbbi tedavinin sona ermesi ve sakatlığın kesin olarak tespiti sonucunda saptanan sakatlanma tazminatını,
Tedavi Masrafları Teminatı: Olay nedeniyle yaralanan veya herhangi bir fiziksel rahatsızlığa maruz kalan üçüncü şahısların ilk yardım, muayene, kontrol veya bu yaralanmadan ya da fiziksel rahatsızlıktan ötürü hastanede veya diğer yerlerdeki ayakta veya yatakta tedavi masrafları ile tedavinin gerektirdiği diğer masrafları,
Maddi Hasar Teminatı: Olay nedeniyle, üçüncü şahısların malvarlığında doğrudan azalma meydana gelmesiyle ortaya çıkan zararı, (Üçüncü şahısların geçim amacıyla kullandığı doğal ve canlı kaynaklarda meydana gelen zararlar bu teminat kapsamının dışındadır.)
Temizleme Masrafları Teminatı: Olay nedeniyle kirlenen uygulama alanlarının maruz kaldığı kirliliğin temizlenmesi amacıyla sorumlu birimlerce yapılan veya yaptırılan çalışmalara ilişkin masrafları,
Atıkların Taşınması ve Bertarafı Teminatı: Olay sonucu kirlenen uygulama alanlarından toplanan atık maddelerin taşınması ve bertarafı için yapılan masrafları,
ifade eder.
A.5. Sorumluluğu Kaldıran veya Azaltan Haller
Sigorta ettiren, olayın meydana gelmesinin önlenmesi, olayın meydana geldiği durumlarda ise zararın azaltılması, giderilmesi, sınırlandırılması amacıyla hazırlıklı olma ve koruyucu önlemler de dahil uluslararası hukukun ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın öngördüğü seyir, can, mal ve çevre emniyetinin gerektirdiği yükümlülüklere ilişkin tüm tedbirleri almakla yükümlüdür.
Sigorta ettiren, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve poliçede kayıtlı tesisteki bir bozukluk olayı etkilemiş olmaksızın, olayın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulur.
Olayın oluşumunda zarar görenin kusuru var ise, ödenecek tazminattan söz konusu kusur oranına göre indirim yapılabilir.
A.6. Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Haller ve Zararlar
Aşağıdaki haller ve bu hallerden doğan zararlar poliçede aksi belirtilmediği takdirde sigorta kapsamı dışındadır.
a) Geriye dönük geçerlilik tarihinden sonra meydana gelen bir olay nedeniyle ani ve beklenmedik şekilde oluşmayan kirlilik ile tedrici olarak gerçekleşen kirlilik sonucu ortaya çıkan zararlar,
b) Biyolojik çeşitlilik, canlı kaynaklar ve doğal yaşama verilen zararlar,
c) Bozulan çevrenin yeniden oluşturulması,
ç)Geçim için kullanılan doğal ve canlı kaynaklarda meydana gelen zararlar,
d)Poliçede belirtilen tesiste ortaya çıkan kirlenme veya kirlenme tehlikesi nedeniyle üçüncü şahıslara ait tesislerde ticari faaliyetinin kısmen veya tamamen durması veya aksaması nedeniyle oluşan ve üçüncü şahıslara sigorta ettirenin hukuken ödemek zorunda kalacağı aşağıdaki tazminat talepleri(Gelir ve Kazanç Kapasitesi Teminatı);
i) Kiracılardan alınan kira gelirleri de dâhil olmak üzere sigorta konusu olay gerçekleşmemiş olsaydı kazanılabilecek vergi öncesi net kâr veya zararı
ii) Zarar görenin devam eden sabit faaliyet giderleri ve maaş ödemeleri,
iii) Teminat kapsamındaki kirlenme nedeniyle taşınır/taşınmaz mal varlığının bir kısmı ya da tamamının kullanılamaz hale gelmesi durumunda zarar görenin tutmak zorunda kalacağı geçici kiralık tesislerin kirası olarak sigorta ettirenin ödemek durumunda kalacağı masrafları (Söz konusu kira masrafları taşınır/taşınmaz mal varlığının kiralanamayacak duruma gelmiş kısmına ait rayiç kira bedeli ile sınırlıdır)
e)Kamu zararları,
f)Manevi tazminat talepleri,
g)Deprem, yanardağ püskürmesi, kar ağırlığı, sel ve su baskını, yer kayması, fırtına gibi doğal afetler nedeniyle üçüncü şahısların maruz kaldığı kirlenmeye bağlı zararlar sonucunda sigorta ettirene terettüp edecek hukuki sorumluluğu,
h)Grevlere, lokavt edilmiş işçi hareketlerine, halk hareketlerine, kavgalara katılma nedeniyle üçüncü şahısların maruz kaldığı kirlenmeye bağlı zararlar sonucunda sigorta ettirene terettüp edecek hukuki sorumluluğu,
ı) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak zararlar dahil olmak üzere bütün zararlar,
i)Süreklilik tarihinden önce gerçekleşen kirlenme sonucunda üçüncü şahısların geriye dönük işlerlik tarihinden sonra maruz kaldığı ve sigorta ettirene karşı ileri sürülebilecek tazminat talepleri,
j)Poliçede gösterilen tesis bünyesinde ya da kapsamında gerçekleşen kirlenmeden doğan ve poliçede gösterilen tesis sınırlarında gerçekleştirilen temizleme masrafları, toplanan atıkların taşınması ve bertarafı için yapılacak masraflara ilişkin sigorta ettirenin hukuki olarak ödemek zorunda olduğu zararlar,
k) Taşınan yükün nakliyesi,yüklenmesi ve boşaltılması esnasında gerçekleşen kirlenmeden kaynaklanan zararlar,
l)Mikrobiyal maddeler (örneğin; küf) dolayısıyla yaşanılan bedensel yaralanmalar veya maddi hasarlar.
A.7. Teminat Dışında Kalan Haller
Aşağıdaki haller ve bu hallerden doğan zararlar sigorta kapsamı dışındadır.
a) Sigorta ettiren ve sigorta ettirenin eylemlerinden sorumlu tutulduğu diğer kişiler tarafından ileri sürülecek tazminat talepleri teminat kapsamı dışında olup “A.4 Aksine sözleşme yoksa teminat dışında kalan haller” ( b ), ( k ) ve (l ) bendleri taraflarca teminat kapsamına eklenmişse sigorta ettirenin bu maddelerle ilgili kapsam dahilindeki talepleri için bu istisna hükmü uygulanmaz,
b) Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma, (savaş ilan edilmiş olsun, olmasın) iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler,
c) İşveren sorumluluk sigortası kapsamında değerlendirilebilecek, sigorta ettirene bağlı çalışanlar tarafından yöneltilebilecek tazminat talepleri,
ç) Niteliği ne olursa olsun aşağıdaki hâllerden doğrudan veya dolaylı olarak kaynaklanacak tazminat talepleri:
aa) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu meydana gelen nükleer atıklardan kaynaklanan iyonize ışınımlar veya kirlilik,
bb) Radyoaktif, zehirli, patlayıcı veya herhangi bir patlayıcı nükleer bileşim veya bunun nükleer bir parçasının tehlikeli özellikleri,
cc) Diethylstilbesterol (DES), dioxin, urea formaldehyde, asbest, asbestli ürünler veya asbest içeren ürünlerin varlığından, üretiminden, elleçlenmesinden, işlenmesinden, satış, dağıtım, depolama, bırakılma veya kullanımından kaynaklanan her tür hastalık (kanser dahil) veya asbestten veya kurşun bazlı boyalardan kaynaklanan bütün tazminat talepleri.
d) Herhangi bir anlaşma ya da sözleşme kapsamında sigorta ettiren tarafından üstlenilen veya bu tür bir sözleşme ve anlaşmanın bulunmaması halinde sigorta ettirenin sorumlu tutulamayacağı durumlara ilişkin eklenen sorumlulukları,ile sigorta ettirenin bu sigortaya ilişkin poliçede sigorta ettiren olarak yer alan diğer bir kişi ya da kuruma karşı sorumluluğu,
e) Cezai kovuşturmadan doğan tüm masraflar, adli ve idari cezalar ile muhtemel para cezaları,
f) Poliçede sınırları gösterilen tesisin dışında kalan her türlü vasıtanın bakımı, kullanımı, işletilmesi esnasında doğan kirlenme sonucunda ortaya çıkan zararlar,
g) Teminat başlangıç tarihinden önce sigortalı tarafından sigortacıya bildirilmeyen ve sigortacının teminat kapsamına almadığı hacminin en az %10’u yeraltında bulunan Depolama Tankı ve Boru Hattında ortaya çıkan zarar,
h) Poliçede gösterilen tesis bünyesinde ya da kapsamında gerçekleşen kirlenmeden dolayıürün ve hizmetlerin sunulamamasından dolayı sigorta ettirenin müşteri ve tedarikçilerinin uğrayacağı her türlü zarar.
A.8. Sigortanın Coğrafi Sınırı
Bu sigorta, uygulama alanlarında ve Çevre Mevzuatında öngörülen acil durumlarda, bu durumlara müdahale ve zararların tazmini amacıyla sınırlı kalmak kaydıyla T.C. hudutları ve karasularında, Denizcilik Müsteşarlığının, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve ilgili diğer kamu kurum ve kuruluşlarının vereceği karara bağlı olarak karasularının ötesindeki açık deniz alanlarında geçerlidir.
A.9. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin 12:00'da başlar ve öğleyin 12:00'da sona erer.
B. ZARAR ve TAZMİNAT
B.1. Zarar Gören’in Başvuru Hakkı ve Başvuru Süresi
Zarar görenler/hak sahipleri poliçede öngörülen teminat sınırları içinde doğrudan doğruya sigortacıya karşı talepte bulunabilirler.
Sigortacı, poliçede belirtilen teminat limitleriyle sınırlı olmak kaydıyla zarar görenler/hak sahipleri ile temasa geçerek anlaşma hakkına sahiptir. Ancak, sigortacının yazılı izni olmadıkça sigorta ettiren, tazminat talebini kısmen veya tamamen kabule yetkili olmadığı gibi zarar görenlere/hak sahiplerine herhangi bir tazminat ödemesinde bulunamaz.
Tazminata yol açan olay, sigorta ettiren veya zarar gören tarafından öğrenildiği tarihten itibaren otuz iş günü içinde sigortacıya ihbar edilir.
B.2. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri
Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:
a) Bu genel şartlara göre, sorumluluğunu gerektirecek bir olayı, haberdar olduğu andan itibaren B.1. maddesinde belirtilen süre içinde sigortacıya ihbar etmek,
b) Sigorta koruması yokmuşçasına gerekli kurtarma ve koruma önlemlerini almak ve bu amaçla sigortacı tarafından verilecek talimatlara uymak,
c) Sigortacının talebi üzerine, olayın ve zararın nedeni ile hangi hal ve şartlar altında gerçekleştiğini ve sonuçlarını tespite, tazminat yükümlülülüğü ve miktarı ile rücu hakkının kullanılmasına yararlı, elde edilmesi mümkün bilgi ve belgeleri gecikmeksizin vermek,
ç) Zarardan dolayı dava yoluyla veya başka yollarla bir tazminat talebi karşısında kaldığı veya aleyhine cezai kovuşturmaya geçildiği hallerde, durumdan sigortacıyı derhal haberdar etmek ve tazminat talebine ve cezai kovuşturmaya ilişkin olarak almış olduğu ihbarname, davetiye ve benzeri tüm belgeleri derhal sigortacıya vermek,
d) Sigorta konusuyla ilgili başka sigorta sözleşmeleri varsa, bunları sigortacıya bildirmek.
B.3. Olaya İlişkin Belgeler
Sigortacı tazminatı ödemek için, olayla ilgili olarak, zarar görenden aşağıdaki belgeleri ister.
a) Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanunun 10 uncu maddesi kapsamında oluşturulan zarar tespit komisyonu raporu veya zararların tamamının ya da bir kısmının tespitine ilişkin bilgilerin yer aldığı belge,
b) Yetkili kamu otoriteleri tarafından düzenlenen olay tespit tutanağı veya bilirkişi raporu,
c) Başvuru ölüm nedeniyle yapılmışsa, ölüm raporu ve veraset ilamı ile ölenin mesleği ve gelir durumunu ve desteklik ilişkisini gösteren belgeler,
ç) Olayın mahkemeye intikal etmiş olması halinde mahkeme kararı,
d) Başvuru, yaralanma nedeniyle yapılmışsa (a) bendindeki belgeye ek olarak tedavi giderlerini gösteren belgeleri; başvuru, geçici veya daimi sakatlanma nedeniyle yapılıyorsa, tam teşekküllü hastaneden alınacak rapor.
B.4. Tazminatın ve Masrafların Ödenmesi
Sigortacı, tazminatı B.3 bölümündeki belgelerin eksiksiz olarak, şirketin merkez veya kuruluşlarına iletildiği tarihten itibaren otuz iş günü içinde, poliçedeki teminat tutarları dahilinde öder. Olay ortaya çıktıktan sonra zararın azaltılmasına yönelik olarak alınan önlemlere ilişkin masraflar da sigortacı tarafından ödenir. Tazminatın bu süre içinde haklı neden olmaksızın ödenmemesi halinde, sigortacı temerrüde düşmüş olur ve ödenmemiş tazminat tutarına yasal temerrüt faizi uygulanır. Temerrüt faizi teminat limiti içinde yapılmış ödeme sayılmaz.
Bu sigorta ile ilgili olarak dava açılması halinde, sigorta poliçesinde yazılı limitlere kadar davanın takip ve idaresi sigortacıya ait olup, sigorta ettiren sigortacının göstereceği avukata gereken vekaletnameyi vermek zorundadır. Sigortacı dava masrafları ile avukatlık ücretlerini öder. Dava masrafları, avukatlık ücretleri ve ödenen tazminatın toplamı, teminat miktarı ile sınırlıdır.
Sigorta ettiren veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kimseler aleyhine cezai kovuşturmaya geçilmesi halinde, sanığın izni ile sigortacı da savunmaya iştirak eder. Bu takdirde, sigortacı yalnızca seçtiği avukatın masraflarını öder.
B.5. Zarar Gören/Hak Sahiplerinin Çokluğu
Zarar görenlerin/hak sahiplerinin tazminat alacakları, sigorta sözleşmesinde belirtilen teminat tutarından fazla ise, zarar görenlerden/hak sahiplerinden her birine ödenecek tazminat tutarı, teminat tutarının tazminat alacakları toplamına olan oranına göre indirime tabi tutulur. Birden çok kişinin zarar gördüğü olaylarda, başka tazminat taleplerinin bulunduğunu bilmeksizin, zarar görenlerden/hak sahiplerinden birine veya bir kaçına, kendilerine düşecek olandan fazla ödemede bulunan iyiniyetli sigortacı, yaptığı ödeme çerçevesinde diğer zarar görenlere/hak sahiplerine karşı da borcundan kurtulmuş olur.
B.6. Sigortacının Halefiyeti
Sigortacı, ödediği tazminat tutarınca, hukuken sigorta ettirenin yerine geçer.
B.7. Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması ve Sigortacının Sigorta Ettirene Rücu Hakkı
Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller Kıyı Tesisleri Deniz Kirliliği Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Tarife ve Talimatlarında yer alan en üst limitlere kadarlık kısmı zarar görene karşı ileri sürülemez.
Ödemede bulunan sigortacı, ödemiş olduğu tazminat tutarınca, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene rücu edebilir.
Sigorta ettirene başlıca şu nedenlerle rücuda bulunulabilir.
Tazminatı gerektiren olay;
a) Sigorta ettirenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kasti bir hareketi veya ağır kusuru sonucunda meydana gelmişse,
b) Kanunda yasaklanan hallerden, sigorta ettirenin bu kanun ve ilgili mevzuattaki yükümlülüklerini yerine getirmemesinden doğmuşsa,
c) Tesisin mevzuatın gerektirdiği teknik şartlara uygun olmamasından, nitelikli personel olmadan faaliyette bulunmasından meydana gelmişse ve
ç) Sigorta ettirenin rizikonunun gerçekleşmesi halinde B.2. maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmemesi nedeniyle zarar miktarında bir artış olmuşsa, artan zarar miktarı ile sınırlı olmak kaydıyla,
ödenen tazminat tutarınca sigorta ettirene rücu edilir.
C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi ve Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması
Sigortacının sorumluluğu, primin tamamının veya taksitle ödenmesi kararlaştırılmış ise ilk taksidin poliçenin tesliminde ödenmesi ile başlar. Aksi kararlaştırılmadıkça, primin tamamının veya ilk taksidin ödenmemesi hâlinde, poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu şart poliçeye yazılır.Prim ödemede temerrüde düşülmesi hâlinde Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır.
C.2. Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
Sigortacı, bu sigortayı, sigorta ettirenin rizikonun gerçek durumunu bildirmek üzere teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir.
Sigorta ettiren, sigortacının sözleşme yapılırken gerçek durumu bildiği takdirde, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek bütün hususları sigortacıya bildirmeye mecburdur.
Sigorta ettirenin beyanının gerçeğe aykırı veya eksik olması halinde, sigortacının sözleşmeyi daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek durumlarda, sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içinde prim farkının ödenmesi hususunu sigorta ettirene ihtar eder. Sigorta ettiren, ihtarın tebliğ tarihini izleyen sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse, sözleşme feshedilmiş olur. Bu durumda, feshin hüküm ifade edeceği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir.
Sigorta ettiren, sözleşme yapılırken sorulduğu halde kasten susmuş veya bilerek noksan ya da gerçeğe aykırı beyanlarda bulunmuşsa, gerçeği tam olarak bilmeyen sigortacı sözleşmeyi feshedebilir. Fesih halinde sigortacı primin tamamına hak kazanır. Sigortacı gerçeği öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde fesih hakkını kullanmadığı takdirde, bu hak düşer. Bu süre içinde riziko gerçekleşmişse, sigortacı tazminatı zarar görene öder. Sigortacı, bu durumda ödediği miktar kadar sigorta ettirene rücu eder.
Gerçeğe aykırı beyan hali, zararı doğuran olayın meydana gelmesinden sonra öğrenilmişse, sigortacı, bu zarardan dolayı ödenmiş ve ödenecek tazminat için:
a) Gerçeğe aykırı beyanın kasten yapılmış olması halinde tazminat tutarının tamamı itibarıyla,
b) Kasıt olmaması halinde ise, ödenecek tazminat miktarı ile, bu tazminatın alınan primin alınması gereken prime oranı ile çarpılması sonucu ortaya çıkan miktar arasındaki fark tutarınca sigorta ettirene rücu edebilir.
C.3. Sözleşmenin Devamı Sırasında Beyan Yükümlülüğü
Sigorta ettiren sözleşmeden sonra rizikoyu ağırlaştırıcı mahiyette meydana gelecek değişiklikleri, durumu öğrenir öğrenmez en geç sekiz gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür. Sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içinde prim farkının ödenmesi hususunu sigorta ettirene ihtar eder. Sigorta ettiren ihtarın tebliğ tarihini takip eden sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse sözleşme feshedilmiş olur.
Sözleşmenin feshi halinde, feshin hüküm ifade edeceği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir. Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih hakkı düşer.
Söz konusu değişikliklere ilişkin ihbar yükümlüğünün yerine getirilmesinden önce meydana gelen olaylardan dolayı ödenmiş veya ödenecek tazminatlar için, değişikliğin bildirilmesinin kasıtlı olup olmamasına göre, C.2. maddesinin son fıkrası hükümleri uygulanır.
Sigorta süresi içinde meydana gelen değişikliklerin rizikoyu hafifletici nitelikte olduğu ve bunun daha az prim alınmasını gerektirdiği anlaşılırsa, değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesaplanacak prim farkı sigorta ettirene geri verilir.
Herhangi bir nedenle sigortanın feshedilmesi halinde sigortacı durumu Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bildirir.
C.4. Sigorta Ettirenin Değişmesi, Faaliyetinin Sona Ermesi
Sigorta ettirenin değişmesi halinde, poliçeden doğan bütün hak ve borçlar yeni sigorta ettirene geçer.
C.5. Tebliğ ve İhbarlar
Sigorta ettirenin ve sigortacının tebligatlarında Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
Sigortacının ihbar ve tebliğleri sigorta ettirenin poliçede gösterilen adresine; bu adresin değişmiş olması halinde, sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine, aynı surette yapılır.
C.6. Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması
Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler bu sözleşmenin yapılması nedeniyle sigorta ettirene ait öğrenecekleri ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludurlar.
C.7. Yetkili Mahkeme
Sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketinin merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu yerdeki veya zarara yol açan olayın meydana geldiği yerdeki; sigorta ettiren aleyhine açılacak davalarda ise davalının ikametgahının bulunduğu yerdeki ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
C.8. Zamanaşımı
Bu sigortada zamanaşımı tarafların yükümlülüklerinin doğduğu tarihten itibaren iki yıldır.
Zamanaşımı süresine ilişkin olarak Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşme hükümleri saklıdır.
Sorumlu kişi hakkındaki zamanaşımını kesen sebepler, sigortacı hakkında, sigortacı hakkında zamanaşımını kesen sebepler de sorumlu kişi hakkında uygulanır.
Bu sigortada, tazminat yükümlülerinin birbirlerine karşı rücu hakları kendi yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdikleri ve rücu edilecek kimseyi öğrendikleri günden başlayarak iki yılda zamanaşımına uğrar.
Diğer hususlar hakkında genel hükümler uygulanır.
C.9. Yürürlük
Bu Genel Şartlar 01.09.2011 tarihinde yürürlüğe girer.
A. SİGORTANIN KAPSAMI
A.1. Sigortanın Konusu
Bu sigorta ile sigortacı, poliçede belirtilen ticari amaçlı yolcu taşıyan deniz aracında, duraklamalar da dahil olmak üzere, tahsis amacına uygun şekilde kullanımda bulunduğu süre içinde meydana gelecek bir kaza, sabit ve yüzer cisimlere çarpma ve çatma sonucunda, seyahat eden yolcuların veya üçüncü şahısların uğrayacakları bedeni ve maddi zararlara ilişkin işletmecinin (işletenin) ya da donatanın tazminat sorumluluğunu poliçede yazılı sigorta bedeline kadar temin eder.
Bu sigorta, sigortalının haksız taleplere karşı savunmasını da temin eder.
A.2. Tanımlar
Bu Genel Şartlarda geçen:
Donatan: Gemisini menfaat sağlamak amacıyla suda kullanan gemi malikini,
İşleten: Poliçede kayıtlı olan ve yolcu taşıma ruhsatı bulunan gerçek veya tüzel kişiyi,
Kalkış Noktası: Yolcunun deniz aracına bindiği yeri,
Kaza: Bir veya birden fazla deniz aracının karıştığı ölüm yaralanma veya maddi hasarla sonuçlanmış olayı,
Sigorta: Deniz araçları zorunlu mali sorumluluk sigortasını,
Sigortacı: Bu sigorta ile sigortalının sorumluluğunu poliçede yazılı sigorta bedeline kadar teminat altına alan ve ilgili mevzuatta poliçeleri geçerli kabul edilen sigorta şirketini,
Sigortalı: İlgili mevzuat uyarınca sigorta yaptırmak zorunda olan işleteni ya da donatanı,
Varış Noktası: Yolcu biletinde gösterilen ve yolcunun taşınmak istendiği yeri
Yolcu: Deniz yoluyla yolcu taşıma sözleşmesine dayanarak, taşıyanın onayı ile deniz aracında taşınan kişileri,
Zarar gören: Olay sonucu, tazminat talebinde bulunmayı gerektiren zarara uğrayan yolcuyu veya deniz aracında seyahat etmeyen ancak kaza nedeniyle zarara uğrayan üçüncü kişileri ya da ölenin desteğinden yoksun kalanları,
ifade eder.
A.3. Kapsama Giren Teminat Türleri
Sigortalının A.1. maddesinden doğan sorumluluğunu karşılayan teminatlar aşağıda gösterilmiştir.
A.3.1. Ölüm Teminatı
Kaza, zarar görenlerin ölümüne sebebiyet verdiği takdirde, ölenin yardımından mahrum kalanların destekten yoksun kalma tazminatını karşılar.
A.3.2. Sakatlık Teminatı
Kaza, zarar görenlerin geçici veya daimi surette sakatlanmasına sebebiyet verdiği takdirde, tıbbi tedavinin sona ermesi ve sakatlığın kesin olarak tespiti sonucunda saptanan sakatlanma tazminatını karşılar.
A.3.3. Tedavi Giderleri Teminatı
Kaza nedeniyle yaralanan zarar görenlerin ilk yardım, muayene, kontrol veya bu yaralanmadan ötürü hastanede veya diğer yerlerdeki ayakta veya yatakta tedavi giderleri ile tedavinin gerektirdiği diğer giderleri karşılar.
A.3.4. Maddi Hasar Teminatı
Yolcuların, beraberinde veya deniz aracının eşyalar için ayrılmış bölümünde bulunan bagaj ile araçları ve içlerinde veya üzerlerinde taşınan her çeşit bagajın uğrayacağı zararlar ile yolcu dışındaki üçüncü kişilerin uğrayacağı maddi zararlara ilişkin tazminat taleplerini karşılar.
Üçüncü şahıs sorumluluk teminatı, kirlilik ve enkaz kaldırma masraflarını da kapsar.
A.4. Sorumluluklar ve Sorumluluğu Azaltan Haller
Sigortalı, yolcuların sağlıklı, rahat ve güvenli yolculuk yapmasını sağlayacak tedbirleri almakla yükümlüdür. Yolcular, taşıma hizmetlerini tanzim için konulmuş usul ve esaslara uymak zorundadır.
Kazanın oluşumunda zarar görenin kusuru var ise, bu kusur oranında ödenecek tazminattan indirim yapılabilir.
A.5. Kapsam Dışında Kalan Haller
Aşağıdaki haller ve bu hallerden doğan zararlar sigorta kapsamı dışındadır.
a) Sigortalı veya sigorta ettiren tarafından ileri sürülecek tazminat talepleri,
b) Gemi adamları, sigortalının eylemlerinden sorumlu tutulduğu diğer kişiler ile yolcu bileti olmayan (kaçak olarak seyahat eden) kişilerin talepleri,
c) Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma, (savaş ilan edilmiş olsun, olmasın) iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler,
ç) Yetkili Kamu Otoritelerinin deniz aracı ve/veya deniz trafiği ile ilgili tasarruflarının neden olduğu zararlara ilişkin tazminat talepleri
d) Nükleer, biyolojik ve kimyasal rizikoların ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirler,
e) Grevlere, lokavt edilmiş işçi hareketlerine, halk hareketlerine, kavgalara katılma,
f) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar, terör ve buna bağlı sabotaj eylemlerinde bulunanların talepleri, aracın terörist eylemlerde kullanıldığını veya kullanılacağını bilerek araca binen kişilerin zarara uğramaları nedeniyle ileri sürecekleri talepler,
g) Tehlikede bulunan şahıs ve malları kurtarmak hali hariç, yolcunun kendisini bile bile ağır tehlikeye maruz bırakacak hareketlerde bulunması,
ğ) Kaçınılamaz ve engellenmesi mümkün olmayan nitelikteki bir doğa olayından kaynaklanan tazminat talepleri,
h) Tamamıyla bir üçüncü kişinin onu meydana getirmek kastıyla gerçekleştirdiği bir fiil veya ihmalinden kaynaklanan tazminat talepleri,
ı) Deniz korsanlığı ve kaçırma dolayısıyla ortaya çıkan zararlara ilişkin tazminat talepleri,
i) Dolaylı zararlar nedeniyle yöneltilecek tazminat talepleri.
j) Yolcu intiharı.
k) Fiziksel veya akli durumu sebebiyle refakat altında olması gereken kişilerin refakatsiz olarak deniz aracında bulunmaları veya refakatçilerinin kusuru nedeniyle bu tür kişilerin başlarına gelebilecek zararlar.
A.6. Sigortanın Coğrafi Sınırı
Bu sigorta, tamirli veya tamirsiz yatma durumunda olan deniz araçları dahil olmak üzere, Türkiye Cumhuriyeti liman veya iskeleleri arasında ve Türkiye Cumhuriyeti limanları ile yabancı ülke limanları arasında yapılan yolcu taşımaları için geçerlidir.
A.7. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin 12:00'da başlar ve öğleyin 12:00'da sona erer.
B. ZARAR ve TAZMİNAT
B.1. Zarar Görenin Başvuru Hakkı ve Başvuru Süresi
Zarar görenler poliçede öngörülen teminat sınırları içinde doğrudan doğruya sigortacıya karşı talepte bulunabilirler.
Sigortacı, poliçede belirtilen teminat limitleriyle sınırlı olmak kaydıyla zarar görenler ile temasa geçerek anlaşma hakkına sahiptir. Ancak, sigortacının yazılı izni olmadıkça sigortalı, tazminat talebini kısmen veya tamamen kabule yetkili olmadığı gibi zarar görenlere herhangi bir tazminat ödemesinde bulunamaz.
Tazminata yol açan olay, sigortalı tarafından öğrenildiği tarihten itibaren gecikmeksizin ve en geç on gün içinde; olay yurt dışında meydana gelmişse gecikmeksizin ve en geç yirmi gün içinde sigortacıya ihbar edilir.
B.2. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalının Yükümlükleri
Sigortalı, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:
a) Bu Genel Şartlara göre, sorumluğunu gerektirecek bir olayı, haberdar olduğu andan itibaren B.1. maddesinde belirtilen süre içinde sigortacıya ihbar etmek,
b) Sigortalı değilmişçesine gerekli kurtarma ve koruma önlemlerini almak ve bu amaçla sigortacı tarafından verilecek talimatlara uymak,
c) Sigortacının talebi üzerine, olayın ve zararın nedeni ile hangi hal ve şartlar altında gerçekleştiğini ve sonuçlarını tespite, tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu hakkının kullanılmasına yararlı, elde edilmesi mümkün bilgi ve belgeleri gecikmeksizin vermek,
ç) Zarardan dolayı dava yolu ile veya başka yollarla bir tazminat talebi karşısında kaldığı veya aleyhine cezai kovuşturmaya geçildiği hallerde, durumdan sigortacıyı derhal haberdar etmek ve zarar ziyan talebine ve cezai kovuşturmaya ilişkin olarak almış olduğu ihbarname, davetiye ve benzeri tüm belgeleri derhal sigortacıya vermek,
d) Sigorta konusu ile ilgili başka sigorta sözleşmeleri varsa, bunları sigortacıya bildirmek.
B.3. Kazaya İlişkin Belgeler
Sigortacı tazminatı ödemek için, kazayla ilgili olarak, zarar görenden aşağıdaki belgeleri isteyebilir.
a) Yetkili kamu otoriteleri tarafından düzenlenen kaza tespit tutanağı veya bilirkişi raporunu,
b) Başvuru ölüm nedeniyle yapılmışsa, ölüm raporu ve veraset ilamı ile ölenin mesleği ve gelir durumunu ve desteklik ilişkisini gösteren belgeleri,
c) Olayın mahkemeye intikal etmiş olması halinde mahkeme kararını,
ç) Başvuru, yaralanma nedeniyle yapılmışsa a bendindeki belgelere ek olarak tedavi giderlerini gösteren belgeleri; başvuru, geçici veya daimi sakatlanma nedeniyle yapılıyorsa, tam teşekküllü hastaneden alınacak raporu.
B.4. Tazminatın ve Giderlerin Ödenmesi
Sigorta tazminatı, rizikonun gerçekleşmesini müteakip ve rizikoyla ilgili B.3 maddesinde belirtilen belgelerin eksiksiz olarak sigortacıya verilmesinden sonra sigortacının edimine ilişkin araştırmaları bitince ve her hâlde B.1. maddesine göre yapılacak ihbardan kırkbeş gün sonra muaccel olur. Tazminatın bu süre içinde haklı neden olmaksızın ödenmemesi halinde, sigortacı temerrüde düşmüş olur ve ödenmemiş tazminat tutarına yasal temerrüt faizi uygulanır. Temerrüt faizi teminat limiti içinde yapılmış ödeme sayılmaz.
Bu sigorta ile ilgili olarak dava açılması halinde, B.1 maddesinde belirtilen süreye uygun olarak sigortacıya bildirimde bulunulmasından itibaren beş gün içinde sigortacı, davanın takip ve idaresini üstlenip üstlenmeyeceğini sigortalıya bildirir.Sigortacı bildirimde bulunmamışsa, sigortalı aleyhine kesinleşen tazminatı öder. Sigortacı tarafından davanın takip ve idaresinin üstlenilmesi halinde, mahkeme tarafından hükmolunan dava masrafları ile avukatlık ücretlerini öder. Şu kadar ki, hükmolunan tazminatın sigorta bedelinden fazla olması halinde, sigortacı bu masrafları sigorta bedelinin tazminata olan oranı dahilinde öder.
Sigortalı veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kimseler aleyhine cezai kovuşturmaya geçilmesi halinde, sanığın izni ile sigortacı da savunmaya iştirak eder. Bu takdirde, sigortacı yalnız seçtiği avukatın giderlerini öder.
Cezai kovuşturmadan doğan tüm giderler ile muhtemel para cezaları sigorta teminatı dışındadır.
B.5. Zarar Görenlerin Çokluğu
Zarar görenlerin tazminat alacakları, sigorta sözleşmesinde belirtilen teminat tutarından fazla ise, zarar görenlerden her birine ödenecek tazminat tutarı, teminat tutarının tazminat alacakları toplamına olan oranına göre indirime tabi tutulur. Birden çok kişinin zarar gördüğü kazalarda, başka tazminat taleplerinin bulunduğunu bilmeksizin, zarar görenlerden birine veya bir kaçına, kendilerine düşecek olandan fazla ödemede bulunan iyiniyetli sigortacı, yaptığı ödeme çerçevesinde diğer hak sahiplerine karşı da borcundan kurtulmuş olur.
B.6. Sigortacının Halefiyeti
Sigortacı, ödediği tazminat tutarınca, hukuken sigortalının yerine geçer.
B.7. Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması ve Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı
Sigortacı, sigortalıya karşı ifa borcundan tamamen veya kısmen kurtulmuş olsa dahi, zarar gören bakımından sigortacının ifa borcu, zorunlu sigorta tutarına kadar devam eder.
Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin mevzuat hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigortalıya rücu edebilir.
Sigortalıya başlıca şu nedenlerle rücu edilir:
Tazminatı gerektiren olay;
a) Sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kastıyla veya pervasızca bir davranışla ve böyle bir zararın meydana gelmesi ihtimalinin bilinci ile işlenmiş bir fiilinin veya ihmalinin sonucunda meydana gelmişse,
b) Kaza, sigortalının ilgili mevzuattaki yükümlülüklerini yerine getirmemesinden doğmuşsa,
c)Deniz aracının, mevzuatın gerektirdiği teknik şartlara uygun olmamasından, nitelikli gemi adamlarından yoksun biçimde sefere çıkmasından meydana gelmişse,
ç) Gerekli ilk yardım malzeme ve ilaçların deniz aracında bulundurulmaması veya bunlardan derhal istifade edilmesi imkanının sağlanmamış olmasından meydana gelmişse,
d) Deniz aracının, ilgili mevzuata göre, gerekli yeterliliğe sahip kişiler tarafından sevk edilmemesi sonucunda olmuşsa,
e) Kaptan’ın uyuşturucu veya keyif verici maddeler almış olmasından veya alkollü içki almış olarak deniz aracını güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş bulunmasından meydana gelmişse;
f) Yetkili makamlarca saptanan istiap haddinden fazla yolcu veya yük taşınmasından veya deniz aracının işletilmesine ilişkin diğer yasaklanan hallerden doğmuşsa,
g) Sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusuru neticesinde deniz aracının çalınması veya gasp edilmesi sonucunda meydana gelmişse ve
ğ) Sigortalının rizikonun gerçekleşmesi halinde B.2. maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmemesi nedeniyle, artan zarar miktarı ile sınırlı olmak kaydıyla, zarar miktarında bir artış olmuşsa
sigortalıya rücu edilir.
C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi ve Sorumluluğun Başlaması
Sigorta priminin tamamının, taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa ilk taksitin, sözleşme yapılır yapılmaz ve poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Ücret poliçenin teslimine rağmen ödenmemişse sigortacının sorumluluğu başlamaz. Bu şart poliçenin ön yüzüne yazılır.
C.2. Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapılırken Beyan Yükümlülüğü
Sigortacı, bu sigortayı, sigorta ettirenin rizikonun gerçek durumunu bildirmek üzere teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir. Sigorta ettiren, sigortacının sözleşme yapılırken gerçek durumu bildiği takdirde, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek bütün hususları sigortacıya bildirmeye mecburdur.
Sigorta ettirenin beyanının gerçeğe aykırı veya eksik olması halinde, sigortacının sözleşmeyi daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek durumlarda, sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren on beş gün içinde sözleşmeden cayabilir veya prim farkı isteyebilir. İstenilen prim farkının on gün içinde kabul edilmemesi halinde sözleşmeden cayılmış olur. Önemli hususun sigorta ettirenin kusuru sonucu öğrenilememiş olması veya sigorta ettiren tarafından önemli sayılmaması durumu değiştirmez. Ancak, bildirilmeyen veya yanlış bildirilen bir hususun ya da olgunun gerçek durumu sigortacı tarafından biliniyorsa, sigortacı beyan yükümlülüğünün ihlal edilmiş olduğunu ileri sürerek sözleşmeden cayamaz. İspat yükü sigorta ettirene aittir.
Sigortacı, cayma hakkının kullanılmasından açıkça veya zımnen vazgeçmişse veya caymaya yol açan ihlale kendisi sebebiyet vermişse ya da sorularından bazıları cevapsız bırakıldığı hâlde sözleşmeyi yapmışsa sözleşmeden cayamaz.
Sigorta ettiren, sözleşme yapılırken sorulduğu halde kasten susmuş veya bilerek noksan ya da gerçeğe aykırı beyanlarda bulunmuşsa, gerçeği tam olarak bilmeyen sigortacı sözleşmeden cayabilir. Cayma halinde sigortacı rizikoyu taşıdığı süreye ait primlere hak kazanır. Rizikonun gerçekleşmesinden sonra, sigorta ettirenin ihmali ile beyan yükümlülüğü ihlal edildiği takdirde, bu ihlal tazminatın veya bedelin miktarına yahut rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre tazminattan indirim yapılır. Sigorta ettirenin kusuru kast derecesinde ise beyan yükümlülüğünün ihlali ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı varsa, sigortacının tazminat veya bedel ödeme borcu ortadan kalkar; bağlantı yoksa, sigortacı ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak sigorta tazminatını veya bedelini öder.
C.3. Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde Beyan Yükümlülüğü
Sigorta ettiren, sözleşmenin yapılmasından sonra, sigortacının izni olmadan rizikoyu veya mevcut durumu ağırlaştırarak tazminat tutarının artmasını etkileyici davranış ve işlemlerde bulunamaz.
Sigorta ettiren veya onun izniyle başkası, rizikonun gerçekleşme ihtimalini artırıcı veya mevcut durumu ağırlaştırıcı işlemlerde bulunursa yahut sözleşme yapılırken açıkça riziko ağırlaşması olarak kabul edilmiş bulunan hususlardan biri gerçekleşirse derhal; bu işlemler bilgisi dışında yapılmışsa, bu hususu öğrendiği tarihten itibaren en geç on gün içinde durumu sigortacıya bildirir.
Sigortacı sözleşmenin süresi içinde, rizikonun gerçekleşmesi veya mevcut durumun ağırlaşması ihtimalini ya da sözleşmede riziko ağırlaşması olarak kabul edilebilecek olayların varlığını öğrendiği takdirde, bu tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeyi feshedebilir veya prim farkı isteyebilir. Farkın on gün içinde kabul edilmemesi halinde sözleşme feshedilmiş sayılır. Meğerki, rizikonun artmasında sigortacının menfaatiyle ilişkili bir husus ya da sigortacının sorumlu olduğu bir olay veya insani bir görevin yerine getirilmesi sebep olmasın.
Rizikonun gerçekleşmesinden sonra sigorta ettirenin ihmali belirlendiği ve değişikliklere ilişkin beyan yükümlülüğünün ihlal edildiği saptandığı takdirde, söz konusu ihlal tazminat miktarına veya bedele ya da rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre, tazminattan veya bedelden indirim yapılır. Sigorta ettirenin kastı hâlinde ise meydana gelen değişiklik ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı varsa, sigortacı sözleşmeyi feshedebilir; bu durumda sigorta tazminatı veya bedeli ödenmez. Bağlantı yoksa, sigortacı ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak sigorta tazminatını veya bedelini öder.
Sigortacı, rizikonun gerçekleşmesinden önce, sigorta ettirenin beyan yükümlülüğünü kasıtlı olarak ihlal ettiğini öğrenince, sözleşmeyi feshetse bile, değişikliğin meydana geldiği sigorta dönemine ait prime hak kazanır.
Sigorta süresi içinde meydana gelen değişikliklerin rizikoyu hafifletici nitelikte olduğu ve bunun daha az prim alınmasını gerektirdiği anlaşılırsa, değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesaplanacak prim farkı sigorta ettirene geri verilir.
Herhangi bir nedenle sigortanın feshedilmesi halinde, sigortacı durumu Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığına bildirir.
C.4. Sigortalının Değişmesi, Faaliyetinin Sona Ermesi
Sözleşme süresi içinde işletenin ya da donatanın değişmesi halinde, yeni işleten ya da donatının yeni sigorta sözleşmesini derhal yaptırması gerekir. Ancak mevcut sigorta sözleşmesi, işletenin ya da donatanın değiştiği tarihten itibaren yeni sigorta sözleşmesi yapılana kadar ve her halde en fazla on gün süresince herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ve prim ödenmeksizin yeni işleten veya donatan için de geçerlidir.
C.5. Tebliğ ve İhbarlar
Sigortalının ve sigorta ettirenin bildirimleri, sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesi yapan ya da yapılmasına aracılık eden acenteye yapılır. Sigortacının bildirimleri de sigortalıya karşı yapılacaksa sigortalının, sigorta ettirene karşı yapılacaksa sigorta ettirenin son bildirilen adresine noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır.
Taraflara imza karşılığı elden verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir.
Güvenli elektronik imza kullanılarak elektronik ortamda yapılan ve sigortacıya, sigortalıya ve sigorta ettirene ulaştığı kanıtlanabilen bildirimler de geçerli sayılır.
C.6. Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması
Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler bu sözleşmenin yapılması nedeniyle sigortalı ve sigorta ettirene ait öğrenecekleri ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludurlar.
C.7. Zamanaşımı
Sigorta sözleşmesinden doğan her türlü tazminat davası, alacağın muaccel olduğu tarihten itibaren iki yıl ve her halde zarara neden olay tarihinden itibaren on yıl sonra zaman aşımına uğrar.
Dava, cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve ceza kanunlarında bu fiil için daha uzun bir zaman aşımı süresi öngörülmüş bulunursa, bu süre tazminat talepleri içinde geçerlidir.
C.8. Yetkili Mahkeme
Sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketinin merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu yerdeki veya zarara yol açan olayın meydana geldiği yerdeki; sigorta ettiren, sigortalı, zarar gören aleyhine açılacak davalarda ise davalının Türkiye’deki yerleşim yeri veya mutad meskenindeki yetkili mahkemedir.
C.9. Yürürlük
Bu genel şartlar 13/08/2014 tarihinde yürürlüğe girer.
KARAYOLLARI MOTORLU ARAÇLAR ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI GENEL ŞARTLARI
A.1. AMAÇ
Bu Genel Şartların amacı,13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu uyarınca motorlu araç işletenlerine yüklenen hukuki sorumluluk için düzenlenen Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasına yönelik ilgililerinin hak ve yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir.
(Değişik:RG-2/2/2016-29612)(1) Bu Genel Şartlar ekleriyle bir bütündür. Sigorta teminat limitleri kaza tarihi itibarıyla uygulamaya esas alınır.
A.2. TANIMLAR
Bu Genel Şart uygulamasında;
ç) (Değişiklik:RG-20/3/2020-31074) İşletilme Hali: Motorlu aracın mekanik aksamının çalışması, (Mekanik aksamı çalışmasa bile motorlu aracın kendiliğinden de olsa hareket haline geçmesi işletilme hali olarak kabul edilir.
ğ) (Ek:RG-2/8/2016-29789) Sorumluluk Riski: Sigortalının motorlu araç işletilmesinden doğan; kazaya sebep olan mücbir sebepler dahil olaylar ile kazazede, hak sahibi ve diğer ilgili üçüncü kişilerin kusurları çerçevesinde belirlenen tazminat yükümlülüğünü,
ifade eder.
A.3. SİGORTANIN KAPSAMI
Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde bu Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür. Sigortanın kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının Karayolları Trafik Kanunu çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır.
Araca bağlı olarak çekilmekte olan römork veya yarı römorkların (hafif römorklar dahil) veya çekilen bir aracın sebebiyet vereceği zararlar çekicinin sigortası kapsamındadır. Ancak, insan taşımada kullanılan römorklar bunlar için poliçede özel şartları belirtilecek ek bir sorumluluk sigortası sağlanmış olması kaydıyla teminata dahil olur.
Meydana gelen bir kazada zararın önlenmesi veya azaltılması amacıyla, sigorta ettirenin yapacağı makul ve zorunlu masraflar teminat limitleri dahilinde sigortacı tarafından karşılanır.
Bu sigorta, sigortalının haksız taleplere karşı savunmasını bu genel şartların B.2.4. maddesi hükmü çerçevesinde temin eder.
A.4. SİGORTANIN COĞRAFİ SINIRI
Bu sigorta Türkiye sınırları içinde geçerlidir.
A.5. KAPSAMA GİREN TEMİNAT TÜRLERİ
Bu genel şart kapsamındaki teminat türleri aşağıda yer almaktadır.
Sürekli sakatlık tazminatına ilişkin sakatlık oranının belirlenmesinde, Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik ve Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik doğrultusunda hazırlanan sağlık kurulu raporu dikkate alınır. Tazminat ödemesinde, ilgili sağlık hizmet sunucularınca tanzim edilecek trafik kazasına ilişkin belgelerde illiyet bağı ile ilgili tespitin yer alması durumunda bu tespitin aksini ispat sigorta şirketine aittir. Sigortacı söz konusu rapor hakkında ilgili mevzuat uyarınca itiraz usulüne başvurduğunda mağdurun itiraz üzerine yaptığı belgelenmiş harcamalarını bu teminat kapsamında karşılamakla yükümlüdür.
ç) Destekten Yoksun Kalma (Ölüm) Teminatı: Üçüncü kişinin ölümü dolayısıyla ölenin desteğinden yoksun kalanların destek zararlarını karşılamak üzere bu genel şart ekinde yer alan esaslara göre belirlenecek tazminattır. Söz konusu tazminat miktarının tespitinde ölen kişi esas alınır.
A.6. TEMİNAT DIŞINDA KALAN HALLER
Aşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır:
ç) Sigortalının, eşinin, sigortalının usul ve fürunun, sigortalıya evlat edinme ilişkisiyle bağlı olanların, sigortalının birlikte yaşadığı kardeşlerinin, mallarına gelen zararlar sebebiyle ileri sürebilecekleri talepler,
ğ) Sigortalının aracına veya bu araç vasıtasıyla çekilen römorklara ve yarı römorklara veya çekilen araçlara gelecek zararlar nedeniyle ileri sürülecek talepler,
ı) Motorlu bisikletlerin kullanılmasından ileri gelen zararlar,
(Ek :RG-2/2/2016-29612)(1) Sigortacının bu maddenin birinci paragrafının (d) bendi kapsamında olmasına rağmen ilgililere yaptığı tazminat ödemeleri için sigortalının terekesine ve tereke borçlusu olan mirasçılarına sigortalının kusuru oranında ve ilgili mevzuat dahilinde müracaat hakkı saklıdır.
A.7. SİGORTANIN BAŞLANGICI VE SONU
Sigorta, poliçede, başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin 12.00'da başlar ve öğleyin saat 12.00'da sona erer.
Sigorta sözleşmesinin vade sonundan önce sonlandırılması usul ve esasları Hazine Müsteşarlığınca belirlenir.
B.1. HASAR VE TAZMİNAT
B.1.1. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalı ve/veya Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri
Sigortalı, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:
ç) Zarardan dolayı dava yolu ile veya başka yollarla bir tazminat talebi karşısında kaldığı veya aleyhine cezai kovuşturmaya geçildiği hallerde, durumdan sigortacıyı derhal haberdar etmek ve tazminat talebine ve cezai kovuşturmaya ilişkin olarak almış olduğu ihbarname, davetiye ve benzeri tüm belgeleri derhal sigortacıya vermek,
Belirtilen yükümlülüklerin ihlal edilmesi sebebiyle ödenecek tutar artarsa, zarar görenlere bu sebeple yapılan ödeme ihlaldeki kusuru nispetinde sigortalıdan rücuen tahsil edilir.
B.2. TAZMİNAT VE GİDERLERİN ÖDENMESİ
Sigortacı zarar ve ziyan talebinde bulunan üçüncü kişilerle doğrudan doğruya temasa geçerek anlaşma hakkını haizdir.
Ancak sigortacının yazılı izni olmadıkça, sigortalı tazminat talebini kısmen veya tamamen kabule yetkili olmadığı gibi zarar görenlere herhangi bir tazminat ödemesinde de bulunamaz.
2.1. (Değişiklik paragraf:RG-20/3/2020-31074) Sigortacı; hak sahibinin, kaza veya zararın tespit edilebilmesi için bu genel şartlar ekinde yer alan gerekli tüm belgeleri sigortacının merkez veya şubelerinden birine ilettiği tarihten itibaren sekiz işgünü içinde tazminatı hak sahibine öder. Sigortacının kendisine iletilen belgelere haklı olarak itiraz etmesi veya kendisinin hak sahibinden ya da başka bir kurumdan haklı olarak yeni bir belge talep etmesi halinde söz konusu süre yeni talep edilen belgenin sigortacının merkez veya şubelerinden birine iletilmesinden sonra başlar. Sigortacı hak sahibinden münhasıran hak sahibinin tazminat hakkını etkileyen bilgi ve belgeleri talep edebilir.
(Değişiklik paragraf:RG-20/3/2020-31074) Hasar halinde, hasar gören parça, onarımı mümkün değilse veya eşdeğer parça veya yeniden kullanılabilir parça ile değişimine imkân yok ise(16) orijinali ile değiştirilir.(2)(4)(5)(6)(8)(9)(10)(15) Bu paragraf uygulaması sonucu araçta bir kıymet artışı meydana gelse dahi bu fark tazminat miktarından indirilemez.
(Değişiklik paragraf:RG-20/3/2020-31074) Eşdeğer veya yeniden kullanılabilir parça ile değişim mümkün olduğu halde, sigortacının bilgisi ve onayı dahilinde olmadan orijinal parça ile onarım sağlanır ise sigortacının sorumluluğu, sigortacının kaza tarihi itibarıyla benzer hasarlardaki onarım uygulamasına göre, eşdeğer veya yeniden kullanılabilir parça bedeli ile sınırlıdır. Sigortacı bu paragraf kapsamındaki henüz tamire başlanmadan önce yapılan başvuru sonucu onaya ilişkin tercihini hasar ihbar tarihini takip eden üç işgünü içinde onarım merkezine veya hak sahibine bildirmediği durumda onayı olduğu varsayılır. İspat yükümlülüğü sigortacıya aittir.
2.2. Hak sahibi aracının, bu madde uyarınca Hazine Müsteşarlığınca belirlenen ölçütleri karşılayan, dilediği onarım merkezinde onarılmasını talep edebilir. Bu durumda sigortacı, araç kaza tarihi itibariyle anlaşmalı olduğu onarım merkezinde onarılsaydı uygulanacak parça, tedarik, işçilik ve diğer hususlara göre belirlenecek bedele göre ödeme yapabilir. Sigortacı söz konusu bedel uygulaması hakkında hak sahibini hasar ihbarından itibaren 2 iş günü içinde bilgilendirir. Sigortacı bu süre içinde anılan bildirimi yapmadığı takdirde bildirim konusu bedeli hak sahibine karşı ileri süremez.
2.3. Onarım masraflarının zarar gören aracın rizikonun gerçekleştiği tarihteki değerini aşması ve aynı zamanda eksper raporu ile aracın onarım kabul etmez bir hale geldiğinin tespit edilmesi durumunda, araç tam hasara uğramış sayılır. Bu durumda, aracın ilgili mevzuat doğrultusunda hurdaya ayrıldığına dair hurda tescil belgesi sigortacıya ibraz edilmeden tazminat ödenmez.
Onarım masrafları zarar gören aracın rizikonun gerçekleştiği tarihteki değerini aşsın veya aşmasın, ağır hasarlı aracın onarımının mümkün olduğunun eksper raporu doğrultusunda tespit edilmiş olması durumunda, aracın ilgili mevzuat doğrultusunda trafikten çekildiğine dair “trafikten çekilmiştir” kaşeli tescil belgesi sigortacıya ibraz edilmeden tazminat ödenmez.
Hak sahibinin aracın hasarlı haliyle kendisine terk edilmesine onay vermesi halinde aracın riziko tarihindeki rayiç değeri ile hasarlı hali arasındaki tutar zorunlu trafik sigortası limitleri dahilinde kendisine tazminat olarak ödenebilir. Bu durumda ilgisine göre bu maddede yer alan usul çerçevesinde işlem yapılır. Hak sahibinin onayı ile aracı hasarlı haliyle hak sahibine terk ederek tazminatı ödemek isteyen sigortacı, tespit edip hak sahibine bildirdiği sovtaj bedelini bildirimden itibaren 1 aylık süreyle sınırlı olarak garanti etmiş sayılır.
Kısmi onarımlarda parçaların sigorta şirketi tarafından tedarik veya tazmin edilmesi halinde hasarlı parçalar talep ettiği takdirde sigortacının malı olur.
Kısmi hasar halinde tarafların mutabakatıyla onarım yerine nakdi ödeme yapılabilir.
Araç sicilinde bulunan işleme engel kayıtlar sebebiyle, belirtilen hurda veya çekme belgesinin hak sahibi tarafından alınamaması ve sigorta şirketine ibraz edilememesi halinde, tazminat ödemesi, ilgili tutarın sigortacı tarafından masrafları tazminat tutarından mahsup edilmek üzere, mahkemece tespit edilen ödeme mahalline tevdii suretiyle de yapılabilir. Bu durumda hurda veya çekme belgesi aranmaz ve ödeme bilgisi sigorta şirketince ilgililere bildirilir.
2.4. Dava açılması halinde, sigortalının ihbarı ile sigortacı takip ve idare etmek üzere davaya her aşamada dahil olur. Sigortalı, sigortacının göstereceği avukata gereken vekâletnameyi vermek zorundadır.(2)(3)(5)(11)(13)(14)(16) Sigortacı karşı taraf lehine hükmedilen dava masrafları ile mahkemece hükmedilen karşı taraf avukatlık ücretlerini ödemekle yükümlüdür. Şu kadar ki, hükmolunan tazminat sigorta bedelini geçerse, sigortacı bu masrafları sigorta bedelinin tazminata oranı dahilinde öder.
Sigortalı veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kimseler aleyhine cezai kovuşturmaya geçilmesi halinde, sanığın izni ile sigortacı da savunmaya iştirak eder. Bu takdirde, sigortacı yalnız seçtiği avukatın giderlerini öder.
2.5. İncelemeler hasar ihbarı üzerine üç ay içinde tamamlanamamışsa; sigortacı, tazminattan mahsup edilmek üzere, tarafların mutabakatı veya anlaşmazlık hâlinde mahkemece yaptırılacak bilirkişi tespitlerine göre süratle tespit edilecek hasar miktarının en az yüzde ellisini avans olarak öder.
B.3. SİGORTACININ HALEFİYETİ
Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken hak sahibi yerine geçer.
B.4. ZARAR GÖRENLERİN HAKLARININ SAKLI TUTULMASI VE SİGORTACININ SİGORTALIYA RÜCU HAKKI
Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez.
(Değişik:RG-2/2/2016-29612)(1) Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda kazaya sebebiyet veren sigortalıya rücu edebilir.
Sigortalıya başlıca şu nedenlerle rücu edilir:
b)(Değişik:RG-2/2/2016-29612)(1) Tazminatı gerektiren olay, aracın ilgili mevzuat hükümlerine göre gereken ehliyetnameye sahip olmayan veya geçerliliğini yitirmiş sürücü sertifikasına sahip ya da ehliyetine geçici/sürekli el konulmuş kimseler tarafından sevk edilmesi veya trafik kurallarının ağır kusur ile ihlali (2)(11)(16) sonucunda meydana gelmiş ise (3)(5)(7)(13)(14),
ç) Tazminatı gerektiren olay, yolcu taşımaya ruhsatlı olmayan araçlarda yolcu taşınması veya yetkili makamlarca tespit edilmiş olan istiap haddinden fazla yolcu veya yük taşınması veya patlayıcı, parlayıcı ve tehlikeli maddeleri taşıma ruhsatı bulunmayan araçlarda, bu maddelerin parlama, tutuşma ve infilakı yüzünden meydana gelmiş ise,
Sigortacı rücu sebeplerine dayanarak tazminat sürecini geciktiremez ve bu sebeplere dayalı bilgi ve belgeyi hak sahibinden talep edemez.
C.1. SİGORTA ÜCRETİNİN ÖDENMESİ
Sigorta ücreti; prim, Güvence Hesabına katılma payı ile sigorta sözleşmesine, bedeline veya primine ilişkin olarak mevcut ve ileride konulacak vergi, resim ve harçlardan oluşur.
Sigorta ücretinin tamamı, sözleşme yapılır yapılmaz poliçenin teslimi karşılığında peşinen ödenir. Ancak taraflar, sigorta priminin en az dörtte biri poliçenin teslimi karşılığında peşin olmak koşuluyla, taksitler halinde ödenmesini kabul edebilirler. Bu takdirde sigortacı prim ödenmemesi sebebiyle sahip olduğu sözleşmenin feshi hakkından vazgeçmiş sayılır.
C.2. SÖZLEŞME YAPILDIĞI SIRADA BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Sigorta ettiren/sigortalı, sözleşmenin yapılması sırasında bildiği veya bilmesi gereken tüm önemli hususları sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Sigortacıya bildirilmeyen, eksik veya yanlış bildirilen hususlar, sözleşmenin değişik şartlarda yapılmasını gerektirecek nitelikte ise, önemli kabul edilir. Sigortacı tarafından yazılı olarak sorulan hususlar, aksi ispat edilinceye kadar önemli sayılır.
Sigortacı sigorta ettirene/sigortalıya cevaplaması için sorular içeren bir liste vermişse, sunulan listede yer alan sorular dışında kalan hususlara ilişkin olarak sigorta ettirene/sigortalıya hiçbir sorumluluk yüklenemez; meğerki sigorta ettiren/sigortalı önemli bir hususu kötü niyetle saklamış olsun.
Rizikonun gerçekleşmesinden sonra, sigorta ettirenin/sigortalının ihmali ile beyan yükümlülüğünün ihlal edildiğinin tespiti durumunda, bu ihlal tazminatın miktarına yahut rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre ihlal sonucu tazminat miktarına etki eden tutar ilgisine göre sigorta ettirene/sigortalıya rücu edilir. İhmal kast derecesinde ve beyan yükümlülüğünün ihlali ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı varsa, hak sahibine ödenen tüm tazminat ilgisine göre sigorta ettirene/sigortalıya rücu edilir, bağlantı yoksa, sigortacı ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak, ödenen sigorta tazminatını rücuen tahsil eder.
C.3. SİGORTALININ/SİGORTA ETTİRENİN SİGORTA SÜRESİ İÇİNDE İHBAR YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE SONUÇLARI
Sigortalı/sigorta ettiren, sözleşmenin yapılmasından sonra, sigortacının izni olmadan rizikoyu veya mevcut durumu ağırlaştırarak tazminat tutarının artmasını etkileyici davranış ve işlemlerde bulunamaz.
Sigortalı/sigorta ettiren veya onun izniyle başkası, rizikonun gerçekleşme ihtimalini artırıcı veya mevcut durumu ağırlaştırıcı işlemlerde bulunursa yahut sözleşme yapılırken açıkça riziko ağırlaşması olarak kabul edilmiş bulunan hususlardan biri gerçekleşirse derhâl; bu işlemler bilgisi dışında yapılmışsa, bu hususu öğrendiği tarihten itibaren en geç on gün içinde durumu sigortacıya bildirir. Sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren 8 gün içinde prim farkının ödenmesi hususunu sigortalıya/sigorta ettirene ihtar eder. Sigortalı/sigorta ettiren, ihtarın tebliğ tarihini takip eden sekiz gün içinde talep olunan prim farkını sigortacıya öder.
Rizikonun gerçekleşmesinden sonra sigortalının/sigorta ettirenin ihmali belirlendiği ve değişikliklere ilişkin beyan yükümlülüğünün ihlal edildiğinin saptandığı takdirde, söz konusu ihlal tazminat miktarına ya da rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre, ihlal sonucu tazminat miktarına etki eden tutar ilgisine göre sigortalıya/sigorta ettirene rücu edilir. Sigortalının/sigorta ettirenin kastı hâlinde ise meydana gelen değişiklik ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı varsa, bu durumda hak sahibine ödenen tüm tazminat ilgisine göre sigortalıya/sigorta ettirene rücu edilir. Bağlantı yoksa, sigortacı ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak ödenen sigorta tazminatını ilgisine göre sigortalıya/sigorta ettirene rücu eder. Sigortalı/sigorta ettiren, sigortacı tarafından tebliğ edilen prim farkını süresinde ödemediği ve rizikonun sigortacı tarafından fark priminin tebliğ edilmesini takip eden sekiz günden sonra gerçekleştiği durumda sigortacı ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak ödenen sigorta tazminatını ilgisine göre sigortalıya/sigorta ettirene rücu edebilir.
Sigortalı/sigorta ettiren; kazaya karışılması, bu genel şartlar kapsamındaki sigorta teminatına dahil hususlarla ilgili dava açılması gibi sorumluluğunu gerektirecek olayları, on gün içinde, sigortacıya bildirir. Bildirimin yapılmaması veya geç yapılması, ödenecek tazminatta artışa neden olmuşsa, artan kısım ilgisine göre sigortalıya/sigorta ettirene rücu edilir.
C.4. SİGORTALININ DEĞİŞMESİ
Sigorta sözleşmesi, sözleşmeye taraf olan sigortalıyı takip eder.
Sigortalının değiştiği her durumda mevcut sözleşme değişim tarihi itibarıyla kendiliğinden sona erer ve ilgiliye gün esasına göre prim iadesi yapılır. Ancak, mevcut sözleşme sigortalının değiştiği tarihten itibaren onbeş gün süresince herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ve prim ödenmeksizin yeni işleten için sözleşme yapılana kadar geçerlidir.
C.5. TEBLİĞ VE İHBARLAR
Sigortacıya yapılacak bildirimler sigorta şirketinin merkezine veya sözleşmede yer verilen ilgili temsilciliğine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır.
Sigortacının bildirimleri de sigortalının poliçede gösterilen adresine veya bu adres değişmişse son bildirilen adresine aynı surette yapılır.
Taraflar imza karşılığı ile elden verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir.
Sigorta sözleşmesinde belirlenen elektronik haberleşme yöntemleri ile de tebliğ ve ihbar yapılabilir.
C.6. SIRLARIN SAKLI TUTULMASI
Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler bu sözleşmenin yapılması dolayısıyla sigortalıya ait olarak öğreneceği sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludurlar. Sigortalı iş bu poliçeye taraf olmakla sigorta konusu araca ilişkin sigortalıyı tanımlamayan bilgilerin 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 31/A ve 31/B maddeleri hükmü çerçevesinde paylaşılmasına rıza göstermiş sayılır.
C.7. SİGORTACIYA BAŞVURU VE YETKİLİ MAHKEME (Başlığı ile Birlikte Değişiklik:RG-20/3/2020-31074)
Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce Ek: 6’da belirtilen tazminat ödemelerinde istenecek belgelerin tamamı ile birlikte ilgili sigortacıya yazılı başvuruda bulunması gerekir.
Sigortacının başvuru tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi kısmen veya tamamen karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde ya da tazminat tutarında anlaşma sağlanamadığı hallerde sigortacının merkez veya şubesinin veya sigorta sözleşmesini yapan acentenin bulunduğu yer mahkemelerinde, kazanın meydana geldiği yer mahkemesinde ya da zarar görenin ikametgâhının bulunduğu yer mahkemesinde dava açılabileceği gibi uyuşmazlığın çözümü için Sigorta Tahkim Komisyonuna da başvurulabilir.
C.8. ZAMANAŞIMI
Motorlu araç kazalarından doğan zararların tazminine ilişkin talepler, zarar görenin, zarar ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl ve herhalde, kaza gününden başlayarak on yıl içinde zamanaşımına uğrar.
Dava, cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve ceza kanunu bu fiil için daha uzun bir zamanaşımı süresi öngörmüş bulunursa, bu süre tazminat talepleri için de geçerlidir.
Zamanaşımı, tazminat yükümlüsüne karşı kesilirse, sigortacıya karşı da kesilmiş olur. Sigortacı bakımından kesilen zamanaşımı, tazminat yükümlüsü bakımından da kesilmiş sayılır.
Motorlu araç kazalarında tazminat yükümlülerinin birbirlerine karşı rücu hakları, kendi yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdikleri ve rücu edilecek kimseyi öğrendikleri günden başlayarak iki yılda zamanaşımına uğrar.
Diğer hususlarda genel hükümler uygulanır.
C.9. ÖZEL ŞARTLAR
Bu genel şartlara aykırı olmamak kaydıyla özel şartlar konulabilir.
C.10. Yürürlükten Kaldırılan Mevzuat
12/8/2003 tarihli ve 25197 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları yürürlükten kaldırılmıştır.
C.11. GENEL ŞARTLARIN UYGULANACAĞI SÖZLEŞMELER (Ek:RG-2/2/2016-29612)(1)
Bu Genel Şartlar yürürlük tarihinden sonra akdedilmiş sözleşmelere uygulanır.
C.12. YÜRÜRLÜK (Değişik Başlık:RG-2/2/2016-29612) (1)
Bu Genel Şartlar 1/6/2015 tarihinde yürürlüğe girer.
C.13. YÜRÜTME (Değişik:RG-20/3/2020-31074)
Bu Genel Şartları Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.
GENEL ŞARTLARIN UYGULANACAĞI SÖZLEŞMELERE İLİŞKİN GEÇİŞ HÜKMÜ (Ek:RG-20/3/2020-31074)
GEÇİCİ MADDE 1 - Bu maddenin yürürlük tarihinden önce akdedilmiş sözleşmelere sözleşmenin akdedilme tarihinde geçerli Genel Şartlar, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra akdedilen sözleşmelere ise bu Genel Şartlar uygulanır.
ARAÇ DEĞER LİSTESİ (Ek:RG-20/3/2020-31074)
GEÇİCİ MADDE 2 - Bu maddeyi ihdas eden Genel Şartların yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Sigorta Eksperleri İcra Komitesi tarafından araç değerlerine ilişkin bir liste oluşturulur ve resmî internet sitesinde bu liste ilan edilir.
_____Genel Şart ekleri için tıklayınız._
(1) 2/2/2016 tarihli ve 29612 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklik ile bu Genel Şartların A.6 ıncı maddesinin ikinci paragrafı yayımı tarihinde diğer maddeleri 1/6/2015 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
(2) Danıştay Onbeşinci Dairesinin 27/6/2018 tarihli ve Esas No:2015/5029 ; Karar No:2018/6097 sayılı kararı ile Tebliğin ‘’B.2. Tazminat Ve Giderlerin Ödenmesi’’ başlıklı maddesinin 2.1. fıkrasının ikinci bendinin birinci cümlesinin, 2.4 fıkrasının ikinci cümlesinin ve ‘’B.4 Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması Ve Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı’’ başlıklı maddesinin (b) bendinde yer alan ‘’veya trafik kurallarının ihlali’’ ibaresinin iptaline karar verilmiştir.
(3) Danıştay Onbeşinci Dairesinin 27/6/2018 tarihli ve Esas No:2015/5277 ; Karar No:2018/6090 sayılı kararı ile Tebliğin ‘’B.2. Tazminat Ve Giderlerin Ödenmesi’’ başlıklı maddesinin 2.4 fıkrasının ikinci cümlesinin ,‘’B.4 Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması Ve Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı’’ başlıklı maddesinin (b) bendinde yer alan ‘’veya trafik kurallarının ihlali sonucu meydana gelmişse’’ ibaresinin ve‘’Ek 1.Değer Kaybı Hesaplaması’’ bölümünün ‘’2. Teminat Dışında Kalan Haller‘’ başlıklı kısmının 2,4 ve 6. bentlerinin iptaline karar verilmiştir.
(4) Danıştay Onbeşinci Dairesinin 27/6/2018 tarihli ve Esas No:2015/6229; Karar No:2018/6100 sayılı kararı ile Tebliğin ‘’B.2. Tazminat Ve Giderlerin Ödenmesi’’ başlıklı maddesinin 2.1. fıkrasının ikinci bendinin birinci cümlesinin, ‘’Ek 1.Değer Kaybı Hesaplaması’’ bölümünün ‘’2. Teminat Dışında Kalan Haller‘’ başlıklı kısmının 2,3,4 ve 6. bentlerinin iptaline karar verilmiştir.
(5) Danıştay Onbeşinci Dairesinin 27/6/2018 tarihli ve Esas No:2015/6282; Karar No:2018/6094 sayılı kararı ile Tebliğin ‘’B.2. Tazminat Ve Giderlerin Ödenmesi’’ başlıklı maddesinin 2.1. fıkrasının ikinci bendinin birinci cümlesinin, 2.4 fıkrasının ikinci cümlesinin ,‘’B.4 Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması Ve Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı’’ başlıklı maddesinin (b) bendinde yer alan ‘’veya trafik kurallarının ihlali sonucu meydana gelmişse’’ ibaresinin ve ‘’Ek 1.Değer Kaybı Hesaplaması’’ bölümünün ‘’2. Teminat Dışında Kalan Haller‘’ başlıklı kısmının 2,4 ve 6. bentlerinin iptaline karar verilmiştir.
(6) Danıştay Onbeşinci Dairesinin 27/6/2018 tarihli ve Esas No:2015/6283; Karar No:2018/6101 sayılı kararı ile Tebliğin ‘’B.2. Tazminat Ve Giderlerin Ödenmesi’’ başlıklı maddesinin 2.1. fıkrasının ikinci bendinin birinci cümlesinin, ‘’Ek 1.Değer Kaybı Hesaplaması’’ bölümünün ‘’2. Teminat Dışında Kalan Haller‘’ başlıklı kısmının 2,3,4 ve 6. bentlerinin iptaline karar verilmiştir.
(7) Danıştay Onbeşinci Dairesinin 27/6/2018 tarihli ve Esas No:2015/6039; Karar No:2018/6089 sayılı kararı ile Tebliğin ‘’B.4 Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması Ve Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı’’ başlıklı maddesinin (b) bendinde yer alan ‘’veya trafik kurallarının ihlali sonucu meydana gelmişse’’ ibaresinin iptaline karar verilmiştir.
(8) Danıştay Onbeşinci Dairesinin 27/6/2018 tarihli ve Esas No:2015/6110; Karar No:2018/6092 sayılı kararı ile Tebliğin ‘’A.1 Amaç’’ başlıklı maddesinin ikinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan ‘’Bu Genel Şartlar ve...’’ ibaresinin, ‘’B.2. Tazminat Ve Giderlerin Ödenmesi’’ başlıklı maddesinin 2.1. fıkrasının ikinci bendinin birinci cümlesinin ve ‘’Ek 1.Değer Kaybı Hesaplaması’’ bölümünün ‘’2. Teminat Dışında Kalan Haller‘’ başlıklı kısmının 2,3,4 ve 6. bentlerinin iptaline karar verilmiştir.
(9) Danıştay Onbeşinci Dairesinin 27/6/2018 tarihli ve Esas No:2015/5619; Karar No:2018/6098 sayılı kararı ile Tebliğin ‘’B.2. Tazminat Ve Giderlerin Ödenmesi’’ başlıklı maddesinin 2.1. fıkrasının ikinci bendinin birinci cümlesinin iptaline karar verilmiştir.
(10) Danıştay Onbeşinci Dairesinin 27/6/2018 tarihli ve Esas No:2015/6111; Karar No:2018/6093 sayılı kararı ile Tebliğin ‘’A.1 Amaç’’ başlıklı maddesinin ikinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan ‘’Bu Genel Şartlar ve...’’ ibaresinin, ‘’B.2. Tazminat Ve Giderlerin Ödenmesi’’ başlıklı maddesinin 2.1. fıkrasının ikinci bendinin birinci cümlesinin ve ‘’Ek 1.Değer Kaybı Hesaplaması’’ bölümünün ‘’2. Teminat Dışında Kalan Haller‘’ başlıklı kısmının 2,3,4 ve 6. bentlerinin iptaline karar verilmiştir.
(11) Danıştay Onbeşinci Dairesinin 27/6/2018 tarihli ve Esas No:2015/6014; Karar No:2018/6091 sayılı kararı ile Tebliğin ‘’B.2. Tazminat Ve Giderlerin Ödenmesi’’ başlıklı maddesinin 2.1. fıkrasının ikinci bendinin birinci cümlesinde yer alan ‘’parça veya ömrünü tamamlamış araçlar mevzuatı kapsamındaki araçlardan elde edilen orijinal parça’’ ibaresinin, 2.4 fıkrasının ikinci cümlesinin ,‘’B.4 Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması Ve Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı’’ başlıklı maddesinin (b) bendinde yer alan ‘’veya trafik kurallarının ihlali‘’ ibaresinin ve ‘’Ek 1.Değer Kaybı Hesaplaması’’ bölümünün ‘’2. Teminat Dışında Kalan Haller‘’ başlıklı kısmının 2,3,4 ve 6. bentlerinin iptaline karar verilmiştir.
(12) Danıştay Onbeşinci Dairesinin 27/6/2018 tarihli ve Esas No:2016/2911; Karar No:2018/6087 sayılı kararı ile Tebliğin ‘’Ek 1.Değer Kaybı Hesaplaması’’ bölümünün ‘’2. Teminat Dışında Kalan Haller‘’ başlıklı kısmının 2,3,4 ve 6. bentlerinin iptaline karar verilmiştir.
(13) Danıştay Onbeşinci Dairesinin 27/6/2018 tarihli ve Esas No:2015/8728; Karar No:2018/6095 sayılı kararı ile Tebliğin ‘’A.1 Amaç’’ başlıklı maddesinin ikinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan ‘’Bu Genel Şartlar ve...’’ ibaresinin, ’’B.2. Tazminat Ve Giderlerin Ödenmesi’’ başlıklı maddesinin 2.4 fıkrasının ikinci cümlesinin ,‘’B.4 Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması Ve Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı’’ başlıklı maddesinin (b) bendinde yer alan ‘’veya trafik kurallarının ihlali‘’ ibaresinin ve ‘’Ek 1.Değer Kaybı Hesaplaması’’ bölümünün ‘’2. Teminat Dışında Kalan Haller‘’ başlıklı kısmının 2,4 ve 6. bentlerinin iptaline karar verilmiştir.
(14) Danıştay Onbeşinci Dairesinin 27/6/2018 tarihli ve Esas No:2015/8948; Karar No:2018/6096 sayılı kararı ile Tebliğin ‘’A.1 Amaç’’ başlıklı maddesinin ikinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan ‘’Bu Genel Şartlar ve...’’ ibaresinin, ’’B.2. Tazminat Ve Giderlerin Ödenmesi’’ başlıklı maddesinin 2.4 fıkrasının ikinci cümlesinin ,‘’B.4 Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması Ve Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı’’ başlıklı maddesinin (b) bendinde yer alan ‘’veya trafik kurallarının ihlali‘’ ibaresinin ve ‘’Ek 1.Değer Kaybı Hesaplaması’’ bölümünün ‘’2. Teminat Dışında Kalan Haller‘’ başlıklı kısmının 2,4 ve 6. bentlerinin iptaline karar verilmiştir.
(15) Danıştay Onbeşinci Dairesinin 27/6/2018 tarihli ve Esas No:2015/6085; Karar No:2018/6099 sayılı kararı ile Tebliğin ‘’B.2. Tazminat Ve Giderlerin Ödenmesi’’ başlıklı maddesinin 2.1. fıkrasının ikinci bendinin birinci cümlesinin ve ‘’Ek 1.Değer Kaybı Hesaplaması’’ bölümünün ‘’2. Teminat Dışında Kalan Haller‘’ başlıklı kısmının 2,3,4 ve 6. bentlerinin iptaline karar verilmiştir.
(16) Danıştay Onbeşinci Dairesinin 27/6/2018 tarihli ve Esas No:2015/9165; Karar No:2018/6102 sayılı kararı ile Tebliğin ‘’B.2. Tazminat Ve Giderlerin Ödenmesi’’ başlıklı maddesinin 2.1. fıkrasının ikinci bendinin birinci cümlesindeki ‘’ veya eşdeğer parça veya ömrünü tamamlamış araçlar mevzuatı kapsamındaki araçlardan elde edilen orijinal parça ile değişimine imkân yok ise’’ ibaresinin, 2.4 fıkrasının ikinci cümlesinin ve ‘ ’B.4 Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması Ve Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı’’ başlıklı maddesinin (b) bendinde yer alan ‘’veya trafik kurallarının ihlali‘’ ibaresinin iptaline karar verilmiştir.
16/4/2016-29686
A. SİGORTANIN KAPSAMI
A.1. Sigortanın Konusu
Bu sigorta sözleşmesi, 1219 sayılı Kanunun Ek 12 nci maddesi çerçevesinde, serbest ya da kamu veya özel sağlık kurum ve kuruluşlarında çalışan tabipler, diş tabipleri ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanların (Değişik ibare:RG-26/7/2014-29072)poliçe kapsamındaki mesleki faaliyeti ifa ederken, sözleşme tarihinden önceki on yıllık dönemdeki veya sözleşme süresi içinde mesleki faaliyeti nedeniyle verdiği zararlara bağlı olarak sözleşme süresi içinde kendisine yapılan tazminat taleplerine, bu taleple bağlantılı yargılama giderleri ile hükmolunacak faize ve sigortalı aleyhine ileri sürülen tazminat talebine ilişkin makul giderlere karşı poliçede belirlenen limitler dahilinde teminat sağlar. Ancak on yıllık dönemin başlangıcı 30 Temmuz 2009’u geçemez ve bir aydan fazla sigortasız kalınan dönemlerde meydana gelen olaylara bağlı olarak sigortalı dönemlerde yapılan ihbarlar için sigorta koruması yoktur.
Sigortalının mesleki faaliyete son vermesi halinde, birinci paragraftaki teminata ek olarak, son sigorta sözleşmesi dönemindeki mesleki faaliyetinden dolayı sözleşmenin bitiş tarihinden iki yıl sonrasına kadar ortaya çıkabilecek talepler de teminat dahilindedir.
(Ek:RG-16/4/2016-29686) Bu sigorta, sigortalının savunmasını üstlenen avukata ilişkin harcamaları Genel Şartların Sigortalıya Yardım başlıklı B.3.4 maddesi kapsamında temin eder.
(Ek:RG-26/7/2014-29072) Bu sigorta sözleşmesi Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Tarife ve Talimatının 9, 10 ve 11 inci maddeleri çerçevesinde sigortalının tüm mesleki faaliyetini kapsar. Poliçede mesleki faaliyetin yerinin belirtilmemesi veya eksik belirtilmiş olması poliçe kapsamını etkilemez.
(Ek:RG-26/7/2014-29072) Bu Genel Şartların uygulamasında kamu sağlık kurum ve kuruluşları 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli cetveller kapsamındaki idare, kurum ve kuruluşlar nezdindeki sağlık kuruluşlarını kapsar. Kamu sağlık kurum ve kuruluşları için tümünü kapsayacak tek poliçe düzenlenir. Bu kuruluşlar bünyesinde görevli sigortalının naklen atama, geçici görevlendirme ve sair sebeplerle anılan kuruluşlar içinde mesleğini yürütmesi halinde ilave sözleşme düzenlenmez veya prim talep edilmez.
(Ek:RG-26/7/2014-29072) Bu poliçe, kamu sağlık kurum ve kuruluşunda çalışan sigortalının kendi görev yeri ve branşı dışında da olsa ilgili mevzuat çerçevesinde görevlendirildiği yer ve branş(Ek:RG-26/7/2014-29072) lardaki faaliyetlerini de ilave sözleşme düzenlenmeksizin veya prim tahsil edilmeksizin kapsar.
(Ek:RG-26/7/2014-29072) Ayrıca, ilgili mevzuat uyarınca, aile hekimlerinin acil sağlık hizmeti sunmak üzere görevlendirilmeleri durumunda sigortalının mevcut poliçesi, söz konusu mesleki faaliyetleri ilave sözleşme düzenlenmeksizin veya prim tahsil edilmeksizin kapsar.
(Ek: RG-23.05.2020-31135) Buna ek olarak, özel sağlık kurum ve kuruluşlarında çalışan ve mesleklerini serbest olarak icra eden sigortalıların kendi görev yeri ve branşı dışında da olsa ilgili mevzuat çerçevesinde kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları ile bu kurum ve kuruluşların bağlı, ilgili veya ilişkili birimlerinde pandemi sebebiyle görevlendirilmeleri nedeniyle yürüttükleri faaliyetleri, ilave sözleşme düzenlenmeksizin veya prim tahsil edilmeksizin poliçenin kapsamına dahildir.
A.2. Sigortanın Coğrafi Sınırı
Bu sigorta, sigortalının Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde ifa ettiği mesleki faaliyetleri için geçerlidir. Türk Silahlı Kuvvetlerinin kadrosunda görev yapan sigortalının yurt dışındaki mesleki faaliyetleri teminat kapsamındadır. (Değişik:RG-18.06.2018-30452)
A.3. Teminat Dışında Kalan Haller
(Değişik:RG-26/7/2014-29072) Aşağıdaki hâller teminat kapsamı dışındadır:
a) Sigortalının, poliçe kapsamında yer alan ve sınırları hukuk kuralları veya etik kurallar ile tespit edilen mesleki faaliyeti dışındaki faaliyetlerinden kaynaklanan tazminat talepleri.
b) İnsani görevin yerine getirilmesi hariç, sigortalının, poliçe kapsamındaki kuruluşların sorumluluk alanı dışındaki faaliyetlerinden kaynaklanan tazminat talepleri.
c) İdarî ve adlî para cezaları dahil her tür ceza ve cezai şartlar.
ç) İlgili mevzuatla belirlenen çerçevede tıbbi mesleki faaliyet gereği yapılanlar hariç her türlü deneyden kaynaklanan tazminat talepleri.
A.4. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğlen saat 12.00’de başlar ve öğlen saat 12.00’de sona erer.
B. ZARAR VE TAZMİNAT
B.1. Rizikonun Gerçekleşmesi
Sigorta sözleşmesinin konusuna ilişkin olarak sigortalının kendisine tazminat talebinde bulunulduğunu öğrendiği ya da zarar görenin doğrudan doğruya sigortacıya başvurduğu anda riziko gerçekleşmiş sayılır.
B.2. Rizikoya İlişkin Olarak Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri
Sigorta ettiren, aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:
a) Haberdar olduğu andan itibaren rizikonun gerçekleştiğini derhal sigortacıya bildirmek,
b) Sigortalının sorumluluğunu gerektirecek olayları, on gün içinde, sigortacıya bildirmek,
c) Sigorta sözleşmesi yokmuş gibi, imkanları ölçüsünde zararın önlenmesi, azaltılması ve artmasının önlenmesi için gerekli her türlü önlemi almak ve bu amaçla sigortacı tarafından verilecek mesleki faaliyet dışındaki sigortacılıkla ilgili makul talimatlara uymak,
ç) Sigortacının talebi üzerine, olayın ve zararın nedeni ile hangi hâl ve şartlar altında gerçekleştiğinin ve sonuçlarının tespitine; tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu hakkının kullanılmasına yarayacak, elde edilmesi mümkün bilgi ve belgeleri makul sürede vermek,
d) Zarardan dolayı, dava yolu ile veya başka yollarla bir tazminat talebi karşısında kaldığı veya aleyhine cezai kovuşturmaya geçildiği hâllerde, durumdan sigortacıyı derhal haberdar etmek ve tazminat talebine ve cezai kovuşturmaya ilişkin olarak almış olduğu ihbarname, davetiye ve benzeri tüm belgeleri gecikmeksizin sigortacıya vermek,
e) Sigorta konusu ile ilgili başka sigorta sözleşmesi varsa bunları sigortacıya bildirmek.
B.3. Rizikoya İlişkin Olarak Sigortacının Hak, Borç ve Yükümlülükleri
B.3.1. Giderlerin Ödenmesi
Sigortacı, zararı önleme, azaltma, artmasına engel olma ve rücu haklarının korunmasına yönelik sigortalının yaptığı makul giderleri, bunlar faydasız kalmış olsalar bile, sigorta tazminatından ayrı olarak tazmin eder.
Sigortacı, sigorta ettirenin istemi üzerine giderlerin karşılanması amacıyla gerekli tutarı avans olarak ödemek zorundadır.
B.3.2. Tazminata İlişkin Avans Verilmesi
Sigortacı, sigortalının talebi üzerine, tazminat talebine ilişkin giderler için avans vermek zorundadır.
B.3.3. Tazminatın Ödenmesi
Rizikonun gerçekleşmesi hâlinde, özel durumlar hariç olmak üzere, hangi belgelerin istenileceği poliçe ekinde açık ve anlaşılır şekilde yer almak zorundadır.
Sigorta tazminatı, rizikonun gerçekleşmesini müteakip ve rizikoyla ilgili belgelerin sigortacıya verilmesinden sonra sigortacının edimine ilişkin araştırmaları bitince ve her hâlde rizikonun gerçekleştiğine ilişkin bildirimin yapılmasından kırkbeş gün sonra muaccel olur. Sigortacıya yüklenemeyen bir kusurdan dolayı inceleme gecikmişse süre işlemez.
Araştırmalar, rizikonun gerçekleştiğine ilişkin bildirimin yapılmasından ya da zarar görenin doğrudan sigortacıya başvurmasından başlayarak üç ay içinde tamamlanamamışsa; sigortacı, tazminattan mahsup edilmek üzere, tarafların mutabakatı veya anlaşmazlık hâlinde mahkemece yaptırılacak ön ekspertiz sonucuna göre süratle tespit edilecek hasar miktarının en az yüzde ellisini avans olarak öder.
Borç muaccel olunca, sigortacı ihtara gerek kalmaksızın temerrüde düşer.
Sigortacının temerrüt faizi ödeme borcundan kurtulmasını öngören sözleşme hükümleri geçersizdir.
B.3.4. Sigortalıya Yardım
(Değişik:RG-16/4/2016-29686) Dava açılması halinde (idari davalar dahil), sigortalının ihbarı ile sigortacı takip ve idare etmek üzere davaya her aşamada dahil olur. Sigortalı, sigortacının göstereceği avukata gereken vekâletnameyi vermek zorundadır. Sigortacı dava sonucuna göre yargılama giderlerini ve avukatlık ücretlerini genel hükümler çerçevesinde ödemekle yükümlüdür. Şu kadar ki, hükmolunan tazminat sigorta bedelini geçerse, sigortacı bu masrafları sigorta bedelinin tazminata oranı dahilinde öder.
Sigortalı aleyhine cezai kovuşturmaya geçilmesi halinde, sanığın izni ile sigortacı da savunmaya iştirak eder. Bu takdirde, sigortacı yalnız seçtiği avukatın giderlerini öder.
Sigortalının sigortacının onayını almadan yaptığı sulh sözleşmesi, bildirimden itibaren onbeş gün içinde onay verilmemişse, sigortacıya karşı geçersizdir; sigortacı haklı olmayan sebeplerle sulhe onay vermekten kaçınamaz. Sigortacı, sulhe bağlı usulüne uygun yapılmış giderleri ödemekle yükümlüdür.
B.3.5. Sigortacının Zarar Görenden Bilgi Alma Hakkı
Sigortacı, zarara sebep olan olayın ve zarar miktarının belirlenmesi amacıyla, zarar görenden bilgi isteyebilir. Zarar gören, sağlanması ihtimali bulunan ve istenilmesi haklı görülebilecek ilgili tüm belgeleri sigortacıya vermek zorundadır. Zarar görenin bu zorunluluğa uymaması hâlinde, durumun zarar görene yazılı bildirilmiş olması kaydıyla, sigortacının sorumluluğu, zorunluluk yerine getirilmiş olsaydı ödemek zorunda kalacağı miktarla sınırlıdır.
B.3.6. Zarar Görenle İlişkide İfa Yükümlülüğü
Sigortacı, sigortalıya karşı ifa borcundan tamamen veya kısmen kurtulmuş olsa da, zarar gören bakımından ifa borcu, zorunlu sigorta miktarına kadar devam eder.
Sigorta ilişkisinin sona ermesi, zarar görene karşı ancak, sigortacının sözleşmenin sona erdiğini veya ereceğini yetkili mercilere bildirmesinden bir ay sonra hüküm doğurur.
Zarar, sosyal güvenlik kurumları tarafından karşılandığı ölçüde sigortacının sorumluluğu sona erer.
B.4. Halefiyet
Sigortacı, ödediği tazminat tutarınca, hukuken sigortalının yerine geçer.
B.5. Doğrudan Dava Hakkı
Zarar gören, uğradığı zararın sigorta bedeline kadar olan kısmının tazminini, sigorta sözleşmesi için geçerli zamanaşımı süresi içinde kalmak şartıyla, doğrudan sigortacıdan isteyebilir.
(Ek:RG-26/7/2014-29072) B.6. Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı
Sigorta ettirene başlıca şu nedenlerle rücu edilir:
a) Mesleki faaliyetin ifası sırasında sigortalı tarafından kasten sebep olunan her tür olay ile davranışları,
b) Sigortalı veya çalıştırdığı kişilerin, poliçe kapsamındaki mesleki faaliyeti ifa ederken alkol, uyuşturucu ya da narkotik maddelerin tesiri altında bulunması sonucunda meydana gelen olaylar,
c) Sigortalının talebi üzerine zeyilname yapılması gereken durumlarda sigortalının bu talepte bulunmaması halinde ödenen tazminatın eksik prim oranına denk gelen kısmı sigortalıya rücu edilir.
C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi ve Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması
Sigortacının sorumluluğu, primin ödenmesi ile başlar. Aksi kararlaştırılmadıkça, primin ödenmemesi hâlinde, poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu şart poliçeye yazılır.
(Değişik:RG-26/7/2014-29072) C.2. Sigortalı ve Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
Sigorta ettiren sözleşmenin yapılması sırasında bildiği veya bilmesi gereken tüm önemli hususları sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Sigortacıya bildirilmeyen, eksik veya yanlış bildirilen hususlar, sözleşmenin değişik şartlarda yapılmasını gerektirecek nitelikte ise önemli kabul edilir. Sigortacı tarafından yazılı veya sözlü olarak sorulan hususlar, aksi ispat edilinceye kadar önemli sayılır.
Sigortacı sigorta ettirene, cevaplaması için sorular içeren bir liste vermişse, sunulan listede yer alan sorular dışında kalan hususlara ilişkin olarak sigorta ettirene hiçbir sorumluluk yüklenemez; meğerki, sigorta ettiren önemli bir hususu kötü niyetle saklamış olsun. Sigortacı için önemli olan bir husus bildirilmemiş veya yanlış bildirilmiş olduğu takdirde, sigortacı onbeş gün içinde prim farkı isteyebilir. Önemli hususun sigorta ettirenin kusuru sonucu öğrenilememiş olması veya sigorta ettiren tarafından önemli sayılmaması durumu değiştirmez.
(Değişik:RG-26/7/2014-29072) C.3. Sözleşmenin Devamı Sırasındaki Beyan Yükümlülüğü
Sigorta ettiren, sözleşmenin yapılmasından sonra, sigortacının izni olmadan rizikoyu veya mevcut durumu ağırlaştırarak tazminat tutarının artmasını etkileyici davranış ve işlemlerde bulunamaz.
Sigorta ettiren veya onun izniyle başkası, rizikonun gerçekleşme ihtimalini artırıcı veya mevcut durumu ağırlaştırıcı işlemlerde bulunursa yahut sözleşme yapılırken açıkça riziko ağırlaşması olarak kabul edilmiş bulunan hususlardan biri gerçekleşirse derhâl; bu işlemler bilgisi dışında yapılmışsa, bu hususu öğrendiği tarihten itibaren en geç on gün içinde durumu sigortacıya bildirir.
Sigortacı sözleşmenin süresi içinde, rizikonun gerçekleşmesi veya mevcut durumun ağırlaşması ihtimalini ya da sözleşmede riziko ağırlaşması olarak kabul edilebilecek olayların varlığını öğrendiği takdirde prim farkı isteyebilir.
C.4. Sigorta Ettirenin ve Sigortalının Durumu
Sigorta ettirenin bilgisine ve davranışına hukuki sonuç bağlanan durumlarda, sigortadan haberi olması şartı ile sigortalının da lehtarın bilgisi ve davranışı da dikkate alınır.
C.5. Tebliğ ve İhbarlar
Sigortalının ve sigorta ettirenin bildirimleri, sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesi yapan ya da yapılmasına aracılık eden acenteye yapılır.
Sigortacının bildirimleri de sigortalıya karşı yapılacaksa sigortalının, sigorta ettirene karşı yapılacaksa sigorta ettirenin son bildirilen adresine noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır.
Taraflara imza karşılığı elden verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir.
Güvenli elektronik imza kullanılarak elektronik ortamda yapılan ve sigortacıya, sigortalıya ve sigorta ettirene ulaştığı kanıtlanabilen bildirimler de geçerli sayılır.
C.6. Sigorta Sözleşmesinin Son Bulması
Sigorta sözleşmesi; poliçede tanımlanan mesleki faaliyete son verilmesi, sigortacının iflası, sözleşmenin feshi ve sözleşmeden cayılma hâllerinde son bulur.
Mevzuattan kaynaklanan özel hükümler saklı kalmak kaydıyla sözleşmenin son bulması durumunda işlemeyen günlere ait prim sigorta ettirene iade olunur.
(Değişik:RG-26/7/2014-29072) C.7. Özel Fesih Nedenleri
Sigortacının iflası, konkordato ilan etmesi, ilgili sigorta dalına ilişkin ruhsatının iptal edilmesi veya sözleşme yapma yetkisinin kaldırılması gibi hâllerde; sigorta ettiren, bu olguları öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde, teminatsızlığa yol açmayacak şekilde yeni bir poliçe yapmak şartıyla sigorta sözleşmesini feshedebilir.
Sigorta ettiren, aciz hâline düşen veya hakkında yapılan takip semeresiz kalan sigortacıdan, taahhüdünün yerine getirileceğine ilişkin teminat isteyebilir. Bu istemden itibaren bir hafta içinde teminat verilmemiş ise sigorta ettiren, teminatsızlığa yol açmayacak şekilde yeni bir poliçe yapmak şartıyla sözleşmeyi feshedebilir.
C.8. Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması
Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler bu sözleşmenin yapılması dolayısıyla sigortalıya ve sigorta ettirene ilişkin öğreneceği sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur.
C.9. Zamanaşımı
Sigorta sözleşmesinden doğan bütün istemler, alacağın muaccel olduğu tarihten başlayarak iki yıl ve sigorta tazminatına ilişkin istemler her hâlde rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren on yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.
C.10. Özel Şartlar
Taraflar, sigorta ettiren ve sigortalının aleyhine olmamak üzere özel şartlar kararlaştırabilir.
_________
(1) Bu değişiklik 30/7/2011 tarihinde yürürlüğe girer.
(2) Bu değişiklik 1/1/2016 tarihinde yürürlüğe girer.
A. SİGORTANIN KAPSAMI
A.1. Sigortanın Konusu
Bu sigorta sözleşmesi ile sigortacı, sigortalıya karşı, sözleşmede tanımlanan ürünlerin kusurundan kaynaklanan tazminat talepleri ve isteme ilişkin makul giderler için sözleşme ile kararlaştırılan şartlar ve limitler dahilinde teminat sağlar.
Sigortacı;
a) Sözleşme süresi içinde meydana gelen olay sonucu doğan ve sorumluluk hükümleri uyarınca tazmini sözleşme süresi içinde ya da sonrasında talep edilen zararlara karşı veya
b) Sözleşme yapılmadan önce veya sözleşme yürürlükteyken meydana gelen olay nedeniyle, sadece sözleşme süresi içinde sigortalıya ileri sürülebilecek taleplere karşı teminat sağlar.
Taraflar (a) ve (b) bentlerinden birini içerecek şekilde sözleşme yapabilecekleri gibi, her ikisini içerecek şekilde de sözleşme yapabilir.
A.2. Sigortanın Coğrafi Sınırı
Bu sigorta, taraflarca belirlenen coğrafi sınırlar içinde geçerlidir.
A.3. Teminat Dışında Kalan Haller
Aşağıdaki haller teminat kapsamı dışındadır:
a) Hukuka, ahlaka, adaba aykırı üretim faaliyetine konu ürünlerden doğan zararlar,
b) Sigortalı tarafından kasten sebep olunan her tür zarar,
c) Sigortalı veya çalıştırdığı kişilerin, poliçede belirtilen üretim faaliyetini ifa ederken alkol, uyuşturucu ya da narkotik maddelerin tesiri altında bulunması sonucunda meydana gelen olaylar,
A.4. Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Haller, Tazminat Talepleri ve Ödemeler.
A.4.1. Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Hal ve Tazminat Talepleri
a) Türkiye Cumhuriyeti mahkemeleri haricinde bir mahkemede açılan tazminat davaları ve tahkim
b) Her türlü çevre kirliliğinden doğrudan veya dolaylı olarak doğan sorumluluklar nedeniyle yapılan tazminat talepleri;
c) Niteliği ne olursa olsun aşağıdaki hallerden doğrudan veya dolaylı olarak kaynaklanacak tazminat talepleri:
aa) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu meydana gelen nükleer atıklardan kaynaklanan iyonize ışınımlar veya kirlilik,
bb) Radyoaktif, zehirli, patlayıcı veya herhangi bir patlayıcı nükleer bileşim veya bunun nükleer bir parçasının tehlikeli özellikleri.
cc) Diethylstilbesterol (DES). dioxin, urea formaldehyde, asbest, asbestli ürünler veya asbest içeren ürünlerin varlığından, üretiminden, elleçlenmesinden, işlenmesinden, satış, dağıtım, depolama, bırakılma veya kullanımından kaynaklanan her tür hastalık (kanser dahil) veya asbestten kaynaklanan bütün tazminat talepleri.
ç) Bir sözleşmenin ifasına veya özel bir anlaşmaya dayanıp, sigortalının yasal sorumluluk ölçüsünü aşan her tür talepleri;
d) Manevi tazminat talepleri.
e) Sigortalının ortak, danışman, çalışan ya da anne, baba, kardeş, eş ve çocuklarına karşı sorumluluğundan doğan tazminat talepleri.
f) Ayıplı ürünlerin geri çağırılması, toplatılması ve imhasına ilişkin her türlü masraf ve ödemeler.
g) Sigortalı ürünlerin kendisine gelebilecek zararlar. (14.03.2016 tarihli Hazine Müsteşarlığı yazısı ile değiştirilmiştir.)
A.4.2. Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Ödemeler.
a) İdari ve adli para cezaları dahil her türlü ceza ve cezai şartlar;
b) Sigortalının aleyhine cezai takibata geçilmesi halinde, bu takibattan doğan diğer bilumum masraflar;
c) İsteme ilişkin sigorta bedelini aşan giderler
A.5. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğlen saat 12.00’de başlar ve öğlen saat 12.00’de sona erer.
B. ZARAR VE TAZMİNAT
B.1. Rizikonun Gerçekleşmesi
Sözleşmenin;
A 1.'ın (a) bendinde belirtilen şekilde yapılması halinde, sigortalının, sözleşme süresi içinde piyasaya sürmüş olduğu ürünler dolayısıyla, gerek sözleşme dönemi gerekse sözleşmenin bitiminden itibaren iki yıl içinde başkalarının zarara uğraması sonucunda,
A. 1. in (b) bendinde belirtilen şekilde yapılması halinde, bir yıldan az olmamak kaydıyla sözleşme yapılmasından önce veya sözleşme yürürlükteyken meydana gelen olaya bağlı olarak;
a) Sigortacının bilgisi ve yazılı muvafakati dahilinde olmak koşuluyla sigortalı tarafından ödeme yapılması veya.
b) Zararın gerçekleştiğinin ve bu zararın sigortalının sorumluluğundan kaynaklandığının mahkeme tarafından karar altına alınması hallerinde
riziko gerçekleşmiş olur.
Teminatın geçerli olduğu süre içerisinde aynı sebepten dolayı ortaya çıkan ve/veya aynı ayıptan kaynaklanan, aynı ürünlerin tedarikine bağlı olarak ortaya çıkan ve/veya aynı kusuru gösteren ürünlerden kaynaklanan tüm hasarlar tek bir hasar gibi dikkate alınacak ve poliçe vadesi içinde meydana gelen ilk hasar zamanında meydana gelmiş olarak kabul edilecektir. (14.03.2016 tarihli Hazine Müsteşarlığı yazısı ile değiştirilmiştir.)
B.2. Rizikoya İlişkin Olarak Sigorta Ettirenin ve Sigortalının Yükümlülükleri
Sigortalı ve sigorta ettiren, aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:
a) Sigortalı sorumluluğunu gerektirecek olayları, on gün içinde, sigortacıya bildirmek,
b) Haberdar olduğu andan itibaren rizikonun gerçekleştiğini, derhal sigortacıya ihbar etmek,
c) Sigorta sözleşmesi yokmuş gibi imkanları ölçüsünde zararın önlenmesi, azaltılması ve artmasının önlenmesi için gerekli her türlü önlemi almak ve bu amaçla sigortacı tarafından verilecek mesleki faaliyet dışındaki sigortacılıkla ilgili makul talimatlara uymak,
ç) Sigortacının talebi üzerine, olayın ve zararın nedeni ile hangi hal ve şartlar altında gerçekleştiğinin ve sonuçlarının tespitine; tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu hakkının kullanılmasına yarayacak, elde edilmesi mümkün bilgi ve belgeleri makul sürede vermek,
d) Zarardan dolayı, dava yolu ile veya başka yollarla bir tazminat talebi karşısında kaldığı veya aleyhine cezai kovuşturmaya geçildiği hallerde, durumdan sigortacıyı derhal haberdar etmek ve tazminat talebine ve cezai kovuşturmaya ilişkin olarak almış olduğu ihbarname, davetiye ve benzeri tüm belgeleri gecikmeksizin sigortacıya vermek,
e) Sigorta konusu ile ilgili başka sigorta sözleşmesi varsa bunları sigortacıya bildirmek.
B.3. Rizikoya İlişkin Olarak Sigortacının Hak, Borç ve Yükümlülükleri
B.3.1. Giderlerin Ödenmesi
Sigortacı, zararı önleme, azaltma, artmasına engel olma ve rücu haklarının korunmasına yönelik sigortalının yaptığı makul giderleri, bunlar faydasız kalmış olsalar bile, sigorta tazminatından ayrı olarak tazmin eder.
Sigortacı, sigorta ettirenin istemi üzerine giderlerin karşılanması amacıyla gerekli tutarı avans olarak ödemek zorundadır.
B.3.2. Tazminata İlişkin Avans Verilmesi
Sigortacı, sigortalının talebi üzerine, tazminat talebine ilişkin giderler için avans vermek zorundadır.
B.3.3 Tazminatın Ödenmesi
Rizikonun gerçekleşmesi halinde, özel durumlar hariç olmak üzere, hangi belgelerin istenileceği poliçe ekinde açık ve anlaşılır şekilde yer almak zorundadır.
Sigorta tazminatı, rizikonun gerçekleşmesini müteakip ve rizikoyla ilgili belgelerin sigortacıya verilmesinden sonra sigortacının edimine ilişkin araştırmaları bitince ve her halde rizikonun gerçekleştiğine ilişkin bildirimin yapılmasından kırk beş gün sonra muaccel olur. Sigortacıya yüklenemeyen bir kusurdan dolayı inceleme gecikmişse süre işlemez.
Araştırmalar, rizikonun gerçekleştiğine ilişkin bildirimin yapılmasından ya da zarar görenin doğrudan sigortacıya başvurmasından başlayarak üç ay içinde tamamlanamamışsa; sigortacı, tazminattan mahsup edilmek üzere, tarafların mutabakatı veya anlaşmazlık halinde mahkemece yaptırılacak ön ekspertiz sonucuna göre süratle tespit edilecek hasar miktarının en az yüzde ellisini avans olarak öder.
Borç muaccel olunca, sigortacı ihtara gerek kalmaksızın temerrüde düşer.
Sigortacının temerrüt faizi ödeme borcundan kurtulmasını öngören sözleşme hükümleri geçersizdir.
Zarar, sosyal güvenlik kurumları tarafından karşılandığı ölçüde sigortacının sorumluluğu sona erer.
B.3.4. Sigortalıya Yardım
Sigortacı, sigortalı tarafından usulüne uygun olarak bildirimde bulunulması ya da zarar gören tarafından kendisine doğrudan talepte bulunulmasından itibaren beş gün içinde, zarara uğrayanın istemleriyle ilgili olarak ve sigortalının adına, fakat sorumluluk ve tüm giderler kendisine ait olmak üzere, gerekli hukuki işlemlerin gerçekleştirilip, kararların alınmasını ve ayrıca savunmaya yardımda bulunmayı üstlenip üstlenmeyeceğini sigortalıya bildirir. Bu ürenin sonuna kadar yapılması zorunlu işlemleri sigortalı yürütür. Sigortacı yaptığı işlemlerde sigortalının hak ve menfaatlerini gözetir.
Sigortacı bildirimde bulunmamışsa, sigortalı aleyhine kesinleşen tazminatı öder. Ancak, sigortalının sigortacının onayını almadan yaptığı sulh sözleşmesi, bildirimden itibaren on beş gün içinde onay verilmemişse, sigortacıya karşı geçersizdir; sigortacı haklı olmayan sebeplerle sulha onay vermekten kaçınamaz.
B.3.5. Sigortacının Zarar Görenden Bilgi Alma Hakkı
Sigortacı, zarara sebep olan olayın ve zarar miktarının belirlenmesi amacıyla, zarar görenden bilgi isteyebilir. Zarar gören, sağlanması ihtimali bulunan ve istenilmesi haklı görülebilecek ilgili tüm belgeleri sigortacıya vermek zorundadır. Zarar görenin bu zorunluluğa uymaması halinde, durumun zarar görene yazılı bildirilmiş olması kaydıyla, sigortacının sorumluluğu, zorunluluk yerine getirilmiş olsaydı ödemek zorunda kalacağı miktarla sınırlıdır.
B.4. Halefiyet
Sigortacı, ödediği tazminat tutarınca, hukuken sigortalının yerine geçer.
B.5. Doğrudan Dava Hakkı
Zarar gören, uğradığı zararın sigorta bedeline kadar olan kısmının tazminini, sigorta sözleşmesi için geçerli zamanaşımı süresi içinde kalmak şartıyla, doğrudan sigortacıdan isteyebilir.
C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi ve Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması
Sigortacının sorumluluğu, primin ödenmesi ile başlar. Aksi kararlaştırılmadıkça, primin ödenmemesi halinde, poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu şart poliçeye yazılır.
C.2. Sigortalı ve Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
Sigorta ettiren sözleşmenin yapılması sırasında bildiği veya bilmesi gereken tüm önemli hususları sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Sigortacıya bildirilmeyen, eksik veya yanlış bildirilen hususlar, sözleşmenin değişik şartlarda yapılmasını gerektirecek nitelikte ise, önemli kabul edilir. Sigortacı tarafından yazılı veya sözlü olarak sorulan hususlar, aksi ispat edilinceye kadar önemli sayılır.
Sigortacı sigorta ettirene, soru listesi vermişse, listedeki sorular dışındaki hususlarda sigorta ettirene hiçbir sorumluluk yüklenemez; meğer ki, sigorta ettiren önemli bir hususu kötü niyetle saklamış olsun.
Sigortacı için önemli olan bir husus bildirilmemiş veya yanlış bildirilmiş olduğu takdirde, sigortacı on beş gün içinde sözleşmeden cayabilir veya prim farkı isteyebilir. İstenilen prim farkının on gün içinde kabul edilmemesi halinde, sözleşmeden cayılmış kabul olunur. Önemli hususun sigorta ettirenin kusuru sonucu öğrenilememiş olması veya sigorta ettiren tarafından önemli sayılmaması durumu değiştirmez. Ancak, bildirilmeyen veya yanlış bildirilen bir hususun ya da olgunun gerçek durumu sigortacı tarafından biliniyorsa, sigortacı beyan yükümlülüğünün ihlal edilmiş olduğunu ileri sürerek sözleşmeden cayamaz. İspat yükü sigorta ettirene aittir.
Sigortacı, cayma hakkının kullanılmasından açıkça veya zımnen vazgeçmişse veya caymaya yol açan ihlale kendisi sebebiyet vermişse ya da sorularından bazıları cevapsız bırakıldığı halde sözleşmeyi yapmışsa sözleşmeden cayamaz.
Cayma halinde, sigorta ettiren kasıtlı ise, sigortacı rizikoyu taşıdığı süreye ait primlere hak kazanır.
Rizikonun gerçekleşmesinden sonra, sigorta ettirenin ihmali ile beyan yükümlülüğü ihlal edildiği takdirde, bu ihlal tazminatın miktarına yahut rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre tazminattan indirim yapılır. Sigorta ettirenin kusuru kast derecesinde ise beyan yükümlülüğünün ihlali ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı varsa, sigortacının tazminat ödeme borcu ortadan kalkar; bağlantı yoksa, sigortacı ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak sigorta tazminatını öder.
C.3. Sözleşmenin Devamı Sırasındaki Beyan Yükümlülüğü
Sigorta ettiren, sözleşmenin yapılmasından sonra, sigortacının izni olmadan rizikoyu veya mevcut durumu ağırlaştırarak tazminat tutarının artmasını etkileyici davranış ve işlemlerde bulunamaz.
Sigorta ettiren veya onun izniyle başkası, rizikonun gerçekleşme ihtimalini artırıcı veya mevcut durumu ağırlaştırıcı işlemlerde bulunursa yahut sözleşme yapılırken açıkça riziko ağırlaşması olarak kabul edilmiş bulunan hususlardan biri gerçekleşirse derhal; bu işlemler bilgisi dışında yapılmışsa, bu hususu öğrendiği tarihten itibaren en geç on gün içinde durumu sigortacıya bildirir.
Sigortacı sözleşmenin süresi içinde, rizikonun gerçekleşmesi veya mevcut durumun ağırlaşması ihtimalini ya da sözleşmede riziko ağırlaşması olarak kabul edilebilecek olayların varlığını öğrendiği takdirde, bu tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeyi feshedebilir veya prim farkı isteyebilir. Farkın on gün içinde kabul edilmemesi halinde sözleşme feshedilmiş sayılır. Meğer ki, rizikonun artmasına, sigortacının menfaatiyle ilişkili bir husus ya da sigortacının sorumlu olduğu bir olay veya insani bir görevin yerine getirilmesi sebep olmasın.
Sigortacı, rizikonun gerçekleşmesinden önce, sigorta ettirenin beyan yükümlülüğünü kasıtlı olarak ihlal ettiğini öğrenince, birinci fıkraya göre sözleşmeyi feshetse bile, değişikliğin meydana geldiği sigorta dönemine ait prime hak kazanır.
Rizikonun gerçekleşmesinden sonra sigorta ettirenin ihmali belirlendiği ve değişikliklere ilişkin beyan yükümlülüğünün ihlal edildiği saptandığı takdirde, söz konusu ihlal tazminat miktarına ya da rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre, tazminattan indirim yapılır. Sigorta ettirenin kastı halinde ise meydana gelen değişiklik ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı varsa, sigortacı sözleşmeyi feshedebilir; bu durumda sigorta tazminatı ödenmez. Bağlantı yoksa, sigortacı ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak sigorta tazminatını öder.
Sigortacı, rizikonun gerçekleşmesinden önce, sigorta ettirenin beyan yükümlülüğünü kasıtlı olarak ihlal ettiğini öğrenince, sözleşmeyi feshetse bile, değişikliğin meydana geldiği sigorta dönemine ait prime hak kazanır.
Sigortacıya tanınan feshin bildirim süresi veya feshin hüküm ifade etmesi için verilen süre içinde, yapılan değişiklikle bağlantılı olarak rizikonun gerçekleşmesi halinde, sigorta tazminatı ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oran dikkate alınarak hesaplanır.
C.4. Sigorta Ettirenin ve Sigortalının Durumu
Sigorta ettirenin bilgisine ve davranışına hukuki sonuç bağlanan durumlarda, sigortadan haberi olması şartı ile sigortalının bilgisi ve davranışı da dikkate alınır.
C.5. Tebliğ ve İhbarlar
Sigortalının ve sigorta ettirenin bildirimleri, sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesi yapan yada yapılmasına aracılık eden acenteye yapılır.
Sigortacının bildirimleri de sigortalıya karşı yapılacaksa sigortalının, sigorta ettirene karşı yapılacaksa sigorta ettirenin son bildirilen adresine noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır.
Taraflara imza karşılığı elden verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir.
Güvenli elektronik imza kullanılarak elektronik ortamda yapılan ve sigortacıya, sigortalıya ve sigorta ettirene ulaştığı kanıtlanabilen bildirimler de geçerli sayılır.
C.6. Sigorta Sözleşmesinin Son Bulması
Sigorta sözleşmesi; poliçede tanımlanan üretim faaliyete son verilmesi, sigortacının iflası, sözleşmenin feshi ve sözleşmeden cayma hallerinde son bulur.
Mevzuattan kaynaklanan özel hükümler saklı kalmak kaydıyla sözleşmenin son bulması durumunda işlemeyen günlere ait prim sigorta ettirene iade olunur.
C.7. Özel Fesih Nedenleri
Sigorta ettiren, sigortacının sorumluluğu başlamadan önce, kararlaştırılmış primin yarısını ödeyerek sözleşmeden cayabilir.
Sigortacının, konkordato ilan etmesi, ilgili sigorta dalına ilişkin ruhsatının iptal edilmesi veya sözleşme yapma yetkisinin kaldırılması gibi hallerde; sigorta ettiren, bu olguları öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sigorta sözleşmesini feshedebilir.
Sigorta ettiren, aciz haline düşen veya hakkında yapılan takip semeresiz kalan sigortacıdan, taahhüdünün yerine getirileceğine ilişkin teminat isteyebilir. Bu istemden itibaren bir hafta içinde teminat verilmemiş ise sigorta ettiren sözleşmeyi feshedebilir.
C.8. Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması
Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler bu sözleşmenin yapılması dolayısıyla sigortalıya ve sigorta ettirene ilişkin öğreneceği sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur.
C.9. Zamanaşımı
Sigorta sözleşmesinden doğan bütün istemler, alacağın muaccel olduğu tarihten başlayarak iki yıl ve sigorta tazminatına ilişkin istemler her halde rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren on yıl geçmekle zaman aşımına uğrar.
C.10. Klozlar ve Özel Şartlar
Bu genel şartların eki niteliğindeki klozlar genel şartlara göre özel düzenlemeler içerebilir. Taraflar, sigorta ettiren ve sigortalının aleyhine olmamak üzere özel şartlar kararlaştırabilir.
A. SİGORTANIN KAPSAMI
A.1. Sigortanın Konusu
(1) Bu sigorta ile Tarım Sigortaları Havuzu, 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 12’nci maddesine istinaden, Cumhurbaşkanı kararı ile kapsama alınan risklerin, Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) kayıtlı olan parsellerde (açık alan) yetiştirilen bitkisel ürünlerde ve/veya meyve ağaçları, çay ve asmaların kendileri ile fidanlarında, süs bitkisi fidanlarında, bağ ve meyve bahçeleri için dolu ağı ve örtü ile destek (telli terbiye) sistemlerinde; doğrudan neden olacağı maddi zararları sigorta bedeline kadar teminat altına alır.
(2) Bitkisel ürün sigortası ile ağaç ve fidanların kendileri için yapılan sigorta birbirinden ayrı olarak değerlendirilir.
(3) Teminat altına alınan riskler poliçede belirtilir.
(4) Bu genel şartların uygulanmasında, Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası Tarife ve Talimatları dikkate alınır.
A.2. Teminat Kapsamında Olan Haller ve Teminatların Tanımı
A.2.1. Teminat Kapsamında Olan Haller
(1) Bu sigorta ile,
a) Dolu, fırtına, hortum, yangın, deprem, heyelan, sel ve su baskınının ürünlerde neden olduğu miktar kaybı,
b) Dolunun yaş meyve, yaş sebze ve kesme çiçeklerde neden olduğu kalite kaybı teminat kapsamına alınmaktadır.
(2) İsteğe bağlı olarak,
d) Dolu, fırtına, hortum, yangın, deprem, heyelan, sel ve su baskını risklerinin, arpa, buğday, çavdar, tritikale ve yulaf ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluklarının sap kısmında neden olduğu miktar kaybı,
e) Dolu, fırtına, hortum, yangın, deprem, heyelan, sel ve su baskını risklerinin, salamuralık yaprak üretimi yapılan asmaların yapraklarında neden olduğu miktar kaybı,
f) Yağ gülünde don teminatı,
teminat kapsamına alınabilmektedir.
(3) İsteğe bağlı ek teminatlar tek başına sunulamaz.
(4) Ekonomik olarak verime yatmış meyve ağaçları, çay ve asmaların kendileri ile fidanlarında, süs bitkisi fidanlarında; dolu, fırtına, hortum, yangın, deprem, heyelan, sel ve su baskını, taşıt çarpması ve kar ağırlığı risklerinin neden olduğu tam hasarlar(*) üründen bağımsız olarak sigorta ettirilebilir.
(*) Tam hasar; teminat altındaki riskler nedeniyle meyve ağaçları, çay ve asmaların kendilerinde 3 yıllık verimin tamamen kaybına; meyve ağaçlarının, çayın, asmaların ve süs bitkilerinin fidanlarında ise fidan özelliklerini kaybetmelerine yol açan zararları ifade eder.
A.2.2.Teminatların Tanımı
(1) Bu sigorta ile verilen teminatların tanımı aşağıda belirtilmiştir.
ifade eder.
(2) Bu tanımlar, teminatların genel açıklaması olup, gerçekleşen riskin ürün üzerindeki etkisinin belirlenmesinde Tarım Sigortaları Havuzu eksperi raporları esas alınır.
(*) Fırtına hasarının tespitinde sahada fırtınaya ilişkin emareler dikkate alınır.
A.3. Teminatın Kapsamı ve Sigorta Bedeli
A.3.1. Teminatın Kapsamı
(1) Bitkilerin teminat kapsamında olan kısımları, aşağıda belirtilmiştir.
A.3.2. Sigorta Bedeli
(1) Sigorta bedeli, ürünün ekili/dikili bulunduğu arazideki, toplam ürün miktarı/verimi ve birim fiyatı dikkate alınarak hesaplanan tutardır.
(2) Sigorta ettiren/sigortalı ürün miktarını/verimini ve birim fiyatını; normal iklim, bakım ve piyasa koşullarında beklenen ve Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen azami ve asgari sınırlar içinde beyan eder.
(3) İsteğe bağlı sigortalanan sap unsuru, dolu ağı ve örtü ile destek (telli terbiye) sistemleri, meyve ağaçları, çay, asma yaprağı ve asmaların kendileri ile fidanları için sigorta bedeli tarife ve talimatlarda yer alan esaslar çerçevesinde Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenir.
A.4. Teminat Dışında Kalan Haller
(1) Aşağıda belirtilen haller nedeniyle meydana gelen zararlar, sigorta teminatının dışındadır.
a) Hasatları yapılarak bağ, bahçe ve tarlada bırakılmış veya kaldırılmış ürünlerde meydana gelen hasarlar.
b) Her ne suretle olursa olsun, poliçenin vadesi dolmamış olsa dahi hasat gecikmesi sonucunda, üründe meydana gelen hasarlar.
c) Dolu dışındaki yağışların ürünlere doğrudan verdiği zararlar.
ç) Sigorta ettirenin/sigortalının veya fiillerinden sorumlu olduğu kişilerin kastından veya ağır kusurundan kaynaklanan hasarlar ve kayıplar.
d) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu, nükleer atıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden kaynaklanan radyasyon veya radyoaktivite bulaşmalarının ya da bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu hasar ve kayıplar (Bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım olayını da kapsar).
e) Kamu otoritesi tarafından, sigorta konusu yer ve ürünler üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle, meydana gelen bütün hasar ve kayıplar.
f) Grev, lokavt, kargaşa ve halk hareketleri ve kötü niyetli hareketler ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibatı hareketlerin sebep olduğu tüm hasarlar.
g) Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, savaş ilan edilmiş olsun olmasın çarpışma, iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler nedeniyle, meydana gelen bütün zararlar.
ğ) Biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak zararlar dâhil olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla, yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar.
h) Teminat kapsamındaki riskin gerçekleşmesine bağlı olarak ortaya çıkan dolaylı zararlar.
ı) Teminat kapsamındaki risklerin gerçekleşmesinden dolayı, sigorta dönemini takip eden yıllarda meydana gelen zararlar.
i) Hava sıcaklığı 0°C’nin altına düşmediği halde, hava sıcaklığındaki ani değişiklikler nedeniyle üründe meydana gelen renk bozuklukları ve değer eksilmeleri.
j) Dolu dışındaki risklerin ürünlerin kalitesine verdiği zararlar.
k) Fırtına ve deprem nedeniyle, denizin kabarması sonucunda, ürünlerde meydana gelen zararlar.
l) Yağışların etkisiyle sel ve su baskınına yol açabilecek göl, nehir, çay, dere ve kanallar taşmadığı halde taban suyu seviyesinin yükselmesi sonucunda, sigortalı parseldeki ürünlerde meydana gelen zararlar.
m) Su baskınlarını önlemek amacıyla yapılan engeller ile göl, nehir, çay, dere ve kanallar arasında kalan arazilerdeki ürünlerde meydana gelen zararlar.
n) Su baskınlarını önlemek amacıyla yapılan nehir yatakları, seddeler ve su kanalları gibi tahrip olmuş olan alt yapı tesislerinin ıslah edilmemesi nedeniyle, sel ve su baskının ürünlerde neden olduğu zararlar
A.5. Muafiyet ve Müşterek Sigorta
(1) Meydana gelen zararın, sigorta bedelinin belli bir oranına veya miktarına tekabül eden kısmının tazmin edilmemesi kararlaştırılabilir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen muafiyetin yanı sıra; sigorta ettirenin/sigortalının, belirli bir müşterek sigorta oranıyla hasara iştirak etmesi kararlaştırılabilir.
(3) Belirlenen muafiyet ve müşterek sigorta oranı, tarife ve talimatlar ile poliçenin ön yüzünde belirtilir.
A.6. Sigorta Başvurusunun Kabulü
(1) Tarım Sigortaları Havuzunun yetkilendirdiği sigorta şirketi/acente, sigorta ettiren/sigortalı tarafından beyan edilen bilgilerin doğruluğunu ÇKS kayıtları ile teyit ederek, başvuruyu kabul eder ve poliçeyi düzenler.
(2) Sigorta ettiren/sigortalı beyanı ile ÇKS bilgilerinin farklı olması durumunda; poliçe ÇKS’ deki bilgilerin güncellenmesi halinde tanzim edilebilir.
(3) Tarım Sigortaları Havuzu, gerekli gördüğü durumlarda sigortalanacak parselin risk incelemesini yapabilir. Bu incelemenin sonuçları çerçevesinde, sigortalanması uygun görülmeyen risklere karşı teminat verilmemesini kararlaştırabilir.
(4) Aynı parselde yetiştirilen ve ÇKS’ de ayrı ayrı kaydettirilmiş her bir ürün türü veya çeşidi için ayrı ayrı poliçe düzenlenir.
(5) Sigorta ettiren/sigortalı, sigorta başvurularını, aksi kararlaştırılmadıkça; ürünlere, risklere ve coğrafi bölgelere göre belirlenmiş olan tarihlerden önce yapar.
A.7. Bağ ve Meyve Bahçelerinde Kurulan Dolu Ağı ve Örtü Sistemlerinin Risk İnceleme - Değerlendirme Esasları
(1) Bağ ve meyve bahçelerinde dolu ağı ve örtü sistemlerinin sigortaya kabulünden önce risk incelemesi yapılır. Risk incelemesinde, aşağıdaki esaslar dikkate alınır.
A.8. Sigorta Sözleşmesinin Başlangıcı ve Sonu
(1) Sigorta sözleşmesi; aksi kararlaştırılmadıkça, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, poliçenin düzenlendiği saatte başlar ve aynı saatte sona erer.
(2) Poliçe bitiş tarihi, sigortalı/sigorta ettirenin poliçe tanzimi sırasında, sistemde belirlenen limitler dâhilinde, beyan ettiği ürün hasat tarihidir.
(3) Teminat kapsamındaki risk nedeniyle, meydana gelen miktar ve kalite kayıpları, poliçede belirtilmiş olan sigorta dönemi ile sınırlıdır. Takip eden yıllardaki zarar etkisi, teminat kapsamı dışındadır.
A.9. Sigorta Teminatının Başlangıcı ve Sonu
A.9.1. Sigorta Teminatının Başlangıcı
(1) Sigorta teminatı; poliçe düzenleme tarihinden, risk incelemesi sonucu düzenlenen poliçelerde ise risk inceleme tarihinden itibaren en erken 7 gün sonra olmak üzere, bu maddede belirtilen bitki gelişme evresinde başlar.
(2) Dolu, fırtına, hortum, yangın, deprem, heyelan (***) ile sel ve su baskını riskleri için teminat;
sonra başlar.
p) Salamuralık asma yaprağında teminat asma yapraklarının salamuralık vasfa ulaştığı zaman başlar, yaprakların salamuralık özelliğini kaybettiği dönemde sona erer. Bu dönemler lokasyonlara göre aşağıdaki gibi tanımlanır. (Asma yaprağında salamuralık yaprak üretiminin gerçekleştiği sürgünlerin oluşmasından sonra başlar.)(*)
Adana, Antalya, Hatay, Mersin, Osmaniye İlleri: 01 Nisan-01 Haziran
Diğer İller: 01 Mayıs-01 Temmuz
(3) Don riski için teminat;
sonra başlar.
(4) Sigortalı bahçede, ilk çiçeklenme ve elma, armut ve ayva ürünlerinde pembe/beyaz tomurcuk evresindeki ağaç/bitki sayısının, toplam ağaç/bitki sayısına oranının % 90’ını aşması halinde, (farklı çeşitlerden oluşmuş olsa bile) don teminatının başladığına hükmedilir.
(5) Bahçe içindeki ağaçlarda, fenolojik evrelerin gerçekleştiği tarihler bakımından farklılık arz eden çeşitlerin olması halinde, yukarıdaki durum poliçede yazılı olan çeşit bazında değerlendirilir.
(6) Yağmur riski için teminat; kiraz, üzüm ve incir ürünlerinde ben düşme döneminde başlar.
(7) Yaban domuzu riski için teminat;
sonra başlar.
(8) Dolu ağı ve örtü sistemleri için teminat; dolu, fırtına, hortum, yangın, deprem, heyelan, taşıt çarpması, dolu ağırlığı ile sel ve su baskınının dolu ağı ve örtü sistemlerine verdiği zararlar için; yapılacak risk incelemesinin veya talebin onaylanması ile başlar, poliçenin bitiş tarihinde biter.
(9) Destek (telli terbiye) sistemleri için teminat; poliçe başlangıcı ile başlar ve poliçenin bitiş tarihinde biter.
(10) Meyve ağaçları, çay ve asmaların kendileri ile fidanları ve süs bitkisi fidanları için teminat; dolu, fırtına, hortum, yangın, deprem, heyelan ile sel ve su baskını, kar ağırlığı, taşıt çarpması riskleri için poliçede belirtilen tarihte başlar. Poliçe süresi 1 yıldır.
(*) Teminat başlangıcı, sözü edilen fenolojik evrelerin, parselin %90’ında %20 oranında gerçekleştiği zamandır.
(**) İlk çiçeklenme evresi, bir ağaçtaki çiçeklerin %5’inin açtığı zamandır.
(***) Meyvelerde heyelan teminatı, poliçe başlangıç tarihinden itibaren başlar.
(****) Elma, armut ve ayva ürünlerinde pembe/beyaz tomurcuk evresi; ağaçlardaki tomurcukların %20’sinin pembe/beyaz olduğu zamandır.
A.9.2. Teminatların Sonu
(1) Sigorta teminatı; her hal ve koşulda, poliçede belirtilen bitiş tarihinde sona ermek kaydıyla, poliçe bitiş tarihinden önce:
hallerinde sona erer.
(2) Kurutmalık incirde yağmur riski için teminat, olgunlaşarak yere düşen buruk olarak tanımlanan meyvelerin en geç 3 gün içinde yerden toplanması şartı ile sona erer.
B. HASAR ve TAZMİNAT
B.1. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin/Sigortalının ve Acentenin Yükümlülükleri
(1) Sigorta ettiren/sigortalı kayba uğramamak için hasar ihbarını, sigorta şirketi ya da acentesi aracılığıyla, rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren teknik olarak hasar tespitinin doğru, hatasız ve zamanında yapılmasını sağlayacak en kısa sürede Tarım Sigortaları Havuzuna bildirmek zorundadır.
(2) Ancak; bu süre, rizikonun gerçekleşme tarihinden itibaren don hasarlarında 10 günü, diğer hasarlarda 15 günü aşamaz. Poliçe bitiş tarihinden itibaren 15 gün geçtikten sonra hasar ihbarı yapılamaz.
(3) Sigorta ettiren/sigortalı, rizikonun gerçekleşmesi halinde, aşağıdaki hususları acentesi aracılığıyla, Tarım Sigortaları Havuzuna bildirmekle yükümlüdür.
(5) Sigorta ettiren/sigortalı, Tarım Sigortaları Havuzunun isteği üzerine, rizikonun gerçekleşme nedenlerini, ayrıntılı şekilde belirlemekle, zarar miktarıyla, delilleri saptamakla, yararlı bilgi ve belgeleri gecikmeksizin Tarım Sigortaları Havuzuna veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperlerine vermekle yükümlüdür.
(6) Yangın ve taşıt çarpması hasarlarında tazminat ödemesinin yapılabilmesi için sigortalı, savcılık sonuç kararını temin edip, Tarım Sigortaları Havuzuna vermekle yükümlüdür.
B.2. Koruma Önlemleri ve Kurtarma
(1) Sigorta ettiren/sigortalı, bu sigortayla teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi halinde, zararı önlemeye, azaltmaya ya da hafifletmeye yarayacak önlemleri almakla yükümlüdür. Bu çerçevede sigorta ettiren/sigortalı;
yükümlüdür.
(2) Hasat edilebilecek hale gelmiş ürünlerde, hasar tespitinin yapılabilmesi için, Tarım Sigortaları Havuzunun veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperlerinin onayını almak kaydı ile hasarlı tarla, bağ ve bahçelerde zararı doğru tespit etmeye yardım edecek şekilde ve miktarda, uygun yerlerinden örnek kısımlar ve parçalar biçilmeksizin ve toplanmaksızın hasada devam edilebilir.
B.3. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Tarım Sigortaları Havuzunun Hakları
(1) Riziko gerçekleştiğinde, Tarım Sigortaları Havuzu veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri, hasar tespiti yapmak, sigorta kapsamındaki maddi değerleri koruma altına almak ve zararı azaltmak amacıyla, makul ve uygun şekillerde, hasara uğrayan yere girebilirler. Tarım Sigortaları Havuzu, bu şekilde hareket etmekle, herhangi bir tazminat sorumluluğu yüklenmiş olmaz ve sözleşme hükümlerinden doğan haklarının herhangi birinden feragat etmiş sayılmaz.
B.4. Hasarın Tespiti
(1) Hasar tespitinin doğru, hatasız ve zamanında yapılması esastır. İlgili mevzuat gereği hasar tespit işlemleri Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından yapılır. Sigorta edilmiş ürünlerde; teminat kapsamında meydana gelen hasarın nedeni, niteliği ve miktarı, Tarım Sigortaları Havuzu veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından tespit edilir.
(2) Taraflar zarar miktarında anlaşamadıkları takdirde, sigortalı ikinci bir hasar tespiti yapılması için ilk tespit tarihinden en geç 7 gün içinde, Tarım Sigortaları Havuzundan yazılı olarak talepte bulunur. Tarım Sigortaları Havuzu, talebin kendisine ulaştığı tarihten itibaren, 5 gün içinde, Tarım Sigortaları Havuzu eksperini atar.
(3) Hasar ihbarının asılsız yapıldığının belirlenmesi halinde, asılsız ihbar durumu, görevli eksperlerce tutanak ile kayıt altına alınır. Dosya bazında hesaplanan masraf tutarları sigorta şirketlerinden tahsil edilir. Asılsız ihbar halleri aşağıda belirtilmiştir.
B.5. Tazminat Hesabı
(1) Hasar tespitinde belirlenen ve tazminatın hesabında esas alınacak hasar oranı, eksik beyan durumları hariç olmak üzere, Tarım Sigortaları Havuzu eksperi tarafından belirlenen gerçek verim, üzerinden hesaplanan sigorta bedeline uygulanır.
(2) Muafiyeti geçmeyen hasarlar ödenmez. Tazminat hesabında hasar miktarının poliçede belirtilen muafiyeti aşan kısmı esas alınır. Sigorta bedeli üzerinden hesaplanan muafiyet tutarı indirildikten sonra kalan zarar miktarı üzerinden müşterek sigorta tutarı hesaplanarak tazminat tutarından indirilir. (3) Kısmi hasarlara ilişkin ödemeler, hiçbir zaman tam hasar halinde ödenecek tazminatı aşamaz.
(3) Tazminatın hesabı; muafiyet, varsa müşterek sigorta ve daha sonra sovtaj tutarları dikkate alınarak, tarife ve talimatlarda belirtildiği şekilde yapılır.
(4) Ödenecek en yüksek tazminat oranı tarife ve talimatlarda belirtilen oranla sınırlıdır.
(5) Bu sigortayı yaptıran üreticinin, aynı parseli için Devlet Destekli İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortası da yaptırmış olması durumunda her iki poliçe için ödenecek toplam tazminat tutarı, sigorta bedeli yüksek olan poliçe ile sınırlıdır.
B.6. Erken Dönemde Gerçekleşen Hasarlarda Ekim / Dikim Masrafı
(1) Sigortalı ürünün tamamının veya bir kısmının, yeniden ekim/dikime imkân veren erken bir gelişme devresinde hasara uğraması durumunda; Tarım Sigortaları Havuz eksperi tarafından aynı ürünün yeniden ekim/dikimine karar verilmesi halinde, sigortalının hasar tarihine kadar hasar gören ürüne yapmış olduğu tespit edilen ekim/dikim ve bakım masrafları tarife ve talimatlarda belirtilen esaslara göre ödenir. Yeniden; poliçede yazılı olan aynı ürünün ekim/dikimine karar verilirse poliçe aynı şartlarla devam eder.
(2) Tarım Sigortaları Havuzu eksperi tarafından, farklı bir ürünün yeniden ekim/dikimine karar verilmesi halinde, sigortalının hasar tarihine kadar hasar gören ürüne yapmış olduğu tespit edilen ekim/dikim ve bakım masrafları tarife ve talimatlarda belirtilen esaslara göre ödenir. Farklı bir ürün ekimi yapılması durumunda mevcut poliçenin vadesi sonlandırılır. Yeni ürün için ayrı bir poliçe düzenlenebilir.
(3) Poliçeye ait sigorta bedeli, yeniden ekim/dikim için ödenen tazminatın sigorta bedelinden mahsup edildikten sonra ortaya çıkan sigorta bedelidir.
(4) Aşağıda belirtilen haller, yeniden ekim/dikim kapsamı dışındadır.
(1) Hasar dosyasının tamamlanmasından sonra, kesinleşmiş olan tazminat miktarı en geç 30 gün içerisinde sigortalıya ödenir.
(2) Rizikonun gerçekleşmesinin, sigortalı ürün üzerindeki sonuçlarının tespit edilebilmesi için ürünün fenolojik evre olarak hasat döneminin beklenmesi zorunludur. Tazminat, hasat tarihinden önce ödenmez. Ancak, ürünün tamamen hasarlanması halinde tazminat sigortacılık ilkeleri dahilinde poliçe bitiş tarihinden önce ödenir.
(3) Tazminat ödeme tarihinde, muaccel hale gelen ve sigorta ettiren/sigortalıya ait tüm poliçelere ilişkin ödenmemiş prim borçları, alacaklı sigorta şirketinin beyanı doğrultusunda, tazminattan mahsup edilebilir.
(4) Sözleşme süresi içinde kısmi hasarların oluşması durumunda toplam tazminat tutarı, poliçe bitimi sonrası bir defada ödenir.
(5) Tazminat ödemeleri, banka kanalı ile sigorta ettiren/sigortalı adına yapılır. Ödenen tazminat miktarının sigortalı tarafından bankacılık işlemlerinin gerektirdiği sürede alınmaması nedeniyle Tarım Sigortaları Havuzu hesabına dönmesi halinde gecikme ileri sürülerek faiz veya munzam zarar talebinde bulunulamaz.
(6) Yanlış veya eksik bilgilendirme sonucunda sigorta ettirenin uğrayacağı zararlar, sigorta şirketi ve tüm satış kanalları tarafından tazmin edilir.
B.8. Tazminat Miktarının Eksilmesi veya Tazminat Hakkının Düşmesi
(1) Rizikonun gerçekleşmesi durumunda, sigorta ettirenin/sigortalının yükümlülüklerini yerine getirmemesi sonucu, zarar miktarında bir artış olursa, bu suretle artan kısım ödenecek tazminattan indirilir.
(2) Sigorta ettiren/sigortalı, teminat kapsamındaki bazı risklerin gerçekleşmesine kasten sebep olur veya zarar miktarını kasten artırıcı eylemlerde bulunursa, sözleşmeden doğan hakları düşer.
(3) Sigortalı ürünün, sigorta teminat başlangıç tarihinden önce hasara uğradığı tespit edildiği takdirde, bu hasara ilişkin tazminat talebi reddedilir.
B.9. Hasar ve Tazminatın Sonuçları
(1) Rizikonun gerçekleşmesi ile sigortalı ürünün bütününde tam hasar meydana geldiği takdirde sigorta teminatı sona erer.
(2) Kısmi hasarlarda sigorta teminatı, poliçede belirtilen bitiş tarihine veya bitiş tarihinden önce hasat edilene kadar meydana gelebilecek teminat kapsamındaki diğer hasarlar için devam eder.
(3) Tarım Sigortaları Havuzu, yaptığı tazminat ödemesi tutarınca, hukuken sigortalı yerine geçer ve sigorta ettirenin/sigortalının, zarardan dolayı üçüncü şahıslara karşı ortaya çıkan yasal hakları, tazmin ettiği bedel nispetinde, Tarım Sigortaları Havuzuna intikal eder. Sigorta ettiren/sigortalı, Tarım Sigortaları Havuzuna ikame edebileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye zorunludur.
C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi, Tarım Sigortaları Havuzunun Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
(1) Bu genel şartlar çerçevesinde akdedilen sigorta sözleşmesi, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından yetkili kılınan sigorta şirketi aracılığıyla yapılır.
(2) Sigorta ettirenin/sigortalının prim yükümlülüğünün tamamının veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa, peşinatın, sözleşme yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde, poliçe teslim edilmiş olsa dahi, Tarım Sigortaları Havuzunun sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır.
(3) Prim ödeme borcunda temerrüde düşülmesi halinde, genel hükümler uygulanır.
C.2. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
(1) Tarım Sigortaları Havuzu bu sigortayı, sigorta ettirenin/sigortalının beyanı ile sigortalının ÇKS bilgilerine dayanarak yapar.
(2) Tarım Sigortaları Havuzu, gerekli gördüğü her durumda, risk analizi yaparak, poliçe tanzim edilmiş olsa bile prim fiyatında artırım yapabilir.
(3) Sigortalının kendisine ait farklı parsellerde yer alan ürünler için, ayrı ayrı poliçe düzenletmesi esastır. Farklı parsellerde yer alan ürünlerin, tek bir parseldeymiş gibi sigortalatılması halinde meydana gelecek zararlar, en fazla sigortalı parselde yer alan ürünlerin sigorta bedeli ile sınırlıdır.
(4) Sigorta ettirenin/sigortalının beyanının, gerçeğe aykırı veya eksik olduğunun tespit edilmesi halinde, sözleşmenin yapılmamasını veya daha ağır şartlarla yapılmasını gerektirecek durumlarda; Tarım Sigortaları Havuzu durumu öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak aynı süre içinde prim farkını talep edebilir. Sigorta ettirenin, 10 gün içinde talep edilen prim farkını ödememesi halinde sözleşme başka bir ihtara gerek kalmaksızın, kendiliğinden feshedilmiş olur.
(5) Caymanın veya feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi (fiili olarak rizikosu sona eren teminatlara ait olan hariç), kısa dönem esası üzerinden hesaplanır ve fazlası iade edilir.
(6) Sigorta ettirenin/sigortalının, kasıtlı olarak, gerçeğe aykırı veya eksik beyanda bulunduğu ve bunun rizikonun gerçekleşmesi veya tazminat miktarına etkisi olduğu anlaşılırsa; Tarım Sigortaları Havuzu riziko gerçekleşmiş olsa bile tazminat ödemeksizin sözleşmeyi feshedebilir.
(7) Rizikonun gerçekleşmesinden sonra sigorta ettirenin/sigortalının ihmali ile beyan yükümlülüğü ihlal edildiği takdirde, bu ihlal, tazminatın veya bedelin miktarına yahut rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre tazminattan indirim yapılır. Sigorta ettirenin kusuru kasıt derecesinde ise beyan yükümlülüğünün ihlali ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı varsa, Tarım Sigortaları Havuzunun, tazminat veya bedel ödeme borcu ortadan kalkar; bağlantı yoksa Tarım Sigortaları Havuzu ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak, sigorta tazminatını veya bedelini öder.
(8) Süresinde kullanılmayan, cayma veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
C.3. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sözleşmenin Devamı Sırasında Yükümlülükleri
(1) Sigorta ettiren/sigortalı, sigortalı ürünle ilgili toprak işleme, sulama, budama, seyreltme, ilaçlama, gübreleme, yabancı ot mücadelesi vb. gibi gerek don etkisini azaltıcı ve gerekse zaten yapmak durumunda olduğu tarımsal işleri, zamanında yerine getirmekle yükümlüdür.
(2) Sigorta ettiren/sigortalı, bu yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu, ziyan ve hasar miktarında bir artış olursa, tazminatın ödenmemesi hakkı doğar.
C.4. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
(1) Sigorta sözleşmesinin düzenlenmesinden sonra, poliçe üzerinde veya ÇKS’ de yer alan bilgilerde herhangi bir değişiklik olduğu takdirde, sigorta ettiren/sigortalı derhal ve makul nedenlerin varlığı halinde en geç 10 gün içinde, durumu Tarım Sigortaları Havuzuna yazılı olarak bildirmekle yükümlüdür.
(2) Değişiklik, Tarım Sigortaları Havuzunun sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise,
(3) Değişiklik, rizikoyu hafifletici nitelikte ve daha az prim uygulamasını gerektirir hallerden ise; Tarım Sigortaları Havuzu, bu değişikliğin yapıldığı tarihten, sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesap edilecek prim farkını, sigorta ettirene iade eder.
(4) Tarım Sigortaları Havuzunun, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren değişiklik hallerinde;
riziko gerçekleşirse, değişikliğin bildirilmesinde sigorta ettirenin ihmalinin bulunduğu veya kastı bulunması halinde dahi, rizikonun gerçekleşmesi veya tazminat miktarıyla, beyan edilmesi gereken değişiklik arasında bağlantı bulunmadığı hallerde; tazminat, tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre ödenir. Sigorta ettirenin/sigortalının, değişikliği kasten bildirmediği durumlarda beyan eksikliği ile rizikonun gerçekleşmesi veya tazminat miktarı arasında bağlantı olması halinde, Tarım Sigortaları Havuzu tazminat ödenmeksizin sözleşmeden cayma hakkını kullanabilir. Kasıt olmadığı hallerde ise; sigorta ettirenin/sigortalının, ihmal derecesine göre belirlenecek bir oranda, tazminattan indirim yapılabilir.
(5) Sigorta ettirenin hiçbir neden yokken sözleşmeden cayma süresi, poliçe tanzim tarihinden itibaren 7 gündür. Varsa, risk inceleme ve hasar tespit masrafı cayma hakkını kullanan sigortalıdan tahsil edilir.
(6) Ürünün türüne göre A.9.1 maddesinde belirtilen teminat başlangıcından önce herhangi bir nedenle ekilememesinin Tarım Sigortaları Havuzu tarafından tespit edilmesi halinde sözleşme iptal edilerek tahsil edilmiş prim tutarı sigorta ettirene/sigortalıya iade edilir.
(7) Sözleşme süresi içinde fiili olarak rizikosu sona eren teminatlar için sözleşmenin feshi durumunda söz konusu teminat için prim iadesi yapılmaz. Riski devam eden diğer teminatlar için prim, kısa dönem esasına göre hesaplanır.
(8) Sigorta ettiren/sigortalı, bir hasar meydana gelmeden önce olmak kaydıyla verim yükseltme talebinde bulunabilir. Bu talebin, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından uygun bulunması halinde verim artış miktarı kadar zeyil düzenlenir ve prim farkı tahsil edilir.
(9) Teminat kapsamı dışındaki nedenlerle verim indirimi taleplerinde gün esasına göre prim iade edilir. Ancak, don teminatı başlangıcından 10 gün sonra yapılacak verim indirim taleplerinde, hiçbir şekilde don teminatı primi iade edilmez.
(10) Don teminatı alan poliçelerde teminat başlamadan önce teminat kapsamı dışındaki nedenlerle verim azalması söz konusu ise, bu durum teminat başlangıcından itibaren en geç 10 gün içinde bildirilmek zorundadır. Süresinde yapılmayan bildirimlerde prim iadesi yapılmaz.
C.5. Birden Çok Sigorta
(1) Sigortalanmış ürünler üzerine, sigorta ettiren/sigortalı başka sigortacılarla aynı rizikolara karşı başka sigorta sözleşmesi yapamaz.
C.6. Menfaat Sahibinin Değişmesi
(1) Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin herhangi bir suretle değişmesi ve bu değişikliğin belgelenmesi halinde, sigortanın hükmü devam eder ve sigorta ettirenin/sigortalının, sözleşmeden doğan hak ve yükümlülükleri değişiklik tarihinden itibaren yeni sahibine geçer.
C.7. Tebligatlar
(1) Bu genel şartlar çerçevesinde taraflar arasında yapılacak tüm tebligatlarda Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
C.8. Sırların Saklı Tutulması
(1) Bu sözleşmenin uygulanmasında, ilgili tarafların, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun “Sır Saklama Yükümlülüğü” başlıklı 31/A maddesi kapsamındaki sorumlulukları saklıdır.
C.9.Tahkim ve Yetkili Mahkeme
(1) Sigorta sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarla ilgili olarak, uyuşmazlık konusu olayın üyelik tarihinden sonra meydana gelmiş olması halinde, Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurulabilir. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30’ uncu maddesinin on ikinci fıkrasında belirtilen tutara kadar olan kararlar her iki taraf için de kesindir. Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru ile ilgili ayrıntılı bilgi www.sigortatahkim.org adresinden edinilebilir.
(2) Sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle, ilgili taraflar aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, Tarım Sigortaları Havuzu merkezinin veya sigorta şirketi/acentesinin ikametgâhının veya rizikonun gerçekleştiği yerin bulunduğu il merkezinde; Tarım Sigortaları Havuzu ya da sigorta şirketi/acente tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgâhının bulunduğu yerin il merkezindeki ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
(3) Sigorta ettiren/sigortalı, B.4. maddesinde yer alan süreç tamamlanmadan hukuki yollara başvuramaz.
C.10. Zaman Aşımı
(1) Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar.
C.11.Yapılacak Değişiklikler
(1) Genel şartlar ile tarife ve talimatlarda yapılacak prim artışı gerektirmeyen değişiklikler, sigortalı lehine olması durumunda sigortacılık ilkeleri dâhilinde zeyil işlemine gerek olmadan poliçeye dâhil edilir.
C.12. Yürürlük
(1) Bu genel şartlar 01/01/2020 tarihinde yürürlüğe girer.
A. SİGORTANIN KAPSAMI
A.1. Sigortanın Konusu
(1) Bu sigorta ile 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 12’nci maddesine istinaden, Cumhurbaşkanı kararı ile kapsama alınan Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemine kayıtlı büyükbaş hayvanlarda, A.2 maddesinde belirtilen haller nedeniyle meydana gelen zararlar, aşağıda yazılı esas ve şartlara göre karşılanır.
(2) Teminat altına alınan riskler, poliçede belirtilir.
(3) Bu genel şartların uygulanmasında, Devlet Destekli Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası Tarife ve Talimatları dikkate alınır.
A.2. Teminat Kapsamındaki Haller ve Kayıplar
A.2.1. Geniş Kapsam
(1) Bu sigorta, sigortalı büyükbaş hayvanlarda:
(2) Aşağıdaki riskler sigortalının isteğine bağlı olarak ve yapılacak risk inceleme, değerlendirme sonucuna göre ek prim alınması koşuluyla poliçe kapsamına ilave edilir.
A.2.2. Dar Kapsam
(1) Bu sigorta, işletmede yer alan sigortalanabilir nitelikteki tüm hayvanların sigortalanması koşulu ile sigortalı büyükbaş hayvanlarda:
sebebiyle meydana gelen ölümler ve mecburi kesimler sonucu sigortalının doğrudan uğradığı maddi zararı temin eder.
(2) Sigortalının isteğine bağlı olarak; ek prim alınması ve işletmede yer alan sigortalanabilir nitelikteki tüm hayvanların sigortalanması koşuluyla poliçede belirlenen sigortalı yerde;
A.2.3. Yavru Atma Teminatı Kapsamı
(1) Bu teminat, sigortalı büyükbaş hayvanlarda,
A.3. Teminat Dışında Kalan Haller
(1) Aşağıdaki haller dolayısıyla, meydana gelen zararlar, sigorta teminatının dışındadır:
A.4. Sigortaya Kabul Şartları
(1) Sadece damızlık, süt ve erkek besi sığırları ile mandalar sigortalanır.
(2) Sigortaya kabul için aşağıdaki şartların sağlanması zorunludur. Şartları taşımayan hayvanlar sigortaya kabul edilmez.
(4) İthal hayvanların sigortaya kabulü, millileştirme işlemi tamamlandıktan sonra başlar.
A.5. Sigorta Edilecek Hayvanlar ve Yaşları
(1) Sigortası yapılacak hayvanlarda aşağıda yazılı yaş şartları aranır.
A.6. Kimliklendirme
(1) Tarım ve Orman Bakanlığı İl/İlçe Müdürlükleri nezdinde takılan standart, çift taraflı, Tarım ve Orman Bakanlığı logolu, ülke kodu, il kodu ve işletme kodunu ihtiva eden kulak küpesi olmayan veya mikroçip ve benzeri unsurlar ile kimliklendirmesi yapılmayan hayvanlar sigortalanmaz.
A.7. Muafiyet ve Müşterek Sigorta
(1) Meydana gelen zararın, sigorta bedelinin belli bir oranına veya miktarına tekabül eden kısmının, tazmin edilmemesi kararlaştırılabilir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen muafiyetin yanı sıra, sigorta ettirenin, belirli bir müşterek sigorta oranıyla, hasara iştirak etmesi kararlaştırılabilir.
(3) Belirlenen muafiyet ve müşterek sigorta oranı, tarife ve talimatlar ile poliçenin ön yüzünde belirtilir.
A.8. Sigorta Başvurusunun Kabulü
(1) Sigorta ettirenin/sigortalının başvurusu; Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemi ile teyit edilerek, yapılacak risk inceleme sonucuna göre kabul edilir ve poliçe düzenlenir.
(2) Hırsızlık teminatının verilmesinde ve hırsızlık riskine ilişkin işletmenin risk kategorisinin belirlenmesinde Tarım Sigortaları Havuzu eksperinin yapacağı risk incelemesi ve sigortalının beyanı esas alınır.
(3) Risk incelemesi sonucunda, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından sigortalanması uygun görülmeyen işletmeler sigortalanmaz.
(4) Sigorta ettirenin/sigortalının beyanı ile Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemi bilgilerinin farklı olması durumunda; poliçe kayıt sistemindeki bilgilerin güncellenmesi halinde tanzim edilebilir.
A.9. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
(1) Sigorta; aksi kararlaştırılmadıkça, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, poliçenin düzenlendiği saatte başlar ve aynı saatte sona erer.
A.10. Eksik ve Aşkın Sigorta
(1) Tazminat hesaplamasında eksik ve aşkın sigorta hükümleri uygulanmaz.
B. HASAR VE TAZMİNAT
B.1. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalının/Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri
(1) Sigorta ettiren/sigortalı; rizikonun gerçekleşmesi halinde, aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür.
belirterek hasar ihbarında bulunmak zorundadır.
(2) Hasar incelemesi, Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından yapılır.
(3) Tarım Sigortaları Havuzu, hasar ihbarlarının yapılacağı yeri sigortalıya bildirmek kaydıyla değiştirebilir.
(4) Yangın hasarlarında tazminat ödemesinin yapılabilmesi için sigortalı, savcılık sonuç kararını temin edip, Tarım Sigortaları Havuzuna vermekle yükümlüdür.
(5) Hırsızlık hasarlarında tazminat ödemesi yapılabilmesi için sigortalı, ilgili karakol veya Emniyet Müdürlüğünden müracaat, ifade, görgü tespit tutanakları tanzim ettirerek gerekli durumlarda savcılık kararı alınarak Tarım Sigortaları Havuzuna iletmekle yükümlüdür. Hırsızlık hadisesi sonucu ilgili kolluk güçlerince tutanak düzenletilmemesi veya gerekli belgelerin Tarım Sigortaları Havuzuna teslim edilmemesi halinde, hasar teminat kapsamı dışında değerlendirilir. Sigortalı, ilgili karakol veya Emniyet Müdürlüğünden faillerin ve çalınan hayvanların bulunup bulunmadığına dair gerekli yazıları temin etmekle yükümlüdür.
B.1.1. Hasar Raporu Ekinde Olması Gereken Belgeler
(1) Bir hasar durumunda, sigorta ettirenin/sigortalının, aşağıdaki belgeleri temin etmesi gerekmektedir.
B.2. Koruma Önlemleri ve Kurtarma
(1) Sigorta ettiren/sigortalı; bu sigortayla, teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi halinde, zararı önlemeye, azaltmaya ya da hafifletmeye yarayacak aşağıdaki önlemleri almakla yükümlüdür.
B.3. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Tarım Sigortaları Havuzunun Hakları
(1) Tarım Sigortaları Havuzu, kendi elemanları veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri aracılığıyla, sigortalı hayvanın sağlık durumunu, niteliklerini, bakım ve beslenme koşullarını, makul surette kontrol ettirme yetkisine sahiptir.
(2) Tarım Sigortaları Havuzu, aşağıdaki hususları tespit ettiği takdirde; tespit tarihinden itibaren, 8 gün içinde sözleşmeyi feshedebilir.
B.4. Hasarın Tespiti
(1) Sigorta edilmiş hayvanlarda, meydana gelen hasarın nedeni, niteliği ve miktarı, Tarım Sigortaları Havuzu veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından tespit edilir.
B.5. Tazminat Hesabı
(1) Tazminat hesabında, poliçede yazılı olan hayvan birim fiyatı esas alınır.
(2) Poliçe muafiyetli ise, muafiyeti geçmeyen hasarlar ödenmez. Tazminat hesabında hasar miktarının poliçede belirtilen muafiyeti aşan kısmı esas alınır.
(3) Sigorta bedeli üzerinden hesaplanan muafiyet indirildikten sonra kalan zarar miktarı üzerinden müşterek sigorta tutarı hesaplanarak tazminat tutarından indirilir.
(4) Hayvanın etinden, derisinden ve benzeri kısımlarından faydalanılabileceği hallerde bu kısımlara ait bedel ile ölümün doğumdan kaynaklanması halinde kurtarılan yavrunun tarife ve talimatlara göre belirlenen şekilde değeri ödenecek tazminattan sovtaj olarak düşülür.
(5) Ödenecek tazminat tutarı, Tarım Sigortaları Havuzu eksperinin raporunda belirtilen veya rapor içeriğine atfen belirlenen kusur oranı düşüldükten sonra ödenir.
(6) Yavru atma teminatı ve erkek besi sığırları ile ilgili tazminat hesabı tarife ve talimatlarda belirtildiği şekilde uygulanır.
(7) Tazminatın hesabı; varsa muafiyet, müşterek sigorta ve sovtaj tutarları dikkate alınarak tarife ve talimatlarda belirtildiği şekilde yapılır.
B.6. Tazminatın Ödenmesi
(1) Hasar dosyası tamamlanmasından sonra, kesinleşmiş olan tazminat miktarı, en geç 30 gün içerisinde sigortalıya ödenir.
(2) Tazminat ödeme tarihinde, muaccel hale gelen ve sigorta ettiren/sigortalıya ait tüm poliçelere ilişkin, ödenmemiş prim borçları, ilgili sigorta şirketinin beyanı doğrultusunda, tazminattan mahsup edilebilir.
(3) Tazminat ödemeleri, banka kanalı ile sigorta ettiren/sigortalı adına yapılır. Ödenen tazminat miktarının, sigortalı tarafından, bankacılık işlemlerinin gerektirdiği sürede alınmaması nedeniyle, Tarım Sigortaları Havuzu hesabına dönmesi halinde, gecikme ileri sürülerek faiz veya munzam zarar talebinde bulunulamaz.
(4) Yanlış veya eksik bilgilendirme sonucunda, sigorta ettirenin uğrayacağı zararlar, sigorta şirketi ve tüm satış kanalları tarafından tazmin edilir.
B.7. Tazminat Miktarının Eksilmesi veya Tazminat Hakkının Düşmesi
(1) Rizikonun gerçekleşmesi durumunda, sigorta ettirenin/sigortalının, yükümlülüklerini yerine getirmemesi sonucu, zarar miktarında bir artış olursa, bu suretle artan kısım, ödenecek tazminattan indirilir.
(2) Sigorta ettiren/sigortalı, rizikonun gerçekleşmesine kasten sebebiyet verir veya zarar miktarını kasten artırıcı eylemlerde bulunursa, sözleşmeden doğan hakları düşer.
(3) Sigortalı hayvanın, mecburi kesime sevkini gerektiren durumlarda, hayvanın, kasten ölüme terk edildiğinin tespit olunması halinde, sigortalıya tazminat ödenmez.
B.8. Hasar ve Tazminatın Sonuçları
(1) Tarım Sigortaları Havuzu; yaptığı tazminat ödemesi tutarınca, hukuken sigortalı yerine geçer ve sigortalının zarardan dolayı üçüncü şahıslara karşı ortaya çıkan yasal hakları, tazmin ettiği bedel nispetinde, Tarım Sigortaları Havuzuna intikal eder. Sigorta ettiren/sigortalı, poliçeden doğan tazminat ödemesi yapıldıktan sonra dahi, Tarım Sigortaları Havuzunun açabileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye zorunludur.
(2) Sigorta teminatı, teminat altına alınan rizikonun gerçekleşmesi ile sona erer.
C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi, Tarım Sigortaları Havuzunun Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
(1) Bu genel şartlar çerçevesinde akdedilen sigorta sözleşmesi, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından yetkili kılınan sigorta şirketi aracılığıyla yapılır.
(2) Sigorta ettirenin/sigortalının, prim yükümlülüğünün tamamının veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa, peşinatın, sözleşme yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde, poliçe teslim edilmiş olsa dahi, Tarım Sigortaları Havuzunun sorumluluğu başlamaz ve bu husus, poliçenin ön yüzüne yazılır.
(3) Prim ödeme borcunda temerrüde düşülmesi halinde, genel hükümler uygulanır
C.2. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
(1) Tarım Sigortaları Havuzu, bu sigortayı, sigorta ettirenin beyanı ile sigortalının Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sisteminde yer alan bilgilerine dayanarak yapar.
(2) Tarım Sigortaları Havuzu, gerekli gördüğü her durumda tanzim edilmiş poliçede kayıtlı hayvanları kontrol edebilir veya risk analizi yaparak, poliçe tanzim edilmiş olsa bile prim fiyatında artırım yapabilir.
(3) Sigorta ettirenin/sigortalının beyanının, gerçeğe aykırı veya eksik olduğunun tespit edilmesi halinde, sözleşmenin yapılmamasını veya daha ağır şartlarla yapılmasını gerektirecek durumlarda; Tarım Sigortaları Havuzu, durumu öğrendiği tarihten itibaren, 15 gün içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak, aynı süre içinde prim farkını talep edebilir.
(4) Sigorta ettirenin, 10 gün içinde talep edilen prim farkını ödememesi halinde, sözleşme başka bir ihtara gerek kalmaksızın, kendiliğinden feshedilmiş olur.
(5) Caymanın veya feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi (fiili olarak rizikosu sona eren teminatlara ait olan hariç), kısa dönem esası üzerinden hesaplanır ve fazlası iade edilir.
(6) Sigorta ettirenin/sigortalının, kasıtlı olarak, gerçeğe aykırı veya eksik beyanda bulunduğu ve bunun rizikonun gerçekleşmesi veya tazminat miktarına etkisi olduğu anlaşılırsa; Tarım Sigortaları Havuzu, riziko gerçekleşmiş olsa bile, tazminat ödemeksizin, sözleşmeyi feshedebilir.
(7) Rizikonun gerçekleşmesinden sonra, sigorta ettirenin/sigortalının ihmali ile beyan yükümlülüğü ihlal edildiği takdirde, bu ihlal, tazminatın veya bedelin miktarına yahut rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre tazminattan indirim yapılır. Sigorta ettirenin kusuru kast derecesinde ise beyan yükümlülüğünün ihlali ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı varsa, Tarım Sigortaları Havuzunun, tazminat veya bedel ödeme borcu ortadan kalkar; bağlantı yoksa Tarım Sigortaları Havuzu, ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak, sigorta tazminatını veya bedelini öder.
(8) Süresinde kullanılmayan, cayma veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
C.3. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
(1) Sigorta sözleşmesinin düzenlenmesinden sonra, poliçe üzerinde veya Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sisteminde yer alan bilgilerde, herhangi bir değişiklik olduğu takdirde, sigorta ettiren/sigortalı, derhal ve makul nedenlerin varlığı halinde, en geç 10 gün içinde, durumu Tarım Sigortaları Havuzuna bildirmekle yükümlüdür.
(2) Değişiklik; Tarım Sigortaları Havuzunun, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise;
(4) Tarım Sigortaları Havuzunun, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren değişiklik hallerinde:
(5) Yapılan risk inceleme sonuçları, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından onaylandıktan sonra, sigorta şirketi tarafından poliçeleştirilmemesi halinde, yapılan risk inceleme masrafları sigorta şirketinden tahsil edilir.
(6) Sigorta ettirenin hiçbir neden yokken sözleşmeden cayma süresi, poliçe tanzim tarihinden itibaren 7 gündür. Varsa, risk inceleme ve hasar tespit masrafı cayma hakkını kullanan sigortalıdan tahsil edilir.
(7) Sigorta ettiren/sigortalı, sigorta süresi içinde, herhangi bir nedenle Tarım ve Orman Bakanlığı logolu, ülke kodu, il kodu ve işletme kodunu ihtiva eden, kulak küpesi düşen hayvanların kulak küpelerini, Sığır Cinsi Hayvanların Tanımlanması, Tescili ve İzlenmesi Yönetmeliği gereğince, yeniden taktırmak ve aynı zamanda, durumu, Tarım Sigortaları Havuzu Merkezine, yazılı olarak, derhal bildirmek zorundadır. Aksi takdirde, küpesi düşen hayvanların hasarı ödenmez.
C.4. Birden Çok Sigorta
(1) Sigortalanmış hayvanlar üzerine, sigorta ettiren/sigortalı, başka sigortacılar ile aynı rizikolara karşı, sigorta sözleşmesi yapamaz.
C.5. Menfaat Sahibinin Değişmesi
(1) Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin, herhangi bir suretle değişmesi ve bu değişikliğin, Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sisteminde yer alan bilgiler ile belgelenmesi halinde, sigortanın hükmü devam eder ve sigorta ettirenin/sigortalının, sözleşmeden doğan hak ve yükümlülükleri, değişiklik tarihinden itibaren, yeni sahibine geçer.
(2) Menfaat sahibi değişikliğinin, Tarım Sigortaları Havuzuna, hasar tarihinden önce bildirilmemesi ve zeyilname ile değişikliğin poliçe üzerinde düzenlenmemesi halinde, meydana gelen hasarlarda, Tarım Sigortaları Havuzu, hasara ilişkin tazminatı ödememe veya eksik ödeme hakkını saklı tutar.
C.6. Tebligatlar
(1) Bu genel şartlar çerçevesinde taraflar arasında yapılacak tüm tebligatlarda, Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
C.7. Sırların Saklı Tutulması
(1) Bu sözleşmenin uygulanmasında, ilgili tarafların, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun “Sır Saklama Yükümlülüğü” başlıklı, 31/A maddesi kapsamındaki sorumlulukları saklıdır.
C.8. Tahkim ve Yetkili Mahkeme
(1) Sigorta sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarla ilgili olarak, uyuşmazlık konusu olayın üyelik tarihinden sonra meydana gelmiş olması halinde, Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurulabilir. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30 uncu maddesinin 12 nci fıkrasında belirtilen tutara kadar olan kararlar her iki taraf için de kesindir. Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru ile ilgili ayrıntılı bilgi www.sigortatahkim.org adresinden edinilebilir.
(2) Bu sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle, ilgili taraflar aleyhine açılacak davalarda, yetkili mahkeme; Tarım Sigortaları Havuzu merkezinin veya sigorta şirketi/acentesinin ikametgâhının veya rizikonun gerçekleştiği yerin bulunduğu il merkezinde; Tarım Sigortaları Havuzu ya da sigorta şirketi/acente tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgâhının bulunduğu yerin il merkezindeki ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
(3) Sigorta ettiren/sigortalı, B.4. maddesinde yer alan süreç tamamlanmadan, hukuki yollara başvuramaz.
C.9. Zaman Aşımı
(1) Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler, iki yılda zaman aşımına uğrar.
C.10.Yapılacak Değişiklikler
(1) Genel şartlar ile tarife ve talimatlarda yapılacak prim artışı gerektirmeyen değişiklikler, sigortalı lehine olması durumunda sigortacılık ilkeleri dâhilinde zeyil işlemine gerek olmadan poliçeye dâhil edilir.
C.11. Yürürlük
(1) Bu genel şartlar 01/01/2020 tarihinde yürürlüğe girer.
A. SİGORTANIN KAPSAMI
A.1. Sigortanın Konusu
(1) Bu sigorta ile 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 12’nci maddesine istinaden, Cumhurbaşkanı kararı ile kapsama alınan Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemine kayıtlı küçükbaş hayvanlarda, A.2 maddesinde belirtilen haller nedeniyle meydana gelen zararlar, aşağıda yazılı esaslara ve şartlara göre karşılanır.
(2) Teminat altına alınan riskler, poliçede belirtilir.
(3) Bu genel şartların uygulanmasında, Devlet Destekli Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortası Tarife ve Talimatları dikkate alınır.
A.2. Teminat Kapsamındaki Haller ve Kayıplar
A.2.1. Geniş Kapsam
(1) Bu sigorta, sigortalı küçükbaş hayvanlarda;
sebebiyle meydana gelen ölümler ve mecburi kesimler ile gebelik süresinin herhangi bir döneminde meydana gelen ve Tarım Sigortaları Havuzu eksperi tarafından tespit edilen yavru atmalar nedenleriyle sigortalının doğrudan doğruya uğradığı maddi zararı temin eder.
(2) Aşağıdaki riskler sigortalının isteğine bağlı olarak ve yapılacak risk inceleme, değerlendirme sonucuna göre ek prim alınması koşuluyla poliçe kapsamına ilave edilir.
A.2.2. Dar Kapsam
(1) Bu sigorta, işletmede yer alan sigortalanabilir nitelikteki tüm hayvanların sigortalanması koşulu ile sigortalı küçükbaş hayvanlarda;
(2) Sigortalının isteğine bağlı olarak; ek prim alınması ve işletmede yer alan sigortalanabilir nitelikteki tüm hayvanların sigortalanması koşuluyla poliçede belirlenen sigortalı yerde;
yapılan hırsızlık veya hırsızlığa teşebbüs nedeniyle sigortalı hayvanlarda doğrudan meydana gelen zararlar ile sigortalı hayvanların poliçede belirtilen adresteki tesis ile sigortalı tarafından bildirilen ve Tarım Sigortaları Havuzu tarafından kabul edilen mera veya meralar arasındaki nakliyesi esnasında veya buralardayken yapılan hırsızlık veya hırsızlığa teşebbüs nedeniyle sigortalı hayvanlarda doğrudan meydana gelen zararlar isteğe bağlı ek teminat olarak ek prim alınarak poliçe kapsamına dahil edilir.
A.3. Teminat Dışında Kalan Haller
(1) Aşağıdaki haller dolayısıyla meydana gelen zararlar, sigorta teminatının dışındadır.
A.4. Müşterek Sigorta
(1) Sigorta ettirenin, belirli bir müşterek sigorta oranıyla, hasara iştirak etmesi kararlaştırılabilir.
(2) Belirlenen müşterek sigorta oranı, tarife ve talimatlar ile poliçenin ön yüzünde belirtilir.
A.5. Sigorta Başvurusunun Kabulü
(1) Tarım Sigortaları Havuzu, Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemi bilgileri ile teyit ederek, yapılacak risk inceleme sonucuna göre, sigorta ettirenin başvurusunu kabul eder ve poliçeyi düzenler.
(2) Hırsızlık teminatının verilmesinde ve hırsızlık riskine ilişkin işletmenin risk kategorisinin belirlenmesinde Tarım Sigortaları Havuzu eksperinin yapacağı risk incelemesi ve sigortalının beyanı esas alınır.
(3) Risk incelemesi sonucunda, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından sigortalanması uygun görülmeyen riskler, sigorta edilmez.
(4) Sigorta ettiren/sigortalı beyanı ile Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemi bilgilerinin farklı olması durumunda; poliçe, kayıt sistemindeki bilgilerin güncellenmesi halinde tanzim edilebilir.
A.5.1. Sigortaya Kabul Şartları
(1) Sigorta başvurusunun kabulünde aşağıdaki şartlar aranır.
(1) Sigorta süresi 1 yıldan az olmamak koşuluyla; koyun ve keçiler ile koç ve tekeler, 30. günden itibaren başlamak üzere 5 yaşına kadar (5 yaş dâhil) sigorta edilebilir.
A.5.3. Kimliklendirme
(1) Tarım ve Orman Bakanlığı İl/İlçe Müdürlükleri nezdinde takılan standart, çift taraflı, Tarım ve Orman Bakanlığı logolu, ülke kodu, il kodu ve işletme kodunu ihtiva eden kulak küpesi olmayan ve/veya mikroçip ve benzeri unsurlar ile kimliklendirmesi yapılmayan hayvanlar sigortalanmaz.
A.6. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
(1) Sigorta; aksi kararlaştırılmadıkça, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, poliçenin düzenlendiği saatte başlar ve aynı saatte sona erer.
A.7. Eksik ve Aşkın Sigorta
(1) Tazminat hesaplamasında eksik ve aşkın sigorta hükümleri uygulanmaz.
B. HASAR VE TAZMİNAT
B.1. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin / Sigortalının Yükümlülükleri
(1) Sigorta ettiren/sigortalı, rizikonun gerçekleşmesi halinde, aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:
belirterek hasar ihbarında bulunmak zorundadır.
(2) Hasar incelemesi Tarım Sigortaları Havuzu tarafından görevlendirilecek Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından yapılır. Tarım Sigortaları Havuzu, hasar ihbarlarının yapılacağı yeri sigortalıya bildirmek kaydıyla değiştirebilir.
(3) Yangın hasarlarında tazminat ödemesinin yapılabilmesi için sigortalı, savcılık sonuç kararını temin edip, Tarım Sigortaları Havuzuna vermekle yükümlüdür.
(4) Hırsızlık hasarlarında tazminat ödemesi yapılabilmesi için sigortalı, ilgili karakol veya Emniyet Müdürlüğünden müracaat, ifade, görgü tespit tutanağını tanzim ettirerek gerekli durumlarda savcılık kararını Tarım Sigortaları Havuzuna iletmekle yükümlüdür. Hırsızlık hadisesi sonucu ilgili kolluk güçlerince tutanak düzenlenmemesi veya gerekli belgelerin Tarım Sigortaları Havuzuna teslim edilmemesi halinde, hasar teminat kapsamı dışında değerlendirilir. Sigortalı, ilgili karakol veya Emniyet Müdürlüğünden faillerin ve çalınan hayvanların bulunup bulunmadığına dair gerekli yazıları temin etmekle yükümlüdür.
B.1.1. Hasar Raporu Ekinde Olması Gereken Belgeler
(1) Bir hasar halinde, sigorta ettirenin/sigortalının, aşağıdaki belgeleri temin etmesi gerekmektedir:
* Sigortalı hayvanın, ölümü veya mecburi kesimi durumunda, ulusal veri tabanı kayıtlarından kaydının düşüldüğüne dair, Tarım ve Orman Bakanlığı İl/İlçe müdürlüklerinden alınacak belge. Hayvanın mecburi kesimi durumunda satılan kısmına ilişkin, müstahsil makbuzu veya fatura.
* Hayvanın, hasar anında çekilmiş fotoğrafları.
* Mezbahada kesimi durumunda, mezbaha kesim raporu.
* Hayvanın ölümü veya kesim sonrası, kısmi veya tam imhası durumlarında, imha raporu.
* Hayvanın, yukarıda belirtilen aşılamalara ilişkin, bir hastalıktan dolayı, hasar görmesi durumunda, bu hastalığa ait aşılama belgeleri.
* Hastalığın teşhisi, ölüm nedeninin araştırılması veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperince, gerekli görülecek diğer hususlarda, laboratuvara gönderilen marazi maddelere ilişkin laboratuvar raporu.
B.2. Koruma Önlemleri ve Kurtarma
(1) Sigorta ettiren/sigortalı; bu sigortayla, teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi halinde, zararı önlemeye, azaltmaya ya da hafifletmeye yarayacak önlemleri almakla yükümlüdür. Bu çerçevede sigorta ettiren/sigortalı;
(2) Sigorta ettiren/sigortalı, bulaşıcı bir hastalık baş gösterdiğinde;
ile yükümlüdür.
B.3. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Tarım Sigortaları Havuzunun Hakları
(1) Tarım Sigortaları Havuzu, kendi elemanları veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri aracılığıyla, sigortalı hayvanın sağlık durumunu, niteliklerini, bakım ve beslenme koşullarını, makul surette, kontrol ettirme yetkisine sahiptir.
(2) Tarım Sigortaları Havuzu, aşağıdaki hususları tespit ettiği takdirde; tespit tarihinden itibaren, 8 gün içinde sözleşmeyi feshedebilir.
B.4. Hasarın Tespiti
(1) Sigorta edilmiş hayvanlarda, meydana gelen hasarın nedeni, niteliği ve miktarı, Tarım Sigortaları Havuzu veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından tespit edilir.
B.5. Tazminat Hesabı
(1) Aşkın sigorta ve eksik sigorta uygulamaları saklı kalmak kaydıyla tazminat hesabında, poliçede yazılı olan hayvan birim fiyatı esas alınır.
(2) Sigorta bedeli esas alınarak hesaplanan zarar miktarı üzerinden müşterek sigorta tutarı hesaplanarak tazminat tutarından indirilir.
(3) Hayvanın etinden, derisinden ve benzeri kısımlarından faydalanılabileceği hallerde bu kısımlara ait bedel ile ölümün doğumdan kaynaklanması halinde kurtarılan yavrunun tarife ve talimatlara göre belirlenen şekilde değeri ödenecek tazminattan sovtaj olarak düşülür.
(4) Ödenecek tazminat tutarı, Tarım Sigortaları Havuzu eksperinin raporunda belirtilen veya rapor içeriğine atfen belirlenen kusur oranı düşüldükten sonra ödenir.
(5) Yavru atma teminatı ile ilgili tazminat hesabı tarife ve talimatlarda belirtildiği şekilde uygulanır.
(6) Tazminatın hesabı; müşterek sigorta ve sovtaj tutarları dikkate alınarak tarife ve talimatlarda belirtildiği şekilde yapılır.
B.6. Tazminatın Ödenmesi
(1) Hasar dosyası tamamlanarak, kesinleşmiş olan tazminat miktarı, en geç 30 gün içerisinde sigortalıya ödenir.
(2) Tazminat ödeme tarihinde, muaccel hale gelen ve sigorta ettiren/sigortalıya ait tüm poliçelere ilişkin, ödenmemiş prim borçları, ilgili sigorta şirketinin beyanı doğrultusunda, tazminattan mahsup edilebilir.
(3) Tazminat ödemeleri, banka kanalı ile sigorta ettiren/sigortalı adına yapılır. Ödenen tazminat miktarının, sigortalı tarafından, bankacılık işlemlerinin gerektirdiği sürede alınmaması nedeniyle, Tarım Sigortaları Havuzu hesabına dönmesi halinde, gecikme ileri sürülerek, faiz veya munzam zarar talebinde bulunulamaz.
(4) Yanlış veya eksik bilgilendirme sonucunda, sigorta ettirenin uğrayacağı zararlar, sigorta şirketi ve tüm satış kanalları tarafından tazmin edilir.
B.7. Tazminat Miktarının Eksilmesi veya Tazminat Hakkının Düşmesi
(1) Rizikonun gerçekleşmesi durumunda, sigorta ettirenin/sigortalının yükümlülüklerini yerine getirmemesi sonucu, zarar miktarında bir artış olursa, bu suretle artan kısım, ödenecek tazminattan indirilir.
(2) Sigorta ettiren/sigortalı, rizikonun gerçekleşmesine kasten sebebiyet verir veya zarar miktarını kasten artırıcı eylemlerde bulunursa, sözleşmeden doğan hakları düşer.
(3) Sigortalı hayvanın, mecburi kesime sevkini gerektiren durumlarda, hayvanın, kasten ölüme terk edildiğinin tespit olunması halinde, sigortalıya tazminat ödenmez.
B.8. Hasar ve Tazminatın Sonuçları
(1) Tarım Sigortaları Havuzu; yaptığı tazminat ödemesi tutarınca, hukuken sigortalı yerine geçer ve sigortalının zarardan dolayı üçüncü şahıslara karşı ortaya çıkan yasal hakları, tazmin ettiği bedel nispetinde, Tarım Sigortaları Havuzuna intikal eder. Sigorta ettiren/sigortalı, poliçeden doğan tazminat ödemesi yapıldıktan sonra dahi, Tarım Sigortaları Havuzunun açabileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye zorunludur.
C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi, Tarım Sigortaları Havuzunun Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
(1) Bu genel şartlar çerçevesinde akdedilen sigorta sözleşmesi, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından yetkili kılınan, sigorta şirketi aracılığıyla yapılır.
(2) Sigorta ettiren/sigortalının, prim yükümlülüğünün tamamının veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa, peşinatın, sözleşme yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde, poliçe teslim edilmiş olsa dahi, Tarım Sigortaları Havuzunun sorumluluğu başlamaz ve bu husus, poliçenin ön yüzüne yazılır.
(3) Prim ödeme borcunda temerrüde düşülmesi halinde, genel hükümler uygulanır.
C.2. Sigorta Ettiren/Sigortalının Sözleşmenin Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
(1) Tarım Sigortaları Havuzu, bu sigortayı, sigorta ettiren/sigortalının beyanı ile sigortalının, Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemi bilgilerine dayanarak yapar.
(2) Tarım Sigortaları Havuzu, gerekli gördüğü her durumda tanzim edilmiş poliçede kayıtlı hayvanları kontrol edebilir veya risk analizi yaparak, poliçe tanzim edilmiş olsa bile prim fiyatında artırım yapabilir.
(3) Sigorta ettirenin beyanının, gerçeğe aykırı veya eksik olduğunun tespit edilmesi halinde, sözleşmenin yapılmamasını veya daha ağır şartlarla yapılmasını gerektirecek durumlarda; Tarım Sigortaları Havuzu, durumu öğrendiği tarihten itibaren, 15 gün içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak, aynı süre içinde prim farkını talep edebilir.
(4) Sigorta ettirenin, 10 gün içinde talep edilen prim farkını ödememesi halinde, sözleşme başka bir ihtara gerek kalmaksızın, kendiliğinden feshedilmiş olur.
(5) Caymanın veya feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi (fiili olarak rizikosu sona eren teminatlara ait olan hariç), kısa dönem esası üzerinden hesaplanır ve fazlası iade edilir.
(6) Sigorta ettirenin/sigortalının, kasıtlı olarak, gerçeğe aykırı veya eksik beyanda bulunduğu ve bunun rizikonun gerçekleşmesi veya tazminat miktarına etkisi olduğu anlaşılırsa; Tarım Sigortaları Havuzu, riziko gerçekleşmiş olsa bile, tazminat ödemeksizin, sözleşmeyi feshedebilir.
(7) Rizikonun gerçekleşmesinden sonra, sigorta ettirenin/sigortalının ihmali ile beyan yükümlülüğü ihlal edildiği takdirde, bu ihlal, tazminatın veya bedelin miktarına yahut rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre tazminattan indirim yapılır.
(8) Sigorta ettirenin kusuru kasıt derecesinde ise beyan yükümlülüğünün ihlali ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı varsa, Tarım Sigortaları Havuzunun, tazminat veya bedel ödeme borcu ortadan kalkar; bağlantı yoksa Tarım Sigortaları Havuzu, ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak, sigorta tazminatını veya bedelini öder.
(9) Süresinde kullanılmayan, cayma veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
C.3. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
(1) Sigorta sözleşmesinin düzenlenmesinden sonra, poliçe üzerinde Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sisteminde yer alan bilgilerde, herhangi bir değişiklik olduğu takdirde, sigorta ettiren/sigortalı, derhal ve makul nedenlerin varlığı halinde, en geç 10 gün içinde, durumu Tarım Sigortaları Havuzuna bildirmekle yükümlüdür.
(2) Değişiklik; Tarım Sigortaları Havuzunun, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise;
(4) Tarım Sigortaları Havuzunun, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren değişiklik hallerinde:
(5) Yapılan risk inceleme sonuçları, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından onaylandıktan sonra, sigorta şirketi tarafından poliçeleştirilmemesi halinde, yapılan risk inceleme masrafları sigorta şirketinden tahsil edilir.
(6) Sigorta ettirenin hiçbir neden yokken sözleşmeden cayma süresi, poliçe tanzim tarihinden itibaren 7 gündür. Varsa, risk inceleme ve hasar tespit masrafı cayma hakkını kullanan sigortalıdan tahsil edilir.
(7) Sigorta ettiren/sigortalı, sigorta süresi içinde, herhangi bir nedenle, Tarım ve Orman Bakanlığı logolu, ülke kodu, il kodu ve işletme kodunu ihtiva eden, kulak küpesi düşen hayvanların kulak küpelerini, Koyun ve Keçi türü hayvanların tanımlanması, tescili ve izlenmesi yönetmeliği çerçevesinde, yeniden taktırmak ve aynı zamanda, durumu Tarım Sigortaları Havuzu Merkezine, yazılı olarak, derhal bildirmek zorundadır. Aksi takdirde, küpesi düşen hayvanların hasarı ödenmez.
C.4. Birden Çok Sigorta
(1) Sigortalanmış hayvanlar üzerine, sigorta ettiren/sigortalı, başka sigortacılar ile aynı rizikolara karşı, sigorta sözleşmesi yapamaz.
C.5. Menfaat Sahibinin Değişmesi
(1) Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin, herhangi bir suretle değişmesi ve bu değişikliğin, Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sisteminde yer alan kayıtları ile belgelenmesi halinde, sigortanın hükmü devam eder ve sigorta ettirenin/sigortalının, sözleşmeden, doğan hak ve yükümlülükleri, değişiklik tarihinden itibaren, yeni sahibine geçer.
(2) Söz konusu değişikliğin, Tarım Sigortaları Havuzuna, hasar tarihinden önce bildirilmemesi ve zeyilname ile değişikliğin poliçe üzerinde düzenlenmemesi halinde, meydana gelen hasarlarda, Tarım Sigortaları Havuzu, hasara ilişkin tazminatı ödememe veya eksik ödeme hakkını saklı tutar.
C.6. Tebligatlar
(1) Bu genel şartlar çerçevesinde taraflar arasında yapılacak tüm tebligatlarda, Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
C.7. Sırların Saklı Tutulması
(1) Bu sözleşmenin uygulanmasında, ilgili tarafların, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun “Sır Saklama Yükümlülüğü” başlıklı, 31/A maddesi kapsamındaki sorumlulukları saklıdır.
C.8. Tahkim ve Yetkili Mahkeme
(1) Bu Sigorta sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarla ilgili olarak, uyuşmazlık konusu olayın üyelik tarihinden sonra meydana gelmiş olması halinde, Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurulabilir. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30 uncu maddesinin 12 nci fıkrasında belirtilen tutara kadar olan kararlar her iki taraf için de kesindir. Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru ile ilgili ayrıntılı bilgi www.sigortatahkim.org adresinden edinilebilir.
(2) Bu sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle, ilgili taraflar aleyhine açılacak davalarda, yetkili mahkeme; Tarım Sigortaları Havuzu merkezinin veya sigorta şirketi/acentesinin ikametgâhının veya rizikonun gerçekleştiği yerin bulunduğu il merkezinde; Tarım Sigortaları Havuzu ya da sigorta şirketi/acente tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgâhının bulunduğu yerin il merkezindeki ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
(3) Sigorta ettiren/sigortalı, B.4. maddesinde yer alan süreç tamamlanmadan, hukuki yollara başvuramaz.
C.9. Zamanaşımı
(1) Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler, iki yılda zaman aşımına uğrar.
C.10.Yapılacak Değişiklikler
(1) Genel şartlar ile tarife ve talimatlarda yapılacak prim artışı gerektirmeyen değişiklikler, sigortalı lehine olması durumunda sigortacılık ilkeleri dâhilinde zeyil işlemine gerek olmadan poliçeye dâhil edilir.
C.11. Yürürlük
(1) Bu genel şartlar 01/01/2020 tarihinde yürürlüğe girer.
A. SİGORTANIN KAPSAMI
A.1. Sigortanın Konusu
(1) Bu sigorta ile 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 12’nci maddesine istinaden, Cumhurbaşkanı kararı ile kapsama alınan, Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemine kayıtlı bio güvenlik ve hijyen tedbirleri alınmış, kapalı tesislerde yetiştirilen kümes hayvanları ile açık ve yarı açık sistemde yetiştirilen kümes hayvanlarında, A.2. maddesinde belirtilen haller nedeniyle meydana gelen zararlar aşağıda yazılı esas ve şartlara göre karşılanır.
(2) Teminat altına alınan riskler poliçede belirtilir.
(3) Bu genel şartların uygulanmasında, Devlet Destekli Kümes Hayvanları Hayat Sigortası Tarife ve Talimatlar ile değerlendirme tablosu dikkate alınır.
A.2. Teminat Kapsamındaki Haller ve Kayıplar
A.2.1. Geniş Kapsam
(1) Bu sigorta ile teminat verilen kümes hayvanlarında:
teminat altına alınır.
(2) İsteğe bağlı olarak ve ek prim alınması koşuluyla; Salmonella test sonuçları menfi olan işletmelerde pullorum ve kanatlı tifosu (tavuk tifosu) hastalıkları nedeniyle meydana gelen ölümler ve mecburi kesimler sonucu sigortalının doğrudan uğrayacağı maddi zararlar teminat altına alınabilir.
A.2.2. Dar Kapsam
(1) Bu sigorta ile teminat verilen kümes hayvanlarında:
a) Her türlü kaza ve zehirlenmeler,
b) Hortum, fırtına, deprem, heyelan ile sel ve su baskını,
c) Yangın veya infilâk sebebiyle, meydana gelen ölümler ve mecburi kesimler
nedeniyle sigortalının doğrudan doğruya uğradığı maddi zararlar teminat altına alınır.
A.3. Teminat Dışında Kalan Haller
(1) Aşağıdaki haller dolayısıyla meydana gelen zararlar, sigorta teminatının dışındadır.
A.4. Muafiyet ve Müşterek Sigorta
(1) Meydana gelen zararın, sigorta bedelinin belli bir oranına veya miktarına tekabül eden kısmının tazmin edilmeyeceği kararlaştırılabilir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen muafiyetin yanı sıra, sigorta ettirenin belirli bir müşterek sigorta oranıyla, hasara iştirak etmesi kararlaştırılabilir.
(3) Belirlenen muafiyet ve müşterek sigorta oranı, tarife ve talimatlar ile poliçenin ön yüzünde belirtilir.
A.5. Sigorta Başvurusunun Kabulü
(1) Sigorta ettirenin başvurusu, Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemi ile teyit edilerek, yapılacak risk inceleme sonucuna göre kabul edilir ve poliçe düzenlenir.
(2) Risk incelemesi sonucunda, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından sigortalanması uygun görülmeyen riskler sigorta edilmez.
A.5.1. Aşılamalar
(1) Sigorta edilecek kümes hayvanlarında, aşağıda belirtilen aşılarının aşı takvimine uygun olarak yapılması ve belgelenmesi gereklidir.
A.5.2. Salmonella Testi
(1) Sigorta edilecek kümes hayvanları için, aşağıda belirtilen testlerin yapılması gereklidir.
A.5.3. Sigorta Edilecek Hayvanlar ve Yaşları
(1) Sigortaya kabul edilebilecek hayvanların yaşları aşağıdaki gibidir.
A.5.4. Bio-güvenlik
A.5.5. Sağlık ve Hijyen
(1) Sigorta edilecek kümes hayvanları ve işletmelerde, aşağıda belirtilen sağlık ve hijyen şartlarının yerine getirilmesi gereklidir.
A.5.6. Işıklandırma, Sıcaklık, Havalandırma ve Hava Kalitesi
(1) Sigorta edilecek kümes hayvanları ve işletmelerde, aşağıda belirtilen yaşam koşullarının yerine getirilmesi gereklidir.
A.5.7. Su ve Yem
(1) Sigorta edilecek kümes hayvanları ve işletmelerde, aşağıda belirtilen su ve yem koşullarının yerine getirilmesi gereklidir.
A.5.8. Temizlik ve Kimyasallar
(1) Sigorta edilecek kümes hayvanları ve işletmelerde, aşağıda belirtilen temizlik uygulamalarının yerine getirilmesi gereklidir.
A.5.9. Hayvan Kontrolü
(1) Sigorta edilecek kümes hayvanları ve işletmelerde, aşağıda belirtilen kontrollerin yerine getirilmesi gereklidir.
A.5.10. Planlar ve Güvenlik İşlemleri
(1) Sigorta edilecek kümes hayvanları ve işletmelerde, aşağıda belirtilen plan ve güvenlik işlemlerinin yerine getirilmesi gereklidir.
A.5.11. Acil Durum Ekipmanları
(1) Sigorta edilecek kümes hayvanları ve işletmelerde, aşağıda belirtilen acil durum işlemlerinin yerine getirilmesi gereklidir.
A.5.12. Hayvanların ve Atıkların Uzaklaştırılması
(1) Sigorta edilecek kümes hayvanları ve işletmelerde, aşağıda belirtilen temizlik ve dezenfeksiyon uygulamalarının yerine getirilmesi gereklidir.
A.6. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
(1) Sigorta; aksi kararlaştırılmadıkça poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, poliçenin düzenlendiği saatte başlar ve aynı saatte sona erer.
A.7. Eksik ve Aşkın Sigorta
(1) Tazminat hesaplamasında eksik ve aşkın sigorta hükümleri uygulanmaz.
B. HASAR ve TAZMİNAT
B.1. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin / Sigortalının Yükümlülükleri
(1) Sigorta ettiren/sigortalı, rizikonun gerçekleşmesi halinde, aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür.
(2) Hasar incelemesi, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından görevlendirilecek Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından yapılır.
(3) Tarım Sigortaları Havuzu, hasar ihbarlarının yapılacağı yeri sigortalıya bildirmek kaydıyla değiştirebilir.
(4) Yangın hasarlarında tazminat ödemesinin yapılabilmesi için sigortalı, savcılık sonuç kararını temin edip, Tarım Sigortaları Havuzuna vermekle yükümlüdür.
B.2. Koruma Önlemleri ve Kurtarma
(1) Sigorta ettiren/sigortalı; bu sigortayla, teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi halinde, zararı önlemeye, azaltmaya ya da hafifletmeye yarayacak önlemleri almakla yükümlüdür. Bu çerçevede, sigortalı;
(2) Sigorta ettiren/sigortalı, bulaşıcı bir hastalık baş gösterdiğinde;
B.3. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Tarım Sigortaları Havuzunun Hakları
(1) Tarım Sigortaları Havuzu, kendi elemanları veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri aracılığıyla, sigortalı hayvanların sağlık durumunu, niteliklerini, bakım ve beslenme koşullarını makul surette, kontrol ettirme yetkisine sahiptir.
(2) Tarım Sigortaları Havuzu sigortalının aşağıdaki yanlış uygulamaları izlediğini tespit etmesi halinde, tespit tarihinden itibaren 8 gün içinde sözleşmeyi feshedebilir.
B.4. Hasarın Tespiti
(1) Sigorta edilmiş hayvanlarda, meydana gelen hasarın nedeni, niteliği ve miktarı Tarım Sigortaları Havuzu veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından tespit edilir.
B.5. Tazminat Hesabı
(1) Tazminat hesabında, poliçede yazılı olan hayvan birim fiyatı esas alınır.
(2) Tazminata esas birim sigorta bedeli, poliçede yazılı olan birim fiyatın, değerlendirme tablosunun hasar tarihindeki yaşa karşılık gelen oranıyla çarpılması suretiyle bulunur.
(3) Muafiyeti geçmeyen hasarlar ödenmez. Tazminat hesabında hasar miktarının poliçede belirtilen muafiyeti aşan kısmı esas alınır.
(4) Hasar tarihindeki sigorta bedeli üzerinden hesaplanan muafiyet indirildikten sonra kalan zarar miktarı üzerinden müşterek sigorta tutarı hesaplanarak tazminat tutarından indirilir.
(5) Hayvanların etinden, derisinden ve benzeri kısımlarından faydalanılabileceği hallerde bu kısımlara ait bedel tarife ve talimatlara göre belirlenen şekilde ödenecek tazminattan sovtaj olarak düşülür.
(6) Ödenecek tazminat tutarı, varsa Tarım Sigortaları Havuzu eksperinin raporunda belirtilen veya rapor içeriğine atfen değerlendirilen kusur oranı düşüldükten sonra ödenir.
(7) Tazminatın hesabı; muafiyet, varsa müşterek sigorta ve sovtaj tutarları dikkate alınarak tarife ve talimatlarda belirtildiği şekilde yapılır.
B.6. Tazminatın Ödenmesi
(1) Hasar dosyası tekâmül ettirilerek, kesinleşmiş olan tazminat miktarı, en geç 30 gün içerisinde sigortalıya ödenir.
(2) Tazminat ödeme tarihinde, muaccel hale gelen ve sigorta ettirene/sigortalıya ait tüm poliçelere ilişkin ödenmemiş prim borçları, ilgili sigorta şirketinin beyanı doğrultusunda, tazminattan mahsup edilebilir.
(3) Tazminat ödemeleri banka kanalı ile sigorta ettiren/sigortalı adına yapılır. Ödenen tazminat miktarının, sigortalı tarafından, bankacılık işlemlerinin gerektirdiği sürede alınmaması nedeniyle, Tarım Sigortaları Havuzu hesabına dönmesi halinde, gecikme ileri sürülerek, faiz veya munzam zarar talebinde bulunulamaz.
(4) Yanlış veya eksik bilgilendirme sonucunda, sigorta ettirenin uğrayacağı zararlar, sigorta şirketi ve tüm satış kanalları tarafından tazmin edilir.
B.7. Tazminat Miktarının Eksilmesi veya Tazminat Hakkının Düşmesi
(1) Rizikonun gerçekleşmesi durumunda, sigorta ettirenin/sigortalının yükümlülüklerini yerine getirmemesi sonucu, zarar miktarında bir artış olursa, bu suretle artan kısım, ödenecek tazminattan indirilir.
(2) Sigorta ettiren/sigortalı, rizikonun gerçekleşmesine kasten sebebiyet verir veya zarar miktarını kasten artırıcı eylemlerde bulunursa, sözleşmeden doğan hakları düşer.
(3) Sigortalı hayvanların, mecburi kesime sevkini gerektiren durumlarda, hayvanların kasten ölüme terk edildiğinin tespit olunması halinde, sigortalıya tazminat ödenmez.
B.8. Hasar ve Tazminatın Sonuçları
(1) Tarım Sigortaları Havuzu, yaptığı tazminat ödemesi tutarınca, hukuken sigortalı yerine geçer ve sigortalının, zarardan dolayı, üçüncü şahıslara karşı ortaya çıkan yasal hakları, tazmin ettiği bedel nispetinde, Tarım Sigortaları Havuzuna intikal eder. Sigorta ettiren/sigortalı, poliçeden doğan tazminat ödemesi yapıldıktan sonra dahi, Tarım Sigortaları Havuzunun açabileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye zorunludur.
(2) Sigorta teminatı, teminat altına alınan rizikonun gerçekleşmesi ile sona erer.
C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi, Tarım Sigortaları Havuzunun Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
(1) Bu genel şartlar çerçevesinde akdedilen sigorta sözleşmesi, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından yetkili kılınan, sigorta şirketi aracılığıyla yapılır.
(2) Sigorta ettirenin/sigortalının prim yükümlülüğünün tamamının veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa, peşinatın, sözleşme yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde, poliçe teslim edilmiş olsa dahi, Tarım Sigortaları Havuzunun sorumluluğu başlamaz ve bu husus, poliçenin ön yüzüne yazılır.
(3) Prim ödeme borcunda temerrüde düşülmesi halinde, genel hükümler uygulanır.
C.2. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
(1) Tarım Sigortaları Havuzu, bu sigortayı, sigorta ettirenin beyanına dayanarak yapar.
(2) Tarım Sigortaları Havuzu, gerekli gördüğü her durumda, risk analizi yaparak, poliçe tanzim edilmiş olsa bile prim fiyatında artırım yapabilir.
(3) Sigorta ettirenin beyanının, gerçeğe aykırı veya eksik olduğunun tespit edilmesi halinde, sözleşmenin yapılmamasını veya daha ağır şartlarla yapılmasını gerektirecek durumlarda; Tarım Sigortaları Havuzu, durumu öğrendiği tarihten itibaren, 15 gün içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak, aynı süre içinde prim farkını talep edebilir.
(4) Tarım Sigortaları Havuzu, gerekli gördüğü her durumda tanzim edilmiş poliçede kayıtlı hayvanları kontrol edebilir.
(5) Sigorta ettirenin, 10 gün içinde talep edilen prim farkını ödememesi halinde, sözleşme başka bir ihtara gerek kalmaksızın, kendiliğinden feshedilmiş olur.
(6) Caymanın veya feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi (fiili olarak rizikosu sona eren teminatlara ait olan hariç), kısa dönem esası üzerinden hesaplanır ve fazlası iade edilir.
(7) Sigorta ettirenin/sigortalının, kasıtlı olarak, gerçeğe aykırı veya eksik beyanda bulunduğu ve bunun rizikonun gerçekleşmesi veya tazminat miktarına etkisi olduğu anlaşılırsa; Tarım Sigortaları Havuzu, riziko gerçekleşmiş olsa bile, tazminat ödemeksizin, sözleşmeyi feshedebilir.
(8) Rizikonun gerçekleşmesinden sonra, sigorta ettirenin/sigortalının ihmali ile beyan yükümlülüğü ihlal edildiği takdirde, bu ihlal, tazminatın veya bedelin miktarına yahut rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre tazminattan indirim yapılır. Sigorta ettirenin kusuru kast derecesinde ise beyan yükümlülüğünün ihlali ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı varsa, sigortacının, tazminat veya bedel ödeme borcu ortadan kalkar; bağlantı yoksa sigortacı, ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak, sigorta tazminatını veya bedelini öder.
(9) Süresinde kullanılmayan, cayma veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
C.3. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
(1) Sigorta sözleşmesinin düzenlenmesinden sonra, poliçe üzerinde herhangi bir değişiklik olduğu takdirde, sigorta ettiren/sigortalı, derhal ve makul nedenlerin varlığı halinde, en geç 10 gün içinde, durumu Tarım Sigortaları Havuzuna bildirmekle yükümlüdür.
(2) Değişiklik; Tarım Sigortaları Havuzunun, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise;
(4) Tarım Sigortaları Havuzunun, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren değişiklik hallerinde,
riziko gerçekleşirse, değişikliğin bildirilmesinde, sigorta ettirenin ihmalinin bulunduğu veya kastı bulunması halinde dahi, rizikonun gerçekleşmesi veya tazminat miktarıyla beyan edilmesi gereken değişiklik arasında bağlantı bulunmadığı hallerde tazminat, tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre ödenir. Sigorta ettirenin/sigortalının, değişikliği kasten bildirmediği durumlarda, beyan eksikliği ile rizikonun gerçekleşmesi veya tazminat miktarı arasında bağlantı olması halinde, Tarım Sigortaları Havuzu, tazminat ödenmeksizin sözleşmeden cayma hakkını kullanabilir. Kasıt olmadığı hallerde ise, sigorta ettirenin ihmal derecesine göre, belirlenecek bir oranda tazminattan indirim yapılabilir.
(5) Yapılan risk inceleme sonuçları, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından onaylandıktan sonra, sigorta şirketi tarafından poliçeleştirilmemesi halinde, yapılan risk inceleme masrafları sigorta şirketinden tahsil edilir.
(6) Sigorta ettirenin hiçbir neden yokken sözleşmeden cayma süresi, poliçe tanzim tarihinden itibaren 7 gündür. Varsa, risk inceleme ve hasar tespit masrafı cayma hakkını kullanan sigortalıdan tahsil edilir.
C.4. Birden Çok Sigorta
(1) Sigortalanmış hayvanlar üzerine, sigorta ettiren/sigortalı, başka sigortacılar ile aynı rizikolara karşı, sigorta sözleşmesi yapamaz.
C.5. Menfaat Sahibinin Değişmesi
(1) Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin herhangi bir suretle değişmesi ve bu değişikliğin, sigortanın hükmü devam eder ve sigorta ettirenin/sigortalının sözleşmeden, doğan hak ve yükümlülükleri, değişiklik tarihinden itibaren yeni sahibine geçer.
(2) Söz konusu değişikliğin, Tarım Sigortaları Havuzuna, hasar tarihinden önce bildirilmemesi ve zeyilname ile değişikliğin poliçe üzerinde düzenlenmemesi halinde, meydana gelen hasarlarda, Tarım Sigortaları Havuzu hasara ilişkin tazminatı ödememe veya eksik ödeme hakkını saklı tutar.
C.6. Tebligatlar
(1) Bu genel şartlar çerçevesinde taraflar arasında yapılacak tüm tebligatlarda, Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
C.7. Sırların Saklı Tutulması
(1) Bu sözleşmenin uygulanmasında, ilgili tarafların, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun “Sır Saklama Yükümlülüğü” başlıklı, 31/A maddesi kapsamındaki sorumlulukları saklıdır.
C.8. Tahkim ve Yetkili Mahkeme
(1) Sigorta sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarla ilgili olarak, uyuşmazlık konusu olayın üyelik tarihinden sonra meydana gelmiş olması halinde, Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurulabilir. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30 uncu maddesinin 12 nci fıkrasında belirtilen tutara kadar olan kararlar her iki taraf için de kesindir. Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru ile ilgili ayrıntılı bilgi www.sigortatahkim.org adresinden edinilebilir.
(2) Bu sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle, ilgili taraflar aleyhine açılacak davalarda, yetkili mahkeme; Tarım Sigortaları Havuzu merkezinin veya sigorta şirketi/acentesinin ikametgâhının veya rizikonun gerçekleştiği yerin bulunduğu il merkezinde; Tarım Sigortaları Havuzu ya da sigorta şirketi/acente tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgâhının bulunduğu yerin il merkezindeki ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
(3) Sigorta ettiren/sigortalı, B.4. maddesinde yer alan süreç tamamlanmadan, hukuki yollara başvuramaz.
C.9. Zamanaşımı
(1) Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler, iki yılda zaman aşımına uğrar.
C.10. Yapılacak Değişiklikler
(1) Genel şartlar ile tarife ve talimatlarda yapılacak prim artışı gerektirmeyen değişiklikler, sigortalı lehine olması durumunda sigortacılık ilkeleri dâhilinde zeyil işlemine gerek olmadan poliçeye dâhil edilir.
(1) Bu genel şartlar 01/ 01/2020 tarihinde yürürlüğe girer.
A. SİGORTANIN KAPSAMI
A.1. Sigortanın Konusu
(1) Bu sigorta ile 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 12’nci maddesine istinaden, Cumhurbaşkanı kararı ile kapsama alınan risklerin, Örtü Altı Kayıt Sistemine uygun olarak, kayıt altına alınan ve risk değerlendirmesi sonucunda, sigortaya kabulü uygun görülen seralara ve içindeki ürünlere poliçede belirtilen risklerin, doğrudan neden olacağı maddi zararlar, sigorta bedeline kadar teminat altına alınmıştır.
(2) Teminat altına alınan riskler poliçede belirtilir.
(3) Bu genel şartların uygulanmasında, Devlet Destekli Sera Sigortası Tarife ve Talimatları dikkate alınır.
A.2. Teminatın Kapsamındaki Haller ve Teminatların Tanımı
A.2.1. Teminat Kapsamında Olan Haller
(1) Bu sigorta ile risk inceleme-değerlendirme sonucuna göre dolu, deprem, taşıt çarpması ile fırtına, hortum, yangın, heyelan, sel ve su baskını, kar ve dolu ağırlığı riskleri, teminat kapsamına alınmaktadır.
(2) Yüksek tüneller için sadece içindeki ürünün ve plastik örtüsünün; dolu, fırtına, hortum, yangın, heyelan, deprem ile sel ve su baskını risklerine karşı sigortası yapılır.
(3) Alçak tüneller için sadece içindeki ürüne; dolu, dolu kalite kaybı, fırtına, hortum, yangın, heyelan, deprem ile sel ve su baskını risklerine karşı sigorta yapılır.
A.2.2. Teminatların Tanımı
(1) Bu sigorta ile verilen teminatların tanımı aşağıda belirtilmiştir.
ifade eder.
(2) Bu tanımlar, teminatların genel açıklaması olup, gerçekleşen riskin sigortalı unsurlar üzerindeki etkisinin belirlenmesinde, Tarım Sigortaları Havuzu eksperi raporları esas alınır.
(3) Teminat kapsamındaki riskler nedeniyle, meydana gelen kayıplar, poliçede belirtilmiş olan sigorta dönemi ile sınırlıdır. Takip eden yıllardaki zarar etkisi, teminat kapsamı dışındadır.
(*) Fırtına hasarının tespitinde sahada fırtınaya ilişkin emareler dikkate alınır.
A.3. Sigorta Bedeli
(1) Sigorta bedeli, aşağıdaki unsurlardan oluşur:
(1) Aşağıdaki haller nedeni ile meydana gelen zararlar, sigortanın kapsamı dışındadır:
m) Seranın dışında bulunan her türlü teknik donanımda meydana gelen zararlar.
n) Ürünlerde meydana gelen kalite kaybı zararları.
(1) Meydana gelen zararın, sigorta bedelinin belli bir oranına veya miktarına tekabül eden kısmının tazmin edilmemesi kararlaştırılabilir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen muafiyetin yanı sıra, sigorta ettirenin/sigortalının, belirli bir müşterek sigorta oranıyla hasara iştirak etmesi kararlaştırılabilir.
(3) Belirlenen muafiyet ve müşterek sigorta oranı, tarife ve talimatlar ile poliçenin ön yüzünde belirtilir.
A.6. Sigorta Başvurusunun Kabulü
(1) Tarım Sigortaları Havuzu, sigorta ettiren/sigortalı tarafından verilen bilgiler ışığında düzenlenen ön bilgi formunun, kendisine ulaşması ile Örtü Altı Kayıt Sisteminde yer alan bilgiler ile teyit ederek kabul eder ve poliçeyi düzenler.
(2) Başvuru sonrası yapılacak risk inceleme sonucunda, tespit edilen bilgiler ile Örtü Altı Kayıt Sisteminde yer alan bilgiler arasında bir uyumsuzluk var ise, kayıtlar güncellendikten sonra poliçe düzenlenebilir.
(3) Risk incelemesi gerektiren ve bu inceleme sonucunda, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından sigortalanması uygun görülmeyen risklere teminat verilmez.
(4) Saksılı süs bitkisi yetiştiriciliğinde saksı büyüklüğü 3lt üzerinde olan ürünler sera sigorta kapsamına alınmaz
A.6.1. Sera Sigortasında Risk İnceleme-Değerlendirme Esasları ve Risk Kategorileri
(1) Risk inceleme aşamasında çatı plastiğinin oluk üzerinden kontrol edilememesi durumunda çatı plastik örtü teminat kapsamına alınmaz.
(2) Risk inceleme esnasında serada ürün yoksa ve üretici tarafından ürünün ekim dikim tarihi risk inceleme tarihinden 120 gün sonra olarak beyan edilmiş olması durumunda sera sigortalanamaz.
(3) Sera sigortalarında, risk kategorileri belirlenirken fırtına teminatı için;
faktörleri dikkate alınır.
(5) Sera sigortalarında, risk kategorileri belirlenirken sel ve su baskını teminatı için;
faktörleri dikkate alınır.
(6) Sera sigortalarında, risk kategorileri belirlenirken kar ve dolu ağırlığı teminatı için;
(7) Sera sigortalarında, risk kategorileri belirlenirken heyelan teminatı için;
A.7. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
(1) Sigorta aksi kararlaştırılmadıkça, örtü, iskelet ve teknik donanım için poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, poliçenin düzenlendiği saatte başlar ve aynı saatte sona erer.
(2) Serada yetiştirilen ürünler için sigorta teminatı, her ürün dönemine ait fidelerin ve/veya fidanların seralara dikimi ile başlar ve hasadın bitmesiyle son bulur. Bununla beraber, sigorta teminatı, poliçe bitiş tarihinden önce teminat altına alınmış ilgili unsur açısından;
B. HASAR ve TAZMİNAT
B.1. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin/Sigortalının ve Acentenin Yükümlülükleri
(1) Sigorta ettiren/sigortalı, rizikonun gerçekleşmesi halinde, rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren, en geç 24 saat içinde sigortacıya, acentesine, Tarım Sigortaları Havuzu merkez adresine ya da poliçede bildirilen adreslere;
belirtmek suretiyle, hasar ihbarında bulunmak zorundadır.
(2) Acente, kendisine yapılan hasar ihbarlarını gecikmeksizin Tarım Sigortaları Havuzu merkezine ulaştırmakla yükümlüdür. Bu yükümlülük yerine getirilmediği takdirde, doğabilecek maddi kayıplar, sigorta şirketi kanalıyla sorumlusuna rücu edilerek tazmin edilir.
(3) Diğer taraftan, sigortalı;
(4) Yangın hasarlarında tazminat ödemesinin yapılabilmesi için sigortalı, savcılık sonuç kararını temin edip, Tarım Sigortaları Havuzuna vermekle yükümlüdür.
B.2. Koruma Önlemleri ve Kurtarma
(1) Sigorta ettiren/sigortalı;
B.3. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Tarım Sigortaları Havuzunun Hakları
(1) Riziko gerçekleştiğinde, Tarım Sigortaları Havuzu veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri, sigorta kapsamındaki maddi değerleri koruma altına almak ve zararı azaltmak amacıyla, makul ve uygun şekillerde, hasara uğrayan yere girebilirler. Tarım Sigortaları Havuzu, bu şekilde hareket etmekle, herhangi bir tazminat sorumluluğu yüklenmiş olmaz ve sözleşme hükümlerinden doğan haklarının herhangi birinden feragat etmiş sayılmaz.
B.4. Hasarın Tespiti
(1) Hasar tespitinin doğru, hatasız ve zamanında yapılması esastır. İlgili mevzuat gereği, hasar tespit ve incelemeleri Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından yapılır.
(2) Sigorta edilmiş sera ve serada yetiştirilen üründe, teminat kapsamında meydana gelen zararların nedeni, niteliği ve miktarı, Tarım Sigortaları Havuzu veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperi tarafından tespit edilir.
(3) Taraflar, zarar miktarında anlaşamadıkları takdirde, sigortalı ikinci bir hasar tespiti yapılması için 7 gün içinde, Tarım Sigortaları Havuzuna yazılı olarak talepte bulunur. Tarım Sigortaları Havuzu, talebin kendisine ulaştığı tarihten itibaren 5 gün içinde, yeni bir hasar tespiti yapılması için Tarım Sigortaları Havuzu eksperini atar.
(4) Hasar ihbarının asılsız yapıldığının belirlenmesi halinde, asılsız ihbar durumu, görevli eksperlerce tutanak ile kayıt altına alınır. Dosya bazında hesaplanan masraf tutarları sigorta şirketlerinden tahsil edilir. Asılsız ihbar halleri aşağıda belirtilmiştir.
(1) Sigortalı ürünün tamamının veya bir kısmının, yeniden ekim/dikime imkân veren, erken bir gelişme devresinde hasara uğraması durumunda; Tarım Sigortaları Havuzu eksperi tarafından, yeniden ekim/dikimine karar vermesi halinde, sigortalının, hasar tarihine kadar, hasar gören ürüne yapmış olduğu tespit edilen ekim/dikim ve bakım masrafları, tarife ve talimatlarda belirtilen esaslara göre ödenir.
(2) Poliçedeki ürüne ait sigorta bedeli; yeniden ekim/dikim için ödenen tazminatın, sigorta bedelinden mahsup edildikten sonra ortaya çıkan bedelidir.
(3) Aşağıda belirtilen haller, yeniden ekim/dikim kapsamı dışındadır.
(1) A.3. maddesi ile ilgili olarak; tazminat hesabında, sigorta ettirenin beyan ettiği ve risk inceleme sonucu onaylanan poliçede belirtilmiş olan sigorta bedelleri esas alınır.
(2) Serada üretimi yapılan ürün ile ilgili tazminat hesabında; poliçede belirtilen ürünün birim fiyatı ve hasar tespitinde belirlenen ürün verimi esas alınır. Ancak, ürün verimi hiçbir şekilde poliçede yazılı değerlerden yüksek olamaz. Fazla prim alınmış ise iade edilir.
(3) Hasar oranı, her bir unsurun sigorta bedelinin bir oranı şeklinde belirlenir. Muafiyeti geçmeyen hasarlar ödenmez.
(4) Tazminatın hesabında her bir hasar olayında hasar miktarından poliçede belirtilen muafiyeti aşan kısım esas alınır. Sözleşme süresi içinde ürünlerde kısmi hasarların oluşması durumunda, toplam tazminat tutarı üretim dönemi sonunda bir defada ödenir.
(5) Tazminatın hesabı; tarife ve talimatlarda belirtildiği şekilde yapılır. Sigorta bedeli üzerinden hesaplanan muafiyet tutarı indirildikten sonra kalan zarar miktarı üzerinden varsa müşterek sigorta tutarı düşülerek tazminat tutarı hesaplanır. Varsa tarife ve talimatlarda belirtilen durumlarda sovtaj bedeli tazminat tutarından indirilir.
(6) Kısmi hasarlara ilişkin ödemeler, hiçbir zaman tam hasar halinde ödenecek bedeli aşamaz.
B.7. Tazminatın Ödenmesi
(1) Hasar dosyasının tamamlanmasından sonra, kesinleşmiş olan tazminat miktarı, en geç 30 gün içerisinde sigortalıya ödenir.
(2) Tazminat ödeme tarihinde, muaccel hale gelen ve sigorta ettirene/sigortalıya ait tüm poliçelere ilişkin ödenmemiş prim borçları, alacaklı sigorta şirketinin beyanı doğrultusunda, tazminattan mahsup edilebilir.
(3) Tazminat ödemeleri banka kanalı ile sigorta ettiren/sigortalı adına yapılır. Ödenen tazminat miktarının, sigortalı tarafından, bankacılık işlemlerinin gerektirdiği sürede alınmaması nedeniyle, Tarım Sigortaları Havuzu hesabına dönmesi halinde, gecikme ileri sürülerek, faiz veya munzam zarar talebinde bulunulamaz.
(4) Yanlış veya eksik bilgilendirme sonucunda, sigorta ettirenin uğrayacağı zararlar, sigorta şirketi ve tüm satış kanalları tarafından tazmin edilir.
B.8. Tazminat Miktarının Eksilmesi veya Tazminat Hakkının Düşmesi
(1) Rizikonun gerçekleşmesi durumunda, sigortalının/sigorta ettirenin yükümlülüklerini yerine getirmemesi sonucu, zarar miktarında bir artış olursa, bu suretle artan kısım ödenecek tazminattan indirilir.
(2) Sigorta ettiren/sigortalı, teminat kapsamındaki bazı risklerin gerçekleşmesine kasten sebep olur veya zarar miktarını kasten artırıcı eylemlerde bulunursa, sözleşmeden doğan hakları düşer.
(3) Sigortalı sera ve içindeki ürünün, sigorta teminat başlangıç tarihinden önce hasara uğradığı tespit edildiği takdirde, bu hasara ilişkin tazminat talebi reddedilir.
B.9. Hasar ve Tazminatın Sonuçları
(1) Rizikonun gerçekleşmesi ile sigortalı seranın herhangi bir unsurunun bütününde, tam hasar meydana geldiği takdirde, tam hasar meydana gelen unsur için, sigorta teminatı sona erer.
(2) Kısmi hasarlarda, sigorta teminatı, poliçede belirtilen bitiş tarihine veya yetiştirilen ürün için, bitiş tarihinden önce tamamı hasat edilene kadar, meydana gelebilecek diğer hasarlar için devam eder.
(3) Tarım Sigortaları Havuzu, yaptığı tazminat ödemesi tutarınca, hukuken sigortalı yerine geçer ve sigorta ettirenin/sigortalının, zarardan dolayı üçüncü şahıslara karşı ortaya çıkan yasal hakları, tazmin ettiği bedel nispetinde, Tarım Sigortaları Havuzuna intikal eder. Sigorta ettiren/sigortalı, Tarım Sigortaları Havuzunun açabileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye zorunludur.
C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi, Tarım Sigortaları Havuzunun Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
(1) Bu genel şartlar çerçevesinde akdedilen sigorta sözleşmesi, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından yetkili kılınan sigorta şirketi aracılığıyla yapılır.
(2) Sigorta ettirenin/sigortalının prim yükümlülüğünün tamamının veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa, peşinatın sözleşme yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde, poliçe teslim edilmiş olsa dahi, Tarım Sigortaları Havuzunun sorumluluğu başlamaz ve bu husus, poliçenin ön yüzüne yazılır.
(3) Prim ödeme borcunda temerrüde düşülmesi halinde, genel hükümler uygulanır.
C.2. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
(1) Tarım Sigortaları Havuzu; bu sigortayı, sigorta ettirenin/sigortalının ön bilgi formunda ve eklerinde yazılı beyanı ile sigorta ettirenin Örtü Altı Kayıt Sistemi bilgilerine dayanarak yapar.
(2) Tarım Sigortaları Havuzu, gerekli gördüğü her durumda, risk analizi yaparak, poliçe tanzim edilmiş olsa bile prim fiyatında artırım yapabilir.
(3) Sigorta ettirenin/sigortalının beyanının, gerçeğe aykırı veya eksik olduğunun tespit edilmesi halinde, sözleşmenin yapılmamasını veya daha ağır şartlarla yapılmasını gerektirecek durumlarda; Tarım Sigortaları Havuzu, durumu öğrendiği tarihten itibaren, 15 gün içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak, aynı süre içinde prim farkını talep edebilir. Sigorta ettirenin, 10 gün içinde talep edilen prim farkını ödememesi halinde, sözleşme başka bir ihtara gerek kalmaksızın, kendiliğinden feshedilmiş olur.
(4) Caymanın veya feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi (fiili olarak rizikosu sona eren teminatlara ait olan hariç), kısa dönem esası üzerinden hesaplanır ve fazlası iade edilir.
(5) Sigorta ettirenin/sigortalının, kasıtlı olarak, gerçeğe aykırı veya eksik beyanda bulunduğu ve bunun rizikonun gerçekleşmesi veya tazminat miktarına etkisi olduğu anlaşılırsa; Tarım Sigortaları Havuzu, riziko gerçekleşmiş olsa bile, tazminat ödemeksizin, sözleşmeyi feshedebilir.
(6) Rizikonun gerçekleşmesinden sonra, sigorta ettirenin/sigortalının ihmali ile beyan yükümlülüğü ihlal edildiği takdirde, bu ihlal tazminatın veya bedelin miktarına yahut rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre tazminattan indirim yapılır. Sigorta ettirenin kusuru kasıt derecesinde ise beyan yükümlülüğünün ihlali ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı varsa, Tarım Sigortaları Havuzunun tazminat veya bedel ödeme borcu ortadan kalkar, bağlantı yoksa Tarım Sigortaları Havuzu, ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak sigorta tazminatını veya bedelini öder.
(7) Süresinde kullanılmayan cayma veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
C.3. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
(1) Sigorta sözleşmesinin düzenlenmesinden sonra poliçe üzerinde yer alan bilgilerde veya Örtü Altı Kayıt Sistemi bilgilerinde herhangi bir değişiklik olduğu takdirde, sigorta ettiren/sigortalı, derhal ve makul nedenlerin varlığı halinde, en geç 10 gün içinde, durumu Tarım Sigortaları Havuzuna yazılı olarak bildirmekle yükümlüdür.
(2) Poliçe bitiş tarihinden itibaren 15 gün geçtikten sonra hasar ihbarı yapılamaz.
(3) Değişiklik, Tarım Sigortaları Havuzunun sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise,
(5) Tarım Sigortaları Havuzunun, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren değişiklik hallerinde;
(6) Sigorta ettirenin hiçbir neden yokken sözleşmeden cayma süresi, poliçe tanzim tarihinden itibaren 7 gündür. Varsa, risk inceleme ve hasar tespit masrafı cayma hakkını kullanan sigortalıdan tahsil edilir.
(7) Ürünün türüne göre tarife ve talimatlarda belirtilen teminat başlangıcından önce, herhangi bir nedenle, sigortalı ürünün tamamen ortadan kalkması durumunda, sözleşme iptal edilerek, tahsil edilmiş prim tutarı, sigorta ettirene/sigortalıya iade edilir.
(8) Sigortalı unsurların, teminat kapsamı dışındaki herhangi bir risk nedeniyle, tamamen ortadan kalkması durumunda sözleşme iptal edilerek, kısa dönem esasına göre hesap edilecek prim farkı, sigorta ettirene/sigortalıya iade edilir.
(9) Yapılan risk inceleme sonuçları, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından onaylandıktan sonra, sigorta şirketi tarafından poliçeleştirilmemesi halinde, yapılan risk inceleme masrafları, sigorta şirketinden tahsil edilir.
C.4. Birden Çok Sigorta
(1) Sigortalanmış sera üzerine, sigorta ettiren/sigortalı, başka sigortacılarla aynı rizikolara karşı, başka sigorta sözleşmesi yapamaz.
C.5. Menfaat Sahibinin Değişmesi
(1) Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin herhangi bir suretle değişmesi ve bu değişikliğin, Örtü Altı Kayıt Sistemi uygun olarak, kayıt altına alınan kayıtlar ile belgelenmesi halinde, sigortanın hükmü devam eder ve sigorta ettirenin/sigortalının, sözleşmeden doğan hak ve yükümlülükleri, değişiklik tarihinden itibaren yeni sahibine geçer.
C.6. Tebligatlar
(1) Bu genel şartlar çerçevesinde taraflar arasında yapılacak tüm tebligatlarda, Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
C.7. Sırların Saklı Tutulması
(1) Bu sözleşmenin uygulanmasında, ilgili tarafların, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun “Sır Saklama Yükümlülüğü” başlıklı, 31/A maddesi kapsamındaki sorumlulukları saklıdır.
C.8.Tahkim ve Yetkili Mahkeme
(1) Sigorta sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarla ilgili olarak, uyuşmazlık konusu olayın üyelik tarihinden sonra meydana gelmiş olması halinde, Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurulabilir. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30’uncu maddesinin 12’nci fıkrasında belirtilen tutara kadar olan kararlar her iki taraf için de kesindir. Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru ile ilgili ayrıntılı bilgi www.sigortatahkim.org adresinden edinilebilir.
(2) Bu sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle, ilgili taraflar aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme; Tarım Sigortaları Havuzu merkezinin veya sigorta şirketi/acentesinin ikametgâhının veya rizikonun gerçekleştiği yerin bulunduğu il merkezinde; Tarım Sigortaları Havuzu ya da sigorta şirketi/acente tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgâhının bulunduğu yerin il merkezindeki ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
(3) Sigorta ettiren/sigortalı, B.4. maddesinde yer alan süreç tamamlanmadan, hukuki yollara başvuramaz.
C.9. Zaman Aşımı
(1) Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler, iki yılda zaman aşımına uğrar.
C.10.Yapılacak Değişiklikler
(1) Genel şartlar ile tarife ve talimatlarda yapılacak prim artışı gerektirmeyen değişiklikler, sigortalı lehine olması durumunda sigortacılık ilkeleri dâhilinde zeyil işlemine gerek olmadan poliçeye dâhil edilir.
C.11. Yürürlük
(1) Bu genel şartlar 01/01/2020 tarihinde yürürlüğe girer.
A. SİGORTANIN KAPSAMI
A.1. Sigortanın Konusu
(1) Bu sigorta ile 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 12’nci maddesine istinaden, Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenen kapsam dâhilinde, Su Ürünleri Kayıt Sistemine (SKS) kayıtlı tesislerde yetiştiriciliği yapılan su ürünleri türleri ile kafes ve ağlarda, A.2 maddesinde belirtilen haller nedeniyle, meydana gelen zararlar aşağıda yazılı esas ve şartlara göre karşılanır.
(2) Teminat altına alınan riskler poliçede belirtilir.
(3) Bu genel şartların uygulanmasında, Devlet Destekli Su Ürünleri Hayat Sigortası Tarife ve Talimatları dikkate alınır.
A.2. Teminatın Başlangıcı ve Teminat Kapsamındaki Haller ve Kayıplar
A.2.1. Su Ürünleri
(1) Sigorta bedeli, sigorta ettiren/sigortalı tarafından su ürünleri yetiştirme planında beyan edilmiş olan en yüksek aylık stok değer olup, teminat su ürünlerinin, A.2.3 maddesinde belirtilen birim ağırlıklara ulaşmasından sonra başlar.
(2) Bu sigorta, sigortaya kabul edilen su ürünlerinde,
yapılan hırsızlık veya hırsızlığa teşebbüs nedeniyle poliçede belirtilen adresteki sigortalı su ürünlerinde, kafes ve ağlarda (kafes ve ağları poliçeye dahil edildi ise) doğrudan meydana gelen zararlar.
b) Kafes ve Ağları
(1) Sigorta bedeli; sigorta ettiren/sigortalı tarafından isteğe bağlı olarak kafes ve ağları için beyan edilen değerdir.
(2) Bu sigorta, sigortaya kabul edilen kafes ve ağlarında,
A.2.3. Teminat Kapsamındaki Stok Gelişme Dönemi
(1) Yumurta ve larva dönemindeki su ürünleri stokları, teminat kapsamı dışında olup, teminat; alabalıklar, çipura, levrek, sinarit, granyöz, kırmızı bantlı mercan, sargoz, sivriburun karagöz, minakop, antenli mercan, mandagöz mercan, litrini mercan, trança ve mersin balıkları için 5 gr büyüklüğe ulaştıktan sonra başlar. Bunların dışındaki türlerde, teminatın başlama evresi, Tarım Sigortaları Havuzu Yönetim Kurulu tarafından belirlenir.
(2) Teminat; Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından verilen kapasite ile sınırlıdır.
A.3. Teminat Dışında Kalan Haller
(1) Aşağıda belirtilen haller, sigorta teminatının dışındadır.
A.4. Sigorta Priminin Hesabı
(1) Depo/geçici-prim; yetiştirme planında beyan edilen, aylık ortalama stok değer ile prim fiyatının çarpılmasıyla hesaplanır. Poliçe bitiminde; yetiştirme süresi boyunca, gerçekleşmiş olan aylık ortalama stok değerleri esas alınarak, yapılan prim hesabına göre, gerekli prim ayarlaması yapılır. Depo ve kesin primin belirlenmesinde ve ödenmesinde, tarife ve talimatlar esas alınır.
(2) Nihai prim tutarı; gerçekleşen aylık ürün stoku listeleri üzerinden hesaplanacak ortalama sigorta bedeline, sigorta prim fiyatının uygulanması ile bulunur. Tarım Sigortaları Havuzu veya sigorta ettiren/sigortalı, teminat sonunda hesaplanacak kesin prim ile peşinen tahsil olunan depo prim arasındaki farkı iadeye hak kazanır. Yürürlükte bulunan bir sigorta sözleşmesi için, aylık ürün stok listeleri gönderilmemişse; sigortacı, prim hesabını, yetiştirme planında beyan edilen, en yüksek sigorta bedeli üzerinden yapar.
A.5. Muafiyet ve Müşterek Sigorta
(1) Meydana gelen zararın, sigorta bedelinin belli bir oranına veya miktarına tekabül eden kısmının, tazmin edilmemesi kararlaştırılabilir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen muafiyetin yanı sıra, sigorta ettirenin, belirli bir müşterek sigorta oranıyla, hasara iştirak etmesi kararlaştırılabilir.
(3) Belirlenen muafiyet ve müşterek sigorta oranı, tarife ve talimatlar ile poliçenin ön yüzünde belirtilir.
A.6. Sigorta Başvurusunun Kabulü
(1) Sigorta ettirenin/sigortalının başvurusu; SKS kayıtları ile teyit edilerek, yapılacak risk inceleme sonucuna göre kabul edilir ve poliçe düzenlenir.
(2) Risk incelemesi sonucunda, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından sigortalanması uygun görülmeyen riskler sigortalanmaz.
(3) Sigorta ettirenin/sigortalının beyanı ile SKS bilgilerinin farklı olması durumunda; poliçe, kayıt sistemi bilgilerinin güncellenmesi halinde, tanzim edilebilir.
(4) Hırsızlık teminatına ilişkin olarak işletmenin riskinin belirlenmesinde, Tarım Sigortaları Havuzu eksperinin yapacağı risk incelemesi ve sigortalının beyanı esas alınır.
A.6.1. Su Ürünleri Yetiştiricilik Planı
(1) Sigorta ettiren/sigortalı, başvuru sırasında Su Ürünleri Yetiştiricilik Planını (Ek 1) sigortacıya sunar.
A.6.2. Hijyen ve Bakım
(1) Sigortalanacak su ürünleri, sigorta süresinin başlangıcında yaralanmamış, fiziki bakımdan kusursuz ve sağlıklı olmalıdır. Sigortalının, su ürünleri yetiştiriciliğinde, her zaman gereken ihtimamı göstermesi esastır.
A.6.3. Su Ürünleri Tesisinin Uygunluğu
(1) Ürünlerin sigortalanabilmesi için; su ürünleri tesisindeki havuz, tank veya kafeslerin, projeye uygun olarak yapılmış veya monte edilmiş ve uygunluğunun yetkililer tarafından onaylanmış ve belgelenmiş olması gerekir.
(2) Su ürünleri yetiştiriciliğinde aşağıdaki hususların sağlanması zorunludur.
A.7. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
(1) Sigorta; aksi kararlaştırılmadıkça, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, poliçenin düzenlendiği saatte başlar ve aynı saatte sona erer.
A.8. Aşkın Sigorta
(1) Sigorta bedeli, sigortalanan menfaatin değerini aşarsa, sigortanın, bu değeri aşan kısmı geçersizdir. Sigorta süresi içinde, durumdan haberdar olan Tarım Sigortaları Havuzu, bu durumu sigortalıya ihbar eder ve sigorta bedelini ve primin, bu aşkın bedele ait olan kısmını, indirir ve fazlasını sigortalıya iade eder.
A.9. Eksik Sigorta
(1) Poliçede belirtilen sigorta bedeli, sigorta edilen menfaatin hasara uğradığı andaki değerinden düşük olduğu takdirde; Tarım Sigortaları Havuzu, aksine bir sözleşme bulunmadıkça, sigorta bedelinin sigorta değerine olan oranı neden ibaret ise, zararın o kadarından sorumludur.
B. HASAR ve TAZMİNAT
B.1. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalının/Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri
(1) Sigorta ettiren/sigortalı, rizikonun gerçekleşmesi halinde, rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren en geç 24 saat içinde, Tarım Sigortaları Havuzu merkez adresine, sigorta şirketine, acentesine ya da poliçede bildirilen adreslere;
belirtmek suretiyle, hasar ihbarında bulunmak zorundadır.
(2) Sigorta ettiren/sigortalı, Tarım Sigortaları Havuzunun isteği üzerine, rizikonun gerçekleşme nedenlerini, ayrıntılı şekilde belirlemeye, zarar miktarıyla, delilleri saptamaya yararlı bilgi ve belgeleri ve ölmüş balıklardan alınacak numuneyi, buz kabında saklamak suretiyle; gecikmeksizin, Tarım Sigortaları Havuzuna veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperine vermek yükümlülüğündedir.
(3) Hasar incelemesi, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından görevlendirilecek Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından yapılır.
(4) Tarım Sigortaları Havuzu, hasar ihbarlarının yapılacağı yeri sigortalıya bildirmek kaydıyla değiştirebilir.
(5) Yangın hasarlarında tazminat ödemesinin yapılabilmesi için sigortalı, savcılık sonuç kararını temin edip, Tarım Sigortaları Havuzuna vermekle yükümlüdür.
(6) Hırsızlık hasarlarında tazminat ödemesi yapılabilmesi için sigortalı, ilgili karakol veya Emniyet Müdürlüğünden müracaat, ifade, görgü tespit tutanağını tanzim ettirerek gerekli durumlarda savcılık kararını Tarım Sigortaları Havuzuna iletmekle yükümlüdür. Hırsızlık hadisesi sonucu ilgili kolluk güçlerince tutanak düzenletilmemesi veya gerekli belgelerin Tarım Sigortaları Havuzuna teslim edilmemesi halinde, hasar teminat kapsamı dışında değerlendirilir. Sigortalı, ilgili karakol veya Emniyet Müdürlüğünden faillerin ve çalınan hayvanların bulunup bulunmadığına dair gerekli yazıları temin etmekle yükümlüdür.
B.2. Koruma Önlemleri ve Kurtarma
(1) Sigorta ettiren/sigortalı, bu sigortayla teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi halinde zararı önlemeye, azaltmaya ya da hafifletmeye yarayacak önlemleri, zaman geçirmeksizin almakla yükümlüdür. Bu çerçevede, sigorta ettiren/sigortalı;
yükümlülüğündedir.
(2) Sigorta ettiren/sigortalı, bulaşıcı bir hastalık baş gösterdiğinde;
B.3. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Tarım Sigortaları Havuzunun Hakları
(1) Tarım Sigortaları Havuzu, görevlendireceği elemanlar veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri aracılığıyla, sigorta edilen su ürünlerinin sağlık durumunu, niteliklerini, bakım ve beslenme koşullarını kontrol ettirme yetkisine sahiptir.
(2) Sigorta ettirenin/sigortalının,
B.4. Hasarın Tespiti
(1) Sigorta edilmiş su ürünlerinde meydana gelen hasarın nedeni, niteliği ve miktarı, Tarım Sigortaları Havuzu veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından tespit edilir.
B.5. Tazminat Hesabı
(1) Tazminat hesabında, aşkın sigorta ve eksik sigorta uygulamaları saklı kalmak kaydıyla, poliçede yazılı olan birim fiyatlar esas alınır. Poliçe muafiyetli ise, muafiyeti geçmeyen hasarlar ödenmez.
(2) Tazminat hesabında hasar miktarının poliçede belirtilen muafiyeti aşan kısmı esas alınır.
(3) Tazminatın hesabı; tarife ve talimatlarda belirtildiği şekilde yapılır. Hasar tarihindeki sigorta bedeli üzerinden hesaplanan muafiyet indirildikten sonra kalan zarar miktarı üzerinden varsa müşterek sigorta tutarı düşülerek tazminat tutarı hesaplanır. Varsa tarife ve talimatlarda belirtilen durumlarda sovtaj bedeli tazminat tutarından indirilir.
(4) Ödenecek tazminat tutarı, Tarım Sigortaları Havuzu eksperi raporunda belirtilen veya rapor içeriğine atfen varsa belirlenen kusur oranı düşüldükten sonra ödenir.
B.6. Tazminatın Ödenmesi
(1) Hasar dosyasının tamamlanmasından sonra kesinleşmiş olan tazminat miktarı, en geç 30 gün içerisinde sigortalıya ödenir.
(2) Tazminat ödeme tarihinde, muaccel hale gelen ve sigorta ettiren/sigortalıya ait tüm poliçelere ilişkin, ödenmemiş prim borçları, ilgili sigorta şirketinin beyanı doğrultusunda, tazminattan mahsup edilebilir.
(3) Tazminat ödemeleri, banka kanalı ile sigorta ettiren/sigortalı adına yapılır. Ödenen tazminat miktarının, sigortalı tarafından, bankacılık işlemlerinin gerektirdiği sürede alınmaması nedeniyle, Tarım Sigortaları Havuzu hesabına dönmesi halinde, gecikme ileri sürülerek faiz veya munzam zarar talebinde bulunulamaz.
(4) Yanlış veya eksik bilgilendirme sonucunda, sigorta ettirenin uğrayacağı zararlar, sigorta şirketi ve tüm satış kanalları tarafından tazmin edilir.
B.7. Tazminat Miktarının Eksilmesi veya Tazminat Hakkının Düşmesi
(1) Rizikonun gerçekleşmesi durumunda, sigorta ettiren/sigortalının yükümlülüklerini yerine getirmemesi sonucu, zarar miktarında bir artış olursa, bu suretle artan kısım, ödenecek tazminattan indirilir.
(2) Sigorta ettiren/sigortalı, rizikonun gerçekleşmesine kasten sebebiyet verir veya zarar miktarını kasten artırıcı eylemlerde bulunursa, sözleşmeden doğan hakları düşer.
(3) Aylık ürün stok listeleri, Ek 2’de belirtilen şekilde ve poliçede yazılı tarihlerde gönderilmediği takdirde, Tarım Sigortaları Havuzu, poliçeyi iptal etme veya hasar durumunda tazminatı ödememe hakkını saklı tutar.
B.8. Hasar ve Tazminatın Sonuçları
(1) Tarım Sigortaları Havuzu, yaptığı tazminat ödemesi tutarınca, hukuken sigortalı yerine geçer ve sigortalının zarardan dolayı üçüncü şahıslara karşı ortaya çıkan yasal hakları, tazmin ettiği bedel nispetinde, Tarım Sigortaları Havuzuna intikal eder. Sigorta ettiren/sigortalı, poliçeden doğan tazminat ödemesi yapıldıktan sonra dahi, Tarım Sigortaları Havuzunun açabileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye zorunludur.
(2) Sigorta teminatı, teminat altına alınan rizikonun gerçekleşmesi ile sona erer.
C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi, Tarım Sigortaları Havuzunun Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
(1) Bu genel şartlar çerçevesinde akdedilen sigorta sözleşmesi, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından yetkili kılınan sigorta şirketi aracılığıyla yapılır.
(2) Sigorta ettiren/sigortalının, prim yükümlülüğünün tamamının veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa, peşinatın, sözleşme yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde, poliçe teslim edilmiş olsa dahi, Tarım Sigortaları Havuzunun sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır.
(3) Prim ödeme borcunda temerrüde düşülmesi halinde, genel hükümler uygulanır.
C.2. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
(1) Tarım Sigortaları Havuzu; bu sigortayı, sigorta ettirenin/sigortalının beyanı ile sigortalının, SKS bilgilerine dayanarak yapar.
(2) Tarım Sigortaları Havuzu, gerekli gördüğü her durumda, risk analizi yaparak, poliçe tanzim edilmiş olsa bile prim fiyatında artırım yapabilir.
(3) Sigorta ettirenin/sigortalının beyanının, gerçeğe aykırı veya eksik olduğunun tespit edilmesi halinde, sözleşmenin yapılmamasını veya daha ağır şartlarla yapılmasını gerektirecek durumlarda; Tarım Sigortaları Havuzu, durumu öğrendiği tarihten itibaren, 15 gün içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak, aynı süre içinde prim farkını talep edebilir. Sigorta ettirenin, 10 gün içinde talep edilen prim farkını ödememesi halinde, sözleşme başka bir ihtara gerek kalmaksızın, kendiliğinden feshedilmiş olur.
(4) Caymanın veya feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi (fiili olarak rizikosu sona eren teminatlara ait olan hariç), kısa dönem esası üzerinden hesaplanır ve fazlası iade edilir.
(5) Tarım Sigortaları Havuzu, gerekli gördüğü her durumda, tanzim edilmiş poliçede, kayıtlı su ürünlerini ve sözleşmenin kurulmasında, tadilinde veya feshinde önemli olabilecek diğer hususları kontrol edebilir.
(6) Sigorta ettirenin/sigortalının, kasıtlı olarak, gerçeğe aykırı veya eksik beyanda bulunduğu ve bunun rizikonun gerçekleşmesi veya tazminat miktarına etkisi olduğu anlaşılırsa; Tarım Sigortaları Havuzu, riziko gerçekleşmiş olsa bile, tazminat ödemeksizin, sözleşmeyi feshedebilir.
(7) Rizikonun gerçekleşmesinden sonra, sigorta ettirenin/sigortalının ihmali ile beyan yükümlülüğü ihlal edildiği takdirde, bu ihlal, tazminatın veya bedelin miktarına yahut rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre tazminattan indirim yapılır. Sigorta ettirenin kusuru kasıt derecesinde ise beyan yükümlülüğünün ihlali ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı varsa, Tarım Sigortaları Havuzunun, tazminat veya bedel ödeme borcu ortadan kalkar; bağlantı yoksa Tarım Sigortaları Havuzu, ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak, sigorta tazminatını veya bedelini öder.
(8) Süresinde kullanılmayan, cayma veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
C.3. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
(1) Sigorta sözleşmesinin düzenlenmesinden sonra, poliçe üzerinde veya SKS kayıtlarında yer alan bilgilerde, herhangi bir değişiklik olduğu takdirde, sigorta ettiren/sigortalı, derhal ve makul nedenlerin varlığı halinde, en geç 10 gün içinde, durumu Tarım Sigortaları Havuzuna bildirmekle yükümlüdür.
(2) Değişiklik; Tarım Sigortaları Havuzunun, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise,
(4) Tarım Sigortaları Havuzunun, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren değişiklik hallerinde;
riziko gerçekleşirse, değişikliğin bildirilmesinde, sigorta ettirenin ihmalinin bulunduğu veya kastı bulunması halinde dahi, rizikonun gerçekleşmesi veya tazminat miktarıyla beyan edilmesi gereken değişiklik arasında bağlantı bulunmadığı hallerde tazminat, tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre ödenir. Sigorta ettirenin/sigortalının, değişikliği kasten bildirmediği durumlarda, beyan eksikliği ile rizikonun gerçekleşmesi veya tazminat miktarı arasında bağlantı olması halinde, Tarım Sigortaları Havuzu, tazminat ödenmeksizin sözleşmeden cayma hakkını kullanabilir. Kasıt olmadığı hallerde ise, sigorta ettirenin ihmal derecesine göre, belirlenecek bir oranda tazminattan indirim yapılabilir.
(5) Yapılan risk inceleme sonuçları, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından onaylandıktan sonra, sigorta şirketi tarafından poliçeleştirilmemesi halinde, yapılan risk inceleme masrafları sigorta şirketinden tahsil edilir.
(6) Sigorta ettirenin hiçbir neden yokken sözleşmeden cayma süresi, poliçe tanzim tarihinden itibaren 7 gündür. Varsa, risk inceleme ve hasar tespit masrafı cayma hakkını kullanan sigortalıdan tahsil edilir.
(7) Sigorta ettiren/sigortalı, sigorta süresi içerisinde,
(*): Hasar halinde, Aylık Stok Bilgi Formunun sigortalı tarafından gönderilmediği durumlarda Yıllık Yetiştiricilik Planında belirtilen, hasardan önceki ayın stok bilgisine göre sigorta bedeli hesaplanır.
C.3.1. Değişiklik Onayı
(1) Sigorta ettiren/sigortalı, kendi iradesi dışında, harici bir sebepten ileri gelecek herhangi bir zarar olmadıkça, yetiştiricilik tesisini düzenli olarak çalıştıracak, kendi kontrolü altında bulunan ve işletmede mevcut koruyucu sistem ve uyarı donanımlarında ve adresinde, sigortacının yazılı onayı olmadıkça, hiçbir değişiklik yapmayacaktır. İşletmedeki koruyucu sistem ve uyarı donanımları, her hafta düzenli bir şekilde kontrol edilecek ve durum kayda geçirilecektir.
(2) Sigorta ettiren/sigortalı, tesiste görevli teknik sorumlu müdür ile teknik personel değişikliklerini, gecikmeksizin, Tarım Sigortaları Havuzunun merkez adresine bildirir.
C.3.2. Yemleme Kayıtları
(1) Sigorta ettiren/sigortalı, her bir yetiştirme ünitesi için günlük yemleme kayıtlarını tutar ve bu kayıtlarda, verilen yem cinsi ve miktarlarını ayrı ayrı gösterir.
C.4. Birden Çok Sigorta
(1) Sigortalanmış su ürünleri üzerine, sigorta ettiren/sigortalı, başka sigortacılar ile aynı rizikolara karşı, sigorta sözleşmesi yapamaz.
C.5. Menfaat Sahibinin Değişmesi
(1) Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin, herhangi bir suretle değişmesi ve bu değişikliğin, SKS’de yer alan kayıtlar ile belgelenmesi halinde, sigortanın hükmü devam eder ve sigorta ettirenin/sigortalının sözleşmeden, doğan hak ve yükümlülükleri, değişiklik tarihinden itibaren, yeni sahibine geçer.
(2) Söz konusu değişikliğin, Tarım Sigortaları Havuzuna, hasar tarihinden önce bildirilmemesi ve zeyilname ile değişikliğin, poliçe üzerinde düzenlenmemesi halinde, meydana gelen hasarlarda, Tarım Sigortaları Havuzu, hasara ilişkin tazminatı ödememe veya eksik ödeme hakkını saklı tutar.
C.6. Tebligatlar
(1) Bu genel şartlar çerçevesinde taraflar arasında yapılacak tüm tebligatlarda, Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
C.7. Sırların Saklı Tutulması
(1) Bu sözleşmenin uygulanmasında, ilgili tarafların, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun “Sır Saklama Yükümlülüğü” başlıklı, 31/A maddesi kapsamındaki sorumlulukları saklıdır.
C.8. Tahkim ve Yetkili Mahkeme
(1) Sigorta sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarla ilgili olarak, uyuşmazlık konusu olayın üyelik tarihinden sonra meydana gelmiş olması halinde, Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurulabilir. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30’uncu maddesinin 12’nci fıkrasında belirtilen tutara kadar olan kararlar her iki taraf için de kesindir. Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru ile ilgili ayrıntılı bilgi www.sigortatahkim.org adresinden edinilebilir.
(2) Sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle, ilgili taraflar aleyhine açılacak davalarda, yetkili mahkeme; Tarım Sigortaları Havuzu merkezinin veya sigorta şirketi/acentesinin ikametgâhının veya rizikonun gerçekleştiği yerin bulunduğu il merkezinde; Tarım Sigortaları Havuzu ya da sigorta şirketi/acente tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgâhının bulunduğu yerin il merkezindeki ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
(3) Sigorta ettiren/sigortalı, B.4. maddesinde yer alan süreç tamamlanmadan, hukuki yollara başvuramaz.
C.9. Zamanaşımı
(1) Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler, iki yılda zaman aşımına uğrar.
C.10. Yapılacak Değişiklikler
(1) Genel şartlar ile tarife ve talimatlarda yapılacak prim artışı gerektirmeyen değişiklikler, sigortalı lehine olması durumunda sigortacılık ilkeleri dâhilinde zeyil işlemine gerek olmadan poliçeye dâhil edilir.
C.11. Yürürlük
(1) Bu genel şartlar 01/01/2020 tarihinde yürürlüğe girer.
A. SİGORTANIN KAPSAMI
A.1. Sigortanın Konusu
(1) Bu sigorta ile 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 12’nci maddesine istinaden, Cumhurbaşkanı kararı ile kapsama alınan riskler sebebiyle, Arıcılık Kayıt Sistemine (AKS) kayıtlı olan aktif (içinde arı olan), plakalı, modern kovan* niteliğindeki kovanlarda meydana gelen zararlar aşağıda yazılı esas ve şartlara göre karşılanır.
(2) Teminat altına alınan riskler poliçede belirtilir.
(3) Bu genel şartların uygulanmasında, Devlet Destekli Arıcılık (Arılı Kovan) Sigortası Tarife ve Talimatları dikkate alınır.
*Modern kovan; farklı ölçülere sahip olmakla birlikte; dip tahtası, kuluçkalık, ballık, örtü tahtası, kapak ve çerçeveler gibi kısımlara sahip kovanları ve kütük kovanları ifade eder.
A.2. Teminat Kapsamındaki Haller ve Kayıplar
(1) Bu sigorta, aktif (içinde arı olan) kovanların;
(2) Arılı kovan sigorta bedeline; kovan, arı kolonisi ve bal, tarife ve talimatların ikinci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen oranlar nispetinde dâhildir.
A.3. Teminatların Tanımı
(1) Bu sigorta ile verilen teminatların tanımı aşağıda belirtilmiştir.
ifade eder.
(2) Bu tanımlar, teminatların genel açıklaması olup, gerçekleşen riskin, sigortalı kovan üzerindeki etkisinin belirlenmesinde, Tarım Sigortaları Havuzu eksperi raporları esas alınır.
(*) Fırtına hasarının tespitinde sahada fırtınaya ilişkin emareler dikkate alınır.
A.4. Teminat Dışında Kalan Haller
(1) Aşağıda belirtilen haller nedeniyle meydana gelen zararlar, sigorta teminatının dışındadır.
A.5. Müşterek Sigorta
(1) Sigorta ettirenin belirli bir müşterek sigorta oranıyla hasara iştirak etmesi kararlaştırılabilir.
(2) Belirlenen müşterek sigorta oranı, tarife ve talimatlar ile poliçenin ön yüzünde belirtilir.
A.6. Sigorta Başvurusunun Kabulü
(1) Tarım Sigortaları Havuzu, sigorta ettirenin/sigortalının beyanını, AKS kayıtları ile teyit ederek, yapılacak risk inceleme sonucuna göre, sigorta ettirenin başvurusunu kabul eder ve poliçeyi düzenler.
(2) Risk incelemesi sonucunda, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından sigortalanması uygun görülmeyen riskler sigorta edilmez.
(3) Sigorta ettirenin/sigortalının beyanı ile AKS bilgilerinin farklı olması durumunda; poliçe AKS bilgilerinin güncellenmesi halinde tanzim edilebilir.
(4) Risk incelemesi gerektiren ve bu inceleme sonucunda, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından sigortalanması uygun görülmeyen risklere teminat verilmez.
A.6.1. Sigortaya Kabul Şartları
(1) Bu sigortaya kabul şartları aşağıda belirtilmiştir.
A.6.2. Sigorta Edilecek Kovanlar
(1) Sigorta süresi 1 yıldan az olmamak koşuluyla; AKS’ye kayıtlı olan plakalı, modern ve aktif (içinde arı olan) kovanlar sigorta edilebilir.
A.6.3. Kimliklendirme
(1) Tarım ve Orman Bakanlığı, AKS nezdinde kayıtlı, plakalı, modern ve aktif (içinde arı olan) kovanlar sigortalanır.
A.7. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
(1) Sigorta; aksi kararlaştırılmadıkça, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, poliçenin düzenlendiği saatte başlar ve aynı saatte sona erer.
A.8. Eksik ve Aşkın Sigorta
(1) Tazminat hesaplamasında eksik ve aşkın sigorta hükümleri uygulanmaz.
B. HASAR VE TAZMİNAT
B.1. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin / Sigortalının Yükümlülükleri
(1) Sigorta ettiren/sigortalı, rizikonun gerçekleşmesi halinde, rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren, en geç 24 saat içinde, sigorta şirketine/acentesine, Tarım Sigortaları Havuzu merkez adresine ya da poliçede bildirilen adreslere;
belirtmek suretiyle, hasar ihbarında bulunmakla yükümlüdür.
(2) Hasar incelemesi, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından görevlendirilecek Tarım Sigortaları Havuz eksperleri tarafından yapılır.
(3) Tarım Sigortaları Havuzu, hasar ihbarlarının yapılacağı yeri sigortalıya bildirmek kaydıyla değiştirebilir.
(4) Yangın hasarlarında tazminat ödemesinin yapılabilmesi için sigortalı, savcılık sonuç kararını temin edip, Tarım Sigortaları Havuzuna vermekle yükümlüdür.
B.1.1. Hasar Raporu Ekinde Olması Gereken Belgeler
(1) Hasar raporunun ekinde, aşağıda belirtilen belgelerin bulunması gereklidir.
B.2. Koruma Önlemleri ve Kurtarma
(1) Sigorta ettiren/sigortalı; bu sigortayla, teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi halinde, zararı önlemeye, azaltmaya ya da hafifletmeye yarayacak önlemleri almakla yükümlüdür. Bu çerçevede sigorta ettiren/sigortalı;
B.3. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Tarım Sigortaları Havuzunun Hakları
(1) Tarım Sigortaları Havuzu, kendi elemanları veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri aracılığıyla, sigortalı kovanların niteliklerini ve bakım koşullarını, makul surette kontrol ettirme yetkisine sahiptir.
(2) Ayrıca;
B.4. Hasarın Tespiti
(1) Hasarın nedeni, niteliği ve miktarı Tarım Sigortaları Havuzu veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından tespit edilir.
B.5. Tazminat Hesabı
(1) Tazminat hesabında, poliçede yazılı olan arılı kovanın sigorta bedeli esas alınır. Çerçeveler ve petekler teminat kapsamında değildir.
(2) Sigorta bedeli esas alınarak hesaplanan zarar miktarı üzerinden müşterek sigorta tutarı hesaplanarak tazminat tutarından indirilir.
(3) Ödenecek tazminat tutarı, Tarım Sigortaları Havuzu eksperinin raporunda belirtilen veya rapor içeriğine atfen belirlenen kusur oranı düşüldükten sonra ödenir.
(4) Tazminatın hesabı; müşterek sigorta tutarları dikkate alınarak tarife ve talimatlarda belirtildiği şekilde yapılır.
B.6. Tazminatın Ödenmesi
(1) Hasar dosyasının tamamlanmasından sonra, kesinleşmiş olan tazminat miktarı, en geç 30 gün içerisinde sigortalıya ödenir.
(2) Tazminat ödeme tarihinde, muaccel hale gelen ve sigorta ettirene/sigortalıya ait tüm poliçelere ilişkin ödenmemiş prim borçları, ilgili sigorta şirketinin beyanı doğrultusunda, tazminattan mahsup edilebilir.
(3) Tazminat ödemeleri, banka kanalı ile sigorta ettiren/sigortalı adına yapılır. Ödenen tazminat miktarının, sigortalı tarafından, bankacılık işlemlerinin gerektirdiği sürede alınmaması nedeniyle, Tarım Sigortaları Havuzu hesabına dönmesi halinde, gecikme ileri sürülerek faiz veya munzam zarar talebinde bulunulamaz.
(4) Yanlış veya eksik bilgilendirme sonucunda, sigorta ettirenin uğrayacağı zararlar, sigorta şirketi ve tüm satış kanalları tarafından tazmin edilir.
B.7. Tazminat Miktarının Eksilmesi veya Tazminat Hakkının Düşmesi
(1) Rizikonun gerçekleşmesi durumunda, sigorta ettirenin/sigortalının yükümlülüklerini yerine getirmemesi sonucu zarar miktarında bir artış olursa, bu suretle artan kısım, ödenecek tazminattan indirilir.
(2) Sigorta ettiren/sigortalı, rizikonun gerçekleşmesine kasten sebebiyet verir veya zarar miktarını kasten artırıcı eylemlerde bulunursa, sözleşmeden doğan hakları düşer.
B.8. Hasar ve Tazminatın Sonuçları
(1) Tarım Sigortaları Havuzu; yaptığı tazminat ödemesi tutarınca hukuken sigortalı yerine geçer ve sigortalının zarardan dolayı üçüncü şahıslara karşı ortaya çıkan yasal hakları tazmin ettiği bedel nispetinde Tarım Sigortaları Havuzuna intikal eder. Sigorta ettiren/sigortalı, poliçeden doğan tazminat ödemesi yapıldıktan sonra dahi, Tarım Sigortaları Havuzunun açabileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye zorunludur. Sigorta teminatı, teminat altına alınan rizikonun gerçekleşmesi ile sona erer.
C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi, Tarım Sigortaları Havuzunun Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
(1) Bu genel şartlar çerçevesinde akdedilen sigorta sözleşmesi, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından yetkili kılınan sigorta şirketi aracılığıyla yapılır.
(2) Sigorta ettirenin/sigortalının, prim yükümlülüğünün tamamının veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın, sözleşme yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde, poliçe teslim edilmiş olsa dahi, Tarım Sigortaları Havuzunun sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır.
(3) Prim ödeme borcunda temerrüde düşülmesi halinde genel hükümler uygulanır.
C.2. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
(1) Tarım Sigortaları Havuzu, bu sigortayı, sigorta ettirenin/sigortalının beyanı ile sigortalının AKS bilgilerine dayanarak yapar.
(2) Tarım Sigortaları Havuzu, gerekli gördüğü her durumda risk analizi yaparak poliçe tanzim edilmiş olsa bile prim fiyatında artırım yapabilir.
(3) Tarım Sigortaları Havuzu, gerekli gördüğü her durumda tanzim edilmiş poliçede kayıtlı kovanları ve arı kolonisini kontrol edebilir.
(4) Sigorta ettirenin beyanının, gerçeğe aykırı veya eksik olduğunun tespit edilmesi halinde, sözleşmenin yapılmamasını veya daha ağır şartlarla yapılmasını gerektirecek durumlarda; Tarım Sigortaları Havuzu durumu öğrendiği tarihten itibaren, 15 gün içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak, aynı süre içinde prim farkını talep edebilir. Sigorta ettirenin 10 gün içinde talep edilen prim farkını ödememesi halinde, sözleşme başka bir ihtara gerek kalmaksızın kendiliğinden feshedilmiş olur.
(5) Caymanın veya feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi (fiili olarak rizikosu sona eren teminatlara ait olan hariç), kısa dönem esası üzerinden hesaplanır ve fazlası iade edilir.
(6) Sigorta ettirenin/sigortalının, kasıtlı olarak, gerçeğe aykırı veya eksik beyanda bulunduğu ve bunun rizikonun gerçekleşmesi veya tazminat miktarına etkisi olduğu anlaşılırsa; Tarım Sigortaları Havuzu, riziko gerçekleşmiş olsa bile, tazminat ödemeksizin sözleşmeyi feshedebilir.
(7) Rizikonun gerçekleşmesinden sonra, sigorta ettirenin/sigortalının ihmali ile beyan yükümlülüğü ihlal edildiği takdirde bu ihlal, tazminatın veya bedelin miktarına yahut rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre tazminattan indirim yapılır. Sigorta ettirenin kusuru kasıt derecesinde ise beyan yükümlülüğünün ihlali ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı varsa Tarım Sigortaları Havuzunun tazminat veya bedel ödeme borcu ortadan kalkar, bağlantı yoksa Tarım Sigortaları Havuzu, ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak, sigorta tazminatını veya bedelini öder. Süresinde kullanılmayan cayma veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
C.3. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
(1) Sigorta sözleşmesinin düzenlenmesinden sonra, poliçe üzerinde veya AKS kayıtlarında yer alan bilgilerde herhangi bir değişiklik olduğu takdirde, sigorta ettiren/sigortalı derhal ve makul nedenlerin varlığı halinde en geç 10 gün içinde durumu Tarım Sigortaları Havuzuna bildirmekle yükümlüdür.
(2) Değişiklik, Tarım Sigortaları Havuzunun, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise,
(4) Tarım Sigortaları Havuzunun, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren değişiklik hallerinde,
(5) Yapılan risk inceleme sonuçları, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından onaylandıktan sonra, sigorta şirketi tarafından poliçeleştirilmemesi halinde, yapılan risk inceleme masrafları sigorta şirketinden tahsil edilir.
(6) Sigorta ettirenin hiçbir neden yokken sözleşmeden cayma süresi, poliçe tanzim tarihinden itibaren 7 gündür. Varsa, risk inceleme ve hasar tespit masrafı cayma hakkını kullanan sigortalıdan tahsil edilir.
(7) Sigorta ettiren/sigortalı, sigorta süresi içinde, herhangi bir nedenle, plakası düşen, kırılan veya kopan kovanların, plakalarını yeniden taktırmak ve aynı zamanda, durumu Tarım Sigortaları Havuzu merkezine yazılı olarak, derhal bildirmek zorundadır. Aksi takdirde, plakası düşen, kırılan veya kopan kovanların hasarı ödenmez.
C.4. Birden Çok Sigorta
(1) Sigortalanmış aktif (içinde arı olan), plakalı, modern kovan niteliğindeki kovanlar üzerine, sigorta ettiren/sigortalı, başka sigortacılar ile aynı rizikolara karşı sigorta sözleşmesi yapamaz.
C.5. Menfaat Sahibinin Değişmesi
(1) Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin, herhangi bir suretle değişmesi ve bu değişikliğin, AKS’ de yer alan kayıtlar ile belgelenmesi halinde, sigortanın hükmü devam eder ve sigorta ettirenin/sigortalının, sözleşmeden doğan hak ve yükümlülükleri, değişiklik tarihinden itibaren yeni sahibine geçer.
(2) Söz konusu değişikliğin, Tarım Sigortaları Havuzuna, hasar tarihinden önce bildirilmemesi ve zeyilname ile değişikliğin poliçe üzerinde düzenlenmemesi halinde, meydana gelen hasarlarda, Tarım Sigortaları Havuzu, hasara ilişkin tazminatı ödememe veya eksik ödeme hakkını saklı tutar.
C.6. Tebligatlar
(1) Bu genel şartlar çerçevesinde taraflar arasında yapılacak tüm tebligatlarda, Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
C.7. Sırların Saklı Tutulması
(1) Bu sözleşmenin uygulanmasında, ilgili tarafların, 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun “Sır Saklama Yükümlülüğü” başlıklı, 31/A maddesi kapsamındaki sorumlulukları saklıdır.
C.8. Tahkim ve Yetkili Mahkeme
(1) Sigorta sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarla ilgili olarak, uyuşmazlık konusu olayın üyelik tarihinden sonra meydana gelmiş olması halinde, Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurulabilir. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30’uncu maddesinin 12’nci fıkrasında belirtilen tutara kadar olan kararlar her iki taraf için de kesindir. Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru ile ilgili ayrıntılı bilgi www.sigortatahkim.org adresinden edinilebilir.
(2) Sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle, ilgili taraflar aleyhine açılacak davalarda, yetkili mahkeme; Tarım Sigortaları Havuzu merkezinin veya sigorta şirketi/acentesinin ikametgâhının veya rizikonun gerçekleştiği yerin bulunduğu il merkezinde; Tarım Sigortaları Havuzu ya da sigorta şirketi/acente tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgâhının bulunduğu yerin il merkezindeki ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
(3) Sigorta ettiren/sigortalı, B.4. maddesinde yer alan süreç tamamlanmadan hukuki yollara başvuramaz.
C.9. Zamanaşımı
(1) Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler, iki yılda zaman aşımına uğrar.
C.10. Yapılacak Değişiklikler
(1) Genel şartlar ile tarife ve talimatlarda yapılacak prim artışı gerektirmeyen değişiklikler, sigortalı lehine olması durumunda sigortacılık ilkeleri dâhilinde, zeyil işlemine gerek olmadan poliçeye dâhil edilir.
C.11. Yürürlük
(1) Bu genel şartlar 01/01/2020 tarihinde yürürlüğe girer.
A. SİGORTANIN KAPSAMI
A.1. Sigortanın Konusu
(1) Bu sigorta ile Tarım Sigortaları Havuzu, 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 12’nci maddesine istinaden, Cumhurbaşkanı kararı ile kapsama alınan risklerin, Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) kayıtlı kuru tarım alanlarında üretimi yapılan buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimek ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluk ürünlerinde ilçe genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Tarım Sigortaları Havuzu verileri esas alınarak tespit edilen ilçenin eşik verim değerine kadar teminat altına alır. Sigortalının poliçede belirtilen parseline özgü verim kayıp talepleri dikkate alınmaz.
(2) Bu genel şartların uygulanmasında, Devlet Destekli İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Tarife ve Talimatları dikkate alınır
A.2. Teminat Kapsamı
A.2.1. Teminat Kapsamında Olan Haller
(1) Bu sigorta ile kuraklık, don, sıcak rüzgar ve sıcak hava dalgası, aşırı nem, aşırı yağış ile dolu paketi (dolu, fırtına, hortum, yangın, heyelan, sel ve su baskını, deprem) dışındaki risklerin ürünlerde neden olduğu verim kaybı teminat kapsamına alınmaktadır.
A.2.2. Teminat Kapsamındaki Ürünler
(1) Kuru tarım alanlarında üretimi yapılan buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimek ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluk ürünleri teminat kapsamındadır. Buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluklarının sap kısmı isteğe bağlı olarak teminat kapsamına alınır.
A.3. Tanımlar
A.3.1. Genel Tanımlar
(1) Bu sigorta ile verilen teminatların tanımı aşağıda belirtilmiştir.
ifade eder.
(2) Bu tanımlar, teminatların genel açıklaması olup, tazminat hesabında Tarım Sigortaları Havuzu eksperinin referans parsellerde belirlediği verim esas alınır. Tarım Sigortaları Havuzu adına görevlendirilen eksperlerin yaptığı tespitler dışında yapılacak verim tespitleri dikkate alınmaz.
A.4. Sigorta Bedeli
(1) Sigorta bedeli; ilçenin ortalama verimi, ürün birim fiyatı ve poliçede belirtilen ÇKS’ye kayıtlı ekili alanın çarpımından oluşur.
(2) Sigorta bedeli ile ilgili diğer hususlar, tarife ve talimatlarda belirtilen esaslara göre belirlenir.
A.5. Teminat Dışında Kalan Haller
(1) Aşağıda belirtilen haller nedeniyle meydana gelen zararlar, sigorta teminatının dışındadır.
A.6. Sigorta Başvurusunun Kabulü
(1) Tarım Sigortaları Havuzunun yetkilendirdiği sigorta şirketi/acente ÇKS kayıtlarına göre başvuruyu kabul eder. Sigorta ettiren/sigortalı, sigorta başvurularını aksi kararlaştırılmadıkça belirlenmiş olan poliçe son kabul tarihlerinden önce yapar.
(2) Tarım Sigortaları Havuzu, gerekli gördüğü durumlarda ilçe genelinde risk incelemesi yapabilir. Bu incelemenin sonuçları çerçevesinde, sigortalanması uygun görülmeyen ilçelerde sigorta yapılmaması ya da sigortalanmış ilçelerde sigortanın sona erdirilmesine karar verebilir.
A.7. Sigorta Sözleşmesinin Başlangıcı ve Sonu
(1) Sigorta sözleşmesi; aksi kararlaştırılmadıkça, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, poliçenin düzenlendiği saatte başlar ve aynı saatte sona erer.
A.8. Sigorta Teminatının Başlangıcı ve Sonu
A.8.1. Sigorta Teminatının Başlangıcı
(1) Sigorta teminatı; poliçe düzenleme tarihinden itibaren en erken 7 gün sonra yürürlüğe girer.
A.8.2. Teminatların Sona Ermesi
(1) Sigorta teminatı; ilçe bazında ürünlerin tamamının hasat edilmesi veya sözleşmenin feshedilmesi halinde sona erer.
B. HASAR ve TAZMİNAT
B.1. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Yükümlülükleri
(1) Sigorta ettirenin/sigortalının rizikonun gerçekleşmesi durumunda hasar ihbarına ilişkin herhangi bir beyan yükümlülüğü bulunmamaktadır.
(2) Sigorta ettiren/sigortalı, verim tespit süreçleri ile ilgili olarak Tarım Sigortaları Havuzunun veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperlerinin, sigortalı bitkisel ürünler ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde gerektiğinde yapacakları araştırma ve incelemelere izin vermekle yükümlüdür.
B.2. Koruma Önlemleri ve Kurtarma
(1) Sigorta ettiren/sigortalı, bu sigortayla teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi halinde, zararı önlemeye, azaltmaya ya da hafifletmeye yarayacak önlemleri almakla yükümlüdür. Bu çerçevede sigorta ettiren/sigortalı, rizikonun gerçekleşmesinden zararın belirlenmesine kadar geçen zaman içinde, hasara uğrayan ürünün gelişmesi için, sigortalı değilmişçesine gereken bakımı göstermek ve bu amaçla Tarım Sigortaları Havuzu tarafından verilen talimatlara uymakla yükümlüdür.
B.3. Verim Tespiti
(1) İlçenin gerçekleşen verim ortalamasının belirlenmesi amacıyla her yıl hasat döneminde Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen referans parsellerde verim tespit edilir.
B.4. Tazminat Hesabı
(1) Tazminat hesabında, ilçenin gerçekleşen verim ortalaması ile ilçenin eşik verim değeri arasındaki fark baz alınır.
(2) İlgili yıl için ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerinin altında kalması durumunda ilçede bulunan tüm sigortalı üreticiler tazminat almaya hak kazanır. İlçenin gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise ilçede bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmaz.
(3) Bu sigortayı yaptıran bir üreticinin aynı parseli için Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası yaptırmış olması durumunda her iki poliçe için ödenecek toplam tazminat tutarı, sigorta bedeli yüksek olan poliçe ile sınırlıdır.
(4) Tazminat tutarı ile ilgili diğer hususlar tarife ve talimatlarda belirtilen esaslara göre belirlenir.
B.5. Tazminatın Ödenmesi
(1) İlçenin gerçekleşen verim ortalamasının ilanından itibaren en geç 30 gün içerisinde, hesaplanan tazminat tutarı sigortalıya ödenir.
(2) Rizikonun gerçekleşmesinin, sigortalı ürün üzerindeki sonuçlarının tespit edilebilmesi için ürünün fenolojik evre olarak hasat döneminin beklenmesi zorunludur.
(3) Tazminat ödeme tarihinde, muaccel hale gelen ve sigorta ettirene/sigortalıya ait tüm poliçelere ilişkin ödenmemiş prim borçları, alacaklı sigorta şirketinin beyanı doğrultusunda, tazminattan mahsup edilebilir.
(4) Tazminat ödemeleri, banka kanalı ile sigorta ettiren/sigortalı adına yapılır. Ödenen tazminat miktarının sigortalı tarafından bankacılık işlemlerinin gerektirdiği sürede alınmaması nedeniyle Tarım Sigortaları Havuzu hesabına dönmesi halinde, gecikme ileri sürülerek faiz veya munzam zarar talebinde bulunulamaz.
(5) Yanlış veya eksik bilgilendirme sonucunda, sigorta ettirenin uğrayacağı zararlar, sigorta şirketi ve tüm satış kanalları tarafından tazmin edilir.
C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi, Tarım Sigortaları Havuzunun Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
(1) Bu genel şartlar çerçevesinde akdedilen sigorta sözleşmesi, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından yetkili kılınan, sigorta şirketi aracılığıyla yapılır.
(2) Sigorta ettirenin/sigortalının, prim yükümlülüğünün tamamının veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa, peşinatın, sözleşme yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde, poliçe teslim edilmiş olsa dahi, Tarım Sigortaları Havuzunun sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır.
(3) Prim ödeme borcunda temerrüde düşülmesi halinde, genel hükümler uygulanır.
C.2. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
(1) Tarım Sigortaları Havuzu bu sigortayı, sigorta ettirenin/sigortalının ön bilgi formunda ve eklerinde yazılı beyanı ile sigortalının ÇKS bilgilerine dayanarak yapar.
(2) Sigorta ettirenin/sigortalının beyanının, gerçeğe aykırı veya eksik olduğunun tespit edilmesi halinde, sözleşmenin yapılmamasını veya daha ağır şartlarla yapılmasını gerektirecek durumlarda; Tarım Sigortaları Havuzu, durumu öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak, aynı süre içinde prim farkını talep edebilir. Sigorta ettirenin, 10 gün içinde talep edilen prim farkını ödememesi halinde, sözleşme başka bir ihtara gerek kalmaksızın, kendiliğinden feshedilmiş olur. Caymanın veya feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi (fiili olarak rizikosu sona eren teminatlara ait olan hariç), kısa dönem esası üzerinden hesaplanır ve fazlası iade edilir.
(3) Sigorta ettirenin/sigortalının, kasıtlı olarak, gerçeğe aykırı veya eksik beyanda bulunduğu ve bunun rizikonun gerçekleşmesi veya tazminat miktarına etkisi olduğu anlaşılırsa; Tarım Sigortaları Havuzu, riziko gerçekleşmiş olsa bile, tazminat ödemeksizin sözleşmeyi feshedebilir.
(4) Rizikonun gerçekleşmesinden sonra, sigorta ettirenin/sigortalının ihmali ile beyan yükümlülüğü ihlal edildiği takdirde, bu ihlal, tazminatın veya bedelin miktarına yahut rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre tazminattan indirim yapılır. Sigorta ettirenin kusuru kasıt derecesinde ise beyan yükümlülüğünün ihlali ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı varsa, Tarım Sigortaları Havuzunun, tazminat veya bedel ödeme borcu ortadan kalkar; bağlantı yoksa Tarım Sigortaları Havuzu, ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak sigorta tazminatını veya bedelini öder.
(5) Süresinde kullanılmayan cayma veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
C.3. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sözleşmenin Devamı Sırasında Yükümlülükleri
(1) Sigorta ettiren/sigortalı, sigortalı ürünle ilgili toprak işleme, ilaçlama, gübreleme, yabancı ot mücadelesi vb. gibi zaten yapmak durumunda olduğu tarımsal işleri zamanında yerine getirmekle yükümlüdür.
C.4. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
(1) Sigorta sözleşmesinin düzenlenmesinden sonra poliçe üzerinde veya ÇKS’de yer alan bilgilerde herhangi bir değişiklik olduğu takdirde, sigorta ettiren/sigortalı derhal ve makul nedenlerin varlığı halinde en geç 10 gün içinde, durumu Tarım Sigortaları Havuzuna yazılı olarak bildirmekle yükümlüdür.
(2) Değişiklik, Tarım Sigortaları Havuzunun sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise,
(4) Tarım Sigortaları Havuzunun, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren değişiklik hallerinde;
(5) Sigorta ettirenin hiçbir neden yokken sözleşmeden cayma süresi, poliçe tanzim tarihinden itibaren 7 gündür.
(6) Herhangi bir nedenle, sigortalı ürünün tamamen ortadan kalkması durumunda, sözleşme iptal edilerek, tahsil edilmiş prim tutarı, sigorta ettirene/sigortalıya iade edilir.
C.5. Birden Çok Sigorta
(1) Sigortalanmış ürünler üzerine; sigorta ettiren/sigortalı, başka sigortacılarla, aynı rizikolara karşı, başka sigorta sözleşmesi yapamaz.
C.6. Menfaat Sahibinin Değişmesi
(1) Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin herhangi bir suretle değişmesi ve bu değişikliğin belgelenmesi halinde, sigortanın hükmü devam eder ve sigorta ettirenin/sigortalının; sözleşmeden, doğan hak ve yükümlülükleri, değişiklik tarihinden itibaren yeni sahibine geçer.
C.7. Tebligatlar
(1) Bu genel şartlar çerçevesinde taraflar arasında yapılacak tüm tebligatlarda, Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
C.8. Sırların Saklı Tutulması
(1) Bu sözleşmenin uygulanmasında, ilgili tarafların, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun “Sır Saklama Yükümlülüğü” başlıklı, 31/A maddesi kapsamındaki sorumlulukları saklıdır.
C.9. Tahkim ve Yetkili Mahkeme
(1) Sigorta sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarla ilgili olarak Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurulabilir. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30’ uncu maddesinin on ikinci fıkrasında belirtilen tutara kadar olan kararlar her iki taraf için de kesindir. Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru ile ilgili ayrıntılı bilgi www.sigortatahkim.org adresinden edinilebilir.
(2) Sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle, ilgili taraflar aleyhine açılacak davalarda, yetkili mahkeme; Tarım Sigortaları Havuzu merkezinin veya sigorta şirketi/acentesinin ikametgâhının veya rizikonun gerçekleştiği yerin bulunduğu il merkezinde; Tarım Sigortaları Havuzu ya da sigorta şirketi/acente tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgâhının bulunduğu yerin il merkezindeki ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
C.10. Zaman Aşımı
(1) Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler, iki yılda zaman aşımına uğrar.
C.11.Yapılacak Değişiklikler
(1) Genel şartlar ile tarife ve talimatlarda yapılacak prim artışı gerektirmeyen değişiklikler, sigortalı lehine olması durumunda sigortacılık ilkeleri dâhilinde zeyil işlemine gerek olmadan poliçeye dâhil edilir.
C.12. Yürürlük
(1) Bu genel şartlar 01/ 01/2020 tarihinde yürürlüğe girer.
Sigorta Teminatının Kapsamı
Madde 1 -
A) Bu poliçe (B) fıkrasında tür ve nitelikleri belirtilen hayvanların;
a) Her türlü adi ve bulaşıcı hastalıklar ve gebelik, doğum, iğdişleme veya ameliyat sebebiyle,
b) Her türlü kazalardan, kurt parçalamasından, başkası tarafından kasden yapılan zehirlemelerden veya yaralamalardan veya sakatlıktan,
c) Güneş çarpması, soğuktan donma, tel, çivi, taş vesaire gibi sert ve delici cisimlerin yutulması, zehirli çayır otlarından yeme ve ilaçlanmış mer'alarda otlama sebebiyle,
d) Fırtına, yıldırım, yer sarsıntısı veya toprak kayması ve su baskını neticesinde,
e) Yangın veya infilak sebebiyle meydana gelen zorunlu öldürmeler veya kestirmeler dahil, ölümlerinden sigortalının bu genel şartlara göre doğrudan doğruya uğradığı maddi zararı temin eder.
B) Sigorta edilebilecek hayvanlar ve yaşları;
a) 1 yaşından l2 yaşına kadar (12 yaş dahil) at, merkep ve katırlar,
b) 1 yaşından 9 yaşına kadar (9 yaş dahil) sığırlar; 1 yaşından 14 yaşına kadar (14 yaş dahil) mandalar,
c) 1 yaşından 4 yaşına kadar ( 4 yaş dahil) yerli ve merinos koyunları ve tiftik keçileri,
d) Altı aylıktan 3 yaşına kadar (3 yaş dahil) domuzlar,
e) 1 yaşından 8 yaşına kadar (8 yaş dahil) ev, av, bekçi ve çoban köpekleri.
Uzun süreli sigortalarda sigortalı hayvan, sigorta süresi içinde yukarıda öngörülen yaş sınırına erişirse o hayvana ait teminat sona erer.
Aksine Sözleşme Yoksa, Teminat Dışında Kalan Haller
Madde 2- Aksine sözleşme yoksa aşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır:
a) Deniz, hava ve kara yollarında motorlu ve motorsuz taşıt araçlarında yapılacak taşımalar sırasında meydana gelen ölümler, öldürmeler ve kestirmeler.
b) Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketlerinin ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep olduğu bütün hasarlar,
c) 3 üncü maddenin (h) bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar.
d) Sigorta sözleşmesiyle teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi sonucunda doğrudan veya dolaylı olarak meydana gelen her türlü çevre kirliliği sebebiyle oluşabilecek bütün zararlar.
Teminat Dışında Kalan Haller
Madde 3- Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır:
a) Ruam, at vebası, sığır vebası, tüberküloz, brüselloz, seçi ciğer ağrısı hastalıklarından,
b) Çalınma, kaybolma ve değiştirme hallerinden,
c) Yarış, oyun veya mukavemet denemelerinden meydana gelen ölümler, öldürmeler ve kestirmeler,
d) Her çeşit yarış atları ve sirk hayvanları,
e) Harp, her türlü harp olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma (harb ilan edilmiş olsun olmasın), iç harp, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketlerden,
f) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden meydana gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyoaktivite bulaşmalarının ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerden (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım ''fission'' olayını da kapsayacaktır),
g) Kamu otoritesi tarafından sigortalı hayvan üzerinde yapılacak tasarruflardan, meydana gelen ölümler, öldürmeler ve kestirmeler.
h) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar.
Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Madde 4- Sigorta poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü, Hayvanın Muayene ve İşaretlenmesi
Madde 5- Sigortacı bu sigortayı sigorta ettirenin rizikonun hakiki durumunu bildirmek üzere teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir.
Sigorta ettiren, masrafı kendine ait olmak üzere hayvanın yaşını gösterir bir Veteriner Sağlık raporunu veya Veteriner Hekim bulunmadığı takdirde Hayvan Sağlık Memurundan alınacak bir belgeyi sigortacıya vermek zorunluğundadır.
Sigorta ettirilen hayvanlara sigortacının uygun göreceği damga, küpe ve işaret konulur. Damgalanması, küpelenmesi veya işaretlenme olanağı bulunmayan diğer hayvanların ise sabit ve görünür belirtileri poliçeye yazılır.
Sigorta ettirenin beyanı hakikate aykırı veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde:
a) Sigorta ettirenin kasdı varsa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içinde sözleşmeden cayabilir ve riziko gerçekleşmiş ise tazminatı ödemez. Cayma halinde sigortacı prime hak kazanır.
b) Sigorta ettirenin kasdı bulunmaz ise, sigortacı durumu öğrendiği tarihten başlayarak 1 ay içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını almak suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren, istenen prim farkını kabul etmediğini 15 gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten başlayarak 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası sigorta ettiren tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
c) Süresinde kullanılmayan cayma, fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
d) Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı takdirde riziko:
a- Sigortacı durumu öğrenmeden önce,
b- Veya sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde,
c- Veyahut bu ihbarın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre tazminattan indirim yapar.
e) Beyan yükümlülüğünün ihlali gerek yaş, gerek cins ve mahiyet itibariyle bu umumi şartlarla sigorta edilemeyen hayvanlara taalluk ederse, bunlar için tazminat ödenmez ve durumun ister rizikonun gerçekleşmesinden evvel, ister rizikonun gerçekleşmesinden sonra anlaşılması halinde prim sigorta ettirene iade olunur.
Madde 6- Sözleşmenin yapılmasından sonra sigortalı hayvanın teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde beyan olunan yeri veya hali sigortacının onayı olmadan değiştirildiği takdirde sigorta ettiren, bu değişikliği:
a) Kendisi tarafından veya açık veya zımni rızası ile bir başkası tarafından yapılmış ise derhal,
b) Açık veya zımni rızası olmadan başka bir şahıs tarafından yapılmış ise durumu öğrenir öğrenmez ve her iki halde de en geç 8 gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür.
Sigortacı, değişikliği öğrendiği tarihten itibaren, bu değişiklik sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiriyorsa 8 gün içinde:
1- Sözleşmeyi fesheder,
2- Veya prim farkını istemek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren, istenen prim farkını kabul etmediğini 8 gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten başlayarak 8 gün sonra öğleyin saat 12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi; sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, sigorta ettiren tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
Sigortalı hayvanın teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde beyan olunan yerinin veya halinin değiştiğini öğrenen sigortacı, sigorta primini tahsil etmek gibi sigorta sözleşmesinin aynen devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih veya prim farkını isteme hakkı düşer. Sigortalı hayvanın yer ve halinde rizikoyu ağırlaştırıcı değişiklikleri, sigorta ettiren ihbar süresi içersinde kasden bildirmemişse ihbar süresinden sonra gerçekleşen hasarlara ait tazminat hakkı düşer; ihbar yükümlülüğüne uymama kasıtlı değilse alınan primle alınması gereken prim arasındaki orantıya göre tazminattan indirim yapılır. Değişikliğin rizikoyu hafifletici nitelikte olduğu ve daha az prim uygulanmasını gerektirdiği anlaşılır ise, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre bulunacak prim farkı sigorta ettirene geri verilir.
Bu madde hükümleri sigortalıya da aynen uygulanır.
Mülkiyet Değişikliği
Madde 7- Sigortalı hayvanın mülkiyetinde bir değişiklik olduğu takdirde, sigorta sözleşmesi bozulmuş olur ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esasına göre hesap edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir.
Sigorta ettirenin ölümü halinde, bu sigortadan doğan bütün hak ve borçlar olduğu gibi yeni hak sahibine geçer. Bu takdirde sigortalının varlığını öğrenen yeni hak sahipleri devir keyfiyetini 15 gün içinde sigortacıya bildirmekle, yükümlüdür.
Bu yükümlülük yerine getirilmez ise sigortacı sorumluluktan kurtulur.
Sigortacı değişikliği; yeni hak sahipleri de sigortanın varlığını öğrendiği tarihten başlayarak 8 gün içinde sigortayı fesih edebilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer.
Poliçenin sigortacı tarafından feshi halinde, fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten başlayarak 8 gün sonra öğleyin saat 12.00'de yeni hak sahibi tarafından feshi halinde ise fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, yeni hak sahibi tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası yeni hak sahiplerine verilir.
Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
Madde 8-Sigorta priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemediği takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının mesuliyetinin başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk 15 gününde sigortacının sorumluluğu devam eder.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir .
Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
Sigortacının Yetkileri ve Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri
Madde 9- A) Sigortacı gerek gördükçe temsilcileri veya tayin edeceği veteriner hekimleri aracılığıyla sigorta edilen hayvanın sağlık durumunu ve niteliklerini makul surette kontrol ettirmek yetkisine sahiptir.
Ahırların bakımsızlığı ve temiz tutulmaması hayvana fena muamele ve eziyet edilmesi bakım veya gıda noksanlığı, hayvanın aşırı derecede çalıştırılması veya poliçede yazılı amaçlar dışında kullanılması gibi sigorta ettirenin kusurları tesbit edildiği takdirde sigortacı 8 gün içinde sözleşmeyi feshedebilir veya Hayvan Sağlık Zabıtası Kanununun ve nizamnamesinin gerektirdiği tedbirleri belirli bir süre içinde yerine getirmeye sigorta ettireni davet eder. Sigorta ettiren bu isteği kabul etmez veya zamanında yerine getirmez ise sigortacı yine 8 gün içinde fesih hakkını kullanabilir. Sigorta sözleşmesinin feshinde işlememiş günlere ait prim gün esası üzerinden sigorta ettirene geri verilir.
B) Sigorta ettiren, bulaşıcı hastalık baş gösterdiğinde, hasta ve sağlam hayvanlarını ayırmaya, hastalığı bildirmeye ve Hayvan Sağlık Zabıtası Kanunu ve Nizamnamesi gereğince ilgililer tarafından öngörülen tedbirleri almaya, sigortalanan hayvanlarını poliçede yazılı amaçlar dışında kullanmamaya ve kullandırtmamaya ve olanak nisbetinde bunlara iyi bakmaya, sigortacının yukarıda yazılı (A) fıkrası gereğince yaptıracağı kontroller sonucunda önereceği tedbirleri almakla yükümlüdür.
Hasar Vukuunda Sigortalının Yükümlülükleri
Madde 10- Sigorta ettiren:
a) Hayvanı hastalandığı, kazaya uğradığı veya öldüğü takdirde durumu en kısa zamanda yazılı olarak sigortacıya veya acentesine bildirmekle,
b) Sigortalı hayvanın hastalanması veya kazay uğraması halinde masrafı kendine ait olmak üzere bir Veteriner Hekime, bulunmadığı takdirde Hayvan Sağlık Memuruna, onun da bulunmaması halinde yeteneği ihtiyar heyetince kabul edilecek bir kimseye başvurmakla ve bunların göstereceği gerekli tedbirleri almakla,
c) Ölen, öldürülen veya kestirilen sigortalı hayvanın ölüm sebebi hakkında sigortacının (masrafı sigortacı tarafından ödenmek üzere) göstereceği Veteriner Hekim veya Hayvan Sağlık Memurundan, bunlar gösterilmediği veya bulunmadığı takdirde, yeteneği ihtiyar heyetince kabul edilen bir kimseden belge almakla,
d) Veteriner Hekimin ölüm sebepleri hakkında yapacağı incelemeleri kolaylaştırmak ve gerekli halde uygun tedbirleri almakla yükümlüdür.
Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi
Madde 11- Sigorta ettiren hasar vukuundaki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu hasar miktarında bir artış olursa sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım indirilir.
Sigorta ettiren rizikonun gerçekleşmesine kasden sebebiyet verir veya hasar miktarını kasden artırıcı eylemlerde bulunursa veya veteriner hekim yahut hayvan sağlık memuru olmayan kişiler tarafından yapılacak ameliyat hayvanın ölümüne sebebiyet verirse, bu poliçeden doğan hakları düşer.
Hasarın Tespiti
Madde 12- Bu poliçe ile hayvanın ölümünde meydana gelen hasarın miktarı taraflarca uyuşularak tesbit edilir.
Taraflar uyuşamadıkları takdirde hasarın miktarı eksper kişiler arasından seçilecek işten anlayan ve hakem-bilirkişi diye adlandırılan bilirkişiler tarafından, aşağıdaki hükümlere bağlı olmak üzere tesbit edilir:
a) lki taraf tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini tayin eder ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir. Taraf hakem-bilirkişileri tayinlerinden itibaren 7 gün içerisinde ve incelemeye geçmeden evvel bir üçüncü tarafsız hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla saptarlar. Üçüncü hakem-bilirkişi ancak taraf hakem-bilirkişilerinin anlaşamadıkları konularda, anlaşamadıkları hadler dahilinde kalmak ve buna münhasır olmak kaydıyla karar vermeye yetkilidir. Üçüncü hakem-bilirkişi kararını bağımsız bir rapor halinde verebileceği gibi, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte bir rapor halinde de verebilir. Hakem-bilirkişi raporları taraflara aynı zamanda bildirilir.
b) Taraflardan herhangi biri diğer tarafça yapılan tebliğden başlayarak 15 gün içinde hakem-bilirkişisini tayin etmez yahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişisinin seçimi hususunda 7 gün içinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişisi veya üçüncü hakem-bilirkişi taraflardan birinin isteği üzerine hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme başkanı tarafından tarafsız ve eksper kişiler arasından seçilir.
c) Her iki taraf üçüncü hakem-bilirkişinin -bu şahıs ister taraf hakem-bilirkişilerince, ister yetkili mahkeme başkanı tarafından seçilecek olsun- sigortacının veya sigortalının ikamet ettiği veya hasarın meydana geldiği yöre dışından seçilmesini isteme hakkına sahiptirler ve bu isteğin yerine getirilmesi gereklidir.
d) Hakem-bilirkişi ölür, vazifeden çekilir veya reddedilir ise ayrılan hakem-bilirkişi yerine yenisi aynı yönteme göre seçilir ve tesbit muamelesine kaldığı yerden devam edilir.
Sigortalının ölümü, tayin edilmiş bulunan hakem-bilirkişisinin vazifesini sona erdirmez.
İhtisas yokluğu sebebiyle hakem-bilirkişilere yapılacak itiraz, bu şahısların öğrenildiği tarihten başlamak üzere 7 gün içerisinde yapılmadığı takdirde itiraz hakkı düşer.
e) Hakem-bilirkişiler incelemelerinde tamamen serbesttirler. H.U.M.K.'nun ve diğer mevzuat hükümleri ile de bağlı değildirler.
f) Hasar miktarının tesbiti konusunda hakem-bilirkişiler gerekli görecekleri deliller ile hasar zamanında mevcut sigortalı hayvanın ve değerinin tesbitine yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar yerinde incelemede bulunabilirler.
g) Hakem-bilirkişi veya hakem-bilirkişiler, yahut üçüncü hakem-bilirkişinin hasar miktarı konusunda verecekleri kararlar kesindir, tarafları bağlar. Bir hakem-bilirkişi kararına dayanmadan sigortacıdan tazminat talep ve dava edilemez.
Hakem-bilirkişi kararlarına ancak kararın açık olarak gerçek durumundan önemli şekilde farklı olduğu anlaşılır ise itiraz edilebilir ve bunların iptali raporun tebliğ tarihinden itibaren bir hafta içinde, hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir.
h) Taraflar tazminat miktarı konusunda anlaşamadıkça alacak ancak hakem-bilirkişi kararı ile muaccel olur ve zaman aşımı kesin raporun taraflara bildirildiği tarihden evvel işlemeye başlamaz; meğer ki hakem-bilirkişilerin tayini ile T.T.K.'nun 1292'nci maddesindeki ihbar müddeti arasında 2 yıllık süre geçmiş olsun.
i) Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflarını öderler. Üçüncü hakem-bilirkişisinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir.
j) Hasar miktarının tesbiti, teminat verilen rizikolar, sigorta bedeli, sigorta değeri, aşkın ve menfaat değeri altındaki sigorta, sorumluluğun başlangıcı, hak düşürücü ve hak azaltıcı sebepler konusunda bu poliçede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartlara ve bunların ileri sürülmesine tesir etmez.
Tazminatın Hesabı
Madde 13- a) Sigortalı hayvanın ölmesi, öldürülmesi veya kestirilmesi hallerinde etinden, derisinden ve benzeri kısımlarından faydalanılabileceği hallerde bu kısımlara ait bedel ile ölümün doğumdan ileri gelmesi halinde kurtarılan yavrunun değeri sovtaj olarak kabul edilir.
b) Tazminat miktarı; sigorta bedelinin % 80'ini geçmemek üzere sigortalı hayvanın ölümünün vukubulduğu günün bir önceki, ölüm bir hastalıktan ileri gelmişse, hastalığa tutulmadan bir gün önceki ticari kıymetinin % 80'idir.
Tazminat tutarından varsa (a) fıkrasında belirtilen, faydalanılan veya kurtarılan değerin (sovtaj), sigorta bedelinin % 80'i ile sigortalı hayvanın cari ticari kıymeti arasındaki oranı karşılayan miktarı düşülerek kalan bu genel koşulların 10uncu maddesinin (C) paragrafında yazılı belgelerin sigortacıya verilmesinden sonra en çok 15 gün içinde sigorta ettirene ödenir.
Hasar ve Tazminatın Sonuçları
Madde 14- Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigortalı yerine geçer Sigortalı ve sigorta ettiren sigortacının ikame edebileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye zorunludur.
Temin edilen rizikonun gerçekleşmesi ile sigorta teminatı sona erer.
Sigorta bedeli poliçede beher hayvan itibariyle ayrı ayrı gösterilmiş ve bu hayvanlardan biri veya birkaçı ölür ise bu hayvanlara ilişkin sigorta teminatı, hasar tarihinde sona erer. İşlememiş sigorta süresine ait prim geri verilmez.
Kısmi hasarlarda, taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir.
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Vergi, Resim ve Harçlar
Madde 15- Sigorta sözleşmesinde, bedeline veya primine ilişkin olarak halen mevcut ve ilerde konulabilecek vergi, resim veya harçlar sigorta ettirene aittir.
Tebliğ ve İhbarlar
Madde 16- Sigorta ettirenin veya sigortalının ihbar ve tebliğleri sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter aracılığıyla veya taahhütlü mektupla yapılır.
Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigorta ettirenin veya sigortalının poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilerek son adresine aynı biçimde yapılır.
Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya telgrafla yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup hükmündedir.
Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması
Madde 17- Sigortacı, sigortalıya ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur.
Yetkili Mahkeme
Madde 18- Bu poliçeden doğan uyuşmazlıklar sebebiyle sigorta şirketi aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu veya hasarı vukua geldiği, sigorta şirketi tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerin ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemesidir.
Zaman Aşımı
Madde 19- Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar.
Özel Şartlar
Madde 20- Bu genel şartlara, varsa bunlara ilişkin klozlara aykın düşmeyen özel şartlar konulabilir.
Son Düzenleme Tarihi: 1 Temmuz 2006
Madde 1 -A) Bu poliçe (B) fıkrasında tür ve nitelikleri belirtilen hayvanların;
a) Her türlü adi ve bulaşıcı hastalıklar ve gebelik, doğum, iğdişleme veya ameliyat sebebiyle,
b) Her türlü kazalardan, kurt parçalamasından, başkası tarafından kasden yapılan zehirlemelerden veya yaralamalardan veya sakatlıktan,
c) Güneş çarpması, soğuktan donma, tel, çivi, taş vesaire gibi sert ve delici cisimlerin yutulması, zehirli çayır otlarından yeme ve ilaçlanmış mer'alarda otlama sebebiyle,
d) Fırtına, yıldırım, yer sarsıntısı veya toprak kayması ve su baskını neticesinde,
e) Yangın veya infilak sebebiyle meydana gelen zorunlu öldürmeler veya kestirmeler dahil, ölümlerinden sigortalının bu genel şartlara göre doğrudan doğruya uğradığı maddi zararı temin eder.
B) Sigorta edilebilecek hayvanlar ve yaşları;
a) 1 yaşından l2 yaşına kadar (12 yaş dahil) at, merkep ve katırlar,
b) 1 yaşından 9 yaşına kadar (9 yaş dahil) sığırlar; 1 yaşından 14 yaşına kadar (14 yaş dahil) mandalar,
c) 1 yaşından 4 yaşına kadar ( 4 yaş dahil) yerli ve merinos koyunları ve tiftik keçileri,
d) Altı aylıktan 3 yaşına kadar (3 yaş dahil) domuzlar,
e) 1 yaşından 8 yaşına kadar (8 yaş dahil) ev, av, bekçi ve çoban köpekleri.
Uzun süreli sigortalarda sigortalı hayvan, sigorta süresi içinde yukarıda öngörülen yaş sınırına erişirse o hayvana ait teminat sona erer.
Aksine Sözleşme Yoksa, Teminat Dışında Kalan Haller
Madde 2- Aksine sözleşme yoksa aşağıdaki haller sigorta teminatı dışındadır:
a) Deniz, hava ve kara yollarında motorlu ve motorsuz taşıt araçlarında yapılacak taşımalar sırasında meydana gelen ölümler, öldürmeler ve kestirmeler.
b) Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketlerinin ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep olduğu bütün hasarlar,
c) 3 üncü maddenin (h) bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar.
d) Sigorta sözleşmesiyle teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi sonucunda doğrudan veya dolaylı olarak meydana gelen her türlü çevre kirliliği sebebiyle oluşabilecek bütün zararlar.
Teminat Dışında Kalan Haller
Madde 3- Aşağıdaki haller sigorta teminatının dışındadır:
a) Ruam, at vebası, sığır vebası, tüberküloz, brüselloz, seçi ciğer ağrısı hastalıklarından,
b) Çalınma, kaybolma ve değiştirme hallerinden,
c) Yarış, oyun veya mukavemet denemelerinden meydana gelen ölümler, öldürmeler ve kestirmeler,
d) Her çeşit yarış atları ve sirk hayvanları,
e) Harp, her türlü harp olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma (harb ilan edilmiş olsun olmasın), iç harp, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketlerden,
f) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden meydana gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyoaktivite bulaşmalarının ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerden (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım ''fission'' olayını da kapsayacaktır),
g) Kamu otoritesi tarafından sigortalı hayvan üzerinde yapılacak tasarruflardan, meydana gelen ölümler, öldürmeler ve kestirmeler.
h) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar.
Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Madde 4- Sigorta poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü, Hayvanın Muayene ve İşaretlenmesi
Madde 5- Sigortacı bu sigortayı sigorta ettirenin rizikonun hakiki durumunu bildirmek üzere teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir.
Sigorta ettiren, masrafı kendine ait olmak üzere hayvanın yaşını gösterir bir Veteriner Sağlık raporunu veya Veteriner Hekim bulunmadığı takdirde Hayvan Sağlık Memurundan alınacak bir belgeyi sigortacıya vermek zorunluğundadır.
Sigorta ettirilen hayvanlara sigortacının uygun göreceği damga, küpe ve işaret konulur. Damgalanması, küpelenmesi veya işaretlenme olanağı bulunmayan diğer hayvanların ise sabit ve görünür belirtileri poliçeye yazılır.
Sigorta ettirenin beyanı hakikate aykırı veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde:
a) Sigorta ettirenin kasdı varsa, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içinde sözleşmeden cayabilir ve riziko gerçekleşmiş ise tazminatı ödemez. Cayma halinde sigortacı prime hak kazanır.
b) Sigorta ettirenin kasdı bulunmaz ise, sigortacı durumu öğrendiği tarihten başlayarak 1 ay içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını almak suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren, istenen prim farkını kabul etmediğini 15 gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten başlayarak 15 gün sonra öğleyin saat 12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası sigorta ettiren tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
c) Süresinde kullanılmayan cayma, fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
d) Sigorta ettirenin kasdı bulunmadığı takdirde riziko:
a- Sigortacı durumu öğrenmeden önce,
b- Veya sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde,
c- Veyahut bu ihbarın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre tazminattan indirim yapar.
e) Beyan yükümlülüğünün ihlali gerek yaş, gerek cins ve mahiyet itibariyle bu umumi şartlarla sigorta edilemeyen hayvanlara taalluk ederse, bunlar için tazminat ödenmez ve durumun ister rizikonun gerçekleşmesinden evvel, ister rizikonun gerçekleşmesinden sonra anlaşılması halinde prim sigorta ettirene iade olunur.
Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
Madde 6- Sözleşmenin yapılmasından sonra sigortalı hayvanın teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde beyan olunan yeri veya hali sigortacının onayı olmadan değiştirildiği takdirde sigorta ettiren, bu değişikliği:
a) Kendisi tarafından veya açık veya zımni rızası ile bir başkası tarafından yapılmış ise derhal,
b) Açık veya zımni rızası olmadan başka bir şahıs tarafından yapılmış ise durumu öğrenir öğrenmez, ve her iki halde de en geç 8 gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür.
Sigortacı, değişikliği öğrendiği tarihten itibaren, bu değişiklik sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiriyorsa 8 gün içinde:
1- Sözleşmeyi fesheder,
2- Veya prim farkını istemek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar.
Sigorta ettiren, istenen prim farkını kabul etmediğini 8 gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur.
Sigortacı tarafından yapılan fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten başlayarak 8 gün sonra öğleyin saat 12.00'de, sigorta ettiren tarafından yapılan fesih ihbarı ise postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi; sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, sigorta ettiren tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
Sigortalı hayvanın teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde beyan olunan yerinin veya halinin değiştiğini öğrenen sigortacı, sigorta primini tahsil etmek gibi sigorta sözleşmesinin aynen devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih veya prim farkını isteme hakkı düşer. Sigortalı hayvanın yer ve halinde rizikoyu ağırlaştırıcı değişiklikleri, sigorta ettiren ihbar süresi içersinde kasden bildirmemişse ihbar süresinden sonra gerçekleşen hasarlara ait tazminat hakkı düşer; ihbar yükümlülüğüne uymama kasıtlı değilse alınan primle alınması gereken prim arasındaki orantıya göre tazminattan indirim yapılır. Değişikliğin rizikoyu hafifletici nitelikte olduğu ve daha az prim uygulanmasını gerektirdiği anlaşılır ise, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre bulunacak prim farkı sigorta ettirene geri verilir.
Bu madde hükümleri sigortalıya da aynen uygulanır.
Mülkiyet Değişikliği
Madde 7- Sigortalı hayvanın mülkiyetinde bir değişiklik olduğu takdirde, sigorta sözleşmesi bozulmuş olur ve feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esasına göre hesap edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir.
Sigorta ettirenin ölümü halinde, bu sigortadan doğan bütün hak ve borçlar olduğu gibi yeni hak sahibine geçer. Bu takdirde sigortalının varlığını öğrenen yeni hak sahipleri devir keyfiyetini 15 gün içinde sigortacıya bildirmekle, yükümlüdür.
Bu yükümlülük yerine getirilmez ise sigortacı sorumluluktan kurtulur.
Sigortacı değişikliği; yeni hak sahipleri de sigortanın varlığını öğrendiği tarihten başlayarak 8 gün içinde sigortayı fesih edebilir. Süresinde kullanılmayan fesih hakkı düşer.
Poliçenin sigortacı tarafından feshi halinde, fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihten başlayarak 8 gün sonra öğleyin saat 12.00'de yeni hak sahibi tarafından feshi halinde ise fesih ihbarı postaya veya notere verildiği tarihi takip eden gün öğleyin saat 12.00'de hüküm ifade eder.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, sözleşmenin sigortacı tarafından feshi halinde gün esası, yeni hak sahibi tarafından feshi halinde ise kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası yeni hak sahiplerine verilir.
Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
Madde 8-Sigorta priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemediği takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının mesuliyetinin başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk 15 gününde sigortacının sorumluluğu devam eder.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder .Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir .
Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim gün esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
Sigortacının Yetkileri ve Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri
Madde 9- A) Sigortacı gerek gördükçe temsilcileri veya tayin edeceği veteriner hekimleri aracılığıyla sigorta edilen hayvanın sağlık durumunu ve niteliklerini makul surette kontrol ettirmek yetkisine sahiptir.
Ahırların bakımsızlığı ve temiz tutulmaması hayvana fena muamele ve eziyet edilmesi bakım veya gıda noksanlığı, hayvanın aşırı derecede çalıştırılması veya poliçede yazılı amaçlar dışında kullanılması gibi sigorta ettirenin kusurları tesbit edildiği takdirde sigortacı 8 gün içinde sözleşmeyi feshedebilir veya Hayvan Sağlık Zabıtası Kanununun ve nizamnamesinin gerektirdiği tedbirleri belirli bir süre içinde yerine getirmeye sigorta ettireni davet eder. Sigorta ettiren bu isteği kabul etmez veya zamanında yerine getirmez ise sigortacı yine 8 gün içinde fesih hakkını kullanabilir. Sigorta sözleşmesinin feshinde işlememiş günlere ait prim gün esası üzerinden sigorta ettirene geri verilir.
B) Sigorta ettiren, bulaşıcı hastalık baş gösterdiğinde, hasta ve sağlam hayvanlarını ayırmaya, hastalığı bildirmeye ve Hayvan Sağlık Zabıtası Kanunu ve Nizamnamesi gereğince ilgililer tarafından öngörülen tedbirleri almaya, sigortalanan hayvanlarını poliçede yazılı amaçlar dışında kullanmamaya ve kullandırtmamaya ve olanak nisbetinde bunlara iyi bakmaya, sigortacının yukarıda yazılı (A) fıkrası gereğince yaptıracağı kontroller sonucunda önereceği tedbirleri almakla yükümlüdür.
Hasar Vukuunda Sigortalının Yükümlülükleri
Madde 10- Sigorta ettiren:
a) Hayvanı hastalandığı, kazaya uğradığı veya öldüğü takdirde durumu en kısa zamanda yazılı olarak sigortacıya veya acentesine bildirmekle,
b) Sigortalı hayvanın hastalanması veya kazay uğraması halinde masrafı kendine ait olmak üzere bir Veteriner Hekime, bulunmadığı takdirde Hayvan Sağlık Memuruna, onun da bulunmaması halinde yeteneği ihtiyar heyetince kabul edilecek bir kimseye başvurmakla ve bunların göstereceği gerekli tedbirleri almakla,
c) Ölen, öldürülen veya kestirilen sigortalı hayvanın ölüm sebebi hakkında sigortacının (masrafı sigortacı tarafından ödenmek üzere) göstereceği Veteriner Hekim veya Hayvan Sağlık Memurundan, bunlar gösterilmediği veya bulunmadığı takdirde, yeteneği ihtiyar heyetince kabul edilen bir kimseden belge almakla,
d) Veteriner Hekimin ölüm sebepleri hakkında yapacağı incelemeleri kolaylaştırmak ve gerekli halde uygun tedbirleri almakla yükümlüdür.
Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi
Madde 11- Sigorta ettiren hasar vukuundaki yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu hasar miktarında bir artış olursa sigortacının ödeyeceği tazminattan bu suretle artan kısım indirilir.
Sigorta ettiren rizikonun gerçekleşmesine kasden sebebiyet verir veya hasar miktarını kasden artırıcı eylemlerde bulunursa veya veteriner hekim yahut hayvan sağlık memuru olmayan kişiler tarafından yapılacak ameliyat hayvanın ölümüne sebebiyet verirse, bu poliçeden doğan hakları düşer.
Hasarın Tespiti
Madde 12- Bu poliçe ile hayvanın ölümünde meydana gelen hasarın miktarı taraflarca uyuşularak tesbit edilir.
Taraflar uyuşamadıkları takdirde hasarın miktarı eksper kişiler arasından seçilecek işten anlayan ve hakem-bilirkişi diye adlandırılan bilirkişiler tarafından, aşağıdaki hükümlere bağlı olmak üzere tesbit edilir:
a) lki taraf tek hakem-bilirkişi seçiminde anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi hakem-bilirkişisini tayin eder ve bu hususu noter eliyle diğer tarafa bildirir. Taraf hakem-bilirkişileri tayinlerinden itibaren 7 gün içerisinde ve incelemeye geçmeden evvel bir üçüncü tarafsız hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir tutanakla saptarlar. Üçüncü hakem-bilirkişi ancak taraf hakem-bilirkişilerinin anlaşamadıkları konularda, anlaşamadıkları hadler dahilinde kalmak ve buna münhasır olmak kaydıyla karar vermeye yetkilidir. Üçüncü hakem-bilirkişi kararını bağımsız bir rapor halinde verebileceği gibi, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte bir rapor halinde de verebilir. Hakem-bilirkişi raporları taraflara aynı zamanda bildirilir.
b) Taraflardan herhangi biri diğer tarafça yapılan tebliğden başlayarak 15 gün içinde hakem-bilirkişisini tayin etmez yahut taraf hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişisinin seçimi hususunda 7 gün içinde anlaşamazlar ise, taraf hakem-bilirkişisi veya üçüncü hakem-bilirkişi taraflardan birinin isteği üzerine hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme başkanı tarafından tarafsız ve eksper kişiler arasından seçilir.
c) Her iki taraf üçüncü hakem-bilirkişinin -bu şahıs ister taraf hakem-bilirkişilerince, ister yetkili mahkeme başkanı tarafından seçilecek olsun- sigortacının veya sigortalının ikamet ettiği veya hasarın meydana geldiği yöre dışından seçilmesini isteme hakkına sahiptirler ve bu isteğin yerine getirilmesi gereklidir.
d) Hakem-bilirkişi ölür, vazifeden çekilir veya reddedilir ise ayrılan hakem-bilirkişi yerine yenisi aynı yönteme göre seçilir ve tesbit muamelesine kaldığı yerden devam edilir.
Sigortalının ölümü, tayin edilmiş bulunan hakem-bilirkişisinin vazifesini sona erdirmez.
İhtisas yokluğu sebebiyle hakem-bilirkişilere yapılacak itiraz, bu şahısların öğrenildiği tarihten başlamak üzere 7 gün içerisinde yapılmadığı takdirde itiraz hakkı düşer.
e) Hakem-bilirkişiler incelemelerinde tamamen serbesttirler. H.U.M.K.'nun ve diğer mevzuat hükümleri ile de bağlı değildirler.
f) Hasar miktarının tesbiti konusunda hakem-bilirkişiler gerekli görecekleri deliller ile hasar zamanında mevcut sigortalı hayvanın ve değerinin tesbitine yarayacak kayıt ve belgeleri isteyebilir ve hasar yerinde incelemede bulunabilirler.
g) Hakem-bilirkişi veya hakem-bilirkişiler, yahut üçüncü hakem-bilirkişinin hasar miktarı konusunda verecekleri kararlar kesindir, tarafları bağlar. Bir hakem-bilirkişi kararına dayanmadan sigortacıdan tazminat talep ve dava edilemez.
Hakem-bilirkişi kararlarına ancak kararın açık olarak gerçek durumundan önemli şekilde farklı olduğu anlaşılır ise itiraz edilebilir ve bunların iptali raporun tebliğ tarihinden itibaren bir hafta içinde, hasar yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkemeden istenebilir.
h) Taraflar tazminat miktarı konusunda anlaşamadıkça alacak ancak hakem-bilirkişi kararı ile muaccel olur ve zaman aşımı kesin raporun taraflara bildirildiği tarihden evvel işlemeye başlamaz; meğer ki hakem-bilirkişilerin tayini ile T.T.K.'nun 1292'nci maddesindeki ihbar müddeti arasında 2 yıllık süre geçmiş olsun.
i) Taraflar kendi hakem-bilirkişilerinin ücret ve masraflarını öderler. Üçüncü hakem-bilirkişisinin ücret ve masrafları taraflarca yarı yarıya ödenir.
j) Hasar miktarının tesbiti, teminat verilen rizikolar, sigorta bedeli, sigorta değeri, aşkın ve menfaat değeri altındaki sigorta, sorumluluğun başlangıcı, hak düşürücü ve hak azaltıcı sebepler konusunda bu poliçede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartlara ve bunların ileri sürülmesine tesir etmez.
Tazminatın Hesabı
Madde 13- a) Sigortalı hayvanın ölmesi, öldürülmesi veya kestirilmesi hallerinde etinden, derisinden ve benzeri kısımlarından faydalanılabileceği hallerde bu kısımlara ait bedel ile ölümün doğumdan ileri gelmesi halinde kurtarılan yavrunun değeri sovtaj olarak kabul edilir.
b) Tazminat miktarı; sigorta bedelinin % 80'ini geçmemek üzere sigortalı hayvanın ölümünün vukubulduğu günün bir önceki, ölüm bir hastalıktan ileri gelmişse, hastalığa tutulmadan bir gün önceki ticari kıymetinin % 80'idir.
Tazminat tutarından varsa (a) fıkrasında belirtilen, faydalanılan veya kurtarılan değerin (sovtaj), sigorta bedelinin % 80'i ile sigortalı hayvanın cari ticari kıymeti arasındaki oranı karşılayan miktarı düşülerek kalan bu genel koşulların 10uncu maddesinin (C) paragrafında yazılı belgelerin sigortacıya verilmesinden sonra en çok 15 gün içinde sigorta ettirene ödenir.
Hasar ve Tazminatın Sonuçları
Madde 14- Sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigortalı yerine geçer Sigortalı ve sigorta ettiren sigortacının ikame edebileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye zorunludur.
Temin edilen rizikonun gerçekleşmesi ile sigorta teminatı sona erer.
Sigorta bedeli poliçede beher hayvan itibariyle ayrı ayrı gösterilmiş ve bu hayvanlardan biri veya birkaçı ölür ise bu hayvanlara ilişkin sigorta teminatı, hasar tarihinde sona erer. İşlememiş sigorta süresine ait prim geri verilmez.
Kısmi hasarlarda, taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir.
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Vergi, Resim ve Harçlar
Madde 15- Sigorta sözleşmesinde, bedeline veya primine ilişkin olarak halen mevcut ve ilerde konulabilecek vergi, resim veya harçlar sigorta ettirene aittir.
Tebliğ ve İhbarlar
Madde 16- Sigorta ettirenin veya sigortalının ihbar ve tebliğleri sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter aracılığıyla veya taahhütlü mektupla yapılır.
Sigorta şirketinin ihbar ve tebliğleri de sigorta ettirenin veya sigortalının poliçede gösterilen adresine, bu adreslerin değişmiş olması halinde ise sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilerek son adresine aynı biçimde yapılır.
Taraflara imza karşılığı olarak elden verilen mektup veya telgrafla yapılan ihbar ve tebliğler de taahhütlü mektup hükmündedir.
Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması
Madde 17- Sigortacı, sigortalıya ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur.
Yetkili Mahkeme
Madde 18- Bu poliçeden doğan uyuşmazlıklar sebebiyle sigorta şirketi aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu veya hasarı vukua geldiği, sigorta şirketi tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgahının bulunduğu yerin ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemesidir.
Zaman Aşımı
Madde 19- Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar.
Özel Şartlar
Madde 20- Bu genel şartlara, varsa bunlara ilişkin klozlara aykın düşmeyen özel şartlar konulabilir.
Son Düzenleme Tarihi: 1 Temmuz 2006
A- SİGORTA KORUMASI
A.1- Sigortanın Konusu
Bu sözleşme ile sigortacı; sigortalının taraf olduğu ve bu sözleşmeyle saptanan konular kapsamındaki sözleşmeler ya da mevzuattan doğan hak ve yükümlülükleriyle ilgisi olan hukuksal uyuşmazlıkların, sulh yahut ilgili yargılama usulleri çerçevesinde giderilmesinde hukuksal çıkarlarının korunması için yapılması gereken gider ve diğer edimleri üstlenir.
A.2- Sigortanın Kapsamı
Bu sözleşme ile sigortalıya poliçede gösterilecek olan aşağıdaki hallerden biri veya birkaçı ya da bütünü için hukuksal koruma sağlanabilir.
2.1- Motorlu Araca Bağlı Hukuksal Koruma
Sigortacı, poliçede belirtilen motorlu araçların maliki, işleteni, kiracısı ve sair zilyedi durumundaki sigortalıya koruma sağlar.
2.1.1- Aşağıdaki uyuşmazlıklar için sigorta koruması vardır:
1- Yasal ve cezai sorumluluk kuralları çerçevesinde poliçede gösterilen motorlu araçla bağlantılı olarak, borçlar hukukuna tabi sözleşmeler haricinde doğabilecek uyuşmazlıklar.
2- Sürücü belgesi izninin kısıtlanması, kaldırılması ve yeniden alınması ile ilgili olarak kamu kuruluşlarına yapılan itirazlara ilişkin işlemler ile idare mahkemelerinde açılan davalarda hukuksal çıkarların korunmasında doğabilecek uyuşmazlıklar.
2.1.2- Aşağıdaki uyuşmazlıklar ek sözleşme ile teminat kapsamına alınabilir:
1- Poliçede gösterilen araç ile ilgili borçlar hukukuna tabi sözleşmelerden doğan uyuşmazlıklar.
2- Sigortalının kamuya açık trafikte bisiklet sürücüsü, yaya veya başka bir araçta yolcu sıfatından doğabilecek uyuşmazlıklar.
3- İddia veya yarışmalara katılma sonucunda veya bunlara hazırlık denemelerinden doğan uyuşmazlıklar.
2.1.3- Motorlu Araca Bağlı Hukuksal Koruma aşağıdaki haller için koruma sağlamaz:
1- Rizikonun gerçekleştiği anda sürücüye yüklenilecek herhangi bir kusurun bulunmadığı haller hariç olmak üzere, sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişinin uyuşturucu, keyif verici maddeler almış veya alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli sürme yeteneğini kaybetmiş olarak aracı kullanmasından ve bu nedenlerle meydana gelen kazalardan doğan uyuşmazlıklar (güvenli sürme yeteneğinin saptanmasında alkollü içkilerin etki dereceleri ve kandaki miktarlarının tespit edilmesine ilişkin mevzuat dikkate alınır).
2- Tescil belgesi olmayan aracın neden olduğu zararlardan doğan uyuşmazlıklar.
3- Rizikonun gerçekleştiği anda sürücüye yüklenilecek herhangi bir kusurun, bulunmadığı haller hariç olmak üzere, sürücünün kurallara uygun bir sürücü belgesi veya araç kullanma yetkisinin bulunmadığı durumlarda meydana gelen kazalardan doğan talepler.
4- Sürücü Hukuksal Koruma Sigortası ile teminat altına alınan hallerden kaynaklanan uyuşmazlıklar.
2.1.4- Sigortalının motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyeti nedeniyle işleten sıfatına bağlı olarak bu sigortayı yaptırması durumunda, poliçede belirtilecek belli bir sayıya kadar araçların poliçede belirtilmesi şartı aranmadan yed'indeki tüm araçlardan dolayı hukuksal koruma sağlanır.
2.1.5- Poliçede belirlenen araç devredilir veya bu araç nedeniyle riziko ortadan kalkarsa sigorta koruması, sigortalının o tarihe kadar poliçede gösterilen taşıtının yerini alan başka bir araçtan dolayı devam eder. Poliçede belirlenen araç ile ilgili sözleşmelerden doğan hukuksal çıkarların korunmasına bağlı olarak sigorta korumasının verildiği durumlarda, sigorta koruması sigorta süresi içinde poliçede gösterilen aracın yerine geçen aracın edinilmesine ilişkin sözleşmeyi de kapsar.
2.2- Sürücü Hukuksal Koruması
Bu genel şartlarda yer alan sürücüden bir aracı kullanan kişi anlaşılır.
Sigortacı sigortalıya, poliçede gösterilen kendisi veya başkası adına tescilli araçları sözleşme veya hukuki statüsü gereği sürücü olarak kullanmasından doğabilecek uyuşmazlıklar için hukuksal koruma sağlar.
2.2.1- Aşağıdaki uyuşmazlıklar için sigorta koruması vardır:
1- Cezai ve yasal sorumluluk, kuralları çerçevesinde sigortalının sürücü sıfatından doğan uyuşmazlıklar.
2- Sürücü belgesi izninin kısıtlanması, kaldırılması ve yeniden alınması ile ilgili uyuşmazlıklar.
2.2.2- Aşağıdaki haller ve uyuşmazlıklar, ek sözleşme ile teminat kapsamı içine alınabilir:
1- Sigortalının bisiklet sürücüsü, yaya veya yolcu sıfatıyla hukuksal çıkarlarının korunması.
2- İddia ve yarışlara katılma sonucu veya bunlara hazırlık denemelerinden doğan uyuşmazlıklar.
2.2.3- Sürücü Hukuksal Koruması aşağıdaki haller için koruma sağlamaz:
1- Rizikonun gerçekleştiği sürücüye yüklenilecek herhangi bir kusurun bulunmadığı haller hariç olmak üzere, sürücünün uyuşturucu, keyif verici maddeler veya alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli sürme yeteneğini kaybetmiş olarak aracı kullanmasından ve bu nedenle meydana gelen kazalardan doğan uyuşmazlıklar (güvenli sürme yeteneğinin saptanmasında alkollü içkilerin etki dereceleri ve kandaki miktarlarının tespit edilmesine ilişkin mevzuat dikkate alınır).
2- Sigortalının poliçede gösterilen aracın maliki, işleteni, kiracısı ve sair zilyedi olarak sürücüsü olduğu durumlardan doğan uyuşmazlıklar.
3- Rizikonun gerçekleştiği anda sürücüye yüklenilecek herhangi bir kusurun bulunmadığı haller hariç olmak üzere, sürücünün kurallara uygun bir sürücü belgesi veya araç kullanma yetkisinin bulunmadığı durumlarda meydana gelen kazalardan doğan talepler.
2.2.4- Sigortalı aralıksız olarak en az altı ay süre ile sürücü olarak yola çıkamayacağı durumlarda sözleşmeyi feshedebilir.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
2.2.5- Poliçede belirtilen araç devredilir veya bu araç nedeniyle riziko ortadan kalkarsa sigorta koruması o tarihe kadar poliçede gösterilen taşıtının yerini alan başka bir araçtan dolayı devam eder.
2.2.6- İşletmelerin mesleki çalışma alanları ile sınırlı olmak üzere sürücüleri için grup şeklinde sigorta sözleşmesi yaptırmaları halinde işletme işe yeni giren sürücüsünü işe başlama tarihinden itibaren bir ay içinde sigortacıya bildirmek zorundadır. Sigorta ettiren, sürücüsünün sigorta sözleşmesi yapıldıktan sonra işe alındığını ve bildirim süresi geçmeden rizikonun doğduğunu kanıtlarsa koruma vardır.
2.3- Taşınmaz Mala Bağlı Hukuksal Koruma
Sigortacı sigortalıya, poliçede gösterilen taşınmaz malın tamamının veya bir bölümünün poliçede gösterilmek kaydıyla kiralayanı, kiracısı veya ayni hak sahibi sıfatlarından biri veya hepsine bağlı olarak doğabilecek uyuşmazlıklar için koruma sağlar.
2.4- Kişi-Aile Hukuksal Koruması
Sigortacı bu sözleşme ile, sigorta ettiren ve poliçede açıkça belirtilmiş olan diğer aile fertleri yahut birlikte yaşadığı kimselere aşağıda belirtilen esaslar dahilinde hukuksal koruma sağlamayı temin eder.
2.4.1- Aşağıdaki konular kapsamındaki uyuşmazlıklar Kişi/Aile Hukuksal Korumasına dahildir:
1- Sigortalının, yasal sorumluluk kuralları nedeniyle muhatabı olduğu tazminat istemlerinden kaynaklanan uyuşmazlıklar.
2- Sigortalının ceza, disiplin veya meslek kurallarına aykırı gelmekle suçlanması ya da bu amaçla yapılan cezai kovuşturma sebebiyle maruz kaldığı işlemler; şahsi ceza davası açması ya da açılmış ceza davalarına müdahil olarak katılması.
3- İşçi-işveren ve bireysel iş ilişkileri ile ilgili uyuşmazlıklar.
4- Sosyal güvenlik kurumları ve bu amaçla kurulmuş sandık ve vakıflar ile olan uyuşmazlıklar.
5- Bir yıllık sigorta döneminde en çok iki kez olmak üzere aile ve miras hukukuna ilişkin olup sigortalının hukuki durumunu etkileyecek ve hukuki bilgi gerektiren olaylar hakkında sigortalının kendi seçeceği bir avukata danışması.
2.4.2- Aşağıdaki konular kapsamındaki uyuşmazlıklar ek sözleşmeyle Kişi/ Aile Hukuksal Korumasına dahil edilebilir:
1- Yasal sorumluluk kurallarından kaynaklanan ve bu genel şartların 2.4.1.maddesinin 1. bendi kapsamı dışında kalan uyuşmazlıklar.
2- Tüketici haklarının korunmasına dair mevzuatla ilgili olup sigortalının taraf olarak tüketıcı konumunda bulunduğu uyuşmazlıklar.
3- Akdi borç ilişkileri ve menkul mallara ilişkin ayni haklar ile ilgili uyuşmazlıklar.
4- Sigortalının, kamu görevlisi olarak, bağlı bulunduğu idareden olan taleplerinden kaynaklanan uyuşmazlıklar.
2.4.3- Aşağıdaki uyuşmazlıklar Kişi/ Aile Hukuksal Korumasının kapsamı dışındadır:
1- Motorlu Araca Bağlı Hukuksal Koruma Sigortası ve Sürücü Hukuksal Koruma Sigortası ile koruma sağlanabilecek uyuşmazlıklar ile bu genel şartta sözkonusu sigorta teminatlarının kapsamı dışında olduğu öngörülen uyuşmazlıklar.
2- Taşınmaz Mallara Bağlı Hukuksal Koruma Sigortası kapsamında olan uyuşmazlıklar.
A.3- Ek Sözleşme ile Teminat Kapsamına Dahil Edilebilecek Hususlar
Aşağıdaki konulardan doğan uyuşmazlıklar sigorta teminatının dışındadır. Ancak, ek sözleşme ile teminat kapsamı içine alınabilir.
1- Tüzel kişilerin yasal temsilcileri arasındaki uyuşmazlıklar.
2- Kanunların yapılmasına izin verdiği şansa bağlı sözleşmeler.
3- Aile ve miras hukuku.
4- İnşaat sözleşmeleri.
5- Maden, taş ocakları ve orman hukuku ile ilgili işler.
6- Vergi ve kamu alacaklarından doğan işlemler.
7- Gümrük hukuku ile ilgili işlemler.
8- Çekişmesiz yargıya ilişkin konular.
9- Uluslararası yargı yollarına başvuru.
10- İflas ve konkardato ile ilgili işlemler.
11- Teminat dışında ve içinde yer alan hususlar haricindeki diğer hususlardan doğan uyuşmazlıklar.
A.4- Teminat Kapsamına Giren Giderler
Bu genel şartlarla öngörülen hallerden doğmak kaydıyla aşağıdaki giderler sigorta kapsamı içindedir:
1- Yargılama, icra, uyuşmazlığın dava yolu ile çözümünde harcanacak olan tutarı geçmemek üzere tahkim nedeniyle doğabilecek giderler, temyiz, karar düzeltme giderleri ve avukatlık asgari ücret tarifesinden daha az olmamak kaydıyla poliçede belirlenen avukatlık ile danışmanlık asgari ücret tarifesinden daha az olmamak kaydıyla poliçede belirlenen danışmanlık ve hakem ücretleri ile teminatla salıvermede poliçede üst sınırı belirlenen teminat akçesi.
2- Faydasız kalmış olsa bile sigortalı tarafından zararı önlemek, azaltmak veya hafıfletmek amacıyla alınan tedbirlerden doğan giderler.
3- Sigortalı ve birlikte sigortalanmış kişiler için, her olayda poliçede belirtilen üst sınır geçerlidir. zaman ve neden bakımından birbirine bağlı birden çok rizikoya dayanan edimler için de aynı üst sınır uygulanır.
A.5- Teminat Dışında Kalan Giderler
Sigortacı aşağıdaki giderleri karşılamaz:
1- Uyuşmazlıkların dava içinde veya dışında sulh yoluyla halledilmesi sonucu, sigortalının üstlendiği giderlerden her iki tarafın yapmış olduğu masrafın yarısını aşan kısmı.
2- Uyuşmazlığın sigortalının hukuka aykırı ve kasıtlı bir hareketinden doğduğu hallerde yapılan giderlerden, dava konusunun sigortalı aleyhine sonuçlanan bölümüne tekabül eden kısım.
3- Daha önce ayrı döneme rastlayan sigortalı adına yapılmış başka sigortaların aynı olay nedeniyle teminat altına almış olduğu giderler.
4- Sigorta korumasına girmeyen bir olayın karşı dava veya takas olarak ileri sürülmesi nedeniyle sigortalıya yüklenilen giderler.
5- Sigortalının poliçede gösterilen katılım payına (muafiyet) düşen giderler.
A.6- Teminat Dışında Kalan Genel Haller
Aşağıdaki haller teminat dışındadır:
1- Sözleşmenin yapılmasından önce ve sona ermesinden sonra gerçekleşen bir rizikodan doğan uyuşmazlıklar.
2- Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma (savaş ilan edilmiş olsun olmasın), içsavaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların getirdiği inzibati ve askeri hareketlerle ilgili olaylardan doğan uyuşmazlıklar.
3- 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketleri sırasında meydana gelen olaylardan ve bunları önlemek ve etkilerini azaltmak üzere yetkili organlar tarafından yapılan müdahalelerden doğan uyuşmazlıklar.
4- Sigortalı ile sigortacı arasındaki bütün uyuşmazlıklar.
5- Doğrudan veya dolaylı olarak, nükleer reaktörlerin neden olduğu hasarlar ile radyoaktif ışınların neden olduğu genetik hasarlarla ilgili olaylardan doğan uyuşmazlıklar.
6- Birlikte sigortalanmış kişilerin kendi aralarında veya sigorta ettiren ile sigortalılar arasında doğan uyuşmazlıklar.
7- Rizikonun doğmasından sonra sigortalıya devredilen alacaktan doğan uyuşmazlıklar.
8- Ticaret hukukuna giren uyuşmazlıklar.
A. 7- Hukuksal Korumanın Kasıtla İşlenen Suçlarda Ortadan Kalkması:
Sigortalının kasden işlediği iddia olunan bir suç dolayısıyla hukuksal koruma, sigortalının bu suçu kasden işlediğine ilişkin mahkeme kararının kesinleşmesi ile geçmişe etkili olarak ortadan kalkar. Bu durumda sigortacı daha evvelden başarı şansının bulunduğunu kabul ederek korumayı üstlenmiş olsa dahi hükmün kesinleşmesine kadar bu uyuşmazlık gereği yaptığı tüm giderleri, ödemelerin yapıldığı tarihten işleyecek gecikme faiziyle sigortalıdan isteyebilir.
A.8- Sigortanın Coğrafi Sınırı
Bu sigorta, Türkiye sınırları içinde gerçekleşen rizikolar için geçerlidir. Sigorta koruması, sınırlarının poliçede gösterilmesi kaydıyla Türkiye sınırları dışında gerçekleşen rizikoları kapsamak üzere genişletilebilir.
A.9- Muafiyetler
Tespit olunan bir miktara veya sigorta bedelinin belli bir yüzdesine kadar olan miktarların sigortacı tarafından tazmin edilmeyeceği kararlaştırılabilir.
Bu şekilde belirlenen muafiyet oranları veya tutarları poliçede belirtilir.
A.10- Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saatiyle öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
B. RİZİKO VE TAZMİNAT
B.l- Rizikonun Gerçekleşmesi
Hukuksal Koruma Sigortasının uygulanması açısından riziko;
- Sigortalının ileri süreceği tazminat istemlerinde, tazminat talebine konu teşkil eden zararın gerçekleştiği anda,
- Sigortalının ceza, disiplin veya meslek kurallarına aykırılıkla suçlandığı hallerde, sigortalının sözkonusu hükümlere aykırı davrandığı ya da davranmaya başladığı varsayılan anda,
- Bunun dışında kalan tüm hallerde ise sigortalının ya da uyuşmazlıkla ilgili diğer kişi veya kişilerin, objektif ve subjektif yükümlülüklerini ihlal ettiği, ihlal etmiş sayıldığı yahut ihlal ettiği varsayılan anda, gerçekleşmiş sayılır.
B.2- Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalıya Düşen Yükümlülükler
2.1- Sigortalı;
1- Sigortacıya, rizikonun öğrenilmesinden itibaren beş iş günü içinde bildirmek ve riziko ile ilgili bütün bilgileri gecikmeden eksiksiz ve gerçeğe uygun olarak vermek, delil ve belgeleri beyan etmek, sigortacının bu yoldaki önerilerini dikkate almak, hak koruyucu işlemleri zamanında yapmak, rizikoya ilişkin belgeleri zamanında vermek,
2- Avukata vekalet verilmesi durumunda avukata olayın meydana gelişi ve gidişatı hakkında tam ve doğru bilgiler vermek, delilleri açıklamak ve gerekli belgeleri sağlamak,
3- Dava açıldığında, sigortacıya davanın durumu ile ilgili gereken bilgileri vermek ve bundan sonraki safhalar için lehine karar verilmesi için azami çabayı göstermek,
4- Çıkarlarını önemli ölçüde zedelemiyorsa, kısmi dava açmak, başkaca yasal yollara başvurmak gibi gider doğurucu önlemlerin alınmasında sigortacıya da danışmak ve gereksiz yere giderlerin yükselmesinden kaçınmak,
5- Yapılan veya yapılacak olan masraflarla ilgili tüm belgeleri sigortacıya gecikmeden vermek,
6- Aynı rizikolara karşı başka sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek,
7- Sigorta şirketinden alınan ve masraf olarak kullanılacak sigorta bedellerini amaca uygun olarak kullanmak, zorundadır.
2.2- Sigortalı, bu maddedeki yükümlülükleri yerine getirmez ve bunun sonucunda zarar miktannda bir artış olursa, sigortacının ödeyeceği tazminattan, kusurun ağırlığına göre, bu surette artan kısım indirilir. Aynca, B.2.1.7. maddesine aykırılık halinde sigortalıya ödenmiş olan bedeller sigortacıya geri verilir.
B.3- Başarı Şansının Değerlendirilmesi ve Sigorta Korumasının Reddi
Sigortacı, sigortalıya ait hukuksal çıkarların gözetiminde, yeterli başarı şansının bulunmadığı görüşünde ise, edimini yerine getirmeyi reddedebilir. Bu durum sigortalıya hak kaybına neden olmadan en kısa zamanda ve gerekçeleriyle yazılı olarak bildirilir. Ancak, sigortalı hakkında bir suç isnadında bulunulması yahut bu amaçla hazırlık tahkikatına başlanması halinde sigortacı, başarı şansının bulunmadığını iddia edemez. Şu kadar ki, sigortalı aleyhinde kasden işlenen bir suça dair kamu davası açılmasından itibaren, sigortacı başarı şansının bulunmadığı iddiasıyla edimini yerine getirmekten imtina edebilir.
Sigortacı, hukuksal çıkarların gözetiminde, yeterli başarı şansının bulunmadığı görüşü ile korumayı reddederse, bu kararı kabul etmeyen sigortalı ihtilafın müştereken tayin edilen hakem yolu ile veya müşterek hakemde anlaşamadıkları takdirde bu sözleşmenin yapıldığı yerdeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme tarafından seçilen hakem yolu ile halledilmesini isteyebilir. Bu durumda hakem hak kaybına neden olmayacak en kısa süre içinde görüşünü bildirmek zorundadır. Hakemin de korumayı ret etmesi durumunda sigortalı uyuşmazlık konusu ile ilgili olarak gerekli işlemleri yapmakta veya bu işlemlere devam etmekte serbesttir.
Sigortacının başarı şansı bulunmadığı gerekçesiyle edimini yerine getirmeyi ret etmesi durumunda sigorta ettirenin sözleşmeyi feshetme hakkı vardır.
Bu durumda feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir.
Hakemin sigortalı lehine karar vermesi halinde hakemlik ücreti ve masraflar sigortacıya aittir. Aksi halde bu masraflar bölünür.
B.4- Avukatın Seçimi
Sigortalı, avukatını kendisi seçer. Sigortacı, sigortalıya avukatın seçimi konusunda herhangi bir öneride bulunamaz.
B.5- Yargılama Dışı İşlerde Sigortacının Yardımı
Sigortacı, uyuşmazlık halinde, yargılama dışı işlerde sigortalının yazılı istemi üzerine, gerekli yardımlan üstlenir.
B.6- Sigortalının Ölümü
Sigorta koruması, sigortalının sağlığında kendisinin açtığı ve aleyhine açılmış, davalar ve icra takipleri ile sigortalının ölümünden önce meydana gelen olaylardan doğan hak ve borç doğurucu olaylar nedeniyle mirasçıların açacağı dava ve takipler ve mirasçılar aleyhine açılacak dava ve takipler ile sigortalının ölümüne neden olan olay nedeniyle mirasçıların açacağı dava ve takipler için mirasçılar lehine devam eder.
B.7- Olağanüstü Fesih Bildirimi
Sigorta süresi ve herhalükarda bir yıl içinde, geçerli ve teminat kapsamı içinde en az üç ayrı uyuşmazlık nedeniyle hukuksal koruma talebiyle karşılaşan sigortacı sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, fesih halinde sigortalının sözleşmenin devamı sırasında meydana gelen rizikolara ilişkin olarak doğmuş ya da ileride doğacak hakları saklıdır.
Sigortacı fesih hakkını tazminatı ödemeden önce kullanabilir. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
B.8- Temlik ve Giderlerin Tazmini
1- Nedeni ve tutarı kesin bir biçimde belirlenmemiş sigorta konusu istemler, sigortacı tarafından yazılı olarak onaylanmadıkça, temlik edilemez.
2- Sigortalı, yapması gereken giderlerin karşılığını yapıldığını veya yapılacağını belgeleyerek sigortacıdan alır. İstek durumunda sigortalıya veya avukatına en az ilk dava masrafları kadar avans verilir.
3- Aksi yazılı olarak kararlaştırılmadıkça avukata ait olması gereken vekalet ücreti hariç, sigortalı yararına hükmedilecek mahkeme giderlerinin sigortalı tarafından tahsili halinde, sigortalı tahsil edilen miktardan sigortacının kendisi için yapmış olduğu giderleri sigortacıya öder.
4- Uyuşmazlığın, sigortalının kasıtlı ve hukuka aykırı bir hareketinden kaynaklandığı anlaşılırsa, sigorta tazminatından dava konusunun sigortalı aleyhine hükmedilen kısmına tekabül eden ve bu sigorta teminatı kapsamında olan giderler düşülür.
Bu genel şartların, ''Hukuksal Korumanın Kasıtla İşlenen Suçlarda Ortadan Kalkması'' başlıklı A.7. maddesi hükmü saklıdır.
Sigortalı, yukarıdaki bentte belirtilen kısma tekabül eden giderleri, sigortacı tarafından ödeme yapılan tarihten itibaren işleyecek faiziyle birlikte geri vermekle yükümlüdür.
C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.l- Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü:
Sigorta priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse, sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi ödemediği takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının sorumluluğunun başlayacağının kararlaştırıldığı hallerde, bu bir aylık sürenin ilk onbeş gününde sigortacının sorumluluğu devam eder.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer. Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla, teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi halinde teminat durduğu yerden devam eder. Sigorta teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir.
Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim, kısa müddet esası üzerinden hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
Kısa müddet esasında, aylar itibariyle yıllık prime uygulanacak oranlar, aşağıdaki tabloya işlenmek suretiyle sigorta ettirene bildirilir. Böyle bir bildirim yapılmadığı takdirde primin fazlası gün esası üzerinden hesaplanır.
Birinci ayın bitimine kadar yıllık primin % ......
İkinci ayın bitimine kadar yıllık primin % ......
Üçüncü ayın bitimine kadar yıllık primin %
Dördüncü ayın bitimine kadar yıllık primin % ......
Beşinci ayın bitimine kadar yıllık primin % ......
Altıncı ayın bitimine kadar yıllık primin % ......
C.2- Sigortalı veya Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
1- Sigortacı, bu sözleşmeyi, sigortalı veya sigorta ettirenin teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı sorulara verdiği cevaplara dayanarak yapmıştır.
2- Sigorta ettirenin veya sigortalının beyanı gerçeğe aykırı, yanlış veya eksik ise, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek hallerde, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak aynı süre içinde prim farkını talep edebilir.
Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşmeden cayılmış olur. Ancak, prim farkının kabul edilmemesi nedeniyle sözleşmeden cayılması, sigortacının gerçeğe aykırı, yanlış veya eksik beyanı öğrendiği tarihten itibaren bir aylık süre içinde sözkonusudur.
Sigorta ettiren kimsenin veya sigortalının kasıtlı davrandığı anlaşıldığı takdirde sigortacı riziko gerçekleşmiş olsa bile sözleşmeden cayabilir ve prime hak kazanır.
3- Sigorta ettirenin veya sigortalının kasdının bulunmadığı durumlarda riziko; sigortacı durumu öğrenmeden önce veya sigortacının cayabileceği veya feshedebileceği ya da caymanın veya feshin hüküm ifade etmesi için geçecek sürede gerçekleşirse, sigortacı tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder.
4- Süresinde kullanılmayan cayma ve prim farkını talep etme hakkı düşer.
C.3- Sigortalı veya Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde Beyan Yükümlülüğü ve Sonuçları
Sözleşmenin yapılmasından sonra teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde belirtilen ve rizikoyu etkileyebilecek hususlarda meydana gelen değişiklikleri sigorta ettiren sekiz gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür.
Durumun sigortacı tarafından öğrenilmesinden sonra:
3.1- Değişiklik sigortacının sözleşmeyi yapmaması veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise; sigortacı, sekiz gün içinde sözleşmeyi fesheder veya prim farkını talep etmek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutar. Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşme feshedilmiş olur.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
Teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde bildirilen hususlarda meydana gelen değişiklikleri öğrenen sigortacı, sigorta hükmünün devamına razı olduğunu gösteren bir harekette bulunursa fesih hakkı düşer.
3.2- Değişiklik, rizikoyu hafitletici nitelikte ve daha az prim uygulamasını gerektiren hallerden ise, sigortacı, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesap edilecek prim farkını sigorta ettirene geri verir.
3.3- Sigortacının bu sözleşmeyi bu değişikliklere göre yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerde;
a) Sigortacı durumu öğrenmeden önce,
b) Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde,
c) Fesih ihbarının hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde riziko gerçekleşirse, sigortacı, tazminatı tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder.
C.4- Birden Çok Sigorta
Sigorta ettiren ya da sigortalı başka sigorta şirketleriyle aynı rizikolara karşı aynı süreye rastlayan başka sigorta sözleşmesi yapacak olursa bunu sigortacılara derhal bildirmekle yükümlüdür.
C.5- Tebliğ ve İhbarlar
Sigorta ettirenin veya sigortalının bildirimleri sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye, noter eliyle veya taahhütlü mektupla yapılır.
Sigortacının bildirimleri de sigorta ettirenin veya sigortalının poliçede gösterilen adresine veya bu adres değişmişse son bildirilen adresine aynı surette yapılır.
Taraflara imza karşılığı elden verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler de taahhütlü mektup hükmündedir.
C.6- Sırların Saklı Tutulması
Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler, bu sözleşmenin yapılmasından dolayı sigorta ettirene veya sigortalıya ait olarak öğreneceği sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludur.
C.7- Yetkili Mahkeme
Bu sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketi merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu yerde sigortacı tarafından açılacak davalarda ise davalının ikametgahının bulunduğu yerde ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
C.8- Zaman Aşımı
Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar.
C.9- Özel Şartlar
Bu genel şartlara sigortalı aleyhine olmamak üzere özel şartlar konulabilir.
Son Düzenleme Tarihi: 05 Eylül 2006
En güncel haber ve kampanyalarınımızdan ilk siz haberdar olmak istiyorsanız hemen iletişim formumuzu doldurun!